Δευτέρα, Μαρτίου 07, 2011

ΟΙ ΕΞΕΓΕΡΣΕΙΣ ΑΝΟΙΞΑΝ ΤΗΝ ΟΡΕΞΗ ΤΩΝ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΩΝ

Θα πέσουν οι τιμές του πετρελαίου ή πάμε ολοταχώς προς ένα πετρελαϊκό σοκ ανάλογο αυτών της δεκαετίας του '70;

Η τιμή του μαύρου χρυσού ίπταται εδώ και αρκετές εβδομάδες με αφορμή τις εξεγέρσεις στις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Βόρειας Αφρικής. Οι περιοχές αυτές είναι υπεύθυνες σήμερα για το 30% και το 5% αντίστοιχα του πετρελαίου που αντλείται στον πλανήτη. Η πραγματική αιτία όμως είναι οι υπερεκτιμημένες ανησυχίες για επέκταση των εξεγέρσεων και δραστική μείωση της παγκόσμιας προσφοράς. Αυτά οδήγησαν σε τζόγο στις -ελεγχόμενες από τους κερδοσκόπους του χρηματοπιστωτικού τομέα- αγορές εμπορευμάτων. Ενδεικτικό είναι άλλωστε το ότι το Φεβρουάριο, μήνα κατά τον οποίο κλιμακώθηκε η εξέγερση στην Αίγυπτο, τη Λιβύη και τις υπόλοιπες χώρες της περιοχής, ο όγκος των συναλλαγών στις δύο μεγάλες αγορές προθεσμιακών συμβολαίων (futures) αργού πετρελαίου στον κόσμο (το Intercontinental Exchange (ICE) του Λονδίνου και το θυγατρικό του CME, New York Mercantile Exchange) χτύπησε ρεκόρ.


Συγκεκριμένα ο καθημερινός όγκος συναλλαγών futures πετρελαίου μπρεντ στο ICE αυξήθηκε κατά 38% σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, χτυπώντας το επίπεδο-ρεκόρ των 1,74 εκατ. συμβολαίων. Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στο NYSE, ο αντίστοιχος όγκος των συμβολαίων του αμερικανικού αργού αυξήθηκε κατά 39%, στα 935.000 ημερησίως.

Η έκρηξη του τζόγου και το άλμα των τιμών έβγαλαν στην επιφάνεια άπειρα σενάρια για το πού θα πάνε οι τιμές ενέργειας και μαζί τους ο πληθωρισμός εκφράζονται φόβοι για επιστροφή του στασιμοπληθωρισμού της δεκαετίας του '70. Περίοδο δηλαδή κατά την οποία η στασιμότητα στην παγκόσμια οικονομία συνοδεύτηκε από υψηλό πληθωρισμό, τον οποίο τροφοδότησαν οι υψηλές πετρελαϊκές τιμές.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έσπευσε την περασμένη Πέμπτη να προειδοποιήσει για πιθανή αύξηση των επιτοκίων της τον επόμενο μήνα. Αιτία η διαρκής άνοδος του πληθωρισμού στην ευρωζώνη. Αγνοήθηκε η υποτονική ακόμη ανάπτυξη στην Ευρώπη, το υψηλό κόστος εξυπηρέτησης των δανείων διάσωσης των υπερχρεωμένων χωρών και κυρίως η... πατάτα του 2008.

Τότε, τον Ιούλιο του 2008, οι πετρελαϊκές τιμές έτρεχαν προς τα 148 δολάρια το βαρέλι και η ΕΚΤ είχε αυξήσει τα επιτόκιά της επικαλούμενη πάλι τον κίνδυνο του πληθωρισμού. Η κίνησή της αποδείχθηκε λάθος, αφού το χρηματοπιστωτικό κραχ που ακολούθησε τον Σεπτέμβριο εκείνης της χρονιάς γκρέμισε την παγκόσμια οικονομία και την οδήγησε στη βαθύτερη ύφεση των τελευταίων 80 ετών. Αν μη τι άλλο, κατέστησε τις αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ άκαιρες...

Το ζητούμενο, πάντως, στην παρούσα φάση δεν είναι η ΕΚΤ αλλά το πόσο θα διαρκέσει το ράλι των τιμών. Από πλευράς θεμελιωδών μεγεθών, και πιο συγκεκριμένα ζήτησης, η λογική τάξη των πραγμάτων λέει ότι μάλλον θα είναι δύσκολο να διατηρηθούν για αρκετό καιρό ακόμη. Σε περίπου τρεις εβδομάδες μπαίνουμε στο δεύτερο τρίμηνο της χρονιάς, περίοδο κατά την οποία η ζήτηση για καύσιμα στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη μειώνεται δραστικά. Μαζί τους -εδώ και δεκαετίες- και οι τιμές.

Από την άλλη πλευρά, αυτήν της προσφοράς... ας μη γελιόμαστε. Πετρέλαιο υπάρχει ακόμη στον πλανήτη και μάλιστα πολύ. Η πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα μόνο του OPEC είναι 6 εκατ. βαρέλια ημερησίως. Τρία με 3,5 εκατ. βαρέλια από αυτά προέρχονται από τη Σαουδική Αραβία, η οποία επενδύει αυτόν τον καιρό 100 δισ. δολάρια για την περαιτέρω επέκταση των υποδομών της και της παραγωγικής της ικανότητας. Κάτι που με απλά λόγια σημαίνει ακόμη περισσότερα βαρέλια. Δεν είναι τυχαίο ότι μόνο η ανακοίνωσή της πριν από δύο εβδομάδες για αύξηση των εξαγωγών της (προκειμένου να καλυφθούν οι απώλειες αργού από τη Λιβύη) έριξε μέσα σε λίγες ώρες τις τιμές κατά περίπου 8 δολάρια.

Του ΜΠΑΜΠΗ ΜΙΧΑΛΗ

ΠΡΕΖΑ TV
7-3-2011

Δεν υπάρχουν σχόλια: