Πόσο υπολογίζονται οι απώλειες του Δημοσίου από την αδυναμία εκδίκασης χιλιάδων υποθέσεων, ετησίως; Σύμφωνα με συντηρητικούς υπολογισμούς, περί τα 2 δισ. ευρώ. Πρόκειται για χρήματα που χάνονται κάθε χρόνο εξαιτίας της δυσλειτουργίας της δικαιοσύνης, αφαιρώντας πολύτιμους πόρους από ασφαλιστικά ταμεία και Δημόσιο, καθηλώνοντας σε στασιμότητα εκατοντάδες επιχειρήσεις και ακυρώνοντας ιδιωτικές πρωτοβουλίες για επενδύσεις και ανάπτυξη.
Η κατάσταση που επικρατεί, ξεπερνά κατά πολύ το έλλειμμα στη θεσμική λειτουργία της δικαιοσύνης και προβληματίζει πλέον σοβαρά την κυβέρνηση, ενώ ο πρωθυπουργός, για πρώτη φορά την προπερασμένη εβδομάδα, μίλησε για διαρθρωτικές αλλαγές και στο δικαστικό σύστημα.
Η συνολική αποτίμηση των απωλειών, σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, από την αδυναμία της δικαιοσύνης να δικάσει χιλιάδες υποθέσεις, είναι δύσκολο να προσεγγισθεί με ακρίβεια. Γιατί, πέρα από τις άμεσες απώλειες, των 2 δισεκατομμυρίων ευρώ, υπάρχουν και οι έμμεσες, οι οποίες λίγο απέχουν από το να χαρακτηριστούν ανυπολόγιστες.
Τροχοπέδη στα έσοδα
Ο υπολογισμός αυτός, κάθε άλλο παρά υπερβολικός είναι αν συνυπολογισθεί η κατάσταση που επικρατεί στη διοικητική δικαιοσύνη. Εκεί οι αδίκαστες υποθέσεις, σε πανελλαδική κλίμακα, πλησιάζουν τις 500.000 στο τέλος του χρόνου. Ηδη στο τέλος Οκτωβρίου είχαν φθάσει στις 461.000, με τις περισσότερες από αυτές να είναι φορολογικές ή υποθέσεις που αφορούν εισφορές σε ασφαλιστικά ταμεία.
Μόνο στο Διοικητικό Πρωτοδικείο της Αθήνας, οι αδίκαστες υποθέσεις φθάνουν τις 150.000, με το 1/3 από αυτές να αφορά την είσπραξη βεβαιωμένων φόρων και δασμών και πάνω από 15.000, εισφορές σε ασφαλιστικά ταμεία. Το οικονομικό κόστος από την αδυναμία των δικαστηρίων να εκδικάσουν αυτές τις υποθέσεις είναι ανυπολόγιστο και τεράστια η υστέρηση εσόδων για το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία.
«Βουλιάζει» το ΣτΕ
Στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), όπως είχε γράψει προ δύο εβδομάδων η «Κ», είναι πλέον συνηθισμένο φαινόμενο να εκδίδονται αποφάσεις με χρονική καθυστέρηση που αγγίζει τα 5-8 χρόνια για υποθέσεις που αφορούν αντισυνταγματικότητα νόμων.
Την ίδια ώρα, εκατοντάδες υποθέσεις που αφορούν δημόσια έργα, ιδιωτικές επενδύσεις και άλλες υποθέσεις στενά συνδεδεμένες με την ανάπτυξη ολόκληρων περιοχών, χρονοτριβούν απίστευτα, μπλοκάροντας δραστηριότητες που κοστίζουν σε χρήμα και σε θέσεις εργασίας.
Το γεγονός ότι στο ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας οι αδίκαστες υποθέσεις φθάνουν πλέον τις 31.000, σημαίνει πολλά για τη δυνατότητα που έχει το δικαστήριο να εκκαθαρίσει τον όγκο των εκκρεμών υποθέσεων.
«Λιμνάζουν» επενδύσεις
Εκατοντάδες είναι οι επενδύσεις και τα δημόσια έργα, μικρά και μεγάλα, που αναμένουν μια απόφαση για να προχωρήσουν, και χιλιάδες οι υποθέσεις που λιμνάζουν για χρόνια και κοστίζουν χρήμα στο Δημόσιο και στους δικαζόμενους πολίτες. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν καταγραφεί στα στατιστικά του ΣτΕ υποθέσεις που εκκαθαρίστηκαν μετά 18 χρόνια, ή άλλες που αναβλήθηκαν για 36 φορές! Συνολικά κάθε χρόνο εισάγονται προς εκδίκαση στο εν λόγω δικαστήριο 8.000 νέες υποθέσεις και εκδικάζονται περίπου 6.000. Οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις κάνουν λόγο για τουλάχιστον 5 χρόνια, με τους σημερινούς ρυθμούς, για να δικαστεί μια υπόθεση, ενώ στο άμεσο μέλλον ο χρόνος αυτός θα φθάσει τα 9 χρόνια.
Το τεράστιο πρόβλημα αναγνωρίζει και ο ίδιος ο πρόεδρος του ΣτΕ, κ. Παν. Πικραμένος, ο οποίος τονίζει ότι θα επιβληθούν κυρώσεις σε περιπτώσεις όπου για τις καθυστερήσεις στην εκδίκαση των υποθέσεων ευθύνονται δικαστικοί λειτουργοί.
Ανάγκη αλλαγών
Το οικονομικό έλλειμμα, που ακολουθεί το θεσμικό και τροφοδοτείται από την αρνησιδικία, επιχειρείται να μειωθεί με μέτρα όπως η περαίωση. Η τελευταία, ως γνωστόν, περιλαμβάνει και μέρος των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων. Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι ρυθμίσεις που έφερε προς ψήφιση η κυβέρνηση για την ανακούφιση της διοικητικής δικαιοσύνης. Πρόκειται στην πραγματικότητα για μέτρα που κρίνονται θετικά από την πλευρά των δικαστών, ωστόσο, δεν φαίνεται να είναι ικανά να αντιμετωπίσουν με επιτυχία το πρόβλημα δυσλειτουργιών της Δικαιοσύνης, που αγγίζει πια τον σκληρό πυρήνα του θεσμικού της ρόλου. Κι αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από μια απλή παράθεση των στοιχείων που αφορούν στις καθυστερήσεις και τις εκκρεμοδικίες.
Για τον λόγο αυτό, δεν είναι λίγοι πλέον εκείνοι, μέσα από τη Δικαιοσύνη, που συμμερίζονται την αναγκαιότητα για γενναίες διαρθρωτικές αλλαγές στο σύνολο της λειτουργίας των δικαστηρίων, με μέτρα όχι μόνο σε νομοθετικό αλλά και σε εισπρακτικό επίπεδο. Μόνο που μένει ακόμα μετέωρο το πώς ακριβώς κάτι τέτοιο θα μπορούσε να επιτευχθεί. Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι δημοσιονομικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας είναι αδήριτες, όπως είναι παγκοίνως γνωστό. Οπότε, οι όποιες διαδικασίες θα πρέπει να επιταχυνθούν, προκειμένου στο τέλος της ημέρας όλες οι εμπλεκόμενες πλευρές να βγουν κερδισμένες από αυτήν τη διαδικασία.
Της Ιωαννας Μανδρου
ΠΡΕΖΑ TV
17-12-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου