Ακομη μία φορά τις προάλλες, με αφορμή τη λυσσαλέα επίθεση των κερδοσκόπων στα ελληνικά ομόλογα, πολιτικοί και οικονομολόγοι εδέησαν να επισημάνουν το σκάνδαλο που έγκειται στον ρόλο που παίζουν φανερά και παρασκηνιακά οι περιώνυμοι οίκοι αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας επιχειρήσεων και κρατών, από το πιο αδύνατο μέχρι το ισχυρότερο.
Φαίνεται, πάντως, ότι με την αποχαλίνωση της διεθνούς κερδοσκοπίας, που της μύρισε αίμα στο μαλακό υπογάστριο της ευρωζώνης -Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία- πλησιάζει η ώρα να τεθεί θέμα ανοχής των οίκων αυτών, που με τις τελευταίες εξελίξεις μοιραία γίνονται πραγματικά κακόφημοι.
Είναι ενδεικτικό, ότι πρόσφατα, σε μια κρίσιμη πολιτικά ώρα, που ο πρόεδρος Ομπάμα έδινε τις μάχες για το ασφαλιστικό, τον έλεγχο των τραπεζικών μεγαθηρίων και την απασχόληση συγχρόνως, η Moody's Investors Service «προειδοποιούσε» για το ενεδεχόμενο και αυτή η Αμερική να χάσει το βαθμό άριστα, ΑΑΑ, που έχει για τη φερεγγυότητά της. Την ευκαιρία άρπαξε η «Wall Street Journal» και κάτω από ένα ειρωνικό σχόλιο για την υπερχρέωση της Ελλάδας τιτλοφορημένο «Δαναοί Χρέος Φέροντες» δημοσίευσε ένα άλλο με ρίμα στον τίτλο («Α Double "Α" USA?») για το ενδεχόμενο το αξιόχρεο της υπερδύναμης να υποβαθμιστεί από «ΑΑΑ» σε«ΑΑ».
Οι πολυεθνικοί οίκοι που βαθμολογούν την πιστοληπτική ικανότητα κρατών και ιδιωτικών επιχειρήσεων σε όλο τον κόσμο, διέπονται από τη διεθνή σύμβαση «Βασιλεία 2» και, κυρίως, κανόνες που θέτει η επιτροπή της αμερικανικής κεφαλαιαγοράς, η SEC. Το αμερικανικό ρυθμιστικό τους πλαίσιο αναθεωρήθηκε, επί το αυστηρότερον υποτίθεται, με νόμο που υπέγραψε ο πρόεδρος Μπους υιός το 2006.
Ομως, πρόκειται για καθαρά ιδιωτικές, κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και οι τρεις κολοσσοί του κλάδου, οι Standard & Poors, Moody's και Fitch, αμερικανικής «κατασκευής και προελεύσεως» -αν και ο τελευταίος από το 1997 βρίσκεται στα χέρια γάλλου επενδυτή:
Μοιράζονται το 90% της παγκόσμιας αγοράς και μάλιστα με περιθώρια κέρδους που φτάνουν το 50%, δηλώνει στη γαλλική εφημερίδα «Liberation» ο διευθύνων του ασφαλιστικού ομίλου Scor .
«Αυτή η τρόικα», τονίζεται σε έρευνα της εφημερίδας, «δεν δίνει σε κανένα λογαριασμό» . Είναι υπεράνω, τουτέστι, κάθε υπεύθυνης πολιτικής εξουσίας. Οι καταγγελίες για συγκρούσεις συμφερόντων και ασυμβίβαστα όσον αφορά τη λειτουργία και τη συμπεριφορά τους ανέκαθεν είναι στην ημερήσια διάταξη. Χωρίς υπερβολή η δραστηριότητά τους μπορεί να χαρακτηριστεί σκανδαλώδης, εφόσον:
Πληρώνονται από τον ίδιο τον αξιολογούμενο και χωρίς να πάρει ένα «χαρτί», βεβαίωση κάποιας από αυτές για την πιστοληπτική του ικανότητα, κανείς, ούτε κράτος ούτε επιχείρηση δεν μπορεί να κυκλοφορήσει τα ομόλογά του.
Πριν από το 1970 ίσχυε το αντίστροφο: δεν κατέφευγε στους περιώνυμους οίκους και δεν τους πλήρωνε ο εκδότης του ομολόγου, αλλά ο επενδυτής. Αλλά εκτός από την απαράδεκτη αυτή σύγχυση των ρόλων κριτή και συμβαλλόμενου, βαθμολογητή και αμοιβόμενου αμφισβητείται και αυτή η χρησιμότητά τους, όταν κιόλας, όπως τώρα, δεν κρίνονται και πρόξενοι κρίσεων.
Οντως συχνά-πυκνά παρεμβαίνουν όχι απλώς άκαιρα αλλά την πιο ακατάλληλη στιγμή, κάποτε ρίχνοντας και λάδι αντί νερό στη φωτιά. Αν δε ληφθούν υπ' όψιν και οι διασυνδέσεις τους με διεθνούς κυκλοφορίας και απήχησης μέσα ενημέρωσης, καταλαβαίνει κανείς πόσο εύκολα, όπως τους καταλογίζεται, «μπορούν να μετατρέψουν τους επενδυτές σε κοπάδι από πρόβατα, που όλα μαζί τρέχουν να πέσουν στο γκρεμό».
Τα ιστορικά προηγούμενα Enron, Αργεντινής και subprimes είναι παραδείγματα εύγλωττα για την ολέθρια τακτική τους. Ο γάλλος πρόεδρος Σαρκοζί καυτηριάζει πολύ συχνά τον ρόλο τους.
Αλλά και μέσα στο κλίμα που έχει από καιρό δημιουργηθεί εκδηλώνονται στην Ευρώπη οι πρώτες κινήσεις για τον περιορισμό της ασυδοσίας τους. Στη γαλλική εθνοσυνέλευση έχει κατατεθεί σχετική έκθεση από τον κυβερνητικό βουλευτή (της UMP) Sebastien Huygues, ενώ από το 2011 τη λειτουργία τους θα διέπει κανονισμός που έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Οπως σημειώνει και ο πορτογάλος πρωθυπουργός Ζοζέ Σόκρατες, «είναι άνω ποταμών οι οίκοι να κριτικάρουν τις κυβερνήσεις επειδή ξόδεψαν για να σώσουν το χρηματοπιστωτικό σύστημα».
ΠΡΕΖΑ TV
17-4-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου