Αυξάνονται τα όρια για απευθείας αναθέσεις

 Σειρά αλλαγών με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών των δημοσίων συμβάσεων, αλλά και τη διευκόλυνση μεγαλύτερου αριθμού επιχειρήσεων να συμμετέχουν σε αυτές επιφέρει σχετικό νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων, το οποίο τέθηκε από το βράδυ της Δευτέρας σε δημόσια διαβούλευση, διαδικασία η οποία θα διαρκέσει έως τις 7 Δεκεμβρίου.

Το νομοσχέδιο έρχεται μόλις τέσσερα χρόνια από τον προηγούμενο νόμο για τις δημόσιες συμβάσεις, τον 4412/2016, νόμος ο οποίος μέσα σε αυτά τα τέσσερα χρόνια από την ψήφισή του έχει υποστεί 401 τροποποιήσεις! Με το νομοσχέδιο επέρχεται σημαντική αλλαγή στα όρια για τις απευθείας αναθέσεις, καταργείται η διαδικασία συνοπτικού διαγωνισμού, εισάγεται η έννοια των δημοσίων συμβάσεων ήσσονος αξίας, ενώ δίνεται η δυνατότητα να αποκτά υποχρεωτικό χαρακτήρα η διενέργεια κάποιων διαγωνισμών αποκλειστικά μέσω της χρήσης ηλεκτρονικών εργαλείων.

Την ίδια ώρα, «χαλαρώνουν» οι ρυθμίσεις σχετικά με τις περιπτώσεις που κάποια επιχείρηση δεν έχει δικαίωμα συμμετοχής σε δημόσιες συμβάσεις. Οι κυριότερες αλλαγές που επιφέρει το νομοσχέδιο στην υφιστάμενη νομοθεσία σε ό,τι αφορά κυρίως τις δημόσιες συμβάσεις αγαθών και υπηρεσιών είναι οι ακόλουθες:

– Αύξηση των ορίων της απευθείας ανάθεσης στις 30.000 ευρώ για τις δημόσιες συμβάσεις που αφορούν προμήθεια αγαθών, υπηρεσίες και μελέτες (από 20.000 που είναι σήμερα) και στις 60.000 ευρώ για τα δημόσια έργα.

– Οι αναθέτουσες αρχές υποχρεούνται να χρησιμοποιούν το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ) σε όλα τα στάδια της διαδικασίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων με εκτιμώμενη αξία άνω των 30.000 ευρώ ή άνω των 60.000 ευρώ εάν πρόκειται για σύμβαση έργου ή υπηρεσίας.

– Στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (ΚΗΜΔΗΣ) θα δημοσιοποιούνται πλέον τα στοιχεία για τις συμβάσεις αξίας άνω των 2.500 ευρώ, ενώ μέχρι σήμερα είναι για τις συμβάσεις άνω των 1.000 ευρώ.

– Καταργείται η διαδικασία του συνοπτικού διαγωνισμού ο οποίος συνήθως δεν διενεργείται με ηλεκτρονικά μέσα, δημιουργώντας πρόσθετο διοικητικό βάρος για τις      αναθέτουσες αρχές και τους οικονομικούς φορείς. Οι σχετικές διαδικασίες θα γίνονται μέσω του ΕΣΗΔΗΣ σε συμβάσεις με εκτιμώμενη αξία μεγαλύτερη των 30.000 ευρώ.

– Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, για την προμήθεια αγαθών και την παροχή γενικών υπηρεσιών ή του υπουργού Υγείας για την προμήθεια ιατροτεχνολογικών, υγειονομικών και φαρμακευτικών αγαθών και συναφών υπηρεσιών, μπορεί να καθίσταται υποχρεωτική η χρήση ηλεκτρονικών πλειστηριασμών για συγκεκριμένες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών.

– Αναμορφώνεται πλήρως η διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών σε συμβάσεις προμηθειών και γενικών υπηρεσιών. Ειδικότερα, όταν κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης είναι η πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά μόνο βάσει τιμής, προβλέπεται η έκδοση μιας ενιαίας (αντί των δύο που προβλέπονται στην ισχύουσα διάταξη) απόφασης της αναθέτουσας αρχής, με την οποία επικυρώνονται τα αποτελέσματα όλων των σταδίων της διαδικασίας (δικαιολογητικά συμμετοχής, τεχνική προσφορά, οικονομική προσφορά και δικαιολογητικά κατακύρωσης), οι δε συμμετέχοντες λαμβάνουν γνώση των στοιχείων των λοιπών προσφερόντων με την κοινοποίηση της απόφασης κατακύρωσης.

Οταν κριτήριο ανάθεσης είναι η βέλτιστη σχέση ποιότητας – τιμής, προβλέπεται η έκδοση δύο αποφάσεων (δικαιολογητικά συμμετοχής μαζί με την τεχνική προσφορά και οικονομική προσφορά μαζί με τα δικαιολογητικά κατακύρωσης) αντί των τριών που προβλέπει η υφιστάμενη διάταξη, σε περίπτωση δε που εξαρχής υποβάλλεται μία προσφορά, προβλέπεται, ομοίως, η έκδοση μιας ενιαίας απόφασης για όλα τα στάδια, όπως και στις περιπτώσεις που κριτήριο ανάθεσης είναι αποκλειστικά και μόνο η τιμή.

– Για τις δημόσιες συμβάσεις ήσσονος αξίας δεν θα απαιτείται η εφαρμογή διαδικασίας ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων και ορίζεται ότι οι πληρωμές των σχετικών δαπανών μπορούν να εκτελούνται ως εξόφληση έναντι νόμιμων φορολογικών παραστατικών.

– Οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να προσφεύγουν στα Συστήματα Ηλεκτρονικών Καταλόγων (όπου είναι εγγεγραμμένες οι επιχειρήσεις-προμηθευτές του Δημοσίου) εφόσον η αξία των συμβάσεων που ανατίθενται απευθείας μέσω αυτών δεν υπερβαίνει ετησίως το ποσό των 40.000 ευρώ, ανά είδος αγαθού ή υπηρεσίας.

– Καταργείται ως λόγος αποκλεισμού από δημόσιες συμβάσεις η επιβολή προστίμου από την Επιθεώρηση Εργασίας για παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας που προβλεπόταν για συμβάσεις άνω των 20.000 ευρώ. Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, αυτή η διάταξη εισάγεται διότι απαιτείτο έκδοση πιστοποιητικού από τον ΣΕΠΕ, βάσει του υφιστάμενου νόμου και τελικά παρέμενε ανεφάρμοστη. Επίσης δεν αποκλείονται πλέον από τους διαγωνισμούς για δημόσιες συμβάσεις όσοι είχαν οφειλές σε εφορία ή ασφαλιστικά ταμεία, εάν έχουν πάρει αναστολή ή έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση και τηρούν πλέον τις υποχρεώσεις τους. 

Δήμητρα Μανιφάβα

https://www.kathimerini.gr/