Κυριακή, Οκτωβρίου 10, 2010

ΓΙΑΝΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ:ΓΙΑ ΜΕΝΑ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ ΤΙΜΩΡΙΑ ΟΤΙ Ο ΗΡΩΑΣ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΙΚΡΟΑΣΤΟΣ. ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΜΟΡΦΗ ΔΥΣΤΥΧΙΑΣ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ;

http://www.knifer.gr/

http://maxairovgaltis.wordpress.com/

Ενα «τεμπελόσκυλο» από την επαρχία, χωρίς καμία φιλοδοξία, συμφωνεί να ζήσει στο σπίτι του θείου του στα Ανω Λιόσια, μ' ένα καλό μεροκάματο και μόνο αντάλλαγμα να φυλά τα δύο ντόμπερμαν του σπιτιού, που κινδυνεύουν από τους γείτονες. Ομως μπλέκεται σε ένα ιδιότυπο ερωτικό τρίγωνο.

Η υπόθεση του «Μαχαιροβγάλτη», της νέας ταινίας του Γιάννη Οικονομίδη, που στις 20/10 θα κάνει πρεμιέρα στο Πανόραμα Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου και στις 4/11 θα βγει στις αίθουσες, συνεχίζει τη σκληρή, σαρκαστική και «καταγγελτική» κινηματογραφία που χαρακτηρίζει τον δημιουργό της. Οχι όμως με τους γρήγορους ρυθμούς και τα αλλεπάλληλα γρονθοκοπήματα βωμολοχίας του «Σπιρτόκουτου» και του «Ψυχή στο στόμα». Τούτη εδώ, μαυρόασπρη, με εξαιρετική φωτογραφία, έχει χαμηλώσει τα ντεσιμπέλ. Οπως λέει ο 43χρονος κύπριος σκηνοθέτης στο σημείωμά του, εδώ οι (αντι)ήρωές του «κραυγάζουν μέσα από τις σιωπές τους και την ανημπόρια τους να βγούνε από τον απύθμενο βυθό της νεοελληνικής μιζέριας που τους τραβά στη δίνη της. Οσο πιο βαθιά βουλιάζουν, τόσο πιο σκληροί γίνονται».

Μικροαστισμός, χυδαιότητα, τραμπουκισμός. Αργόσχολοι, αφασικοί, αποχαυνωμένοι από την τηλεόραση και την μπάλα. Στους βασικούς ρόλους του «Μαχαιροβγάλτη» ο εξαιρετικός Βαγγέλης Μουρίκης, και δύο πολλά υποσχόμενοι ηθοποιοί που προέρχονται από το θέατρο και κάνουν το ντεμπούτο τους στο σινεμά: ο Στάθης Σταμουλακάτος και η Μαρία Καλλιμάνη.



- Στις ταινίες σας εστιάζετε συχνά στους «καρχαρίες» της διπλανής πόρτας...

«Ναι. Και δεν είναι ιδιαίτερα ευφυείς. Η ηλιθιότητα είναι σύνηθες μοτίβο των ταινιών μου. Τραγικωμωδίες κάνω. Πάρτε τους αδερφούς Κοέν, τον Τζάρμους. Τι δείχνουν; Τον τραγέλαφο, τη γελοιότητα. Βγάζεις φοβερές αλήθειες έτσι. "Ο βλάκας είναι αήττητος" δεν είπε ο Ραφαηλίδης;»

«Οταν τρως σφαλιάρες, παραλύεις»

- Πάντως ο ήρωάς σας δεν βγαίνει χαμένος...

«Είναι λαμπρό υπόδειγμα του τι επικρατεί. Στο τέλος δικαιώνεται. Βρίσκει τη θέση του στην κοινωνία. Οπως πολλοί άλλοι Ελληνες: Τους συναντάς σε εξέχουσες θέσεις, αλλά αν σκάψεις λίγο βλέπεις πόσο κρετίνοι είναι».

- Δεν οδηγούνται βέβαια όλοι στο έγκλημα...

«Μπορεί και σε χειρότερα, αν σκεφτείς πως πολλοί από αυτούς κρατάνε τις τύχες μας στα χέρια τους. Πολιτικοί, δικαστές, ιατροί, κοινωνικοί λειτουργοί, καθηγητές».

- Μαύρα τα βλέπετε τα πράγματα. Γι' αυτό γυρίσατε μαυρόασπρη την ταινία σας;

«Το μαυρόασπρο είναι το απωθημένο κάθε σκηνοθέτη, αλλά οι διανομείς ανατριχιάζουν και μόνο στη σκέψη του. Πριν ξεκινήσω, τότε που οι διανομείς μάς είχαν κλείσει όλες τις πόρτες και ήμασταν σε ψιλοαπόγνωση, συζητάγαμε με τον παραγωγό μου, τον Πάνο Παπαχατζή, και του ρίχνω την ιδέα. Γιατί όχι, μου λέει. Αν ήμασταν ήδη καπαρωμένοι από κάποιον διανομέα, θα τρώγαμε μεγάλη ματαίωση. Το κάναμε λοιπόν και αποδείχτηκε επιλογή-κλειδί».

- Δυσκολεύτηκατε πάλι να βρείτε διανομή;

«Ολοι ξετρελαίνονταν με την ταινία, αλλά κανείς δεν έβαζε το χέρι στην τσέπη. Μόνο η "Feel Good" πήρε το ρίσκο. Οι μεγάλες εταιρείες την έφτυσαν την ταινία τελείως. Ολοι αυτοί οι άνθρωποι κατά βάθος περιφρονούν τους έλληνες σκηνοθέτες. Είναι διατεθειμένοι να πληρώνουν ένα σωρό λεφτά έξω σε χειρότερες ταινίες. Νομίζουν πως μας κάνουν και χάρη».

- Το στόρι σας θυμίζει αμυδρά την ταινία «Ο ταχυδρόμος χτυπάει πάντα δυο φορές».

«Είναι ο "Ταχυδρόμος", αλλά από την ανάποδη. Είναι μια παρωδία. Πάντως αυτό είναι ένα αρχετυπικό τρίγωνο. Δεν το ανακάλυψε ο Κέιν στο βιβλίο του».

- Σε σας πάντως δεν υπάρχει κάθαρση...

«Ολοι "καίγονται". Οπως και στην "Ψυχή". Για μένα όμως είναι τιμωρία ότι ο ήρωας στο τέλος γίνεται μικροαστός. Είναι μια μορφή δυστυχίας, δεν είναι; Κουβαλάει τόση ματαίωση η μικροαστική ηθική. Και βέβαια είναι επικίνδυνη. Οι μικροαστοί έφεραν τον Χίτλερ στην εξουσία. Η μεσαία τάξη μπορεί να είναι ο πυλώνας της κοινωνίας, αλλά είναι και το χαντάκωμά της. Πάρτε τον μικρομεσαίο αμερικανό αγγλοσάξονα προτεστάντη λευκό. Δεν υπάρχει πιο σκοταδιστικό ον».

- Υπάρχουν οι μουσουλμάνοι φονταμενταλιστές...

«Αυτοί έχουν άλλα. Εκεί δεν πάει ταξικά το πράγμα όπως στη Δύση».

- Οι έλληνες μικροαστοί φταίνε λοιπόν για την παρ' ολίγον χρεοκοπία της Ελλάδας;

«Επί της ουσίας το κράτος φταίει. Είναι ο καταστροφέας του απανταχού ελληνισμού. Ως Κύπριος αυτό βλέπω. Ολες οι ήττες, όλη η ξεφτίλα από 'κει προέρχονται. Το κράτος εκμαυλίζει τον κόσμο».

- Επί χρόνια το όνειρο του Ελληνα ήταν να διορίσει το παιδί του στο Δημόσιο...

«Μα ήταν μια αμφίδρομη σχέση. Τι είναι το ΠΑΣΟΚ από το '80 και μετά; Μικροαστοί ήταν που στην ουσία την ηθική τους δεν την αλλάξανε. Ο λαός έχει την ευκαιρία του να κάνει επανάσταση. Δεν την κάνει. Το κράτος έχει δυνατότητα να αλλάξει την κοινωνία. Πότε το έκανε;»

- Σήμερα πάντως, με το μνημόνιο, οι μικροαστοί πληρώνουν τη νύφη.

«Οχι μόνο αυτοί. Και οι αθώοι πληρώνουν την κρίση. Που δεν είναι φασίστες, ρατσιστές, φιλοχρήματοι, κερδοσκόποι. Οπως λέει ο Σαββόπουλος, "σ' αυτόν τον τόπο όσοι αγαπάνε τρώνε βρόμικο ψωμί"».

- Μετά τον Δεκέμβρη του 2008 τα αίματα άναψαν. Κι όμως σήμερα ο κόσμος μοιάζει να μην αντιδρά μαζικά στα μέτρα.

«Ο κόσμος είναι χαμένος, σε σύγχυση. Οταν τρως απανωτές σφαλιάρες, παραλύεις. Είσαι σε κατάσταση σοκ. Τα σύγχρονα δυτικά πολιτεύματα τύπου Ελλάδας έχουν βρει τρόπους να σε κρατάνε δεμένο χειροπόδαρα, δημιουργώντας σου ανάγκες και εξαρτήσεις. Οταν ο άλλος χρωστά, τρέχουν δάνεια, φροντιστήρια για τα παιδιά κ.λπ., τι θα κάνει; Θα πάρει τις πέτρες; Είναι φοβερό το πώς στην πορεία διαφθείρουν τους πάντες: καλλιτέχνες, πνευματικούς ανθρώπους. Ο απλός άνθρωπος θα γλιτώσει; Αλλωστε δεν πιάσαμε ακόμα πάτο».

«Σήκω από τον καναπέ»

- Εσείς πάντως, αυτήν τη φορά καταπιάνεστε με ερωτικό θέμα.

«Ναι, αλλά δεν είναι μια ταινία πάθους. Είναι μια ταινία πάνω στην εξουσία. Εχεις εσύ και δεν έχω εγώ; Θα έχω εγώ και δεν θα έχεις εσύ. Αντε γαμήσου. Απλά "θέλω" ρηχών ανθρώπων. Τα ένστικτά τους είναι στα όρια του κτήνους. Είναι πολύ εύκολο να κάνουν φόνο».

- Πιο εύκολο από παλιά;

«Παλιά υπήρχαν πιο σοβαρά κίνητρα. Εδώ βλέπει ο άλλος το γεροντάκι και του μπουμπουνάει το κεφάλι για 30 ευρώ. Εχει φτηνύνει η ζωή, έχουν φτηνύνει όλα. Θα 'ρθει φτώχεια μεγάλη και θα ξεσπάσει βία».

- Οι ήρωές σας δεν είναι καθόλου συμπαθείς.

«Δεν υπάρχει καλός ή κακός. Ολοι μέσα στο γκρίζο. Αλλιώς δεν έχουν ενδιαφέρον. Εξαίρεση ο Ερρίκος Λίτσης στην "Ψυχή". Είναι καλός. Η αλήθεια πάντως είναι πως είναι δύσκολο να κάνεις δυνατή δραματουργία με καλούς. Ισως γιατί οι καλοί είναι αδιαφανείς. Το κακό νομίζω είναι πιο διάφανο. Η σχέση πάντως είναι αυτή που παράγει τις φωτιές: Καλό-κακό, Κάιν-Αβελ, μαύρο-άσπρο».

- Για κάποιους οι ταινίες σας είναι πολύ ακραίες.

«Κυκλοφορούν αυτοί οι άνθρωποι στην πόλη; Είμαστε με τα καλά μας; Οσα δείχνω εγώ είναι παιδική χαρά. Απλώς προσπαθώ να τραβήξω στα άκρα την ψυχολογία των ηρώων μου».

- Τελευταία, που δεν υπάρχουν λεφτά, οι κινηματογραφιστές άρχισαν να βγαίνουν έξω με την κάμερα και να τραβάνε μόνοι τους. "Αντάρτικο σινεμά" το λένε. Πώς το βλέπετε αυτό;

«Ετσι πρέπει να γίνεται. Ετσι δούλεψα κι εγώ με τις δύο προηγούμενες ταινίες μου. Το "Σπιρτόκουτο" το έκανα βγαίνοντας από ένα τέλμα, μια κατάθλιψη. Το θέμα δεν είναι να κάνεις κάτι μεγάλο, αλλά να σηκωθείς από τον καναπέ. Περί αξιοπρέπειας είναι το θέμα. Αλλιώς θα ήμασταν όλοι για φτύσιμο».

- Πάντως αρχίζει να γίνεται κανόνας ο «απλήρωτος ηθοποιός». Κάποιοι διαμαρτύρονται.

«Θα καταλάβαινα την ένσταση, αν υπήρχε από πίσω μπαγαποντιά. Αλλά αν ο σκηνοθέτης δεν έχει μια και στο ξεκαθαρίσει; Η Ελλάδα είναι μικρή, δεν είναι κρυφό ποιες παραγωγές έχουν λεφτά. Κι εγώ βρήκα κάποτε έναν Λίτση, που δέχτηκε να τραβηχτεί μαζί μου. Χωρίς λεφτά στη μια ταινία, με ψίχουλα στην άλλη. Ομως πήρε τα ρίσκα του και ανταμείφθηκε. Ας μην ακούω μικροαστικές αηδίες λοιπόν. Και σιγά την απασχόληση που προσφέρει το ελληνικό σινεμά στους ηθοποιούς. Μην ανοίξω το στόμα μου για δήθεν ηθοποιούς που κάνουν τα παλούκια τους χρυσά τόσα χρόνια πουλώντας σκατά».

- Εσείς βγάλατε λεφτά από τις ταινίες σας;

«Τίποτε. Πώς θα βγάλω; Νομίζουν πολλοί πως έβγαλα από το "Σπιρτόκουτο". Δεν καταλαβαίνουν πως έβγαλαν μόνο οι βιντεοκλαμπάδες και οι ενδιάμεσοι». *

«Η "Ομίχλη" έγινε λίγο του σαλονιού...»

Με την «Ομίχλη» δεν βλέπω να εμπλέκεστε πολύ.

«Χλιαρά πια. Ακούω πολλά λόγια και βλέπω λίγη δράση. Είναι λίγο ομιχλώδης η "Ομίχλη". Δεν εξελίχθηκε σε κάτι πιο επαναστατικό. Πιστεύω ότι έγινε λίγο του σαλονιού, από βουτυρόπαιδα».

- Και όλο αυτό το ξαφνικό κύμα βραβεύσεων είναι τυχαίο;

«Κυματάκι, όχι κύμα. Υπάρχει μια νέα γενιά κινηματογραφιστών -όχι όμως με την έννοια μιας ενότητας ύφους και προθέσεων. Για να μιλήσουμε για αναγέννηση θα 'πρεπε να έχουμε ταινίες που αναπτύσσουν μια έντονη διαλεκτική με την κοινωνία: όπως τότε με τον Δαμιανό, τον Βούλγαρη, τον Αγγελόπουλο, τη Μαρκετάκη. Που έκαναν ταινίες με μαγκιά, ρώμη, παρουσία. Ενα σινεμά που παλλόταν. Σήμερα ο καλλιτεχνικός κινηματογράφος αφορά μάξιμουμ 50.000 ανθρώπους. Το βασικότερο όμως είναι πως δεν εμβολίζει τις καταστάσεις».

- Δεν έχετε ξεχωρίσει κάποιον από τους νεότερους;

«Αυτός που πάντα με ξάφνιαζε και θα περιμένω με προσμονή κάθε του ταινία παραμένει ο Γιάνναρης».

Της ΕΥΑΝΝΑΣ ΒΕΝΑΡΔΟΥ (venardu@enet.gr)

ΤΟ ΠΡΕΖΑ TV ΕΙΝΑΙ ΑΤΥΠΟΣ ΧΟΡΗΓΟΣ ΤΗΣ ΤΑΝΙΑΣ...ΔΙΟΤΙ ΣΤΗΝ FEELGOOD ΟΤΑΝ ΤΟΥΣ ΖΗΤΗΣΑΜΕ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΕΠΙΣΗΜΟΙ ΧΟΡΗΓΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟ,ΜΑΣ ΕΓΡΑΨΑΝ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΣΤΙΣ ΑΡΧΙΔΑΡΕΣ ΤΟΥΣ,ΛΕΓΟΝΤΑΣ ΜΑΣ ΠΩΣ ΟΙ ΧΟΡΗΓΙΕΣ ΕΧΟΥΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΘΕΙ 2/5 ΜΗΝΕΣ ΠΡΙΝ.
ΠΑΡΟΛΑ ΑΥΤΑ ΕΧΟΥΜΕ ΟΛΗ ΤΗ ΚΑΛΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΟΥΜΕ ΤΑΙΝΙΕΣ ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΞΙΖΟΥΝ.

ΠΡΕΖΑ TV
10-10-2010

Δεν υπάρχουν σχόλια: