Το κοινό αλλά και η Ένωση Κριτικών τη βράβευσαν στο τελευταίο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης,ευρωπαϊκά και όχι μόνο φεστιβάλ τη συμπεριέλαβαν στο πρόγραμμα τους - η «Άπνοια» του Άρη Μπαφαλούκα, αποδεικνύει αυτό που από καιρό είχαμε ψυλλιαστεί και που μέσα στα δύο τελευταία χρόνια επιβεβαιώθηκε: το ελληνικό σινεμά έχει «φωνή» που μπορεί να ακουστεί,πέραν πάσης αμφιβολίας, και εκτός των στενών ελληνικών συνόρων. Ο art-director του φιλμ,Σταμάτης Δεληγιάννης,έχοντας μια ματιά εκ των έσω στον χώρο,μας μίλησε για το φιλμ,την έξοδο του στις κινηματογραφικές αίθουσες της χώρας – και όχι μόνο!
Ποια η δική σου συμμετοχή στην «Άπνοια»;
Αρχίσαμε να δουλεύουμε με τον Άρη για την εικόνα της ταινίας περίπου ενάμιση χρόνο πριν την έναρξη των γυρισμάτων, δίνοντας μας και την δυνατότητα να γνωριστούμε καλύτερα, καθότι δεν είχαμε συνεργαστεί στο παρελθόν. Διαβάζοντας το σενάριο, στην αρχή προβληματίστηκα για το πως θα αντιμετώπιζα ένα σύγχρονο έργο, γιατί συνήθως δεν έχει σκηνογραφικό αβαντάζ. Προτεραιότητα μου ήταν να περνάει απαρατήρητο το τοπίο της πόλης. Και να σκληρύνει, χάνοντας την γραφικότητα του το τοπίο του νησιού. Ξεκινώντας λοιπόν με αναφορές από άλλες ταινίες, όπως «Η διπλή ζωή της Βερονικα» και το «Reconstruction», πίνακες του Hopper και κάποια κόμικ του Bilal, άρχισε η ζύμωση, με πρώτο αποτέλεσμα την εικονογράφηση κάποιων βασικών σκηνών του σεναρίου. Έτσι φτάσαμε και στην χρωματική διάθεση της ταινίας , με βασικό άξονα το χρώμα και το φως. Το μπλε για τις πισίνες, το πράσινο για τα εσωτερικά και την πόλη και τι κίτρινο για το νησί. Αργότερα επιλέγοντας τους χώρους έπρεπε όλο αυτό που είχα σχεδιάσει να γίνει και πράξη.
Το ευρύ κοινό αντιλαμβάνεται τη δουλειά του art director ως τον υπεύθυνο για το σύνολο της εικόνας αλλά και του συναισθήματος που απορρέει από αυτήν. Πόσο δύσκολο είναι να επιτευχθεί αυτό σε ένα φιλμ;
Εξαρτάται...πόσο εύκολο η δύσκολο είναι να εμπνευστεί κάτι κάποιος; Μπορεί μια ιδέα της στιγμής να σου συμπληρώσει την εικόνα που μέχρι εκείνη την στιγμή είχες ολοκληρωμένη. Αυτό για παράδειγμα μου συνέβη δυο τρεις μέρες πριν φύγουμε για το νησί και ξεκινήσουμε τα γυρίσματα της ταινίας, όπου μου ήρθε η ιδέα για το κουφάρι μιας βάρκας στο σετ της παράλιας. Ένα άκρως συμβολικό στοιχείο το οποίο θεώρησα, ότι προσθέτει στο συναίσθημα της εικόνας χωρίς να κραυγάζει. Το σκηνικό άλλωστε οφείλει να είναι πιστό και διακριτικό. Έτσι απλά, να σε πείθει και να σε βάζει στην ταινία...
Αναφορικά με την «Άπνοια», ποια θεωρείς ότι είναι τα «δυνατά» της σημεία;
Για μένα η "Άπνοια" είναι σαν μια εικόνα μέσα σε ένα καθρέφτη. Σου δίνει την δυνατότητα να δεις την εικόνα αυτή, αλλά και τον εαυτό σου ταυτόχρονα. Και αυτό γίνεται με ειλικρίνεια.
Και ποια τα συστατικά μιας … «καλής» ταινίας;
Η βασική ιδέα και οι απαραίτητες προεκτάσεις της, οι ολοκληρωμένοι ήρωες, ο σωστός ρυθμός και η ατμόσφαιρα, είναι κάποια από τα στοιχεία τα οποία συνθέτουν μια "καλή" ταινία. Και όλα αυτά, εμπεριέχονται σε ένα "καλό" σενάριο. Από κει και πέρα όμως είναι η ματιά του σκηνοθέτη και των λοιπών συντελεστών που θα κάνουν το "καλό" σενάριο, ταινία.
Είδαμε πως η «Άπνοια» είχε «φεστιβαλική» αποδοχή και εντός και εκτός συνόρων. Πόσο δύσκολο είναι να διεκδικήσει μια ελληνική ταινία συμμετοχή σε τέτοιες διοργανώσεις (π.χ. το επικείμενο φεστιβάλ στη Γλασκόβη);
Το ελληνικό σινεμά πάντα είχε αποδοχή σε ξένα φεστιβάλ και με αρκετές διακρίσεις. Είναι σημαντικό να γίνονται ταινίες που δεν περιγράφουν αυστηρά μια ελληνική πραγματικότητα. Η ματιά των νέων κινηματογραφιστών τα τελευταία χρόνια, είναι σ αυτή την κατεύθυνση και φαίνεται από την αποδοχή τους σε ξένα φεστιβάλ. Όσο περισσότερο το θέμα και η προσέγγιση του είναι "εκτός των τειχών", τόσο μεγαλύτερη θα είναι και η αποδοχή.
Στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, η «Άπνοια» κέρδισε κοινό και κριτικούς με το βραβείο Κοινού FISCHER του Διεθνούς Διαγωνιστικού τμήματος.Παίζει μεγάλο ρόλο μια τέτοια βράβευση; Και τελικά επηρεάζει το κοινό και τη μετέπειτα αποδοχή από αυτό;
Το κοινό μπορεί να επηρεαστεί, αλλά παράλληλα έχει ένστικτο και κρίση. Οι συμμετοχές σε φεστιβάλ και τα βραβεία έχουν τη σημασία τους και λειτουργούν ως ένα βαθμό σαν διαφήμιση της ταινίας, πράγμα πολύ σημαντικό, ειδικά για μια ανεξάρτητη παραγωγή, που δεν έχει πολλά μέσα προβολής. Κάθε βράβευση παίζει ρόλο και είναι αυτό που δικαιώνει σε ένα ποσοστό τον δημιουργό.
Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες δυσκολίες που συναντήσατε κατά την παραγωγή;
Στη διάρκεια μιας παραγωγής, έχεις να αντιμετωπίσεις διαφόρων ειδών καταστάσεις. Περισσότερο βέβαια θα τις χαρακτήριζα σαν σπαζοκεφαλιές, μιας και στο τέλος πάντα βρίσκεις μια λύση, με την βοήθεια των συνεργατών, του σκηνοθέτη η της παραγωγής. Από την πρόσβαση σε μια ερημική παραλία χωρίς δρόμο, μέχρι την συνεχή εναλλαγή χώρων ανά δυο τρεις μέρες. Το να δουλεύεις σε φυσικούς χώρους πάντα είναι δυσκολότερο γιατί έχεις και την προετοιμασία του χώρου την προηγουμένη η ακόμα και την ίδια μέρα του γυρίσματος. Από μόνη της η παραγωγή μιας ταινίας είναι εξαιρετικά δύσκολη, αλλά και γοητευτική ταυτόχρονα. Με ένα "μαγικό" τρόπο, στο τέλος όλα γίνονται...
Βλέπουμε ότι το ελληνικό σινεμά τα τελευταία χρόνια έχει «πάρει τα πάνω» του με την παραγωγή ταινιών που αφενός έχουν κάτι διαφορετικό να πουν, αφετέρου γνωρίζουν απήχηση και στο εξωτερικό. Πως βλέπεις το τοπίο της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής;
Η αλήθεια είναι ότι τα τελευταία χρόνια διανύουμε μια καλή περίοδο στο ελληνικό σινεμά, με αξιόλογες ταινίες νέων δημιουργών, οι οποίες έχουν απήχηση στο ευρύ κοινό. Είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι ο κόσμος συζητάει και ανταποκρίνεται σε κάθε καινούρια κινηματογραφική προσπάθεια. Ο χρόνος θα δείξει τη διάρκεια αυτής της άνθησης. Οι Έλληνες κινηματογραφιστές δίνουν ένα δυναμικό παρόν, αρχής γενομένης από τους "μικρομικαδες". Αυτό το παρόν όμως δίνεται με μεγάλες θυσίες, δημιουργώντας περισσότερο την αίσθηση ενός ακριβού χόμπι, ενώ είναι ένας επαγγελματικός κλάδος ο οποίος θα έπρεπε να καλύπτει και τις βιοποριστικές ανάγκες των δημιουργών.
Αισιοδοξείς για το μέλλον του ελληνικού σινεμά, ειδικά αν λάβουμε υπόψη μας τους οικονομικούς περιορισμούς που υπάρχουν;
Δεν θα μπορούσα να κάνω και αλλιώς. Αλλά το σίγουρο είναι ότι η δημιουργία μιας ταινίας απαιτεί χρήματα, χορηγούς και προβολή. Και με την υπάρχουσα κατάσταση το εγχείρημα είναι ακόμα πιο δύσκολο. Βέβαια ταινίες πάντα γυρίζονται σε όποιες συνθήκες, με όποιο και αν είναι το budget, αλλά η ανάγκη των νέων δημιουργών θα πρέπει να καλύπτεται, χωρίς την ανάγκη υποθήκης του σπιτιού τους...
Η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, επηρεάζει το δημιουργικό κομμάτι της δουλειάς σου; Υπάρχουν περιθώρια δημιουργικότητας για ένα νέο δημιουργό;
Η οικονομική κατάσταση μπορεί να επηρεάσει τα πάντα. Φτάνει μέχρι και στο σημείο να "επιβάλει" την απουσία της ειδικότητας μου στο χώρο. Αλλά η δημιουργικότητα δεν μπορεί να σταματήσει, είναι κάτι που πηγάζει από μέσα σου. Τη δική μου ανάγκη για δημιουργικότητα, την καλύπτω και μέσα από μια εικονογράφηση, την ζωγραφική, την μουσική, την κατασκευή ενός μουσικού οργάνου η επίπλου.
Τέλος, ποια τα σχέδια και ποια τα όνειρα του Σταμάτη για το μέλλον;
Το σινεμά είναι η μεγάλη μου αγάπη, θα ήθελα να συνεχίσω να κάνω ταινίες. Θα δούμε...
Info:
Η ταινία αφηγείται την ιστορία του 23χρονου Δημήτρη, ο οποίος παρά την κατάκτηση του Πανευρωπαϊκού, νιώθει κάθε άλλο παρά χαρούμενος. Καθώς καταδύεται στα σκοτεινά νερά μιας πισίνας, μνήμες από το πρόσφατο παρελθόν του ξετυλίγονται στο μυαλό του, θυμίζοντάς του τη σχέση του με την Έλσα, μια οικολόγο ακτιβίστρια που έχει εξαφανιστεί μυστηριωδώς. Επί του πρωταγωνιστικού ο Σωτήρης Πάστρας, η Γιουλίκα Σκαφιδά, ο Γιώργος Καραμίχος, η Ανδριάννα Μπάμπαλη, η Λυδία Φωτοπούλου, ο Ακύλλας Καραζήσης
Παίζει τώρα σε επιλεγμένες αίθουσες.
Credits:
Σκηνοθέτης: Άρης Μπαφαλούκας, Σενάριο: Γιάννης Τσίρος, Παραγωγή: Άρης Μπαφαλούκας, Ελισάβετ Τσουχτίδη, Μουσική: Νίκος Κυπουργός, Δ/ντής Φωτογραφίας: Ηλίας Αδάμης,Μοντάζ: Αλέξης Πεζάς, Αρης Μπαφαλουλας, Art Director: Σταμάτης Δεληγιάννης, Ενδυματολόγος: Μαρία Καραπούλιου, Casting: Χριστίνα Αξιώτη, Άλεξ Κέλι, Βοηθός Σκηνοθέτη: Καρολίνα Ζαπατίνα.
*Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο του κ.Δεληγιάννη.
Κείμενο - Συνέντευξη: Χρύσα Δαγουλά (news.youropia.gr)
ΠΡΕΖΑ TV
29-1-2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου