Παρά τις σημαντικές διαφορές που διαπίστωσαν ότι συνεχίζουν να υπάρχουν μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για την κατάσταση στην Κριμαία και την Ουκρανία εν γένει, σε νέα τηλεφωνική τους συνομιλία διάρκεια μιας ώρας ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και ο Ρώσος ομόλογός του Βλαντιμίρ Πούτιν προσπάθησαν να διατηρήσουν τις εύθραυστες ισορροπίες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, αν και Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες απειλούν με επιβολή περισσότερων κυρώσεων σε περίπτωση που η Ρωσία δεν κάνει ένα βήμα πίσω στο θέμα της Κριμαίας, ο Ρώσος πρόεδρος εμφανίζεται να ελέγχει προς το παρόν το γεωπολιτικό παιχνίδι που έχει εκδηλωθεί στην Ουκρανία και μάλιστα χθες ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, απάντησε με σκληρή γλώσσα στις ευρωπαϊκές κυρώσεις.
Μήνυμα
Συγκεκριμένα ο Λαβρόφ χαρακτήρισε τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως «ιδιαίτερα μη εποικοδομητικές» και υπογράμμισε ότι «η Ρωσία δεν θα δεχτεί τη γλώσσα των κυρώσεων και των απειλών». Οπως μάλιστα συμπληρώνει το Ρόιτερ, προειδοποίησε ότι σε περίπτωση που όντως επιβληθούν οι κυρώσεις που συμφωνήθηκαν τότε η Μόσχα θα προβεί σε αντίποινα.
Οι δηλώσεις Λαβρόφ διαφέρουν σε τόνο από την τηλεφωνική συνομιλία του Μπαράκ Ομπάμα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη διάρκεια της οποίας οι δύο πρόεδροι επανέλαβαν τις θέσεις των χωρών τους προσπαθώντας να κρατήσουν τα προσχήματα. Συγκεκριμένα ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε την παρουσία ενόπλων στην Κριμαία ως «εισβολή» της Ρωσίας στην Ουκρανία που αποτελεί παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας και ότι οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να λάβουν μέτρα αντιποίνων. Επιπλέον κάλεσε εκ νέου τη Ρωσία να συνομιλήσει με το Κίεβο, να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κριμαία και να επιτρέψει τη παρουσία διεθνών παρατηρητών. Από την πλευρά του ο Βλαντιμίρ Πούτιν ξεκαθάρισε ότι υπάρχουν διαφορές ως προς τις εκτιμήσεις και τις προσεγγίσεις για την ουκρανική κρίση μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον, τόσο για τη νομιμότητα της κυβέρνησης του Κιέβου, όσο και για το δικαίωμα της Κριμαίας να καθορίσει την τύχη της και το δικαίωμα της Ρωσίας να απαντήσει στις εκκλήσεις για βοήθεια από τον ρωσόφωνο πληθυσμό. Ο Πούτιν όμως πήγε ένα βήμα παραπέρα υποστηρίζοντας ότι «είναι κορυφαία η σημασία των ρωσοαμερικανικών σχέσεων ούτως ώστε να εξασφαλισθεί η σταθερότητα και η ασφάλεια στον κόσμο και οι σχέσεις αυτές δεν πρέπει να θυσιαστούν για επιμέρους, αν και σημαντικές, διαφορές που σχετίζονται με διεθνή προβλήματα».
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι αντιπρόσωποι της Δούμας επιβεβαίωσαν χθες το γεγονός ότι η ρωσική Βουλή μετά το ρωσικό έκτακτο Συμβούλιο Ασφάλειας συμφώνησε να κάνει δεκτό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Κριμαία χαρακτηρίζοντας τους κατοίκους της χερσονήσου ως «αδελφούς», ενώ την ίδια ώρα οι απεσταλμένοι του ΟΑΣΕ παρέμειναν και πάλι άπραγοι αφού για δεύτερη συνεχόμενη ημέρα δεν τους επετράπη η είσοδος στη χερσόνησο. Μια είδηση που επίσης προκάλεσε αίσθηση χθες είναι πως σύμφωνα με διεθνή και ρωσικά μέσα ενημέρωσης ο αποπεμφθείς πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς υπέστη καρδιακό επεισόδιο και έχει πλέον μεταφερθεί σε νοσοκομείο της Μόσχας.
Σημειώνεται πως ο Γιανουκόβιτς, μετά το διάγγελμα που έκανε από τη ρωσική πόλη Ροστόφ-ον-Ντον, δεν έχει πραγματοποιήσει δημόσια εμφάνιση, ενώ οι νέες ουκρανικές αρχές σε συνεργασία με άλλες κυβερνήσεις έχουν προχωρήσει σε πάγωμα των περιουσιακών του στοιχείων και η Ιντερπόλ εξετάζει σχετικό αίτημα του Κιέβου για την έκδοση «Κόκκινης ειδοποίησης» εναντίον του. Ο ενεργειακός πόλεμος Ρωσίας - Αμερικής
Η κρίση στην Ουκρανία σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας ενεργειακής αμερικανικής διπλωματίας, καθώς η κυβέρνηση Ομπάμα προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου στις ΗΠΑ ως όπλο που θα πλήξει την ικανότητα της Ρωσίας να αξιοποιεί τα ενεργειακά της αποθέματα ως μοχλό γεωπολιτικής πίεσης.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, η χρήση μιας νέας μεθόδου εξόρυξης, της υδραυλικής ρωγμάτωσης ή fracking, είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν οι ΗΠΑ η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα φυσικού αερίου και πλέον δεν κρύβουν τη φιλοδοξία τους να αρχίσουν τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ εγκαινίασε πρόσφατα πρόγραμμα ταχείας έκδοσης αδειών σε αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στον τομέα της εξαγωγής φυσικού αερίου από το 2017. Μέχρι στιγμής 21 αμερικανικές εταιρείες έχουν καταθέσει αίτηση, με το υπουργείο να έχει ήδη εγκρίνει έξι από αυτές. Επίσης, αμερικανικοί λιμενικοί τερματικοί σταθμοί που είχαν σχεδιαστεί για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) μετατρέπονται σε σταθμούς εξαγωγής. Ο πρώτος θα είναι έτοιμος να λειτουργήσει το 2015 και οι περισσότεροι από το 2017 και μετά.
Φυσικό αέριο
Και τα έργα αρχίζουν πλέον να συνοδεύονται κι από λόγια, καθώς ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Τζον Μπένερ, ζήτησε από την κυβέρνηση να επιταχυνθεί η εξαγωγή φυσικού αερίου στη Ευρώπη προκειμένου να μειωθεί «η εξάρτηση των Ευρωπαίων συμμάχων από το ρωσικό αέριο». Είχαν προηγηθεί με παρόμοια αιτήματα και μεγάλες πετρελαϊκές, όπως η ExxonMobil.
Βέβαια υπάρχει και ο αντίλογος ότι το αμερικανικό φυσικό αέριο πρέπει να μείνει... αμερικανικό, μια που εξαιτίας της αύξησης της παραγωγής η εγχώρια αγορά έχει κατακλυστεί από φθηνό αέριο, πυκνώνουν ωστόσο οι φωνές εκείνων που ζητούν να μετατραπεί σε διπλωματικό εργαλείο. Μεταξύ αυτών και του Κάρλος Πασκουάλ, πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Ουκρανία και νυν επικεφαλής του Γραφείου Ενεργειακών Πηγών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που θεωρεί ότι οι εξαγωγικές προσπάθειες των ΗΠΑ -εκτιμάται πως ακόμα κι αν καμφθούν όλες οι αντιδράσεις στο εσωτερικό, οι εξαγωγές μπορούν να ξεκινήσουν σε μερικά χρόνια- έχουν ήδη αποδυναμώσει τον Πούτιν και έχουν βοηθήσει την Ουκρανία να μειώσει την εξάρτησή της στην προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στο 60% από 90%.
Ο Πασκουάλ δηλώνει πως η ομάδα του έχει βοηθήσει τους Ουκρανούς και άλλες ευρωπαϊκές χώρες να ελαττώσουν τη ρωσική εξάρτηση, βρίσκοντας πηγές αλλού, όπως στην Αφρική, και βοηθώντας τους Ευρωπαίους να κατασκευάσουν δικές τους αποθηκευτικές μονάδες.
Ηδη η Λιθουανία, που εισάγει όλο το φυσικό αέριο που χρειάζεται από τη Ρωσία, κατασκευάζει σταθμό για το αμερικανικό αέριο και η κυβέρνησή της πιέζει τις ΗΠΑ για επίσπευση των εξαγωγών.
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ
ΑΡΣΕΝΙ ΓΙΑΤΣΕΝΙΟΥΚ
Ο ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ
Μεταβατικός πρωθυπουργός της νέας κυβέρνησης του Κιέβου με αποστολή να οδηγήσει τη χώρα ενωμένη σε νέες εκλογές (στις 25 Μαΐου), ο 39χρονος Αρσένι Γιατσενιούκ μπορεί να είναι νέος σε ηλικία αλλά έχει ήδη μακρά θητεία στην κεντρική πολιτική σκηνή της Ουκρανίας.
Τα πρώτα του πολιτικά βήματα μάλιστα τα έκανε στη φιλορωσική Κριμαία ως τοπικός υπουργός Οικονομίας την περίοδο 2001-2003. «Η Κριμαία ήταν, είναι και θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ουκρανίας», διακήρυξε αυτός χθες με δηλώσεις του στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC. Αναφερόμενος δε στο δημοψήφισμα που αναμένεται να διεξαχθεί στην Κριμαία στις 16 Μαρτίου με θέμα την προσχώρηση της περιοχής στη Ρωσία, ο Γιατσενιούκ έσπευσε να το αποκηρύξει ως «απολύτως και εντελώς παράνομο» και «αντισυνταγματικό».
Προειδοποίησε μάλιστα πως το όποιο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν πρόκειται να αναγνωριστεί από «κανέναν στον πολιτισμένο κόσμο». «Κανείς δεν θα το αναγνωρίσει, εκτός ίσως από τη Βόρεια Κορέα, τη Συρία ή τη Βενεζουέλα», τόνισε ο Ουκρανός, υιοθετώντας σκληρή αμερικανική (ούτε καν ευρωπαϊκή) ρητορική. Κατά τα λοιπά βέβαια, ο Γιατσενιούκ δήλωσε χθες ανοιχτός σε συνομιλίες με τη Ρωσία με την προϋπόθεση πως η Μόσχα θα αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κριμαία, πράγμα που φυσικά δεν πρόκειται να γίνει. Υπενθυμίζεται πως ο 39χρονος έχει διατελέσει στο παρελθόν υπουργός Οικονομίας, υπουργός Εξωτερικών και πρόεδρος του ουκρανικού κοινοβουλίου με το κόμμα της Γιούλια Τιμοσένκο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΘΝΟΣ
Μήνυμα
Συγκεκριμένα ο Λαβρόφ χαρακτήρισε τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης ως «ιδιαίτερα μη εποικοδομητικές» και υπογράμμισε ότι «η Ρωσία δεν θα δεχτεί τη γλώσσα των κυρώσεων και των απειλών». Οπως μάλιστα συμπληρώνει το Ρόιτερ, προειδοποίησε ότι σε περίπτωση που όντως επιβληθούν οι κυρώσεις που συμφωνήθηκαν τότε η Μόσχα θα προβεί σε αντίποινα.
Οι δηλώσεις Λαβρόφ διαφέρουν σε τόνο από την τηλεφωνική συνομιλία του Μπαράκ Ομπάμα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη διάρκεια της οποίας οι δύο πρόεδροι επανέλαβαν τις θέσεις των χωρών τους προσπαθώντας να κρατήσουν τα προσχήματα. Συγκεκριμένα ο Αμερικανός πρόεδρος χαρακτήρισε την παρουσία ενόπλων στην Κριμαία ως «εισβολή» της Ρωσίας στην Ουκρανία που αποτελεί παραβίαση της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας και ότι οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να λάβουν μέτρα αντιποίνων. Επιπλέον κάλεσε εκ νέου τη Ρωσία να συνομιλήσει με το Κίεβο, να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κριμαία και να επιτρέψει τη παρουσία διεθνών παρατηρητών. Από την πλευρά του ο Βλαντιμίρ Πούτιν ξεκαθάρισε ότι υπάρχουν διαφορές ως προς τις εκτιμήσεις και τις προσεγγίσεις για την ουκρανική κρίση μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον, τόσο για τη νομιμότητα της κυβέρνησης του Κιέβου, όσο και για το δικαίωμα της Κριμαίας να καθορίσει την τύχη της και το δικαίωμα της Ρωσίας να απαντήσει στις εκκλήσεις για βοήθεια από τον ρωσόφωνο πληθυσμό. Ο Πούτιν όμως πήγε ένα βήμα παραπέρα υποστηρίζοντας ότι «είναι κορυφαία η σημασία των ρωσοαμερικανικών σχέσεων ούτως ώστε να εξασφαλισθεί η σταθερότητα και η ασφάλεια στον κόσμο και οι σχέσεις αυτές δεν πρέπει να θυσιαστούν για επιμέρους, αν και σημαντικές, διαφορές που σχετίζονται με διεθνή προβλήματα».
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι αντιπρόσωποι της Δούμας επιβεβαίωσαν χθες το γεγονός ότι η ρωσική Βουλή μετά το ρωσικό έκτακτο Συμβούλιο Ασφάλειας συμφώνησε να κάνει δεκτό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην Κριμαία χαρακτηρίζοντας τους κατοίκους της χερσονήσου ως «αδελφούς», ενώ την ίδια ώρα οι απεσταλμένοι του ΟΑΣΕ παρέμειναν και πάλι άπραγοι αφού για δεύτερη συνεχόμενη ημέρα δεν τους επετράπη η είσοδος στη χερσόνησο. Μια είδηση που επίσης προκάλεσε αίσθηση χθες είναι πως σύμφωνα με διεθνή και ρωσικά μέσα ενημέρωσης ο αποπεμφθείς πρόεδρος της Ουκρανίας Βίκτορ Γιανουκόβιτς υπέστη καρδιακό επεισόδιο και έχει πλέον μεταφερθεί σε νοσοκομείο της Μόσχας.
Σημειώνεται πως ο Γιανουκόβιτς, μετά το διάγγελμα που έκανε από τη ρωσική πόλη Ροστόφ-ον-Ντον, δεν έχει πραγματοποιήσει δημόσια εμφάνιση, ενώ οι νέες ουκρανικές αρχές σε συνεργασία με άλλες κυβερνήσεις έχουν προχωρήσει σε πάγωμα των περιουσιακών του στοιχείων και η Ιντερπόλ εξετάζει σχετικό αίτημα του Κιέβου για την έκδοση «Κόκκινης ειδοποίησης» εναντίον του. Ο ενεργειακός πόλεμος Ρωσίας - Αμερικής
Η κρίση στην Ουκρανία σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας ενεργειακής αμερικανικής διπλωματίας, καθώς η κυβέρνηση Ομπάμα προσπαθεί να χρησιμοποιήσει την αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου στις ΗΠΑ ως όπλο που θα πλήξει την ικανότητα της Ρωσίας να αξιοποιεί τα ενεργειακά της αποθέματα ως μοχλό γεωπολιτικής πίεσης.
Τα τελευταία δέκα χρόνια, η χρήση μιας νέας μεθόδου εξόρυξης, της υδραυλικής ρωγμάτωσης ή fracking, είχε ως αποτέλεσμα να γίνουν οι ΗΠΑ η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα φυσικού αερίου και πλέον δεν κρύβουν τη φιλοδοξία τους να αρχίσουν τις εξαγωγές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ εγκαινίασε πρόσφατα πρόγραμμα ταχείας έκδοσης αδειών σε αμερικανικές ενεργειακές εταιρείες που επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στον τομέα της εξαγωγής φυσικού αερίου από το 2017. Μέχρι στιγμής 21 αμερικανικές εταιρείες έχουν καταθέσει αίτηση, με το υπουργείο να έχει ήδη εγκρίνει έξι από αυτές. Επίσης, αμερικανικοί λιμενικοί τερματικοί σταθμοί που είχαν σχεδιαστεί για την εισαγωγή υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) μετατρέπονται σε σταθμούς εξαγωγής. Ο πρώτος θα είναι έτοιμος να λειτουργήσει το 2015 και οι περισσότεροι από το 2017 και μετά.
Φυσικό αέριο
Και τα έργα αρχίζουν πλέον να συνοδεύονται κι από λόγια, καθώς ο πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, Τζον Μπένερ, ζήτησε από την κυβέρνηση να επιταχυνθεί η εξαγωγή φυσικού αερίου στη Ευρώπη προκειμένου να μειωθεί «η εξάρτηση των Ευρωπαίων συμμάχων από το ρωσικό αέριο». Είχαν προηγηθεί με παρόμοια αιτήματα και μεγάλες πετρελαϊκές, όπως η ExxonMobil.
Βέβαια υπάρχει και ο αντίλογος ότι το αμερικανικό φυσικό αέριο πρέπει να μείνει... αμερικανικό, μια που εξαιτίας της αύξησης της παραγωγής η εγχώρια αγορά έχει κατακλυστεί από φθηνό αέριο, πυκνώνουν ωστόσο οι φωνές εκείνων που ζητούν να μετατραπεί σε διπλωματικό εργαλείο. Μεταξύ αυτών και του Κάρλος Πασκουάλ, πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Ουκρανία και νυν επικεφαλής του Γραφείου Ενεργειακών Πηγών του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, που θεωρεί ότι οι εξαγωγικές προσπάθειες των ΗΠΑ -εκτιμάται πως ακόμα κι αν καμφθούν όλες οι αντιδράσεις στο εσωτερικό, οι εξαγωγές μπορούν να ξεκινήσουν σε μερικά χρόνια- έχουν ήδη αποδυναμώσει τον Πούτιν και έχουν βοηθήσει την Ουκρανία να μειώσει την εξάρτησή της στην προμήθεια ρωσικού φυσικού αερίου στο 60% από 90%.
Ο Πασκουάλ δηλώνει πως η ομάδα του έχει βοηθήσει τους Ουκρανούς και άλλες ευρωπαϊκές χώρες να ελαττώσουν τη ρωσική εξάρτηση, βρίσκοντας πηγές αλλού, όπως στην Αφρική, και βοηθώντας τους Ευρωπαίους να κατασκευάσουν δικές τους αποθηκευτικές μονάδες.
Ηδη η Λιθουανία, που εισάγει όλο το φυσικό αέριο που χρειάζεται από τη Ρωσία, κατασκευάζει σταθμό για το αμερικανικό αέριο και η κυβέρνησή της πιέζει τις ΗΠΑ για επίσπευση των εξαγωγών.
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ
ΑΡΣΕΝΙ ΓΙΑΤΣΕΝΙΟΥΚ
Ο ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΟΣ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΣ
Μεταβατικός πρωθυπουργός της νέας κυβέρνησης του Κιέβου με αποστολή να οδηγήσει τη χώρα ενωμένη σε νέες εκλογές (στις 25 Μαΐου), ο 39χρονος Αρσένι Γιατσενιούκ μπορεί να είναι νέος σε ηλικία αλλά έχει ήδη μακρά θητεία στην κεντρική πολιτική σκηνή της Ουκρανίας.
Τα πρώτα του πολιτικά βήματα μάλιστα τα έκανε στη φιλορωσική Κριμαία ως τοπικός υπουργός Οικονομίας την περίοδο 2001-2003. «Η Κριμαία ήταν, είναι και θα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της Ουκρανίας», διακήρυξε αυτός χθες με δηλώσεις του στο αμερικανικό τηλεοπτικό δίκτυο CNBC. Αναφερόμενος δε στο δημοψήφισμα που αναμένεται να διεξαχθεί στην Κριμαία στις 16 Μαρτίου με θέμα την προσχώρηση της περιοχής στη Ρωσία, ο Γιατσενιούκ έσπευσε να το αποκηρύξει ως «απολύτως και εντελώς παράνομο» και «αντισυνταγματικό».
Προειδοποίησε μάλιστα πως το όποιο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος δεν πρόκειται να αναγνωριστεί από «κανέναν στον πολιτισμένο κόσμο». «Κανείς δεν θα το αναγνωρίσει, εκτός ίσως από τη Βόρεια Κορέα, τη Συρία ή τη Βενεζουέλα», τόνισε ο Ουκρανός, υιοθετώντας σκληρή αμερικανική (ούτε καν ευρωπαϊκή) ρητορική. Κατά τα λοιπά βέβαια, ο Γιατσενιούκ δήλωσε χθες ανοιχτός σε συνομιλίες με τη Ρωσία με την προϋπόθεση πως η Μόσχα θα αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κριμαία, πράγμα που φυσικά δεν πρόκειται να γίνει. Υπενθυμίζεται πως ο 39χρονος έχει διατελέσει στο παρελθόν υπουργός Οικονομίας, υπουργός Εξωτερικών και πρόεδρος του ουκρανικού κοινοβουλίου με το κόμμα της Γιούλια Τιμοσένκο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΤΑΣΙΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΘΝΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου