ΕΧΟΥΜΕ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΜΕ ΜΙΑ ΑΤΥΠΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ...
Η έννοια-υπόβαθρο που ορίζει και εξηγεί το φαινόμενο της αυτοκτονίας, είναι η απώλεια. Ιδωμένη από τις πάμπολλες αυτόνομες και/ή αλληλοσυμπληρωματικές πλευρές της: απώλεια προσωπικού/κοινωνικού ρόλου-ταυτότητας, οικείων προσώπων, οικονομικών κεκτημένων, κινήτρων, ελπίδας.
Επεξεργασμένα στοιχεία περί αυτοκτονίας στη χώρα μας ουδέποτε μέχρι σήμερα διατίθεντο και είχαν δει το φως (το αληθινό) της δημοσιότητας. Ας όψεται η διάχυτη επικρατούσα ενοχή. Η ελληνορθόδοξη παράδοση αντιλαμβάνεται την πράξη της αυτοκτονίας με λογική ακραία απορριπτική-στιγματιστική, αρνείται στους αυτόχειρες ακόμα και το δικαίωμα της θρησκευτικής ταφής. Δεν (θέλει να) τους ξέρει.
ΟΙ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ:
Η απλή ανάγνωση των περί αυτοκτονίας στατιστικών στοιχείων που 'χει στη διάθεσή της η «Ε» (πηγή η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, μας δόθηκαν από τη ΜΚΟ «Κλίμακα», που την τελευταία διετία επιμελείται την επεξεργασία τους), ομιλεί από μόνη της για την έκταση του φαινομένου, το οποίο μόνον ως άθροισμα σποραδικών-μεμονωμένων «περιπτώσεων» δεν μπορεί να (κατα)νοείται. Συγκεκριμένα: Την εννιαετία 1999-2007 οι καταγεγραμμένοι στην Ελλάδα θάνατοι λόγω πράξης αυτοκτονίας ήταν 3.277 (2.646 άνδρες και 631 γυναίκες). Ειδικότερα τα στοιχεία έτους 2007 καταγράφουν 328 αυτοκτονίες (268 άνδρες - 60 γυναίκες), οι οποίες είναι περίπου τρεις φορές περισσότερες από τις ανθρωποκτονίες (130 τον αριθμό) της ίδιας χρονικής περιόδου. Η αναλογία 3:1 αυτοκτονιών/ανθρωποκτονιών είναι κατά προσέγγιση σταθερή όλη την εννιαετία 1999-2007, το ίδιο ισχύει για το 4:1 των αυτοκτονιών ανδρών/γυναικών. Σε ό,τι αφορά τη χρονική κατανομή μέσα στο έτος του φαινομένου και με την υποσημείωση ότι η επεξεργασία στοιχείων αφορά την ευρύτερη περίοδο 1980-2007 (με συνολικά 10.365 καταγεγραμμένες αυτοκτονίες), άνοιξη και καλοκαίρι διαπιστώνεται έξαρση των αυτοκτονιών, σε αντίθεση με φθινόπωρο και (κυρίως) χειμώνα, που το φαινόμενο παρουσιάζει σχετική ύφεση.
Πρώτο το Ρέθυμνο...
Σχετικά με την χωρική κατανομή, όπου η επεξεργασία στοιχείων έχει γίνει για την περίοδο 2000-2007, το βασικό συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι στην πρώτη εξάδα νομών με υψηλούς δείκτες αυτοκτονίας, δεν εμφανίζονται νομοί με μεγάλα αστικά κέντρα (Αττικής, Θεσσαλονίκης, Αχαΐας κ.ο.κ.), ενώ εμφανίζονται με υψηλή συχνότητα (17/48) μικροί ή μεγαλύτεροι νησιωτικοί νομοί (προεξάρχοντος του νομού Ρεθύμνης, που εμφανίζεται ανελλιπώς, πλην του 2001). Εξαιρετικά αποκαλυπτικά, τέλος, είναι τα επεξεργασμένα στοιχεία (περιόδου 1999-2007) για τις χρησιμοποιούμενες μεθόδους αυτοκτονίας. Περισσότερες από τις μισές καταγεγραμμένες αυτοκτονίες (ποσοστό 55% για τους άνδρες και 56% για τις γυναίκες) έγιναν με τη μέθοδο του απαγχονισμού, ενώ δεύτερη επιλογή για τους άνδρες (με το υψηλό 28%) ήταν η χρήση κυνηγετικού όπλου και για τις γυναίκες (15%) η δηλητηρίαση.
Απαραίτητη, εδώ, μια επισήμανση: «Το υπόστρωμα ενοχής της ελληνικής κοινωνίας για ό,τι σχετίζεται με την αυτοκτονία», μας λέει ο πρόεδρος της ΜΚΟ «Κλίμακα», ψυχίατρος Κυριάκος Κατσαδώρος, «καθιστά σχεδόν βέβαιο ότι ο αριθμός των καταγεγραμμένων αυτοκτονιών υπολείπεται κατά πολύ του πραγματικού αριθμού τους, αλλά και ότι είναι υπερβολικό σημαντικά το ποσοστό της μεθόδου του απαγχονισμού». Σε απλά ελληνικά το παραπάνω: Πολλές αυτοκτονίες στη χώρα μας (με τη μέθοδο της δηλητηρίασης, της πτώσης από όροφο κ.ο.κ.) συγκαλύπτονται, ως εκ τούτου δεν καταγράφονται, το οποίο δεν μπορεί να συμβεί με τη μέθοδο του απαγχονισμού, εξ ου και τα διογκωμένα ποσοστά της.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΥΤΟΚΤΟΝΙΑ:
Από τα μέσα του 2007, το υπουργείο Υγείας έθεσε σε λειτουργία την πρώτη στη χώρα μας τηλεφωνική «Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία» (ο δεκαψήφιος αριθμός 8018019999) επί 24ώρου καθημερινής βάσεως. Τη γραμμή στελέχωσαν επαγγελματίες ψυχικής υγείας (ψυχίατροι, ψυχολόγοι), αφού ολοκλήρωσαν εξειδικευμένα περί αυτοκτονίας σεμινάρια, υπό την επιστημονική εποπτεία της ΜΚΟ «Κλίμακα», που της ανατέθηκε η συνολική της γραμμής ευθύνη. Οι διαπιστώσεις από τη λειτουργία του 8018019999 έχουν εξ αντικειμένου ξεχωριστό ενδιαφέρον, διότι είναι τα μόνα περί αυτοκτονίας έμπρακτα στοιχεία-τεκμήρια της διετίας 2007-2009.
2.000 τηλεφωνήματα...
Επιγραμματικά: Το σύνολο τηλεφωνημάτων ξεπέρασε τα 2.000. Περίπου ένα στα δύο ήταν επείγον, το οποίο σημαίνει για τους απευθυνόμενους στη γραμμή, είτε ότι είχαν εισέλθει στο φάσμα του αυτοκτονικού ιδεασμού (κυοφορούσαν την ιδέα της αυτοκτονίας) είτε ότι είχαν ήδη προχωρήσει στη σύλληψη σχεδίου αυτοκτονίας, περιλαμβανομένου και ορισμού χρονικού σημείου εκτέλεσης. Μεταξύ των επειγόντων υπήρξαν περιπτώσεις άκρως εντυπωσιακές. Κάποιοι/ες σχεδίαζαν αυτοκτονία με κίνητρο την αποκόμιση ωφέλειας στους οικείους (π.χ. είσπραξη ασφάλειας), κάποιοι/ες άλλοι/ες κατά κανόνα πάσχοντες από ανίατα νοσήματα ήθελαν πληροφορίες για τις δυνατότητες ευθανασίας σε χώρες του εξωτερικού. Αξιες λόγου οι «περιπτώσεις», πλην όμως δεν μπορούν να συμπεριληφθούν σε μια πλήρη-ποσοστικοποιημένη χαρτογράφηση κριτηρίων αυτοκτονικού ιδεασμού και/ή σχεδιασμού 2007-2009 ελέω μη επεξεργασίας των συνολικών στοιχείων. Το κρισιμότερο απτό κριτήριο της περιόδου είναι αυτό που αποτυπώνει τη διαχρονική εξέλιξη της ζήτησης. Το καλοκαίρι, λοιπόν, του 2007, που η γραμμή διαφημιζόταν καθημερινά από ραδιόφωνα, οι κλήσεις ημερησίως κυμαίνονταν από 10 έως 12. Αίφνης τέλος καλοκαιριού η γραμμή έπαψε να διαφημίζεται και οι κλήσεις μειώθηκαν στο ένα τρίτο. Εύλογος είναι ο συνειρμός ότι η υψηλή ζήτηση, μη συνοδευόμενη από ολοκληρωμένη στρατηγική αντιμετώπισης του ευρύτατου -όπως αποδεικνυόταν- φαινομένου, ενδεχομένως να κινητοποίησε αντανακλαστικά στασιμότητας/υποβάθμισης του θέματος στους του υπουργείου Υγείας αρμοδίους. Περί στρατηγικής ο επίλογος:
Ενοχη σιωπή...
«Τρεις φορές την τελευταία διετία έχουμε υποβάλει έκθεση που αναλύει διεξοδικά το "γιατί" η ανάγκη ύπαρξης ολοκληρωμένης στρατηγικής αντιμετώπισης των αυτοκτονιών στη χώρα μας είναι επιτακτική», δηλώνει απογοητευμένος ο Κυρ. Κατσαδώρος, «τρεις φορές οι του υπουργείου Υγείας αρνήθηκαν την οιαδήποτε επ' αυτού συζήτηση». Ο φαύλος κύκλος της ένοχης σιωπής καλά κρατεί...
ΠΡΕΖΑ TV
4-11-2009
enet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου