Σημαντικές επιπτώσεις στον δανεισμό μελών της Ευρωζώνης, και εννοείται της Ελλάδας, θα έχει η συμφωνία των Ευρωπαίων εταίρων για ελεγχόμενη χρεοκοπία κρατών–μελών. Πρόκειται για απαίτηση της Γερμανίας προκειμένου να επιτρέψει τη δημιουργία μόνιμου μηχανισμού οικονομικής διάσωσης, που θα είναι «νομικά απρόσβλητος» στο γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο. Το γεγονός ότι στον μηχανισμό αυτό θα συμμετέχουν και ιδιώτες (τράπεζες, funds κ.λπ.) προκάλεσε την έντονη δυσαρέσκεια του προέδρου της ΕΚΤ, κ. Ζαν Κλοντ Τρισέ, ο οποίος φέρεται να δήλωσε ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποξένωση των αγορών και σε πολύ υψηλά επιτόκια.
Ωστόσο, αναγκαία προϋπόθεση για τους Γερμανούς είναι η μερική τροποποίηση της συνθήκης της Λισσαβώνας ώστε να περιλαμβάνει τον νέο μηχανισμό διάσωσης, στον οποίο «θα συμμετέχει και ο ιδιωτικός τομέας». Ωστόσο, ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου μετά το τέλος της συνόδου κορυφής δήλωσε κατηγορηματικά ότι «δεν αφορά εμάς η διαδικασία της ελεγχόμενης πτώχευσης». Λίγο αργότερα, απαντώντας σε άλλη ερώτηση, έπεσε σε αντίφαση λέγοντας ότι «δεν υπάρχει τέτοιο πρόγραμμα, μάλιστα δεν το θέλει ούτε ο κ. Τρισέ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας». Ο κ. πρωθυπουργός τόνισε ότι δεν έγινε συζήτηση στη σύνοδο κορυφής για το πώς θα οργανωθεί η συμμετοχή των ιδιωτών στον μελλοντικό μηχανισμό διάσωσης.
Ο πρόεδρος της Ε.Ε., Χέρμαν βαν Ρομπέι, και ο πρόεδρος της Κομισιόν θα παρουσιάσουν τις προτάσεις τους στην ερχόμενη σύνοδο τον Δεκέμβριο. Οπως αναφέρεται στο κείμενο συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Κομισιόν «θα αναλάβει τις προπαρασκευαστικές εργασίες για τα γενικά χαρακτηριστικά του μελλοντικού νέου μηχανισμού, δηλαδή τον ρόλο του ιδιωτικού τομέα, τον ρόλο του ΔΝΤ και τις πολύ αυστηρές προϋποθέσεις υπό τις οποίες θα λειτουργήσει το πρόγραμμα». Ο μόνιμος μηχανισμός στήριξης θα αποτελεί το ύστατο καταφύγιο για κράτη–μέλη της Ευρωζώνης που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα δημοσίου χρέους. Εκφράζονται ήδη ανυπόστατοι φόβοι πως ενδεχόμενη προσφυγή της Ελλάδας σε αυτόν τον μηχανισμό μετά το 2013 θα μπορούσε να σημάνει την έξοδο από το ευρώ. «Δεν προβλέπεται από τις ευρωπαϊκές συνθήκες έξοδος από την Ευρωζώνη», απαντούν Γερμανοί διπλωμάτες. Αντιθέτως, θεωρείται σίγουρο ότι η πρόβλεψη για ελεγχόμενη χρεοκοπία θα σημαίνει λιγότερα και ακριβότερα δανεικά για την Ελλάδα.
Στόχος του Βερολίνου είναι στο πλαίσιο του νέου μηχανισμού να μην υπάρχει ο λεγόμενος «ηθικός κίνδυνος». Δηλαδή τα κράτη να μην έχουν τη βεβαιότητα ότι στη χειρότερη περίπτωση θα διασωθούν από τους εταίρους τους. Θεωρείται βέβαιο ότι οι βασικές αρχές του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης θα είναι παρόμοιες με αυτές του ελληνικού μηχανισμού διάσωσης. Με μία βασική διαφορά: η διάσωση θα βασίζεται σε αναδιάρθρωση του χρέους, την οποία θα πληρώνουν οι ιδιώτες επενδυτές που έχουν αγοράσει κρατικά ομόλογα. Ο μόνιμος μηχανισμός διάσωσης θα αποτελεί την «ύστατη λύση» (ultima ratio).
Οι προϋποθέσεις και το επιτόκιο για τη χορήγηση δανεικών θα είναι τόσο αυστηρά ώστε κανείς να μη θέλει να προσφύγει στον μηχανισμό. Αν λοιπόν ένα κράτος–μέλος δεν καταφέρνει να δανειστεί από τις αγορές, θα προσφεύγει σ’ αυτόν. Αρχικά το εν λόγω κράτος θα λαμβάνει δάνεια έκτακτης ανάγκης εφόσον θα αποδέχεται πολύ σκληρούς όρους.
Στη συνέχεια, οι ιδιώτες επενδυτές θα πρέπει να αποδεχτούν αναδιάρθρωση του χρέους. Σε πρώτη φάση, τράπεζες, ιδιώτες, κερδοσκοπικά κεφάλαια κ.ά. που κατέχουν ομόλογα του εν λόγω κράτους θα πρέπει να αποδεχτούν επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής. Σε δεύτερη φάση, θα πρέπει να αποδεχτούν διαγραφή (haircut) μέρους του χρέους.
Κωστας Καρκαγιαννης
ΠΡΕΖΑ TV
31-10-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου