9+1 ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Με την έναρξη της νέας ακαδημαϊκής χρονιάς αρχίζει και η εφαρμογή του νόμου-πλαισίου για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, που φέρνει επαναστατικές αλλαγές στη διοίκηση, στις σπουδές και στο "στάτους" των καθηγητών, εντός των ΑΕΙ-ΤΕΙ.
Οι νεοεισερχόμενοι φοιτητές θα είναι αυτοί που άμεσα θα πάρουν, από την πρώτη κιόλας μέρα της εγγραφής τους, τη γεύση του "νέου πανεπιστημίου", που φιλοδοξεί να είναι πιο οργανωμένο και πιο προσηλωμένο στη μάθηση, αφού καταργείται το πανεπιστημιακό άσυλο, περιορίζονται οι κινητοποιήσεις και οι καταλήψεις, ενώ είναι υποχρεωτική η φοίτηση για όλους.
Μουδιασμένοι οι πρυτάνεις υποδέχτηκαν τη "συναινετική ψήφιση" του νόμου από τη Βουλή και συγκαλούν εκτάκτως τη Σύνοδό τους, προκειμένου να συζητήσουν τη στάση τους, τώρα που αυτός έγινε νόμος του κράτους.

Η πρώτη φάση εφαρμογής του νόμου, σύμφωνα με την υπουργό Παιδείας κ. Αννα Διαμαντοπούλου, αναμένεται να ολοκληρωθεί τον ερχόμενο Αύγουστο του 2012, όπου όλα τα ΑΕΙ-ΤΕΙ θα πρέπει να έχουν ήδη σχηματίσει τις νέες τους οργανωτικές δομές.Η δεύτερη φάση θα ξεκινήσει στην αρχή του 2013, με τη σχηματοποίηση και τη λειτουργία των Οργανισμών και των Εσωτερικών Κανονισμών των Ιδρυμάτων. Το πλήρες και υποχρεωτικό για τα ΑΕΙ-ΤΕΙ χρονοδιάγραμμα... της προσαρμογής και υλοποίησης των αλλαγών θα δώσει στη δημοσιότητα αυτή την εβδομάδα η υπουργός Παιδείας. Συνολικά το νομοσχέδιο αποτελείται από 80 άρθρα. Αφορούν τη διοίκηση, την οργάνωση σπουδών, την αξιολόγηση, την έρευνα, τη χρηματοδότηση, καθώς και το νέο πλαίσιο που αφορά τους φοιτητές.
1 Το πανεπιστημιακό άσυλο
Τι ίσχυε: Το ακαδημαϊκό άσυλο κάλυπτε, σύμφωνα με τον νόμο 3547/07, όλους τους χώρους των ΑΕΙ στους οποίους γίνεται εκπαίδευση και έρευνα. Δεν επιτρεπόταν επέμβαση δημόσιας δύναμης, παρά μόνο κατόπιν πρόσκλησης ή άδειας του αρμόδιου οργάνου του ιδρύματος και με την παρουσία εκπροσώπου της δικαστικής αρχής.


Νέα ρύθμιση: Το άσυλο καταργείται, και θα μπορεί να παρεμβαίνει η αστυνομία όταν οι πρυτάνεις αποφασίζουν ότι εντός των ΑΕΙ-ΤΕΙ τελείται αδίκημα.
2 Η εκλογή πρυτάνεων
Τι ίσχυε: Ο πρύτανης εξελέγετο κάθε 3 χρόνια και με τη συμμετοχή των φοιτητών σε ποσοστό 40%.
Νέα ρύθμιση: Το ίδρυμα, ύστερα από πρόσκληση ενδιαφέροντος, εκλέγει τον πρύτανη για 5ετή θητεία (δεν μπορεί να εκλεγεί για δεύτερη συνεχόμενη φορά). Το Συμβούλιο Ιδρύματος (κατά 2/3) αλλά και όλοι οι καθηγητές συμμετέχουν στην εκλογή του.
3 Διοίκηση ανώτατων ιδρυμάτων
Τι ίσχυε: Αρχές διοίκησης των ιδρυμάτων ήταν η Σύγκλητος και το Πρυτανικό Συμβούλιο (προβλεπόταν θέση γραμματέα ΑΕΙ).
Νέα ρύθμιση: Σε κάθε ΑΕΙ θα θεσμοθετηθεί Συμβούλιο Ιδρύματος (8 εσωτερικά - 6 εξωτερικά μέλη). Οι βασικές του αρμοδιότητες είναι ελεγκτικές και εγκριτικές συγκεκριμένων πράξεων της διοίκησης του ιδρύματος. Από τον πρύτανη με τη Σύγκλητο ασκούνται όλες οι ακαδημαϊκές αρμοδιότητες (δηλαδή αρμοδιότητες που αφορούν την εκπαίδευση και την έρευνα).
4 Ο ρόλος των φοιτητών
Τι ίσχυε: Οι φοιτητές συμμετείχαν στην ανάδειξη του πρύτανη και είχαν εκπροσώπους τους στο Πρυτανικό Συμβούλιο, στις γενικές συνελεύσεις των τμημάτων και στη Σύγκλητο.
Νέα ρύθμιση: Ενας εκπρόσωπος των φοιτητών θα συμμετέχει στο Συμβούλιο διοίκησης του ιδρύματος. Αυτός θα εκλέγεται όμως με ενιαίο και όχι παραταξιακό ψηφοδέλτιο, από όλους τους φοιτητές. Φοιτητές θα συμμετέχουν και στη Σύγκλητο, καθώς και στη Μονάδα Διασφάλισης Ποιότητας (ΜΟΔΙΠ).
5 Οι βαθμίδες των καθηγητών
Τι ίσχυε: Οι βαθμίδες εξέλιξης των καθηγητών ήταν 4 (καθηγητές, αναπληρωτές, επίκουροι, λέκτορες).
Νέα ρύθμιση: Οι βαθμίδες έγιναν 3 (καταργείται ο λέκτορας). Το διδακτικό και ερευνητικό έργο στα ΑΕΙ ασκείται από τους καθηγητές, οι οποίοι διακρίνονται σε καθηγητές (καθηγητές πρώτης βαθμίδας), αναπληρωτές καθηγητές και επίκουρους καθηγητές. Οι καθηγητές και οι αναπληρωτές καθηγητές εκλέγονται ως μόνιμοι. Στις 7μελείς επιτροπές κρίσης των διδασκόντων για την εκλογή τους και την εξέλιξή τους θα πρέπει να συμμετέχει τουλάχιστον ένας καθηγητής από πανεπιστήμιο του εξωτερικού.
6 Χρηματοδότηση ιδρυμάτων
Τι ίσχυε: Η χρηματοδότηση των ιδρυμάτων ήταν μόνο κρατική, μέσω του τακτικού προϋπολογισμού και του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων.
Νέα ρύθμιση: Μέρος της χρηματοδότησης θα κατανέμεται στα ιδρύματα με βάση τον αριθμό των ενεργών φοιτητών και το κόστος σπουδών τους. Το δεύτερο θα κατανέμεται με βάση τους δείκτες ποιότητας και τους στόχους που θα επιτυγχάνουν. Επιτρέπεται η ιδιωτική χρηματοδότηση μέσω χορηγιών των επώνυμων εδρών. Μεταξύ των πόρων των ΑΕΙ περιλαμβάνονται και οι δωρεές από φυσικά ή νομικά πρόσωπα.
7 Η αξιολόγηση των ΑΕΙ
Τι ίσχυε: Την αξιολόγηση των ιδρυμάτων είχε αναλάβει η ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας (ΑΔΙΠ).
Νέα ρύθμιση: Δημιουργούνται σε κάθε ΑΕΙ Μονάδες Διασφάλισης της Ποιότητας, η ΑΔΙΠ μετεξελίσσεται και λαμβάνει μέρος στην οργάνωση των σπουδών των ιδρυμάτων. Η νέα μονάδα αξιολόγησης δεν θα έχει μόνο συμβουλευτικό ρόλο, αλλά θα πιστοποιεί και τις σπουδές.
8 Οικονομική διαχείριση
Τι ίσχυε: Ο πρύτανης, η Σύγκλητος και οι αντιπρυτάνεις Οικονομικών είχαν την πλήρη διαχείριση του οικονομικού προγράμματος των ιδρυμάτων.
Νέα ρύθμιση: Σε κάθε ΑΕΙ ιδρύεται ειδικό νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου υπό την εποπτεία του Συμβουλίου του Ιδρύματος. Πρόεδρος του ΝΠΙΔ ορίζεται ένας εκ των αναπληρωτών πρυτάνεων/προέδρων, επιλογής του πρυτάνεως/προέδρου. Το ΝΠΙΔ του ιδρύματος διαχειρίζεται και αξιοποιεί τους πόρους των ερευνητικών και αναπτυξιακών προγραμμάτων και της κινητής και ακίνητης περιουσίας τους και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της έρευνάς τους.
9 Διάρθρωση των σπουδών
Τι ίσχυε: Οι σπουδές διαρκούσαν ανάλογα με το επιστημονικό αντικείμενο, με τη μόνη διάκριση σε προπτυχιακές και μεταπτυχιακές.
Νέα ρύθμιση: Οι σπουδές στην ανώτατη εκπαίδευση οργανώνονται στους τρεις κύκλους του ευρωπαϊκού χώρου ανώτατης εκπαίδευσης. Ο πρώτος κύκλος συνίσταται στην παρακολούθηση ενός προγράμματος σπουδών και περιλαμβάνει μαθήματα που αντιστοιχούν κατ' ελάχιστον σε 180 ακαδημαϊκές μονάδες. Ενα έτος αντιστοιχεί τουλάχιστον σε 60. Εισάγονται μαθήματα προαπαιτούμενα για το πέρασμα από το ένα έτος στο επόμενο.
ΤΕΛΟΣ ΟΙ "ΑΙΩΝΙΟΙ"
Διάρκεια σπουδών όσα χρόνια ορίζει η σχολή συν δύο επιπλέον
Αλλάζουν όλα για τους πρωτοετείς 2011
Από τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά, που ξεκινά για τα ανώτατα ιδρύματα στα τέλη Σεπτεμβρίου, τη φοιτητική ιδιότητα θα τη φέρουν μόνο εκείνοι που παρακολουθούν ανελλιπώς τις παραδόσεις των μαθημάτων τους, δίνουν εξετάσεις και περνούν τα μαθήματα και δεν λαμβάνουν μέρος σε καταλήψεις!
Οι φετινοί πρωτοετείς... θα "τα βρουν διαφορετικά και πιο σκούρα" στο ελληνικό πανεπιστήμιο. Ενα νέο πρότυπο φοιτητή καθιερώνει ο νόμος-πλαίσιο Διαμαντοπούλου, δημιουργώντας ένα αυστηρό περιβάλλον διδασκαλίας, που όμως θα προσιδιάζει σε αυτό το οποίο έχουν όλα τα αντίστοιχα τριτοβάθμια ιδρύματα διεθνώς.
Ο καινούργιος φοιτητής είναι υποχρεωμένος να εγγράφεται και να αποδεικνύει την πρόθεσή του να συνεχίσει τις σπουδές του ανά εξάμηνο, να δηλώνει από την αρχή εάν επιθυμεί διακεκομμένη ή κανονική φοίτηση, να περνάει τα προαπαιτούμενα για να πηγαίνει πιο κάτω και να παρακολουθεί υποχρεωτικά μαθήματα 13 εβδομάδων, αλλιώς δεν θα μπορεί να δώσει εξετάσεις.
Είναι αυτονόητο ότι η καθιέρωση υποχρεωτικής παρακολούθησης ορισμένου χρόνου σβήνει από τον χάρτη τις καταλήψεις και το κλείσιμο των σχολών επ' αορίστου, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα.
Οι "αιώνιοι φοιτητές" σε δύο χρόνια από σήμερα θα είναι παρελθόν για τα ελληνικά ΑΕΙ-ΤΕΙ, καθώς οι νεοεισερχόμενοι δεν θα επιτρέπεται να συνεχίζουν τις σπουδές τους, παρά μόνο για δύο χρόνια μετά τη λήξη της κανονικής φοίτησής τους.
Το κάθε ανώτατο ίδρυμα θα συντάσσει κατάλογο φοιτητών και θα διαμορφώνει ένα σαφές πλαίσιο σπουδών για τον καθένα (μαθήματα, εξετάσεις, αξιολόγηση).
Η κάθε σχολή θα αναγκαστεί να θέσει όρια στη συνολική διάρκεια των σπουδών, αλλά να καθιερώσει και τη μερική φοίτηση για τους εργαζόμενους φοιτητές.
Το πρόγραμμα ανταλλαγής φοιτητών erasmus εισάγεται και στα ελληνικά ιδρύματα κι έτσι οι φοιτητές θα μπορούν να μετακινούνται και εσωτερικά.
Για τους φοιτητές που θα έχουν ήδη ξεπεράσει και το ανώτατο χρονικό όριο φοίτησης που έθετε ο νόμος Γιαννάκου (λήξη φοίτησης το 2013), αναμένεται να δοθεί μια τελευταία χρονική παράταση 2 ετών, προκειμένου να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.
ΒΙΒΙΑΝ ΜΠΕΝΕΚΟΥ
bibian@pegasus.gr


ΕΘΝΟΣ


ΠΡΕΖΑ TV
28-8-2011