ΤΟ ΔΝΤ ΕΙΧΕ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΕΙ ΑΠΟ ΠΕΡΥΣΙ...ΟΛΟΙ ΓΝΩΡΙΖΑΝ ΑΛΛΑ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΜΙΛΑΓΕ...Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο είχε προειδοποιήσει από την περασμένη άνοιξη την κυβέρνηση Καραμανλή για την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων ώστε να αντιμετωπισθεί η επερχόμενη κρίση, και αυτό παρά το γεγονός ότι οι αναλυτές του Ταμείου εργάζονταν με βάση στατιστικά στοιχεία, τα οποία στην πορεία αποδείχθηκαν αναληθή και παραπλανητικά.
Το ΔΝΤ είχε συντάξει «σημείωμα έγκαιρης προειδοποίησης» (Early Warning Exercise), στο οποίο -όπως και η έκθεση του κλιμακίου των στελεχών του Ταμείου που εξέτασαν στη συνέχεια την πορεία της ελληνικής οικονομίας- διαπίστωναν ραγδαία υποχώρηση της ανταγωνιστικότητας, εκτιμούσαν ότι η εξέλιξη των μεγεθών εγκυμονούσε κινδύνους και καλούσαν την ελληνική κυβέρνηση να μειώσει το έλλειμμα και να συγκρατήσει τον αλματώδη ρυθμό αύξησης του χρέους. Θεωρούσαν δε τις επίσημες κυβερνητικές προβλέψεις ως υπεραισιόδοξες, αφού δεν αντικατόπτριζαν την πραγματικότητα αλλά σκιαγραφούσαν ένα πιο θετικό περιβάλλον από αυτό που πραγματικά επικρατούσε, και σημείωναν ότι «η δημοσιονομική προσαρμογή δεν μπορεί να αναβληθεί άλλο». «Είχαμε κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου, αλλά δεν εισακουσθήκαμε» σημείωσε στην «Κ» αξιωματούχος του ΔΝΤ.
Η τότε κυβέρνηση δεν ακολούθησε τις προτροπές του ΔΝΤ και δεν έλαβε μέτρα, ίσως λόγω των επερχόμενων ευρωεκλογών, ενώ είναι γεγονός ότι ο πρώην πρωθυπουργός δεν είχε βρει ανταπόκριση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης τα οποία είχαν απορρίψει την έκκληση συνεννόησης σε κάποια απαραίτητα μέτρα που τους είχε απευθύνει ο κ. Καραμανλής στις 6 Μαρτίου του 2009. Προφανώς, όμως, οι διαπιστώσεις του Ταμείου έπαιξαν ρόλο στην τελική απόφαση του κ. Καραμανλή να προκηρύξει πρόωρες εκλογές, καθώς αδυνατούσε να λάβει τόσο επώδυνα μέτρα στηριζόμενος στην ισχνή κοινοβουλευτική πλειοψηφία της μίας έδρας.
Μετά το σημείωμα έγκαιρης προειδοποίησης ακολούθησε επίσημη έκθεση, η αρχική μορφή της οποίας συντάχθηκε τον Μάιο και η τελική τον Ιούνιο, η οποία διαπίστωνε «υψηλές δημοσιονομικές και εξωτερικές ανισορροπίες και αποδυνάμωση της ανταγωνιστικότητας» και πρόβαλλε την ανάγκη να υπάρξουν «μεταρρυθμίσεις που θα τονώσουν την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη έτσι ώστε να αποφευχθεί η διολίσθηση σε στασιμοπληθωρισμό». Τα στελέχη του Ταμείου που εξέτασαν επί τόπου την εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας κατέληξαν στο συμπέρασμα-προτροπή ότι η Ελλάδα χρειάζεται άμεσα «να εισέλθει σε πορεία δημοσιονομικής προσαρμογής που θα βασίζεται σε βιώσιμα μέτρα τα οποία θα στοχεύουν στη μείωση της σχέσης του χρέους προς το ΑΕΠ». Στο πλαίσιο αυτό ζητούσαν να καταβληθεί άμεσα προσπάθεια για «αύξηση των εσόδων» και χαρακτήριζαν «πρωταρχικό στόχο την αντιμετώπιση του μισθολογικού κόστους και τα συνταξιοδοτικά προγράμματα τα οποία στηρίζονται σε μια επιδεινούμενη διαρθρωτική δομή». Μάλιστα, συμβούλευαν την κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους ώστε εργοδότες, εργαζόμενοι και ο δημόσιος τομέας «να συμφωνήσουν σε μια τριμερή προσέγγιση, που θα βασίζεται σε διάλογο και διαφάνεια σε ό, τι αφορά στόχους και εμπόδια, για την αντιμετώπιση των σοβαρών ανησυχιών που αφορούν την ανταγωνιστικότητα».
Προέβλεπαν ύφεση για το 2009 που θα κυμαινόταν μεταξύ -1% και -2%, ενώ σημείωναν τον κίνδυνο αύξησης των spreads εάν δεν εφαρμόζονταν άμεσα μέτρα. Χαρακτήριζαν, δε, λάθος κάθε δημοσιονομικού χαρακτήρα ενίσχυση με το σκεπτικό ότι οι αντοχές της οικονομίας ήταν περιορισμένες. Για παράδειγμα, σημείωναν ότι η ουσιαστική επιδότηση της αγοράς αυτοκινήτων -που εφάρμοσε την περασμένη άνοιξη η κυβέρνηση Καραμανλή- δεν θα βοηθούσε στην ανάπτυξη, παρά μόνο θα αύξανε το χρέος. Παράλληλα, διαβλέποντας τον κίνδυνο για τον τραπεζικό τομέα πρότειναν συγχώνευση τραπεζών, κάτι που σήμερα υποστηρίζει και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος. Στην αποστολή που είχε σταλεί τότε στην Αθήνα ηγείτο ο διευθυντής Ευρώπης του ΔΝΤ, κ. Τράα, ο οποίος είναι ο άμεσος προϊστάμενος του υποδιευθυντή του τμήματος του κ. Τόμσεν, ο οποίος ηγήθηκε του κλιμακίου που τον περασμένο μήνα διαπραγματεύθηκε το πρόγραμμα διάσωσης της ελληνικής οικονομίας. Ο κ. Τράα και οι συνεργάτες του είχαν διαβουλευθεί στην Αθήνα με τον υπουργό Οικονομικών και Οικονομίας κ. Παπαθανασίου, την υπουργό Απασχόλησης κ. Πετραλιά, τον διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Προβόπουλο και οικονομικούς συμβούλους του πρωθυπουργού κ. Καραμανλή.
Το «σημείωμα έγκαιρης προειδοποίησης» (Early Warning Exercise) αποσκοπεί στην αποτίμηση των κινδύνων που ελλοχεύουν στις περιπτώσεις που δεν υιοθετηθούν οι συμβουλές που περιλαμβάνονται στις προβλέψεις του ΔΝΤ. Δεν επιχειρεί να προβλέψει κρίσεις, αλλά προσδιορίζει τις αδυναμίες που υπάρχουν στη λειτουργία μιας οικονομίας και τις πιθανές κινήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε συστημικές αναταράξεις και συχνά διαπιστώνει πολιτικές που οδηγούν σε αδιέξοδο, όπως συνέβη και στην περίπτωση της Ελλάδας.
Επισημαίνει επίσης πολιτικές που κρίνοναι ικανές να προκαλέσουν όχι μόνο προβλήματα στο εσωτερικό μιας χώρας, αλλά ενδεχομένως να οδηγήσουν και σε μια κατάσταση η οποία για να αντιμετωπισθεί απαιτεί διεθνή συνεργασία ή την εμπλοκή του ίδιου του Ταμείου.
Το «σημείωμα έγκαιρης προειδοποίησης» περιγράφεται ως μέρος των προσπαθειών που καταβάλλει το ΔΝΤ για την καλύτερη παρακολούθηση και ανάλυση των οικονομικών και δημοσιονομικών μεγεθών, συμπεριλαμβανομένου και του κινδύνου επέκτασης μιας κρίσης από μια χώρα σε κάποια άλλη ή σε ευρύτερες περιοχές. Το συντάσσουν στελέχη του Ταμείου και παραμένει απόρρητο με τη μορφή εσωτερικού εγγράφου, σε αντίθεση με τις εκθέσεις που δημοσιοποιούνται, αν και συνήθως μια έκθεση που ακολουθεί περιλαμβάνει πολλές από τις επισημάνσεις του σημειώματος.
Θανασης Ελλις
ΠΡΕΖΑ TV
13-6-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου