Τα προβλήματα που βιώνουν οι γονείς των εφήβων αλλά και η κοινωνία ολόκληρη μεταφέρονται στο σχολείο, ακόμη και μέσα από τα αιτήματα των καταλήψεων, με αποτελέσματα καταστροφικά για την ψυχολογία και κατ’ επέκταση τη συμπεριφορά των μαθητών.
«Δίνουμε μάχες καθημερινά σε πολλά επίπεδα. Οι εντάσεις των παιδιών είναι τρομακτικές και για απίστευτους λόγους», τονίζει ο πρόεδρος της Γ’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης Τριαντάφυλλος Τρανός, εξιστορώντας την κατάσταση σήμερα στα σχολεία, κυρίως βέβαια στα λύκεια, όπου τα παιδιά έχουν μεγαλώσει αρκετά και αντιλαμβάνονται τι συμβαίνει γύρω τους. Πολλοί καθηγητές, κυρίως σε σχολεία υποβαθμισμένων περιοχών και εργατογειτονιών της Θεσσαλονίκης, μετατρέπονται σε σάκους του μποξ, ενώ το σχολείο αναλαμβάνει έναν άλλο ρόλο, για τον οποίο δεν είναι προετοιμασμένο. Άλλωστε ποιος είναι;
«Νιώθουν μία αμηχανία και αδυναμία να εκλογικεύσουν τα νέα δεδομένα στην οικογένειά τους, που αφορούν τα οικονομικά, τις διαπροσωπικές σχέσεις και την ψυχολογία των γονέων τους. Επιπλέον οι μαθητές της γ’ λυκείου, που βιώνουν το μεγαλύτερο αδιέξοδο, έχουν παραιτηθεί από τους στόχους τους ή στην καλύτερη περίπτωση τους περιορίζουν», σχολίασε ο καθηγητής του 1ου λυκείου Μενεμένης Δημήτρης Πιτσιάβας, κάνοντας λόγο για μία μεγάλη σιωπή-βουβαμάρα πριν από την έκρηξη.
Όλα αυτά έρχονται να προστεθούν στην αύξηση των φαινομένων σχολικής βίας και παιδικής παραβατικότητας που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια σε σχολεία της Θεσσαλονίκης και την οποία έχουν καταγγείλει πολλές φορές εκπαιδευτικοί. Οι απειλές και οι εκβιασμοί αλλά και το ξύλο έχουν γίνει καθημερινότητα σε ορισμένα σχολεία, ενώ προβληματισμό προκαλεί η εμφάνιση πολλών μαθητικών ακροδεξιών οργανώσεων, κυρίως σε δυτικές περιοχές, όπου η παρουσία μεταναστών είναι έντονη.
Αισιοδοξία το αντίδοτο
Για την αναπληρώτρια καθηγήτρια Νομικής ΑΠΘ και εγκληματολόγο Αγγελική Πιτσελά, η οποία προΐσταται του Κεντρικού Επιστημονικού Συμβουλίου για την Πρόληψη και την Αντιμετώπιση της Θυματοποίησης και της Εγκληματικότητας των Ανηλίκων (ΚΕΣΑΘΕΑ) με έδρα τη Θεσσαλονίκη, η τωρινή αντίδραση των παιδιών είναι φυσιολογική. «Είναι υγιής, θα έλεγα, η αναστάτωση που νιώθουν. Για μένα το χειρότερο πράγμα είναι να μη δίνουμε στα παιδιά προοπτικές… Νομίζω ότι σε περίοδο κρίσης, αφού δεν μπορούμε να επενδύσουμε αλλού, καλό θα ήταν να επενδύσουμε στην εκπαίδευση», σημείωσε η κ. Πιτσελά, προσθέτοντας ότι το Κέντρο σκοπεύει να διοργανώσει επιμορφωτικά σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς πάνω σε αυτά τα θέματα. «Σε τέτοιες εποχές πρέπει να εντείνονται οι κοινωνικές υπηρεσίες και όχι να συρρικνώνονται. Δυστυχώς ο κανόνας αποδεικνύει το αντίθετο», ανέφερε η εγκληματολόγος. Το αντίδοτο για αυτά τα φαινόμενα είναι η αισιοδοξία σύμφωνα με τη διευθύντρια δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ανατολικής Θεσσαλονίκης Άλκηστη Ζερβοπούλου. «Είναι τρυφερές ψυχές. Δεν πρέπει να τους δείχνουμε ότι όλα είναι μαύρα, γιατί επηρεάζονται. Πρέπει να συμπεριφερόμαστε με αισιοδοξία», υποστήριξε.
Οδηγίες αντιμετώπισης καταλήψεων
Το κύμα των καταλήψεων «σήκωσε» την περασμένη εβδομάδα 64 σχολεία στη Θεσσαλονίκη (35 ανατολικά και 29 δυτικά), αρκετά από τα οποία εκτός του πλαισίου του συντονιστικού μαθητών. Τα αιτήματα γνωστά και πραγματικά: «Θέλουμε βιβλία, εκπαιδευτικούς αλλά και λεφτά στην παιδεία». Οι τυρόπιτες και οι χαλασμένες βρύσες έλειψαν αυτή τη φορά προς έκπληξη πολλών. Σε ανακοίνωσή του το Συντονιστικό Αγώνα Σχολείων Αθήνας, που πολιτικά συνεργάζεται με το ΚΚΕ, αναφέρει ότι οι μαθητές θα συμμετάσχουν στο συλλαλητήριο στο κέντρο της Αθήνας την ερχόμενη Τετάρτη (θα εξεταστεί και για Θεσσαλονίκη) και θα προχωρήσουν σε ενιαία ημερομηνία διεξαγωγής των μαθητικών εκλογών, για τα 5μελή στις 29/9 και για τα 15μελή στις 6/10.
Ωστόσο το αυξανόμενο κύμα καταλήψεων προβληματίζει το υπουργείο Παιδείας, το οποίο την περασμένη εβδομάδα έστειλε εγκύκλιο για ενεργοποίηση των σχολικών συμβουλίων. Σύμφωνα με πληροφορίες η διοίκηση της εκπαίδευσης αναμένεται να αποστείλει παλιές οδηγίες στους διευθυντές, υπενθυμίζοντάς τους ότι πρέπει να εξαντλήσουν το διάλογο με τις μαθητικές κοινότητες αλλά και τις επιπτώσεις που ενδεχομένως θα υπάρξουν από τις κινητοποιήσεις. Ήδη αρκετοί διευθυντές κατειλημμένων σχολείων έχουν προχωρήσει σε συνεδριάσεις σχολικών συμβουλίων, προκειμένου να καλέσουν την εκπαιδευτική κοινότητα να ανοίξει τα σχολεία. «Μόνο σε ανοιχτά σχολεία μπορούν να διακινηθούν ιδέες. Πρέπει να μιλήσουμε στα παιδιά, για τα οποία ανησυχούμε πολύ. Άλλωστε εμείς υποθηκεύσαμε το μέλλον τους. Έχουμε ευθύνες σαν γενιά», σχολίασε διευθύντρια σχολείου της ανατολικής Θεσσαλονίκης.
Την ίδια ώρα οι πρόεδροι των ΕΛΜΕ της χώρας απέρριψαν το αίτημα για 48ωρη απεργία, θεωρώντας ότι καλύπτονται με τις δύο 24ωρες στις 5 (δημόσιο) και τις 19 του Οκτώβρη (πανεργατική), ωστόσο ενέκριναν όλο το υπόλοιπο πλαίσιο δράσης της ομοσπονδίας. Σύμφωνα με αυτό θα επιχειρηθεί να αποτραπεί κάθε μετακίνηση εκπαιδευτικού, θα οργανωθούν βοηθητικά μαθήματα για μαθητές σε εθελοντική βάση και θα γίνει συντονισμός δράσης με άλλες ομοσπονδίες εργαζομένων (σ.σ. σήμερα υπάρχει συνάντηση στα γραφεία της ΟΛΜΕ για αυτό το θέμα). Επιπλέον οι καθηγητές λένε όχι στα χαράτσια και τις εφεδρείες.
Ανοιχτή γραμμή παιδικής προστασίας το 1107
Μέσα στο φθινόπωρο εκτιμάται ότι θα ενεργοποιηθεί η τηλεφωνική γραμμή 1107 κάτω από την ομπρέλα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) αλλά και την εποπτεία του ΚΕΣΑΘΕΑ. Η Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας, όπως θα ονομάζεται, θα παρέχει μεταξύ άλλων συμβουλευτική, ψυχολογική και κοινωνική στήριξη σε ανηλίκους και τους γονείς τους που αντιμετωπίζουν προβλήματα ή χρειάζονται βοήθεια, άμεση ενημέρωση και πληροφόρηση για θέματα που τους απασχολούν, παραπέμποντάς τους στις αρμόδιες κατά περίπτωση υπηρεσίες κοινωνικής προστασίας, αλλά και θα υποδέχεται αιτήματα και αναφορές για κοινωνική φροντίδα και προστασία ανηλίκων που βρίσκονται σε κίνδυνο.
Στον περίπου έναν χρόνο λειτουργίας του το ΚΕΣΑΘΕΑ, που έχει στόχο να συντονίζει και να οργανώνει δράσεις, να εισηγείται προτάσεις και να γνωμοδοτεί στον υπουργό Δικαιοσύνης για θέματα πρόληψης και αντιμετώπισης της θυματοποίησης και της εγκληματικότητας των ανηλίκων, αλλά και να παρακολουθεί το έργο των Εταιρειών Προστασίας Ανηλίκων πανελλαδικά, έχει να επιδείξει έργο.
Ήδη έχει συσταθεί το δίκτυο «Ορέστης», στο οποίο εντάσσονται και διασυνδέονται ηλεκτρονικά όλες οι υπηρεσίες αρμοδιότητας των υπουργείων Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που παρέχουν κοινωνική μέριμνα, φροντίδα, αλληλεγγύη και προστασία στους ανήλικους σε κίνδυνο και στους ανήλικους παραβάτες. Σε συνεργασία με τους δήμους συγκροτούνται (σ.σ. ήδη έχουν ενεργοποιηθεί στους μισούς δήμους) ομάδες προστασίας ανηλίκων, αποτελούμενες από κοινωνικούς λειτουργούς.
Οι ομάδες θα είναι αρμόδιες για την πραγματοποίηση κοινωνικών ερευνών, όταν δέχονται σχετική ειδοποίηση από την εθνική γραμμή παιδικής προστασίας, καταγγελία, έστω και ανώνυμη, για κακοποίηση ανηλίκου στα όρια του δήμου ή λαμβάνουν εισαγγελική εντολή για τη διενέργεια σχετικής έρευνας. Στην έδρα κάθε δήμου θα δημιουργηθεί και συμβουλευτικός σταθμός ανηλίκων. Επιπλέον, όπως τόνισε η κ. Πιτσελά, έχει βελτιστοποιηθεί το θεσμικό πλαίσιο για την αναδοχή ως αναμορφωτικό μέτρο για ανήλικους παραβάτες, το οποίο μέχρι τώρα δεν εφαρμοζόταν, αλλά και το πλαίσιο για την παροχή κοινωφελούς εργασίας (ετοιμάζεται κατάλογος με φορείς που θα δέχονταν κάτι τέτοιο), το οποίο λειτουργούσε σε μεμονωμένες περιπτώσεις.
ΑΡΘΡΟ Όταν «το μέλλον της κοινωνίας» φοβάται το μέλλον
Του Γιώργου Τσιάκαλου, καθηγητή της παιδαγωγικής σχολής του ΑΠΘ
«Το μέλλον της κοινωνίας μας είναι τα παιδιά και οι νέοι», συνηθίζουμε να λέμε οι μεγάλοι και γι’ αυτό η αισιοδοξία, που διακρίνει από τη φύση της τη νέα γενιά, λειτουργεί «θεραπευτικά» ακόμη και για κοινωνίες που βιώνουν καταστροφές, αδιέξοδα και απελπισία.
Τι συμβαίνει όμως, όταν η ζωή των παιδιών και των νέων δεν χαρακτηρίζεται από όνειρα, οράματα και σχέδια, αλλά κυριολεκτικά κυριαρχείται από το φόβο για το μέλλον; Το ερώτημα αυτό αναδύεται με δραματικό τρόπο καθημερινά σε όλες τις χώρες, που εδώ και κάποια χρόνια δοκιμάζονται από τη βαθιά οικονομική κρίση. Οι έρευνες δείχνουν ότι ακόμη και στη Γερμανία «της ισχυρής οικονομίας» 71% των παιδιών και των νέων, ηλικίας 12-25 ετών, βλέπουν με απαισιοδοξία το μέλλον και φοβούνται ότι τους επιφυλάσσει μία ζωή σε ανέχεια και φτώχεια, ενώ η αλήθεια είναι ότι η έκταση και το μέγεθος αυτού του φόβου ξεπερνά κατά πολύ ακόμη και τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις. Οι ερευνητές θεωρούν ότι ένας τέτοιος φόβος αφήνει βαθιά ίχνη στην προσωπικότητα των παιδιών και είναι δυνατόν να επηρεάσει αρνητικά την πορεία τους.
Λογικό είναι να υποψιαζόμαστε ότι στην Ελλάδα η κατάσταση θα είναι πιο δραματική. Στο τέλος του σχολικού έτους που πέρασε οι μαθητές και οι μαθήτριες του 132ου δημοτικού σχολείου της Γκράβας έκαναν μία ταινία, στην οποία μιλούν για τις ελπίδες και τους φόβους τους -με τους φόβους να πολιορκούν επικίνδυνα τις ελπίδες. Γονείς χωρίς δουλειά, μεγάλα αδέλφια χωρίς εμφανή προοπτική, επιθετικότητα και μιζέρια στους τοίχους και στους δρόμους, εκπαιδευτικοί που απαξιώνονται και προσβάλλονται καθημερινά από επίσημα χείλη -από πού να τραφεί η αισιοδοξία;
Ξαφνιάζει η απάντηση των ερευνητών της Γερμανικής Υπηρεσίας Κοινωνικών Ασφαλίσεων στην ειδική ιστοσελίδα για μαθητές: «Ενάντια στο φόβο για το μέλλον βοηθά μόνον η επανάσταση». Και διευκρινίζουν ότι αυτό που χρειάζονται οι μαθητές και οι μαθήτριές είναι να αναπτύξουν αυτοπεποίθηση απέναντι σε όσους δεν βλέπουν παρά μόνον αδιέξοδα και να καλλιεργήσουν τη βούληση και την ικανότητα αντιμετώπισης των προβλημάτων και όχι αποφυγής τους. Αυτός είναι ο μοναδικός δρόμος και για τα δικά μας σχολεία, εάν θέλουμε «το μέλλον της κοινωνίας μας» να φέγγει αισιοδοξία και ελπίδα.
Της Φιλομήλας Δημολαΐδου
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ
ΠΡΕΖΑ TV
26-9-2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου