Στη δεκαετία του ΄80, ο Ανδρέας Παπανδρέου μιλούσε για μια Ευρώπη χωρισμένη στον πλούσιο Βορρά και τον φτωχό Νότο. Εκτοτε, χάρη στα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (ΜΟΠ), τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης (ΚΠΣ), αλλά και την είσοδο των φτωχών χωρών της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, οι συσχετισμοί στην Ενωση άλλαξαν- κι έγιναν πιο περίπλοκοι. Και με την τρέχουσα οικονομική κρίση επανήλθε ο διαχωρισμός- τούτη τη φορά ανάμεσα σε χώρες με πρόβλημα δημόσιου χρέους και ελλείμματος, όπου προς το παρόν εντάσσονται η Ελλάδα, η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, και σε χώρες με τη δυνατότητα να τις βοηθήσουν, με επικεφαλής τη Γερμανία. Οι τελευταίες, λόγω ακριβώς του χρήματος που διαθέτουν, όπως φάνηκε καθαρά την εβδομάδα που πέρασε, είναι αποφασισμένες να επιβάλουν και τους όρους για τη χορήγηση αυτής της «βοήθειας».
Η αρχή αυτής της «αυτοκρατορικής αντίληψης» της Γερμανίας έγινε την περασμένη άνοιξη, όταν η Ελλάδα βρέθηκε στα όρια της χρεοκοπίας. Τότε, και η Αθήνα και ολόκληρη η ευρωζώνη περίμεναν εναγωνίως την κ. Μέρκελ να συμφωνήσει με τη διάσωση- η οποία συνετελέσθη όταν η καγκελάριος διασφάλισε και τη συμμετοχή του ΔΝΤ και τους αυστηρούς όρους του Μνημονίου.
Τώρα, όμως, ενόψει της ένταξης και άλλων χωρών στον μηχανισμό- η Ιρλανδία αναμένεται έπειτα από ασφυκτικές πιέσεις και την άφιξη της τρόικας στο Δουβλίνο να προσφύγει σε περίπου πέντε ημέρες-, η Γερμανία γίνεται όλο και πιο απαιτητική, υποστηρίζοντας ότι «δεν μπορούν να πληρώνουν διαρκώς οι γερμανοί φορολογούμενοι τις χώρες που δεν έβαλαν σε τάξη τα οικονομικά τους όταν έπρεπε». Φυσικά, οι εξελίξεις εντός της Γερμανίας, είτε πρόκειται για το Συνταγματικό Δικαστήριο είτε για την κοινή γνώμη, έχουν παίξει ρόλο στη θέση της κ. Μέρκελ, που δεν θυμίζει σε τίποτα τον ευρωπαϊστή Κολ ή την ευρωπαϊκή παράδοση γενικώς των προκατόχων της.
Κατάφερε, ωστόσο, να πάρει με το μέρος της τον αδύναμο από κάθε άποψη Νικολά Σαρκοζί- με αποτέλεσμα ο γαλλογερμανικός άξονας να επιβάλει στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής την απόφαση για τη δημιουργία ενός Μόνιμου Μηχανισμού Διάσωσης, που θα αντικαταστήσει τον τρέχοντα στα μέσα του 2013 κι ο οποίος θα προβλέπει κάποιου είδους συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα.
Οι τράπεζες. Αυτό το τελευταίο στοιχείο- η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, δηλαδή τραπεζών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων- ήταν που προκάλεσε και την αντίδραση του κ. Γιούνκερ και του κ. Τρισέ αρχικά (σ.σ. αμφότεροι εκπρόσωποι, εκτός των άλλων, και των τραπεζών!) και στη συνέχεια των αγορών, που ανέβασαν στα ύψη τα spreads των «επικίνδυνων» χωρών, όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία. Η εξήγηση είναι απλή: οι κάτοχοι ομολόγων αυτών των χωρών φοβούνται ότι θα υποστούν «κούρεμα» (hair-cut) στο πλαίσιο του Μόνιμου Μηχανισμού. Ετσι, οι «νέοι φτωχοί», όπως ο κ. Θαπατέρο της Ισπανίας, ο κ. Σόκρατες της Πορτογαλίας, ο κ. Κάουεν της Ιρλανδίας και, φυσικά, ο κ. Παπανδρέου της Ελλάδας, έσπευσαν να κατηγορήσουν τη γερμανίδα καγκελάριο ότι, ανοίγοντας το περίφημο «κουτί της Πανδώρας» τόσο καιρό πριν από το 2013, έδωσε λαβή στους κερδοσκόπους.
Η Ανγκελα Μέρκελ απάντησε με δύο τρόπους- τουλάχιστον. Κατ΄ αρχήν υποστήριξε ότι η Γερμανία έχει δείξει την αλληλεγγύη της- κάτι που θα μπορούσε να μεταφραστεί «εγώ έχω τα λεφτά, ό,τι θέλω λέω, ό,τι θέλω κάνω». Και, δεύτερον, εξήγησε πως θέλει να ξεκαθαριστεί το τοπίο για το μέλλον- «και το υπογραμμίζω τρεις φορές αυτό για να το ακούσουν οι αγορές, για το μέλλον, ώστε να είναι σαφές τι θα γίνει με το νέο χρέος μετά το 2013».
Και η Ισπανία. Στις Βρυξέλλες, ουδείς αμφιβάλλει για την έκβαση του πολέμου μεταξύ πλουσίων και νεόπτωχων- κυρίως όταν οι δεύτεροι αυξάνονται συν τω χρόνω και οι πρώτοι μειώνονται. Κοινοτικές πηγές θεωρούν θέμα χρόνου στους «αμαρτωλούς» να προστεθεί και η Ισπανία- η πέμπτη σε μέγεθος οικονομία της Ενωσης-, ενώ η Ιταλία και το Βέλγιο, ακόμη κι αν δεν φτάσουν κάποια στιγμή στο σημείο να ζητήσουν βοήθεια, σίγουρα δεν θα μπορούν να συνδράμουν. Αυτό εξηγεί και την αλαζονεία της Αυστρίας, κυβερνητικές πηγές της οποίας αποκάλυπταν με έμφαση πως ο υπουργός τους κ. Πρελ έχει κάθε λόγο να είναι απαιτητικός με την Ελλάδα, όταν το δημόσιο χρέος της έχει φτάσει σε επίπεδα τέτοια, που ούτε στις αγορές μπορεί να βγει, ούτε ακόμη και μια παράταση της αποπληρωμής των 110 δισ. μπορεί να αποτελέσει λύση. Οι ίδιες πηγές υποστήριζαν πως μόνη λύση είναι η αναδιάρθρωση «για όλες αυτές τις χώρες»- και γι΄ αυτό οι κανόνες του Μόνιμου Μηχανισμού πρέπει να οριστούν άμεσα, στη Σύνοδο Κορυφής της 17ης Δεκεμβρίου.
Ισως γι΄ αυτό- για να μην υπάρξει καμία αναβολή- αποφασίστηκε ότι τις παραμονές της Συνόδου θα πραγματοποιηθεί κι έκτακτο Εurogroup κι ΕCΟFΙΝ, ώστε το πρώτο κύμα των αντιδράσεων να εκτονωθεί εκεί.
Οπως και να έχει, ήδη είναι ξεκάθαρο ότι μια μορφή ελεγχόμενης χρεοκοπίας θα υπάρχει μέσα στον Μόνιμο Μηχανισμό- γι΄ αυτό κι ο κ. Παπανδρέου είπε ότι δεν διαφωνεί με την κ. Μέρκελ για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, αλλά για τον τρόπο που αυτό θα γίνει.
ΠΡΕΖΑ TV
20-11-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου