Επτακόσιες τριάντα τέσσερις ημέρες μετά την κατάρρευση της Lehman Βrothers, που πυροδότησε τη χειρότερη οικονομική κρίση από το Κραχ του 1929 και συνακόλουθα τις κορόνες των πολιτικών για την ανάγκη αντιμετώπισης των τρομακτικών αντιφάσεων και «μεταρρύθμισης» του παγκοσμιοποιημένου χρηματοπιστωτικού συστήματος, σχεδόν τίποτε δεν έχει αλλάξει. Αντίθετα, οι μεγάλοι τραπεζικοί όμιλοι της Γουόλ Στριτ και του λονδρέζικου Σίτι συνεχίζουν, εν μέσω σκληρής λιτότητας για τους... άλλους, τα κερδοσκοπικά τους παιχνίδια- έχοντας «ξεφορτώσει» με επιτυχία τα τοξικά τους δάνεια και ομόλογα.
Αυτό που έγινε στις 15 Σεπτεμβρίου του 2008 δεν είχε προηγούμενο: από πολλές απόψεις μπορεί να συγκριθεί με την 11η Σεπτεμβρίου του 2001. Οπως γνωρίζουμε πλέον σήμερα, η Lehman δεν χρεοκόπησε ξαφνικά, αλλά αφέθηκε να χρεοκοπήσει συνειδητά, 50 ημέρες πριν από τις (σίγουρα χαμένες για τους Ρεπουμπλικανούς) εκλογές στις ΗΠΑ. Βασικός υπεύθυνος της «κατάρρευσης»- στην πραγματικότητα κατεδάφισης με εκρηκτικά- ήταν ο τότε υπουργός Οικονομικών του Τζορτζ Μπους, Χανκ Πόλσον, ο οποίος «έπεισε» τον ομοσπονδιακό τραπεζίτη Μπεν Μπερνάνκι (αλλά και την Βank of Αmerica, που περίμενε στο τηλέφωνο για να εξαγοράσει τη Lehman αλλά τελικά «αποζημιώθηκε» αγοράζοντας κοψοχρονιά την επίσης χρεοκοπημένη Μerrill Lynch) να μην επέμβουν για να σώσουν μια «καταδικασμένη» τράπεζα. Το γεγονός ότι ο Πόλσον ήταν πρώην διευθύνων σύμβουλος της τράπεζας«βαμπίρ» Goldman Sachs και για χρόνια ορκισμένος αντίπαλος του «Γορίλα», όπως ήταν το παρατσούκλι του διευθυντή της Lehman Ντικ Φουλντ, πέρασε έκτοτε σχεδόν απαρατήρητοόπως και ο πραγματικός ρόλος τού τότε Νο. 2 της Fed και σημερινού υπουργού Οικονομικών του Ομπάμα Τίμοθι Γκάιτνερ. Ο Μπερνάνκι, καταθέτοντας πριν από λίγες ημέρες σε επιτροπή του Κογκρέσου η οποία ερευνά- δύο χρόνια μετά!- τα αίτια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, δήλωσε πως η Lehman «δεν μπορούσε να σωθεί» και χαρακτήρισε τη χρεοκοπία της «πολύ θλιβερή υπόθεση». Πώς όμως τότε διασώθηκε μέσα σε λίγες ημέρες η ΑΙG, μια ασφαλιστική δεκαπλάσια σε μέγεθος από τη Lehman;
Η μεταρρύθμιση την οποία υποσχέθηκαν παραμένει σύντομο ανέκδοτο. Παρά τα μεγάλα λόγια, πριν αλλά και μετά τις εκλογές, ο Ομπάμα δεν τόλμησε να επαναφέρει τον νόμο Glass-Steegal, τον νόμο της εποχής του «Νew Deal» που είχε καταργήσει ο Μπιλ Κλίντον το 1999, ανοίγοντας ουσιαστικά τον ασκό του Αιόλου. Ο νόμος αυτός διαχώριζε τις επενδυτικές από τις εμπορικές δραστηριότητες των τραπεζών: δεν επέτρεπε δηλαδή σε μια τράπεζα που διαχειρίζεται τα χρήματα των καταθετών της και πουλά δάνεια και να μπαίνει στο «καζίνο» των αγορών.
Ετσι στο πρώτο τρίμηνο του 2010 τέσσερις από τις μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ εμφάνισαν κέρδη σε όλες τις συνεδριάσεις του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης, επιτυγχάνοντας ένα απίστευτο ρεκόρ. Το όργιο των μπόνους συνεχίζεται: στην καλύτερη περίπτωση, με τη νέα νομοθεσία, κάποια από αυτά θα «παγώσουν» για ένα- δύο χρόνια, αλλά σε κάθε περίπτωση θα καταλήξουν στους λογαριασμούς των τραπεζιτών. Γιατί όχι; Η αμερικανική κυβέρνηση δαπάνησε, εγγυήθηκε ή δάνεισε περισσότερα από 10 τρισ. δολάρια για τη διάσωση των τραπεζών. Η Fed συνέβαλε ως τώρα με πάνω από 5 τρισ. δολάρια, τα μισά, το υπουργείο Οικονομικών αλλά 2,5 τρισ. δολάρια, και τα... ρέστα η (λοιδορούμενη, λόγω ονόματος) F-DΙC, η Ομοσπονδιακή Εταιρεία Ασφάλισης Καταθέσεων. Και βέβαια το δημόσιο έλλειμμα των ΗΠΑ, παρά τις δραματικές περικοπές σε κοινωνικές δαπάνες, θα φθάσει εφέτος στα 1,34 τρισ. δολάρια! Υψηλή κερδοφορία ανακοίνωσαν στο ίδιο διάστημα οι περισσότερες τράπεζες και στην Ευρώπη.
Η Βασιλεία ΙΙΙ
ΜΟΛΙΣ πριν από λίγες ημέρες ολοκληρώθηκαν στη Βασιλεία της Ελβετίας οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των αρμόδιων φορέων για την εποπτεία του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος και των κεντρικών τραπεζιτών από 27 χώρες για την υιοθέτηση των ρυθμιστικών κανόνων για τη λειτουργία του παγκόσμιου τραπεζικού συστήματος- οι αποκαλούμενοι «Κανόνες της Βασιλείας ΙΙΙ».
Στόχος τους ήταν, υποτίθεται, να κάνουν ασφαλέστερο το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα και να αποτρέψουν οικονομικές καταστροφές στο μέλλον.
Παρ΄ ότι όμως το πλαίσιο της συμφωνίας για τους νέους κανόνες απαιτεί από τις τράπεζες υπερτριπλασιασμό των κεφαλαίων τα οποία θα πρέπει να διατηρούν ως αποθεματικά, στο 7% από 2% ως τώρα, το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή τους αποδείχτηκε πολύ χαλαρότερο από αυτό που φοβούνταν τραπεζίτες και επενδυτές, αφού εκτείνεται ως το 2018.
Αλλωστε για να ισχύσουν θα πρέπει να εγκριθούν από τους ηγέτες της ομάδας του G20 τον Νοέμβριο στη Σεούλ της Νότιας Κορέας. Και όλοι θυμούνται πόσο... σύμφωνοι ήταν στο προηγούμενο G-20 Ανγκελα Μέρκελ και Μπαράκ Ομπάμα όχι μόνο στο συγκεκριμένο, αλλά και σε άλλα στρατηγικά ζητήματα και ζητούμενα της διεθνούς οικονομίας.
Δεν προκαλεί βέβαια έκπληξη το ότι οι περισσότεροι τραπεζίτες του ιδιωτικού τομέα αντιτίθενται στους νέους κανόνες, προειδοποιώντας ότι οι κανόνες της «Βασιλείας ΙΙΙ» θα πλήξουν τη δυνατότητα παροχής δανείων, με αρνητικές συνέπειες στους ρυθμούς ανάπτυξης οικονομιών και νοικοκυριών.
Και οι Βρυξέλες; Ακόμη αναμένεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει τις τελικές νομοθετικές προτάσεις της για τη «ρύθμιση», από το 2011 και μετά, των αγορών. Μην περιμένετε και πολλά πράγματα: η πρόταση αφορά τη ρύθμιση της αγοράς ορισμένων παραγώγων, όπως τα περιβόητα ασφάλιστρα κινδύνου CDS, και τον περιορισμό των λεγόμενων «ανοικτών πωλήσεων» (short shelling: να διαπραγματεύεσαι τίτλους που δεν έχεις στην κατοχή σου, με την προσδοκία να τους επαναδιαπραγματευθείς αργότερα σε καλύτερη τιμή) στην αγορά ομολόγων της ΕΕ.
Να υπενθυμίσουμε ότι η Γερμανία έχει ήδη προχωρήσει μονομερώς στην απαγόρευση ορισμένων «δομημένων» προϊόντων- δυσαρεστώντας τον κ. Σαρκοζί, τον Ντέιβιντ Κάμερον και τους τραπεζίτες φίλους τους...
ΠΡΕΖΑ TV
19-9-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου