Δευτέρα, Νοεμβρίου 30, 2020

WOLT: Η σκοτεινή πλευρά της gig economy και ο κίνδυνος για τα εργασιακά δικαιώματα των διανομέων στη χώρα μας

«Καλησπέρα ομαδάρα! Μεστά και περιεκτικά τα νέα της εβδομάδας: Πρώτα τα δυσάρεστα, δεύτερος συνάδελφος είχε σοβαρό ατύχημα σε ώρα δουλειάς. Π.Β. και Γ.Σ. ευχόμαστε καλή ανάρρωση και στους δύο και σύντομα πάλι στις δυο ρόδες»...

Η «ομαδάρα» του παραπάνω μηνύματος είναι οι πάνω από 500 διανομείς της Wolt, οι οποίοι με το χαρακτηριστικό γαλάζιο ή μπλε κουτί «οργώνουν» καθημερινά τους δρόμους της Αττικής και της Θεσσαλονίκης (καθώς επίσης της Κύπρου και ακόμα 21 χωρών). Τους αποκαλούν επίσης «ομορφόπαιδα», «γαλαζοένδυτους» και διάφορα άλλα ευφάνταστα. Τα δυσάρεστα νέα τούς ανακοινώνει σε εσωτερικό μήνυμα (τον περασμένο Ιούλιο) ο operation manager της εταιρείας, ο οποίος καθημερινά αναλαμβάνει να δίνει οδηγίες, να εμψυχώνει αλλά και να επιπλήττει την «ομάδα».

Οι διανομείς που βαφτίζονται «συνεργάτες» και το τέλος των εργασιακών δικαιωμάτων

Οι Π.Β. και Γ.Σ. είναι οι διανομείς που χτύπησαν σοβαρά το περασμένο καλοκαίρι. Ο ένας, αιγυπτιακής καταγωγής, σηκώθηκε ψηλά στον αέρα όταν το μηχανάκι του συγκρούστηκε με Ι.Χ. στην Καλλιθέα, γύρω στις 11 το βράδυ. «Στην αρχή, έτσι όπως έπεσε, νομίζαμε ότι σκοτώθηκε. Ευτυχώς φορούσε κράνος. Εσπασε το πόδι του και, όπως μάθαμε, έβαλε λάμες. Φτηνά τη γλίτωσε», λέει αυτόπτης μάρτυρας του ατυχήματος στην «Εφ.Συν.».



Μέχρι εδώ, θα σκεφτεί κάποιος, περιγράφουμε ένα από τα, δυστυχώς πολύ συχνά, ατυχήματα που απειλούν όσους κάνουν το εξαιρετικά επικίνδυνο επάγγελμα του διανομέα – με πάνω από 20 νεκρούς την τελευταία διετία. Ωστόσο, στην εποχή της λεγόμενης gig economy (σε ελεύθερη μετάφραση, οικονομία της επισφαλούς και ευέλικτης εργασίας), οι διανομείς της Wolt και των υπόλοιπων τέτοιου είδους εφαρμογών είναι «συνεργάτες» και όχι εργαζόμενοι με πλήρη μισθολογικά και ασφαλιστικά δικαιώματα. Και τα ατυχήματα που προαναφέραμε δεν καταγράφηκαν ως εργατικά.



«Δεν υπάρχει κάλυψη σε περίπτωση τροχαίου, είναι δική σας η ευθύνη, όπως και το όχημα»: αυτό ξεκαθαρίζει ρητά η ίδια η εκ Φινλανδίας ορμώμενη start–up εταιρεία σε κάθε καινούργια φουρνιά διανομέων που περνάει την υποτυπώδη εκπαίδευση/ενημέρωση πριν συνδεθεί με την εφαρμογή της Wolt και βγει στον δρόμο να κυνηγήσει τις παραγγελίες. Εκεί, στα κεντρικά γραφεία επί της λεωφόρου Συγγρού, ο κάθε «συνεργάτης» δίνει και την «εγγύηση», ύψους 50 ευρώ, για να παραλάβει το κουτί, τα μπουφάν και το αδιάβροχο που παρέχει η εταιρεία.


Το «συμβόλαιο συνεργασίας», δηλαδή η σύμβαση παροχής υπηρεσιών που υπογράφουν οι διανομείς ξεκαθαρίζει ότι όλα τα έξοδα για τον εξοπλισμό, τη συντήρηση του οχήματος, τα καύσιμα πέφτουν στην πλάτη του «συνεργάτη-διανομέα» και η εταιρεία «δεν έχει καμία ευθύνη αποζημίωσης για τυχόν έξοδα ή ζημιές».


Ο,τι έχετε ευχαρίστηση

Οταν συνέβη το πρώτο ατύχημα, η Wolt έφτιαξε μια φόρμα στην οποία οι συνάδελφοι του διανομέα που χτύπησε μπορούσαν να τον ενισχύσουν οικονομικά. Πώς; Αφαιρώντας χρήματα από τη δική τους αμοιβή σε επόμενες παραγγελίες!


«Εννοείται ότι και εμείς από την πλευρά μας θα προβούμε ως εταιρεία σε κίνηση βοήθειας ανεξάρτητη από τη δική σας», σπεύδει να υποσχεθεί (και να πράξει, όπως μαθαίνουμε) η Wolt. Παραδεχόμενη επί της ουσίας ότι, πίσω από την ταμπέλα του «συνεργάτη», κρύβεται σχέση εξαρτημένης εργασίας των διανομέων με την εταιρεία. Εχετε ακούσει άλλον αυτοαπασχολούμενο να περιμένει χρήματα, σαν φιλοδώρημα δηλαδή, από κάποια εταιρεία όταν τρακάρει με το όχημά του;



Στην εν λόγω «ομαδάρα», λοιπόν, οι ντελιβεράδες είναι κάτι σαν ελεύθεροι επαγγελματίες και πληρώνονται με παραστατικό παρεχόμενων υπηρεσιών (πρώην τίτλος κτήσης), το οποίο ενδείκνυται για εντελώς ευκαιριακού και περιστασιακού χαρακτήρα εργασίες.


Οπως αναφέρει η σύμβαση παροχής υπηρεσιών του «συνεργάτη-διανομέα»:


«Η Wolt δεν εγγυάται στον συνεργάτη-διανομέα συγκεκριμένη ποσότητα εκτελούμενων υπηρεσιών διανομής, καθώς η ποσότητα εξαρτάται από το πόσο θα χρησιμοποιούνται οι υπηρεσίες της Wolt και από τη διαθεσιμότητα του συνεργάτη-διανομέα. Η Wolt δεν εγγυάται ότι θα ανατεθούν υπηρεσίες διανομής, ακόμα και όταν ο συνεργάτης-διανομέας έχει δηλώσει στην πλατφόρμα ότι είναι διαθέσιμος».


Η Wolt «θέλει να επισημάνει ότι κάθε συνεργάτης-διανομέας θα κατανοήσει την ελευθερία και τις ευθύνες που περιλαμβάνονται στο μοντέλο αμοιβής», τονίζεται σε άλλο σημείο της σύμβασης.


Βέβαια, η πλατφόρμα αυτή, λόγω και του υψηλότερου μεροκάματου που δίνει μέχρι σήμερα συγκριτικά με τις επιχειρήσεις εστίασης, προέκυψε σαν λύση για πολλούς ανθρώπους που έμειναν άνεργοι λίγο πριν ή και μέσα στην πανδημία, αλλά και για άλλους που αναζητούν έξτρα εισόδημα.


Αλλωστε, οι διανομείς, ακόμα και ως μισθωτοί στα χιλιάδες καταστήματα εστίασης, στερούνται στην πράξη τα στοιχειώδη: «Δουλεύουμε 10ωρα και 12ωρα, ελάχιστοι εργοδότες δίνουν δώρα, υπερωρίες ή καλά μεροκάματα, άσε που όταν τρακάρεις έρχονται οι ίδιοι οι εργοδότες και σου παίρνουν το κουτί για να μην καταγραφεί το τροχαίο ως εργατικό ατύχημα», επισημαίνει στην «Εφ.Συν.» ντελιβεράς που προτίμησε τη Wolt από το «να του κλέβουν ακόμα και τα νόμιμα οι καταστηματάρχες της εστίασης».


To online delivery φαγητού καλπάζει

Υπολογίζεται ότι ο κύκλος εργασιών στην αγορά του online delivery φαγητού (η οποία γνωρίζει άνθηση λόγω πανδημίας και lockdown) έχει ήδη ξεπεράσει τα 500 εκατομμύρια ευρώ στη χώρα μας (πηγή: «Καθημερινή» 22/11/2020)


Σύμφωνα με το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου (Eltrun) του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, η online παραγγελιοληψία έτοιμου φαγητού είναι η τρίτη πιο συχνή υπηρεσία που χρησιμοποιούν οι Ελληνες, μετά την online ενοικίαση τουριστικού καταλύματος και τη λήψη άλλων τουριστικών υπηρεσιών. Το ποσοστό των Ελλήνων που έκαναν ηλεκτρονικές παραγγελίες φαγητού, από 25% τον περασμένο Μάρτιο, έφτασε στο 38% τον Σεπτέμβριο του 2020 ενώ αυξητική είναι και η τάση των ηλεκτρονικών παραγγελιών τροφίμων και προϊόντων super market.


Η πρωτοπόρος της «UBER-οποίησης» του delivery

Η Wolt είναι η πρώτη εταιρεία online παραγγελίας στη χώρα μας που, χωρίς να απασχολεί η ίδια ντελιβεράδες ως μισθωτούς, ανέλαβε τη διανομή φαγητού εξυπηρετώντας επιχειρήσεις επισιτισμού και εστίασης όλων των ειδών και κατηγοριών. Εφερε, δηλαδή, την «UBER-οποίηση» του delivery και στη χώρα μας, με το ιλουστρασιόν περιτύλιγμα που βλέπετε στις διαφημίσεις οι οποίες κατακλύζουν τα social media, στα advertorials πολλών ΜΜΕ (κεκαλυμμένες διαφημίσεις υπό τη μορφή άρθρου ή ρεπορτάζ), αλλά και στις στάσεις των λεωφορείων.


Αφού ξεκίνησε από εστιατόρια «υψηλότερης κατηγορίας», τα οποία δεν παρέδιδαν μέχρι πρότινος φαγητό στο σπίτι, πλέον έχει επεκτείνει τη συνεργασία της με μεγάλες αλυσίδες (μεταξύ αυτών τα Starbucks, τα ΜcDonald’s, τα KFC κ.ά.), delicatessen, φούρνους, ζαχαροπλαστεία, καφέ κ.ά.


Χρησιμοποιώντας τις υπηρεσίες της Wolt, οι επιχειρηματίες απαλλάσσονται από όλες τις υποχρεώσεις τους απέναντι σε όλους ή αρκετούς από τους διανομείς που μεταφέρουν τα προϊόντα τους: μισθοδοσία, ασφάλιση, αποζημίωση σε περίπτωση ατυχήματος, παροχή οχήματος και Μέσων Ατομικής Προστασίας ή, σύμφωνα με τον νόμο 4611/2019, καταβολή αποζημίωσης τουλάχιστον 15% επί του βασικού μισθού για τα έξοδα κίνησης, συντήρησης και χρήσης, όταν οι διανομείς χρησιμοποιούν δικό τους όχημα.

Τάσος Γιαννόπουλος

https://www.efsyn.gr/themata/thema-tis-efsyn/270630_i-omadara-poy-kanei-erano-sta-ergatika-atyhimata

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΤΟ ΠΡΕΖΑ TV ΔΕΝ ΦΕΡΕΙ ΚΑΜΙΑ ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΑ ΟΣΑ ΓΡΑΦΟΥΝ ΟΙ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ ΣΤΑ ΣΧΟΛΙΑ ΤΟΥΣ,ΚΑΘΩΣ ΤΙΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΡΝΑΕΙ ΑΠΟ ΦΙΛΤΡΑΡΙΣΜΑ.