ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΟΚΑΠΗΛΙΑΣ

ΩΡΑΙΑ...ΑΣ ΦΕΡΟΥΝ ΠΙΣΩ ΤΑ ΕΛΓΊΝΕΙΑ.
Να κι ένα Μνημόνιο που μας προστατεύει. Από χθες το απόγευμα, η Ελλάδα απέκτησε έναν ισχυρό σύμμαχο στη μάχη ενάντια στην παράνομη εξαγωγή των αρχαιοτήτων της.
Σχεδόν επί 10 χρόνια ανώτερα και ανώτατα στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού προσπαθούσαν επίπονα να πείσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να υπογράψουν το Μνημόνιο Συνεργασίας για την επιβολή περιορισμών εισαγωγής στο έδαφός τους πολιτιστικών αγαθών ελληνικής προέλευσης.



Χθες το απόγευμα, στην αίθουσα του Παρθενώνα στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης, η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, συνυπέγραψε με τον Ελληνα ομόλογό της, Σταύρο Λαμπρινίδη, το κείμενο, προχωρώντας μάλιστα ένα βήμα παραπέρα. Είναι το εκτενέστερο Μνημόνιο Συνεργασίας που έχουν υπογράψει με άλλη χώρα οι ΗΠΑ και αφορά έργα τέχνης που χρονολογούνται από την Ανώτερη Παλαιολιθική Εποχή (20000 π.Χ. περίπου) έως το τέλος της Βυζαντινής Περιόδου (15ος αι. μ. Χ.).


Νόμιμα πιστοποιητικά


Τι σημαίνει όμως αυτή η συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών; Δεν θα μπορούν να εισαχθούν στην Αμερική αντικείμενα αυτών των χιλιετιών που ανασκάφηκαν ή παρήχθησαν στον ελλαδικό χώρο και δεν έχουν νόμιμα πιστοποιητικά προέλευσης. Ετσι, δυσκολεύει η παράνομη διακίνηση ελληνικών αρχαιοτήτων, αλλά διευκολύνεται κατά πολύ και η δυνατότητα επιστροφής τους στη χώρα μας. Εχει αναδρομικό χαρακτήρα η διακρατική συμφωνία; Τι θα γίνει με όσες αρχαιότητες βρίσκονται ήδη παράνομα στο αμερικανικό έδαφος; Πριν δει κανείς το κείμενο δεν μπορεί να εξαγάγει σαφή συμπεράσματα.


Πάντως, θα τεθεί σε ισχύ άμεσα. Η επόμενη κίνηση του υπουργείου Πολιτισμού είναι να στείλει τον κατάλογο με τις κατηγορίες αρχαιοτήτων (αναλυτικά περιγεγραμμένες) που έχει συντάξει, ώστε να δημοσιευτούν στο ομοσπονδιακό πρωτόκολλο των ΗΠΑ, για να «μπλοκάρεται» η εισαγωγή τους στη χώρα.


Η ικανοποίηση ήταν έκδηλη χθες στα πρόσωπα των στελεχών του υπουργείου Πολιτισμού. Η προσπάθεια ξεκίνησε επί υπουργίας Ευάγγελου Βενιζέλου το 2002. Τότε συγκροτήθηκε ειδική επιστημονική επιτροπή για την προετοιμασία του φακέλου. Οι διαδικασίες μπήκαν στην τελική ευθεία τον τελευταίο χρόνο, οπότε ομάδα Ελλήνων εμπειρογνωμόνων εκλήθη από ειδική επιτροπή του αμερικανικού ΥΠΕΞ στην Ουάσιγκτον για την υποστήριξη του ελληνικού αιτήματος. Πριν αποσταλεί το επίσημο αίτημα, το ΥΠΠΟΤ κατήρτισε φάκελο που τεκμηριώνει ότι η πολιτιστική κληρονομιά της χώρας μας κινδυνεύει από διαρπαγές και αρχαιοκαπηλικές δραστηριότητες. Τότε όπως και σήμερα, γ.γ. στο ΥΠΠΟΤ ήταν η Λίνα Μενδώνη. Τόσο η ίδια όσο και ο νυν υπουργός Πολιτισμού Παύλος Γερουλάνος ήταν παρόντες χθες στην τελετή υπογραφής.


«Η συμφωνία που υπογράφουμε σήμερα θα προστατεύσει την ελληνική κληρονομιά από λεηλασίες και λαθρεμπορία. Γνωρίζουμε από την εμπειρία που έχουμε ότι μέτρα σαν κι αυτά είναι αποτελεσματικά. Είναι η 15η συμφωνία μας για πολιτιστικά αγαθά και έχουμε δει αποτελέσματα σε χώρες από την Καμπότζη μέχρι και την Κύπρο», τόνισε στη σύντομη ομιλία της η Χίλαρι Κλίντον.


Επικερδής επιχείρηση


Το εμπόριο ελληνικών αρχαιοτήτων στην Αμερική εξακολουθεί να είναι μια εξαιρετικά επικερδής επιχείρηση, με τζίρο εκατομμυρίων δολαρίων. Για παράδειγμα, τους έξι μόνο μήνες του 2010 δημοπρατήθηκαν από τους οίκους Σόθμπις και Κρίστις στη Νέα Υόκρη περισσότεροι αμφορείς απ' ό,τι συνολικά τα έτη 2005, 2006 και 2009. Επιπλέον, το διαδικτυακό ebay έχει δημιουργήσει μια ραγδαία αναπτυσσόμενη και ανεξέλεγκτη αγορά.


Το Μνημόνιο Κατανόησης, γνωστό στις ΗΠΑ με τα αρχικά MOU (Memorandum of Understanding), θεσμοθετήθηκε το 1983 από το Κογκρέσο. Το βασικό σημείο κάθε μνημονίου είναι η απαγόρευση εισαγωγής αρχαιολογικών ευρημάτων, εφόσον αυτά στερούνται ντοκουμέντων. Για την υπογραφή και εφαρμογή του, δημιουργήθηκε η Συμβουλευτική Επιτροπή Πολιτιστικών Αγαθών (CPAC).


ΦΩΤΕΙΝΗ ΜΠΑΡΚΑ-ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ


ΠΡΕΖΑ TV
18-7-2011