Εν μέσω αντιθέσεων, κινήσεων τακτικής και διαρκών αλλαγών γραμμής προχωράει η Ε.Ε. στη διαμόρφωση της τελικής της απόφασης για το ελληνικό χρέος στις 24 Ιουνίου.
Η Γερμανία έχει αλλάξει στάσηάλλη μία φορά. Μόλις στις αρχές της εβδομάδας αποδέχθηκε ότι η λύση είναι η παροχή επιπλέον βοήθειας. Μέχρι προ τινος επέμενε ότι πρέπει να γίνει αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, με τον ιδιωτικό τομέα να αναλαμβάνει μέρος του κόστους. Στο Βερολίνο βλέπουν ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να βγει στις αγορές τα επόμενα χρόνια και φοβούνται ότι θα ζητάει συνεχώς νέα δάνεια, με τη Γερμανία να επωμίζεται το μεγαλύτερο κομμάτι, εν μέσω έντονων αντιδράσεων από τους φορολογούμενους. Δηλώσεις γερμανών αξιωματούχων, ειδικά του Β. Σόιμπλε, τροφοδοτούσαν τη συζήτηση περι αναδιάρθρωσης, ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα τώρα.
Η Γαλλία είναι εναντίον της αναδιάρθρωσης (έγινε σαφές και με συνεχείς δηλώσεις της υπουργού Οικονομικών και επικρατέστερης για τη θέση του Ντ. Στρος Καν στο ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ) και υπέρ της παροχής επιπλέον βοήθειας στην Ελλάδα. Η θέση εναντίον της αναδιάρθρωσης σχετίζεται και με το γεγονός ότι οι γαλλικές τράπεζες είναι οι πιο εκτεθειμένες στο ελληνικό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος (περι τα 55 δισ. ευρώ συνολικά και περίπου 20 δισ. στο δημόσιο χρέος) αλλά και στο δημόσιο χρέος των υπόλοιπων χωρων που έχουν προβλήματα (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία). Στο Παρίσι φοβούνται ότι αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αυτή τη στιγμή θα άνοιγε τον «ασκό του Αιόλου» στην ευρωζώνη. Επίσης, στη Γαλλία δεν υπάρχει τόσο έντονη κοινωνική πίεση όσο στη Γερμανία στο ενδεχόμενο χορήγησης νέας βοήθειας.
Πιο κοντά στις γαλλικές θέσεις, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έβαλε πάγο με πολύ σκληρή δήλωση του Ζ.-Κ. Τρισέ, στις συζητήσεις περί οποιασδήποτε μορφής αναδιάρθρωσης, γιατί κάτι τέτοιο θα εθεωρείτο «πιστωτικό γεγονός» (credit event), θα ενεργοποιούσε τα ασφάλιστρα κινδύνου (CDS), θα οδηγούσε σε τεράστια αναστάτωση το τραπεζικό σύστημα και θα αύξανε την πίεση στις υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης. Ο επικεφαλής της ΕΚΤ μάλιστα απείλησε με διακοπή της χρηματοδότησης στις ελληνικές τράπεζες αν προχωρούσε ακόμη και το σενάριο της «ήπιας αναδιάρθρωσης», που προέβλεπε την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των ελληνικών ομολόγων.
Ο Ζ.-Κ. Τρισέ τάχθηκε υπέρ της δημιουργίας υπουργείου Οικονομικών της Ε.Ε., το οποίο θα αναλάβει πιο στενό έλεγχο των οικονομικών των χωρών-μελών που αντιμετωπίζουν μεγάλα προβλήματα και στη συνέχεια θα έχει τον έλεγχο στον χρηματοπιστωτικό τομέα και σε θέματα ανταγωνιστικότητας και θα εκπροσωπεί την Ευρώπη στους διεθνείς οργανισμούς. Ερωτηματικό είναι αν ο νέος επικεφαλής της ΕΚΤ, Μλ. Ντράγκι, θα επιμείνει στη γραμμή Τρισέ ή αν από τον Νοέμβριο οπότε θα τον αντικαταστήσει, θα εφαρμόσει διαφορετική πολιτική, πιο κοντά στις θέσεις του Βερολίνου, με τη στήριξη του οποίου επελέγη.
Οι πιο «δύσκολες» χώρες
Ολλανδία και Φιλανδία κρατούν την πιο σκληρή στάση απέναντι στην Ελλάδα. Και στις δύο χώρες υπάρχει έντονη κοινωνική αντίδραση να δοθούν κι άλλα χρήματα στις χώρες του νότου. Η εκλογική επιτυχία των Αληθινών Φιλανδών είναι χαρακτηριστική, ενώ ο ολλανδός υπουργός Οικονομικών, Γ. Κ. ντε Γιάγκερ, είπε ότι η χώρα του δεν πρόκειται να στείλει τα χρήματα που της αναλογούν αν και το ΔΝΤ δεν δώσει τη δική του δόση.
Αρνητική διάθεση υπάρχει και από τη Σλοβακία. Πέρυσι το καλοκαίρι το κοινοβούλιό της απέρριψε την πρόταση για καταβολή 816 εκατομμυρίων ευρώ στη χώρα μας.
Ισπανία, Πορτογαλία και Ιρλανδία
Χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα προσπαθούν να διαχωρίσουν τη θέση τους από την Ελλάδα και να τονίσουν ότι η «ελληνική περίπτωση» δεν έχει σχέση μ' αυτούς: οι Ιρλανδοί τονίζουν ότι το μεγάλο πρόβλημα ήταν οι τράπεζές τους και τώρα το έλυσαν, οι Πορτογάλοι ότι έχουν πρόβλημα με το έλλειμμα κι όχι με το χρέος (το κρατικό χρέος της Πορτογαλίας κινείται στο 83% του ΑΕΠ) κι ότι με τα μέτρα που έλαβαν ύστερα από συμφωνία των δύο μεγάλων κομμάτων έχουν αποφύγει τη χρεοκοπία. Οι Ισπανοί επίσης δεν θέλουν καμία συσχέτιση με την Ελλάδα και διαβεβαιώνουν ότι τα προβλήματα που έχουν με τις τοπικές τράπεζες (cajas) αντιμετωπίζονται ύστερα από μέτρα που ελήφθησαν έγκαιρα (το δημόσιο χρέος της Ισπανίας είναι μόλις στο 63% του ΑΕΠ).
Οι εκπρόσωποι των παραπάνω χωρών έχουν επικρίνει έντονα έλληνες υπουργούς λέγοντας «μας παίρνετε στον λαιμό σας μ' αυτά που γίνονται στη χώρα σας». Παρ' όλα αυτά έχουν κάθε λόγο να δουν να δίνεται λύση στο πρόβλημα του ελληνικού χρέους για να μειωθούν οι πιέσεις των αγορών και σε βάρος τους. Γι' αυτό, παρ' ότι αποφεύγουν τις συναντήσεις με Ελληνες αξιωματούχους, υποστηρίζουν πιο αποφασιστικές κινήσεις από πλευράς της Ε.Ε.
Το μέτωπο του ευρωομολόγου
Η ιδέα του ευρωομολόγου, μολονότι δεν τίθεται με την ίδια ένταση όπως πριν από κάποιους μήνες, δεν έχει εγκαταλειφθεί και επανέρχεται στο προσκήνιο από εκείνους που έχουν πιο ευρωπαϊκή κι όχι στενά εθνική λογική. Η πρόταση έπεσε ξανά στο τραπέζι από τον βέλγο υπουργό Οικονομικών, Ντ. Ρέιντερς. Το Βέλγιο, παρ' ότι δεν διατρέχει άμεσο κίνδυνο, έχει υψηλό δημόσιο χρέος (98,6% του ΑΕΠ) κι έχει κάθε συμφέρον να μην επεκταθεί η κρίση. Τον Δεκέμβριο υπέρ του ευρωομολόγου είχαν ταχθεί με κοινό άρθρο τους στους «Financial Times» ο επικεφαλής του eurogroup, Ζ.-Κ. Γιούνκερ, και ο υπουργός Οικονομικών της Ιταλίας, Τζ. Τρεμόντι. Την έκδοση ευρωομολόγου επιθυμούν και οι γερμανοί σοσιαλδημοκράτες, οι οποίοι καταγγέλλουν την Αγκελα Μέρκελ ότι δεν έχει ευρωπαϊκό όραμα αλλά τη νοιάζει μόνο η πολιτική επιβίωσή της.
Οι οπαδοί της δραχμής
Φωνές υπέρ της επιστροφής στο εθνικό μας νόμισμα ακούγονται από διαφορετικές πλευρές και με εντελώς διαφορετική οπτική: από βρετανούς οικονομολόγους, γερμανούς συντηρητικούς πολιτικούς και αναλυτές, μέχρι αριστερούς διανοούμενους και κάποιους κύκλους στις Βρυξέλλες. Κοινή συνισταμένη, ότι τα μέτρα που επιβάλλονται δεν θα έχουν αποτέλεσμα κι ότι θα ήταν καλύτερο για την Ελλάδα να εγκαταλείψει την ευρωζώνη, να επιστρέψει στο δικό της νόμισμα ώστε να κερδίσει ανταγωνιστικότητα και, ύστερα από κάποια χρόνια, όταν η οικονομία της θα έχει σταθεί στα πόδια της, να επανέλθει. Οι οπαδοί της δραχμής εξ αριστερών πιστεύουν ότι η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα πρέπει να συνδυαστεί με εθνικοποίηση των τραπεζών και με την εφαρμογή ενός διαφορετικού οικονομικοκοινωνικού μοντέλου. Ωστόσο ουδέποτε έχει τεθεί στο τραπέζι των επίσημων συζητήσεων της Ε.Ε. τέτοιο ζήτημα, ούτε κάποιος ηγέτης χώρας-μέλους της Ε.Ε. ή εκπρόσωπος κεντρικού θεσμικού οργάνου έχει υποστηρίξει τέτοιο ενδεχόμενο.
Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΤΣΙΟΔΡΑ
ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ
ΠΡΕΖΑ TV
5-6-2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου