Οι μνημονιακές κυβερνήσεις επέφεραν βαρύτατα πλήγματα στους μισθούς, στις εργασιακές σχέσεις και στα εργασιακά δικαιώματα. Συγκεκριμένα:
Κατάργησαν στις 28-2-2012 με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) την ισχύουσα τότε Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) και μείωσαν τον κατώτερο μηνιαίο μισθό από τα 751 ευρώ μικτά στα 586 ευρώ (500 ευρώ καθαρά) και στα 511 ευρώ (400 καθαρά) για τους νέους κάτω των 25 ετών. Με νομοθετική ρύθμιση θέσπισαν μισθούς μέχρι 490 και 427 ευρώ για τους «ωφελούμενους» των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας, δηλαδή χαμηλότερους από τον κατώτερο μισθό, ανοίγοντας τον δρόμο για περαιτέρω συμπίεση του.
Άλλαξαν τον τρόπο καθορισμού του κατώτερου μισθού, που ισχύει στην Ελλάδα για 8 δεκαετίες, για να εφαρμόσουν ευκολότερα την μνημονιακή δέσμευσή τους για κατώτερο μισθό επίπεδου Ρουμανίας και Βουλγαρίας. Αυτός, πλέον, από 1-1-2017 θα ορίζεται μονομερώς από τον εκάστοτε Υπουργό Εργασίας και όχι με ΕΓΣΣΕ.
Κατάργησαν την αρχή της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας (σσε). Οι κλαδικές σσε δεν επεκτείνονται πλέον στα μη μέλη των συμβαλλόμενων εργοδοτικών οργανώσεων, ενισχύοντας τον αθέμιτο ανταγωνισμό ανάμεσα σε δεσμευόμενες από σσε και μη δεσμευόμενες επιχειρήσεις που θα αρκούνται στα νόμιμα κατώτατα όρια.
Κατάργησαν την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, δηλαδή της ισχύος της ευνοϊκότερης σσε σε περίπτωση που για τον ίδιο εργαζόμενο είχαμε συρροή εφαρμογής σσε διαφόρων επιπέδων (επιχειρησιακή, κλαδική κλπ). Με αυτό τον τρόπο επιτρέπουν την εφαρμογή δυσμενέστερων συλλογικών ρυθμίσεων σε επιχειρησιακό επίπεδο. Γι’ αυτό πολλές επιχειρήσεις ενισχύουν την σύσταση των λεγόμενων «ενώσεων προσώπων», για να υποκαταστήσουν τις εργατικές συνδικαλιστικές οργανώσεις και να πετύχουν γενικευμένη διάβρωση των κλαδικών σσε συμπιέζοντας τους μισθούς μέχρι τα νόμιμα κατώτατα όρια.
Με την μετάλλαξη και την σύντμηση του χρόνου (από 6 σε 3 μήνες) της, επιλεκτικής πλέον, μετενέργειας των σσε οδήγησαν στην εξατομίκευση των μισθών και στην προσαρμογή του περιεχομένου των σσε στις απαιτήσεις των επιχειρήσεων, υπό την απειλή της «ισοπέδωσης» των μισθών από την επακόλουθη «λύση» της ατομικής σύμβασης εργασίας σε περίπτωση συλλογικού αδιεξόδου.
Η άρνηση των εργοδοτικών φορέων να υπογράφουν σσε δεν αντιμετωπίζεται με την προσφυγή των συνδικάτων στη διαιτησία (ΟΜΕΔ), αφού αυτό προϋποθέτει, πλέον, την υποχρεωτική συναίνεση της εργοδοτικής πλευράς, εξέλιξη που διαιωνίζει τα αδιέξοδα και διευκολύνει την ατομική διαπραγμάτευση.
Οι διαιτητικές αποφάσεις του ΟΜΕΔ, όταν αυτές προκύπτουν, ρυθμίζουν μόνο τον βασικό μισθό και όχι το σύνολο των μισθολογικών όρων, που οδηγούνται σταδιακά στο έλεος της ατομικής διαπραγμάτευσης.
Οι ωριμάνσεις στους μισθούς (χρονοεπιδόματα, τριετίες κλπ), που συνεπάγονται μισθολογικές αυξήσεις, έχουν ανασταλεί μέχρι η ανεργία να υποχωρήσει κάτω από το 10%, ενώ επιπρόσθετα μειώθηκαν κατά 50% για τους νεοπροσληφθέντες μακροχρόνια ανέργους.
Οι σσε των εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα έχουν ουσιαστικά δια νόμου καταργηθεί.
Πολλές επιχειρήσεις με την απειλή εφαρμογής των μνημονιακών νομοθετικών ρυθμίσεων μονομερούς επιβολής της εκ περιτροπής εργασίας και διευκόλυνσης των απολύσεων προωθούν τη στρατηγική της εξατομίκευσης των αμοιβών. Με την γενικευμένη χρήση των ατομικών συμβάσεων εργασίας, που καλύπτουν πλέον το 80% των εργαζομένων, συμπιέζουν τους μισθούς προς τον ήδη μειωμένο κατώτερο μισθό. Το αποτέλεσμα ήταν να μειωθεί στα 4 χρόνια των μνημονίων η πραγματική αγοραστική δύναμη των μισθών πάνω από 50%.
Έκαναν, σε μία μάλιστα περίοδο πρωτοφανούς ανεργίας, ακόμα πιο φτηνές και πιο εύκολες για τις επιχειρήσεις τις απολύσεις εργαζομένων μειώνοντας ακόμα περισσότερο τις αποζημιώσεις απολύσεων και τον χρόνο προειδοποίησης και αυξάνοντας τα όρια των ομαδικών απολύσεων.
Μετέτρεψαν το ωράριο εργασίας σε λάστιχο, καταπατώντας το 8ωρο και το 5μερο και καταργώντας την Κυριακάτικη αργία στο εμπόριο, διαλύοντας την προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή των εργαζομένων.
Κατήργησαν τον Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας, δύο Οργανισμούς κοινωνικής πολιτικής.
Αποδυνάμωσαν τις επιθεωρήσεις εργασίας και τα ελεγκτικά κέντρα του ΙΚΑ ανεβάζοντας στα ύψη την μαύρη, αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία.
Διευκόλυναν την ενοικίαση εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, εφόσον αφενός, επέκτειναν το χρόνο διάρκειάς της από 18 σε 36 μήνες και αφετέρου, κατήργησαν την υποχρέωση επίκλησης έκτακτων, πρόσκαιρων ή απρόβλεπτων αναγκών για την νομιμότητα σύναψης της οικείας σύμβασης εργασίας.
Κατάργησαν τα δώρα και τα επιδόματα άδειας στους δημοσίους υπαλλήλους, μείωσαν δραστικά τους μισθούς τους, τους επέβαλαν αυταρχικότερο πειθαρχικό δίκαιο, διαθεσιμότητες και αξιολογήσεις που οδηγούν σε απολύσεις, ένα και πλέον αιώνα μετά την συνταγματική κατοχύρωση της μονιμότητάς τους (1911).
Για ένα νέο, δημοκρατικό εργασιακό μοντέλο
Η αχαλίνωτη επέκταση, σε εφαρμογή των μνημονίων, των πλέον ακραίων ελαστικών μορφών εργασίας, με στόχο τη μείωση του άμεσου και του έμμεσου εργασιακού κόστους εκτόξευσε στα ύψη τα ποσοστά ανεργίας και της φτώχειας στη χώρα μας. Παράλληλα, οι αντεργατικές νομοθετικές ρυθμίσεις της περιόδου 2010-2014 ενίσχυσαν το κλίμα κοινωνικής ανασφάλειας και δημιούργησαν ένα περιβάλλον γενικευμένης εργοδοτικής αυθαιρεσίας, «μαύρης», αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας και παράνομης οικονομικής δραστηριότητας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι καμία προοπτική οικονομικής και κοινωνικής ανόρθωσης δεν μπορεί να θεμελιώνεται στην υποβάθμιση, στην απαξίωση και στην εξαθλίωση των εργαζομένων, ούτε στην εξώθησή τους για αναζήτηση εργασίας σε μαζική μετανάστευση, ιδίως όσον αφορά στο νέο και υψηλά ειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει προτεραιότητα στον ανθρώπινο παράγοντα, στην αξιοποίηση και βελτίωση των προσόντων και των γνώσεων όλων των εργαζομένων, στην αποκατάσταση και ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων και στη θέσπιση ενεργού ρόλου των εργαζομένων στον σχεδιασμό, στις αποφάσεις και στην εφαρμογή της οικονομικής, κοινωνικής και εργασιακής πολιτικής.
Η διαμόρφωση περιβάλλοντος δημοκρατίας και εγγυημένων εργασιακών δικαιωμάτων στους χώρους εργασίας καθώς και η αποκατάσταση και αναβάθμιση της εργατικής νομοθεσίας και των κοινωνικών πολιτικών αποτελούν βασικές προγραμματικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ στα πλαίσια του σχεδίου του για παραγωγική - αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας.
Η πλήρης, σταθερή, ρυθμισμένη, ποιοτική, αξιοπρεπώς αμειβόμενη και ασφαλισμένη εργασία, η εργατική συμμετοχή και ο κοινωνικός έλεγχος μπορούν να συμβάλουν στην αναβάθμιση της μισθωτής εργασίας και ταυτόχρονα στην αύξηση των εσόδων του δημοσίου και του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης καθώς και στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.
Στα χρόνια των μνημονίων, με την κατεδάφιση των συλλογικών εργασιακών σχέσεων, την υπερίσχυση των ατομικών συμβάσεων εργασίας και την υπέρμετρη αυστηροποίηση των εσωτερικών κανονισμών εργασίας, το διευθυντικό δικαίωμα ανακηρύχθηκε σε απόλυτο, αποκλειστικό και ανεξέλεγκτο ρυθμιστικό παράγοντα της λεγόμενης αγοράς εργασίας στη χώρα μας. Η μνημονιακή κατεδάφιση των εργασιακών σχέσεων στη χώρα μας είχε πολύ καταστροφικότερο χαρακτήρα ακόμα και από τις υπόλοιπες χώρες του φτωχού ευρωπαϊκού νότου, που εντάχτηκαν σε μνημόνια αυστηρής λιτότητας.
Τα μνημονιακά μέτρα πλήρους απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων εντάσσονται σε μια γενικότερη στρατηγική των δυνάμεων του κεφαλαίου, που υλοποιείται στην Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Πρόκειται για μέτρα που λαμβάνονται κατά την ίδια περίοδο και εντείνονται υπέρμετρα τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της προωθούμενης νεοφιλελεύθερης πολιτικής από τις ηγετικές ελίτ της ΕΕ και κυρίως της Ευρωζώνης, που στοχεύει στη μείωση του «εργατικού κόστους» στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας» των επιχειρήσεων.
Αυτές οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές, που αντιλαμβάνονται την εργασία ως επαχθές κόστος και όχι ως την κύρια παραγωγική δύναμη, με αφορμή την κρίση και τα μνημόνια, εφαρμόζονται σήμερα σε πρωτοφανή έκταση και ένταση με «μεταρρυθμίσεις», που οι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί των προηγούμενων χρόνων δεν επέτρεπαν την εφαρμογή τους. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούν ένα πλήρως απορυθμισμένο εργασιακό τοπίο στον ευρωπαϊκό χώρο, με αφετηρία την Ελλάδα και τον φτωχό ευρωπαϊκό Νότο, που χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα.
Η καθιέρωση του κανόνα, της αρχής και του τεκμηρίου της τυπικής, ρυθμισμένης, πλήρους και σταθερής εργασίας εντάσσεται στα πλαίσια μιας γενικότερης στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ για την ποιοτική αναβάθμιση της μισθωτής εργασίας και την παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας, με άξονες την προστασία και αναβάθμιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την ενεργοποίηση όλων των παραγωγικών δυνάμεων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ προωθεί ένα τέτοιο σχέδιο για λόγους αποκατάστασης της δημοκρατίας, κοινωνικής δικαιοσύνης, συμβολής στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην οικονομική και κοινωνική αναγέννηση της χώρας, που με την σειρά της θα κατοχυρώσει ακόμα περισσότερο το νέο εργασιακό πρότυπο.
Η δραστική αντιμετώπιση της ανεργίας, όταν μάλιστα τα πρωτοφανή σε ύψος ποσοστά της χρησιμοποιούνται ως βασικά εργαλεία για την υποβάθμιση και ελαστικοποίηση της εργασίας, η καταπολέμηση του φαινομένου της υποαπασχόλησης, η πάταξη της εισφοροδιαφυγής, της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας και ανακοπή και αναστροφή της απαξίωσης και της υποβάθμισης του εργατικού δυναμικού μπορούν να διαμορφώσουν στον δημόσιο, κοινωνικό και ιδιωτικό τομέα συνθήκες οικονομικής δραστηριότητας σε περιβάλλον δημοκρατίας, αλληλεγγύης και παραγωγικότητας.
Α. Αποκατάσταση και επαναρύθμιση του συλλογικού εργατικού δικαίου. Θέσπιση εργατικής συμμετοχής, λαϊκού, εργατικού και κοινωνικού ελέγχου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει την εργασία και τον υψηλό βαθμό ειδίκευσης και γνώσεων της εργατικής τάξης ως παράγοντα κοινωνικής προόδου και συλλογικής ευημερίας. Επιδιώκει να συμβάλει στην αξιοποίηση και διάθεση του παραγόμενου πλούτου από τους ίδιους τους δημιουργούς του, σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αναδιανομής προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων. Με αυτή την έννοια, ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει μεγάλο βάρος σε νέες δομές άμεσης δημοκρατίας, δημοκρατικού και συμμετοχικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, εργατικού, λαϊκού και κοινωνικού έλεγχου σε όλα τα κέντρα αποφάσεων για την οικονομική, κοινωνική και εργατική πολιτική.
Βασικός στόχος του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ για το νέο οικονομικό, παραγωγικό, εργασιακό και κοινωνικό μοντέλο ανασυγκρότησης της χώρας μετά το καταστροφικό πέρασμα του νεοφιλελεύθερου μνημονιακού τυφώνα είναι η επίτευξη αναβαθμισμένων, σύγχρονων και δημοκρατικών εργατικών δικαιωμάτων και εργασιακών σχέσεων.
Α1 Άμεσα μέτρα: η αποκατάσταση του συλλογικού εργατικού δικαίου (συλλογικών διαπραγματεύσεων και συλλογικών συμβάσεων εργασίας)
Η αριστερή κυβέρνηση θα προωθήσει την κατάργηση όλων των αντεργατικών ανατροπών, που επιτελέστηκαν στο συλλογικό εργατικό δίκαιο από την υπογραφή του μνημονίου τον Μάιο του 2010 μέχρι σήμερα.
Σ’ ένα πρώτο άμεσο στάδιο κρίνεται επιτακτικά αναγκαίο, για λόγους δημοκρατικής και συνταγματικής τάξης, να καταργηθούν οι μνημονιακές, αντεργατικές και αντιδημοκρατικές απορρυθμίσεις, που έπληξαν τον θεσμό των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες κατά παράβαση των κανόνων της εθνικής και της διεθνούς εργατικής νομοθεσίας. Η αποκατάσταση του συλλογικού εργατικού δικαίου, κατ’ αρχήν στην προ μνημονίων κατάσταση, θα επαναφέρει την δημοκρατική και συνταγματική νομιμότητα στις εργασιακές σχέσεις και θα συμβάλλει στην αναβίωση της δημοκρατίας στους χώρους εργασίας.
Η Αριστερή Κυβέρνηση θα έχει ως άμεσες προτεραιότητες να επαναφέρει τον κατώτερο μισθό στα προ των μνημονίων επίπεδα, δηλαδή στα 751 ευρώ μικτά τον μήνα. Επίσης να αποκαταστήσει τον θεσμό των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, ώστε αφενός να βάλει «φρένο» στις μειώσεις μισθών και αφετέρου να δώσει τη δυνατότητα στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα με τους αγώνες του και με αυτό τον θεσμό ως εργαλείο να διεκδικήσει να πάρει πίσω όσα έχασαν οι εργαζόμενοι τα χρόνια του μνημονίου. Στην κατεύθυνση αυτή θα πάρει τα εξής μέτρα:
Ø Κατάργηση με νόμο της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) 6/28-2-2012, με την οποία μειώθηκαν ο κατώτερος μισθός κατά 22% (32% για τους νέους μέχρι 25 ετών), από 751 ευρώ μικτά μηνιαίως στα 586 και 511 ευρώ αντίστοιχα, καθώς και τα επιδόματα ανεργίας, ασθένειας και μητρότητας, που συνδέονται με αυτόν, και η επαναφορά τους στα προηγούμενα επίπεδα.
Ø Ταυτόχρονα με την επαναφορά του κατώτερου μισθού στα 751 ευρώ μικτά μηνιαία ανεξαρτήτως ορίων ηλικίας θα προωθηθεί και η κατάργηση της δυνατότητας, που δόθηκε με μνημονιακό νόμο, να ορίζεται με μονομερή απόφαση από τον εκάστοτε Υπουργό Εργασίας νόμιμος ελάχιστος μισθός. Ο κατώτερος μισθός θα ορίζεται, όπως πριν, δηλαδή με Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ), που θα συμφωνείται και θα υπογράφεται μεταξύ ΓΣΕΕ και εργοδοτικών φορέων.
Ø Επαναφορά δια νόμου της μετενέργειας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όπως αυτή ίσχυε πριν την μετάλλαξή της από την ΠΥΣ 6/28-2-2012. Επίσης, επαναφορά των αρμοδιοτήτων του ΟΜΕΔ, της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης στις περιπτώσεις συρροής συλλογικών συμβάσεων εργασίας διαφόρων επιπέδων και της αρχής της επεκτασιμότητας, δηλαδή της δεσμευτικότητας, των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Ø Κατάργηση της δυνατότητας των επιχειρήσεων να αξιοποιούν τις κατά κανόνα ελεγχόμενες από αυτές «ενώσεις εργαζομένων», προκειμένου να παρακάμπτουν τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων και να περιβάλλουν με τον μανδύα της δήθεν συλλογικής συμφωνίας τις επιδιώξεις τους για μονομερή απορρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας, ακόμη και πέραν από τα όρια της ήδη υφιστάμενης κατεδάφισής της από τις μνημονιακές νομοθετικές ρυθμίσεις. Αυτό μπορεί να γίνει με την αποκατάσταση της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης για τους εργαζόμενους στις περιπτώσεις συρροής συλλογικών συμβάσεων εργασίας διαφόρων επιπέδων και με την άρση της δυνατότητας υπογραφής από τις «ενώσεις προσώπων» συμφωνιών ελαστικών διευθετήσεων των ωραρίων εργασίας.
Ø Καθιέρωση συλλογικής διαπραγμάτευσης και υπογραφής συλλογικών συμβάσεων στο επίπεδο των ομίλων επιχειρήσεων και πλήρη αναγνώριση των συλλογικών εργασιακών δικαιωμάτων στο ναυτεργατικό και δημοσιογραφικό κλάδο.
Ø Επανασύσταση του Οργανισμού Εργατικής κατοικίας και του Οργανισμού Εργατικής Εστίας, τριμερής χρηματοδότηση και η αναβάθμισή τους για την εκ νέου άσκηση των κοινωνικών πολιτικών (στέγασης, ψυχαγωγίας, διακοπών κλπ), που οι δύο αυτοί κοινωνικοί οργανισμοί χρηματοδοτούσαν επί σειρά ετών από τις εργατικές και εργοδοτικές εισφορές με μηδενική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.
Α2. Μεσοπρόθεσμα μέτρα: από τη συλλογική διαπραγμάτευση στην εργατική συμμετοχή, στον εργατικό και κοινωνικό έλεγχο.
Η αριστερή κυβέρνηση το πρώτο διάστημα θα επιδιώξει με νόμους να καταργήσει τους μνημονιακούς εφαρμοστικούς νόμους, με βάση τους οποίους αφαιρέθηκαν εργασιακά δικαιώματα, ώστε με αυτό τον τρόπο να συμβάλει στην ενίσχυση των δυνάμεων της εργασίας, που έχουν δεχτεί στα χρόνια του μνημονίου πρωτοφανή επίθεση από τις μνημονιακές κυβερνήσεις και τις δυνάμεις του κεφαλαίου. Σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, όμως, η αριστερή κυβέρνηση, αφενός, θα δώσει σημαντικό ρόλο για τη διαμόρφωση των εργασιακών σχέσεων στον αποκατεστημένο και αναβαθμισμένο θεσμό των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και αφετέρου, με επικουρικό τρόπο θα ρυθμίζει με νόμους θεμελιώδη δικαιώματα και εγγυημένα όρια προστασίας για το σύνολο των εργαζομένων.
Έτσι, τα συνδικάτα των εργαζομένων, ως κοινωνικοί φορείς συλλογικής εκπροσώπησης των συμφερόντων τους, θα έχουν μέσα από τις αναβαθμισμένες συλλογικές συμβάσεις εργασίας βασικό ρόλο στη διαμόρφωση, από κοινού με άλλες κοινωνικές-παραγωγικές δυνάμεις, των εργασιακών σχέσεων και συνολικά της εργατικής νομοθεσίας.
Στην κατεύθυνση αυτή θα μπορούσαν να συμβάλουν η ανασυγκρότηση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος σε ταξική αγωνιστική κατεύθυνση, αλλά και ο μεγαλύτερος δυνατός βαθμός συγκέντρωσής του και ενιαίας οργανωτικής έκφρασής του στη βάση κοινών εργασιακών συμφερόντων, που θα ενισχύουν την εργατική και κοινωνική αλληλεγγύη και ενότητα και θα αποδυναμώνουν φαινόμενα συντεχνιασμού και εσωτερικών ανταγωνισμών.
Η αριστερή κυβέρνηση θα προωθήσει τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται:
α) Ο μέγιστος αριθμός δέσμευσης-κάλυψης επιχειρήσεων και εργαζομένων σε εθνικό, κλαδικό και επιχειρησιακό επίπεδο, για τη διασφάλιση του επιθυμητού βαθμού ομοιογένειας των εργασιακών σχέσεων.
β) Η διεύρυνση του περιεχομένου των συλλογικών συβάσεων εργασίας στα θεσμικής και μισθολογικής φύσης ζητήματα και στις ρήτρες προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες επαγγελμάτων, επιχειρήσεων ή γεωγραφικών περιοχών.
Ανεξάρτητα από την αμιγώς συλλογική διαπραγμάτευση μεταξύ των εργατικών και εργοδοτικών φορέων, τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα, η δημοκρατική λειτουργία και ο έλεγχος μιας Αριστερής κυβέρνησης επιβάλλει την προώθηση θεσμών ευρείας κοινωνικής διαπραγμάτευσης μέσα από θεσμούς ενισχυμένης λαϊκής και εργατικής συμμετοχής και ουσιαστικού εργατικού και κοινωνικού ελέγχου σε όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων για ζητήματα οικονομικής, κοινωνικής και εργατικής πολιτικής.
Β. Αποκατάσταση, επαναρύθμιση και αναβάθμιση του ατομικού εργατικού δικαίου
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι ένα νομικό πλέγμα προστασίας και ενίσχυσης του αδύναμου πόλου της εργασιακής σχέσης και της ταξικής πάλης, δηλαδή των εργαζομένων, με άξονα το τεκμήριο υπέρ της κανονικής/τυπικής εργασιακής σχέσης με πλήρη και σταθερή εργασία, ανταποκρίνεται πλήρως στις βασικές ανθρώπινες ανάγκες για εργασιακή, προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή χωρίς ανασφάλεια και αβεβαιότητα και υπηρετεί καλύτερα το στόχο της παραγωγικής ανασυγκρότησης.
Ιδιαίτερα το πρώτο χρονικό διάστημα της αριστερής κυβέρνησης είναι αναγκαίος ένας σχεδιασμός επαναρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, που έχουν πλήρως απορυθμιστεί από τα μνημόνια και τους εφαρμοστικούς νόμου τους, με νομοθετικές ρυθμίσεις, που θα προωθούν το νέο εργασιακό πρότυπο (πλήρης, ποιοτική, ρυθμισμένη, αξιοπρεπώς αμειβόμενη, ασφαλισμένη, σταθερή εργασία).
B1. Η προστασία των εργαζομένων από τις απολύσεις
Άμεσο και αναγκαίο βήμα για να μπει ένας πρώτος φραγμός στις απολύσεις, ιδιαίτερα σε συνθήκες μαζικής ανεργίας, είναι η κατάργηση όλων των δυσμενών ανατροπών που επήλθαν μετά το 2010 στο δίκαιο της καταγγελίας της σχέσης εργασίας, στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα.
Ένα δεύτερο βήμα είναι η θέσπιση ενός σύγχρονου νομικού πλαισίου για την καταγγελία της σχέσης εργασίας, που θα βάζει ακόμα πιο αποτελεσματικούς φραγμούς στις απολύσεις, βασισμένο στην αιτιολογημένη απόλυση, στην εύλογη και επαρκή προειδοποίηση, στην εξάντληση όλων των ηπιότερων μέσων, στην αυξημένη αποζημίωση απόλυσης και στον προδικαστικό έλεγχο της καταχρηστικότητας ή της νομιμότητας της απόλυσης.
Συνακόλουθα, απαιτείται η κατάργηση όλων εκείνων των ρυθμίσεων που εξαιρούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους από την εφαρμογή του προστατευτικού δικαίου της απόλυσης, όπως της χορήγησης στους εργοδότες της δυνατότητας παράτασης της διάρκειας κάθε μορφής προσωρινής-ενοικιαζόμενης εργασίας από τους 18 στους 36 μήνες, της επέκτασης της δοκιμαστικής περιόδου για τους νεοπροσληφθέντες από δύο στους δώδεκα μήνες ή της ελεύθερης επιλογής μορφών συγκάλυψης της εξαρτημένης θέσης εργασίας με τον μανδύα της ψευδο-αυτοαπασχόλησης (εργαζόμενοι με μπλοκάκι).
Η αριστερή κυβέρνηση, για να βάλει φραγμό στις απολύσεις, θα προωθήσει την κατάργηση των μνημονιακών νόμων που τις διευκόλυναν ή τις απελευθέρωσαν στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Αυτό σημαίνει:
· Κατάργηση της εργασιακής εφεδρείας και κάθε μορφής διαθεσιμότητας των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα, που οδηγούν σε απολύσεις και επανόρθωση της ζημίας που υπέστησαν αντισυνταγματικά και παράνομα οι θιγόμενοι (επάνοδος στην υπηρεσία τους, αποζημίωση κλπ).
· Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο Δημόσιο για την κάλυψη άμεσων κοινωνικών αναγκών στους τομείς υγείας, παιδείας, πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης και την ενίσχυση με ειδικευμένο προσωπικό των δημόσιων ελεγκτικών μηχανισμών, με προτεραιότητα στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, τα σώματα δίωξης οικονομικών εγκλημάτων και πάταξης της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής κλπ.
· Κατάργηση κάθε περιορισμού υπό την μορφή αναλογίας αποχωρήσεων/ προσλήψεων σε ό,τι αφορά στη δημόσια απασχόληση, στους τομείς κοινωνικής πολιτικής. Ολοκλήρωση της πρόσληψης των επιτυχόντων σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ.
· Μέτρα ανάσχεσης των απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα με κατάργηση των μνημονιακών νόμων, που τις έκαναν πιο εύκολες και πιο φτηνές για τις επιχειρήσεις. Κατά συνέπεια επαναφορά στα επίπεδα που ίσχυαν πριν το 2010, αφενός, των ανωτάτων νόμιμων ορίων όσον αφορά στις ομαδικές απολύσεις και, αφετέρου, του χρόνου προειδοποίησης πριν την απόλυση και του ύψους της αποζημίωσης των απολυμένων. Εξομοίωση της αποζημίωσης για καταγγελία της σύμβασης εργασίας των εργατών με αυτή των υπαλλήλων. Κατάργηση του εξαπλασιασμού (από 2 σε 12 μήνες) της νόμιμης διάρκειας της δοκιμαστικής περιόδου εργασίας νεοπροσληφθέντων, για την οποία επιχείρηση δεν υποχρεούται σε αποζημίωση απόλυσης. Επαναφορά του προϊσχύοντος δικαίου της απόλυσης για όλες τις συμβάσεις εργασίας ανεξαρτήτως διάρκειας.
Β2. Ο δραστικός περιορισμός και η κατάργηση ελαστικών μορφών εργασίας
Η ακραία και γενικευμένη ευελιξία με πλήθος μνημονιακών αντεργατικών ρυθμίσεων έχει μετατραπεί, πλέον, στην κυρίαρχη εκδοχή των εργασιακών σχέσεων στη χώρα μας. Καταχρηστικές και καταφανώς προσχηματικές βλαπτικές μεταβολές ουσιωδών όρων της εργασιακής σχέσης, στα πλαίσια ενός αχαλίνωτου και ανέλεγκτου διευθυντικού δικαιώματος και εκτεταμένα φαινόμενα υφαρπαγής της «συναίνεσης» των εργαζομένων εφαρμόζονται σε ευρεία κλίμακα ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση ή το μέγεθος της επιχείρησης.
Η γενικευμένη εφαρμογή των ελαστικών μορφών εργασίας βαφτίζεται τεχνηέντως από τις μνημονιακές κυβερνήσεις ως επιβεβλημένο μέτρο για την αποτροπή της απώλειας θέσεων εργασίας. Στην πραγματικότητα όμως οι μαζικές απολύσεις δεν αποφεύγονται, όταν μάλιστα έχουν γίνει με μνημονιακούς νόμους πιο φτηνές και πιο εύκολες για τις επιχειρήσεις.
Το συγκεκριμένο νεοφιλελεύθερο μνημονιακό εργασιακό μοντέλο πρέπει να τερματιστεί. Γι’ αυτό τον λόγο επιβάλλεται να καταργηθούν όλες οι σχετικές ρυθμίσεις απελευθέρωσης των ελαστικών μορφών εργασίας, είτε εισάγονται για πρώτη φορά στα πλαίσια των μνημονίων, είτε όχι.
Όσον αφορά τις ελαστικές μορφές εργασίας, που διευκολύνθηκαν και επεκτάθηκαν τα χρόνια των μνημονίων, η αριστερή κυβέρνηση θα προωθήσει τον δραστικό περιορισμό της εφαρμογής τους, την άμεση κατάργηση των πιο αντεργατικών από αυτές και την αποκατάσταση και αναβάθμιση του ελέγχου εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, με μέτρα όπως:
Ø Επαναφορά της Κυριακής – αργίας και του πενθήμερου, όπου αυτά έχουν καταργηθεί.
Ø Κατάργηση του δανεισμού - ενοικίασης εργαζομένων, της πιο αντεργατικής και απάνθρωπης μορφής εργασίας, που γίνεται μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης ή ιδιωτικών γραφείων ευρέσεως εργασίας, που υποκαθιστούν το έργο και τις αρμοδιότητες του ίδιου του ΟΑΕΔ. Αυτό μπορεί να γίνει, παρά την επιβολή τους από την κοινοτική νομοθεσία, με το να καταστούν ασύμφορες για τις επιχειρήσεις, παράλληλα με την αποτελεσματική λειτουργία του ΟΑΕΔ.
Ø Δραστικός περιορισμός των υπεργολαβιών που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών. Στον δημόσιο τομέα θα επιτρέπονται, αποκλειστικά στις περιπτώσεις αντικειμενικά αποδεδειγμένης έλλειψης τεχνογνωσίας και ειδικής υλικοτεχνικής υποδομής, με την εγγύηση του Υπουργείου και την πρότερη διαβούλευση του αρμοδίου συνδικαλιστικού οργάνου από την πλευρά της αναθέτουσας επιχείρησης ή υπηρεσίας. Επίσης, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, θα γίνεται σεβαστή η αρχή της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων καθώς και η διεύρυνση της «εις ολόκληρον» ευθύνης και στον αναθέτοντα το έργο και της επέκτασης κυρώσεων σε παρανομούντες εργοδότες σε περιπτώσεις παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας.
Ø Ειδικά για τις εργολαβικές εταιρείες καθαρισμού και φύλαξης θα υπάρξει δραστικός περιορισμός των συμβάσεων στον δημόσιο τομέα μόνο σε όσες είναι απολύτως απαραίτητες και κάλυψη των αναγκών με προσλήψεις εργαζομένων στους αντίστοιχους τομείς. Θα καθιερωθεί συνεχής έλεγχος της τήρησης των εργασιακών-ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στις εταιρείες καθαρισμού – φύλαξης και αυστηρή τήρηση μητρώου παραβατικότητας με ποινές αποκλεισμού από δημόσιους διαγωνισμούς, αλλά και διακοπή λειτουργίας των εταιρειών που παρανομούν.
Ø Απαλλαγή του δημοσίου τομέα από ελαστικές και επισφαλείς θέσεις εργασίας καθώς και από μη αιτιολογημένες από τη φύση τους συμβάσεις προσωρινού/εποχικού χαρακτήρα, που θα αντικατασταθούν με θέσεις πλήρους και σταθερής εργασίας. Η απασχόληση στο Δημόσιο θα στηρίζεται στην πλήρη και σταθερή σχέση εργασίας για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και παραγωγικότητας και αποτελεσματικότητας της αποστολής του. Η κάλυψη πάγιων αναγκών στο δημόσιο δεν θα γίνεται με την ανακύκλωση της απασχόλησης και των ανέργων με θέσεις εργασίας προσωρινής διάρκειας, που υποκρύπτουν πάγιες ανάγκες. Οι όποιες συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου θα πρέπει να δικαιολογούνται από τη εποχική φύση της εργασίας που καλύπτουν και να μην παραπέμπουν στην κάλυψη πάγιων αναγκών.
Ø Κατάργηση των διατάξεων που θεσπίστηκαν την τελευταία τετραετία για την περαιτέρω απελευθέρωση της εφαρμογής της εκ περιτροπής εργασίας, της μερικής απασχόλησης και της διαθεσιμότητας.
Ø Άμεση θέσπιση νομοθετικών ασφαλιστικών δικλείδων ενάντια στη γενικευμένη, καταχρηστική και μονομερή χρήση των ελαστικών μορφών εργασίας και μέτρα προστασίας των ελαστικά απασχολουμένων, προκειμένου να αντιμετωπισθεί η καταχρηστική προσφυγή σε αυτές από επιχειρήσεις που επιβουλεύονται την πλήρη και σταθερή απασχόληση. Η απαίτηση, σε πρώτη φάση και μέχρι τον δραστικό περιορισμό ή την κατάργησή τους, για αντικειμενική και εμπεριστατωμένη δικαιολόγηση από την επιχείρηση της ανάγκης προσφυγής σε τέτοιες λύσεις καθώς και ο έλεγχος της αρμόδιας συνδικαλιστικής οργάνωσης των εργαζομένων είναι μέτρα αναγκαία για να μην επιβάλλονται αυτές μονομερώς και επ’ αόριστον από τον εργοδότη.
Ø Αυστηρός έλεγχος της τήρησης των συλλογικών συμβάσεων και του ωραρίου εργασίας, ειδικά των εργαζομένων με ελαστικές μορφές εργασίας και ουσιαστική καταπολέμηση του φαινομένου των πλασματικών συμβάσεων μερικής απασχόλησης, οι οποίες υποκρύπτουν απλήρωτη και ανασφάλιστη 8ωρη εργασία και χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για την καταπάτηση εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
Ø Ρύθμιση του περιεχομένου των εργασιακών σχέσεων στο πλαίσιο των ομίλων επιχειρήσεων και των μορφών παραχώρησης και μετακίνησης εργαζομένων στο εσωτερικό τους, χωρίς καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων, που μέχρι σήμερα τις συνοδεύουν.
Ø Άμεση ανασυγκρότηση, αναβάθμιση και αποτελεσματική ενεργοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και όλων των ελεγκτικών μηχανισμών στο πεδίο ευθύνης του Υπουργείου Εργασίας (ΣΕΠΕ, ΙΚΑ), με τις απαραίτητες συνέργειες (ΔΟΥ), ώστε να σταματήσει η συστηματική παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας και η αδικαιολόγητη μη καταβολή δεδουλευμένων που αποτελεί εκτεταμένο φαινόμενο.
Ø Θέσπιση αυτεπάγγελτης εισαγγελικής δίωξης και αυστηρών ποινικών και διοικητικών κυρώσεων για τους εργοδότες και τους υπευθύνους των επιχειρήσεων, που χρησιμοποιούν παράνομη - «μαύρη εργασία», ανασφάλιστους ή αδήλωτους εργαζόμενους ή παραβιάζουν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, τα συνδικαλιστικά δικαιώματα και το νόμιμο ωράριο.
Ø Λήψη ειδικής μέριμνας, για την επάνοδο σε επίσημο νόμιμο καθεστώς των μόνιμα εγκατεστημένων και «από-νομιμοποιημένων» μεταναστών και των οικογενειών τους, οι οποίοι απώλεσαν τα χαρτιά τους λόγω της κρίσης και κυρίως του ισχύοντος δύσκαμπτου και αντεργατικού νομικού πλαισίου ανανέωσης των αδειών διαμονής.
Β3 Μεσοπρόθεσμα μέτρα: ένα σύγχρονο, δημοκρατικό, ασφαλές και δίκαιο εργασιακό πρότυπο
α) Η καταπολέμηση της εργοδοτικής αυθαιρεσίας και παρανομίας.
Η τήρηση της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας αποτελεί ύψιστο καθήκον της αριστερής κυβέρνησης και προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών και εργατικών συλλογικοτήτων.
Η ταχεία ανασυγκρότηση, η αναβάθμιση και η αποτελεσματική ενεργοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ), των ελεγκτικών υπηρεσιών των ασφαλιστικών ταμείων και όλων των δημοσίων ελεγκτικών μηχανισμών στο πεδίο ευθύνης του Υπουργείου Εργασίας, μπορούν να εξασφαλίσουν τον προληπτικό και κατασταλτικό έλεγχο παραβατικών εργοδοτικών συμπεριφορών σε σύντομο χρονικό διάστημα, εφόσον μάλιστα συνεργάζονται με συνδικάτα εργαζομένων και επιτροπές εργατικού και κοινωνικού ελέγχου.
Η πραγματική αναβάθμιση του ΣΕΠΕ και του κοινωνικού του ρόλου σημαίνει την προώθηση μέτρων, όπως:
· Επαρκής στελέχωση των υπηρεσιών του με επιθεωρητές εργασίας και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων τους (π.χ. ανακριτικά καθήκοντα).
· Κάλυψη των αναγκών σε υποδομές και εξοπλισμό.
· Νομική και υπηρεσιακή θωράκιση και κάλυψη των Επιθεωρητών Εργασίας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Κατάργηση των διατάξεων του Ν. 4093/2012, που προβλέπουν άμεση αργία και στους επιθεωρητές εργασίας σε περίπτωση υποβολής μήνυσης από κακόβουλους και αυθαιρετούντες εργοδότες.
· Διατήρηση του ΣΕΠΕ ως ανεξάρτητου σώματος. Διασφάλιση λειτουργίας του με διαφάνεια, αξιοκρατία και αυτονομία, μακριά από προσπάθειες πολιτικής χειραγώγησης με σκοπό τη δημιουργία πλαστών εντυπώσεων για την εικόνα της αγοράς εργασίας.
· Ενίσχυση του σημαντικού ρόλου του ΣΕΠΕ στην ενημέρωση εργαζομένων – επιχειρήσεων, στον ελεγκτικό ρόλο του, στη διαμεσολάβηση για την επίλυση εργατικών διαφορών και στην πρόληψη της εργοδοτικής παραβατικότητας και όχι μετατροπή του σε ακόμα έναν εισπρακτικό μηχανισμό.
· Συνεχιζόμενη κατάρτιση των Επιθεωρητών Εργασίας για ενημέρωσή τους για τις εξελίξεις στην εργατική νομοθεσία - νομολογία και την υφιστάμενη κατάσταση στην αγορά εργασίας.
· Δημιουργία τράπεζας πληροφοριών, στην οποία θα καταχωρηθούν όλες οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας και νομολογίας και των αποφάσεων και εγκυκλίων του Υπουργείου Εργασίας, για την καλύτερη ενημέρωση και συντονισμό των επιθεωρήσεων εργασίας και την ενημέρωση των εργαζομένων για τα εργασιακά – ασφαλιστικά τους δικαιώματα.
Παρόμοια μέτρα στήριξης και αναβάθμισης του έργου τους πρέπει να παρθούν και για τις υπηρεσίες ελέγχου των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και άσκησης κοινωνικών πολιτικών.
β) Η βελτίωση των συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων
Στη χώρα μας τα ζητήματα που αφορούν την Υγεία και Ασφάλεια των εργαζομένων έχουν υποτιμηθεί διαχρονικά σκόπιμα από τις κυβερνήσεις και από τις επιχειρήσεις. Το κόστος της επαγγελματικής νοσηρότητας είναι τεράστιο. Σε ανθρώπινο πόνο, σε κοινωνική αιμορραγία, αλλά και με ένα βαρύ οικονομικό τίμημα.
Το εργατικό ατύχημα, η επαγγελματική νόσος, η αναπηρία επαγγελματικής αιτιολογίας επιβαρύνουν τον ίδιο το εργαζόμενο και την οικογένειά του, την κοινωνία γενικότερα και το Ασφαλιστικό και Υγειονομικό σύστημα της χώρας.
Το οικονομικό κόστος υπολογίζεται (ILO, European Agency for Safety and Health at Work) στο 4% του ΑΕΠ.
Στην Ελλάδα των μνημονίων δεν υπάρχει ούτε η στοιχειώδης καταγραφή των επαγγελματικών ασθενειών, των εργατικών ατυχημάτων και της επαγγελματικής θνησιμότητας. Πόσο μάλλον του κόστους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κατανοεί τη σημασία της πρόληψης και προαγωγής της εργασιακής υγείας και έχει επεξεργαστεί σχέδιο για τη σύσταση ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων (ΕΣΥΑΕ), το οποίο θα λειτουργήσει στα πλαίσια των Υπουργείων Υγείας, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Παιδείας, με τη συμβολή και τον έλεγχο των Συλλογικών Οργάνων των Εργαζομένων και των αρμοδίων δημόσιων ελεγκτικών υπηρεσιών.
Για τη εξασφάλιση του εγχειρήματος αυτού θα δημιουργήσει ειδικό Ταμείο «Ασφάλισης του Επαγγελματικού Κινδύνου» για όλους τους εργαζόμενους.
Στα πλαίσια αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει επεξεργασθεί μια δέσμη μέτρων και συγκεκριμένων παρεμβάσεων για το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας – («Γενική Διεύθυνση Συνθηκών & Υγιεινής της Εργασίας», ΣΕΠΕ, Ασφαλιστικά Ταμεία) το Υπουργείο Υγείας, το Υπουργείο Παιδείας, το ΕΛΙΝΥΑΕ και το νομοθετικό πλαίσιο για την Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία και την εφαρμογή του.
γ) Η ταχεία και αποτελεσματική δικαστική και εξωδικαστική προστασία του μισθωτού
Επιβάλλεται η επιτάχυνση των διαδικασιών επίλυσης των εργατικών διαφορών. Η αριστερή κυβέρνηση, κατ’ αρχήν, θα προωθήσει τη συγκρότηση «εργατοδικείων», δηλαδή εξωδικαστικών ή έστω προδικαστικών θεσμών απονομής δικαιοσύνης σε πρώτο βαθμό, στα πρότυπα αντίστοιχων δομών που λειτουργούν με επιτυχία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Παράλληλα, θα ενεργοποιηθούν ενισχυμένες και δεσμευτικές μορφές μεσολάβησης και διαιτησίας ατομικών εργατικών διαφορών στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του αναβαθμισμένου ΣΕΠΕ. Επιπλέον, για την αποτελεσματική προληπτική και επανορθωτική τήρηση της εργατικής νομοθεσίας είναι απαραίτητη η κωδικοποίησή της, η οποία θα είναι χρήσιμη για τον μεμονωμένο εργαζόμενο, για τις δημόσιες ελεγκτικές υπηρεσίες, αλλά και για το έργο των εργατοδικείων και των θεσμών διαμεσολάβησης και διαιτησίας σε επίπεδο ατομικών εργατικών διαφορών.
Τέλος, η ίδια η ποιότητα και η ταχύτητα απονομής της δικαστικής δικαιοσύνης επί εργατικών διαφορών επιβάλλει τη μεταρρύθμιση των αντίστοιχων διατάξεων του κώδικα πολιτικής δικονομίας για την κατά προτεραιότητα εκδίκαση των εκκρεμών εργατικών υποθέσεων από εξειδικευμένους δικαστές σε όλους τους βαθμούς.
δ) Άλλα μέτρα δημοκρατικής – φιλολαϊκής κατεύθυνσης
- Η αριστερή κυβέρνηση εκτός από την ακύρωση των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων τους θα προωθήσει ένα πρόγραμμα οικονομικής, κοινωνικής ανόρθωσης, παραγωγικής και οικολογικής ανασυγκρότησης, το οποίο θα βάλει ένα τέλος στις μισθολογικές και συνταξιοδοτικές περικοπές και στα μέτρα λιτότητας, θα επουλώνει τα πλήγματα που έχουν δεχθεί οι εργαζόμενοι και θα αποκαθιστά σταδιακά και θα αναβαθμίζει τους όρους ασφαλούς εργασίας και αξιοπρεπούς διαβίωσης, με τους ανάλογους μισθούς και συντάξεις, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας. Πρώτο βήμα, όπως προαναφέρθηκε, αποτελεί η αποκατάσταση στα προ του μνημονίου επίπεδα των εργασιακών σχέσεων, των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, του κατώτερου μισθού, της κατώτερης σύνταξης, του επιδόματος ανεργίας και των οικογενειακών και προνοιακών επιδομάτων.
- Κατάργηση του αντιδημοκρατικού θεσμού της πολιτικής επιστράτευσης απεργών.
ε) Στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ η πλήρης και σταθερή εργασία
Στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η διασφάλιση πλήρους και σταθερής εργασίας, με σύγχρονες, δίκαιες και δημοκρατικές εργασιακές σχέσεις, με αναβαθμισμένη εργατική συμμετοχή και κοινωνικό έλεγχο σε όλα τα κέντρα των αποφάσεων και με λιγότερη εργασία (καθιέρωση 35ωρου) χωρίς μείωση των αποδοχών για ΟΛΟΥΣ και ΟΛΕΣ .
ΠΡΕΖΑ TV
26-9-2014
Κατάργησαν στις 28-2-2012 με Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) την ισχύουσα τότε Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) και μείωσαν τον κατώτερο μηνιαίο μισθό από τα 751 ευρώ μικτά στα 586 ευρώ (500 ευρώ καθαρά) και στα 511 ευρώ (400 καθαρά) για τους νέους κάτω των 25 ετών. Με νομοθετική ρύθμιση θέσπισαν μισθούς μέχρι 490 και 427 ευρώ για τους «ωφελούμενους» των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας, δηλαδή χαμηλότερους από τον κατώτερο μισθό, ανοίγοντας τον δρόμο για περαιτέρω συμπίεση του.
Άλλαξαν τον τρόπο καθορισμού του κατώτερου μισθού, που ισχύει στην Ελλάδα για 8 δεκαετίες, για να εφαρμόσουν ευκολότερα την μνημονιακή δέσμευσή τους για κατώτερο μισθό επίπεδου Ρουμανίας και Βουλγαρίας. Αυτός, πλέον, από 1-1-2017 θα ορίζεται μονομερώς από τον εκάστοτε Υπουργό Εργασίας και όχι με ΕΓΣΣΕ.
Κατάργησαν την αρχή της επεκτασιμότητας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας (σσε). Οι κλαδικές σσε δεν επεκτείνονται πλέον στα μη μέλη των συμβαλλόμενων εργοδοτικών οργανώσεων, ενισχύοντας τον αθέμιτο ανταγωνισμό ανάμεσα σε δεσμευόμενες από σσε και μη δεσμευόμενες επιχειρήσεις που θα αρκούνται στα νόμιμα κατώτατα όρια.
Κατάργησαν την αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, δηλαδή της ισχύος της ευνοϊκότερης σσε σε περίπτωση που για τον ίδιο εργαζόμενο είχαμε συρροή εφαρμογής σσε διαφόρων επιπέδων (επιχειρησιακή, κλαδική κλπ). Με αυτό τον τρόπο επιτρέπουν την εφαρμογή δυσμενέστερων συλλογικών ρυθμίσεων σε επιχειρησιακό επίπεδο. Γι’ αυτό πολλές επιχειρήσεις ενισχύουν την σύσταση των λεγόμενων «ενώσεων προσώπων», για να υποκαταστήσουν τις εργατικές συνδικαλιστικές οργανώσεις και να πετύχουν γενικευμένη διάβρωση των κλαδικών σσε συμπιέζοντας τους μισθούς μέχρι τα νόμιμα κατώτατα όρια.
Με την μετάλλαξη και την σύντμηση του χρόνου (από 6 σε 3 μήνες) της, επιλεκτικής πλέον, μετενέργειας των σσε οδήγησαν στην εξατομίκευση των μισθών και στην προσαρμογή του περιεχομένου των σσε στις απαιτήσεις των επιχειρήσεων, υπό την απειλή της «ισοπέδωσης» των μισθών από την επακόλουθη «λύση» της ατομικής σύμβασης εργασίας σε περίπτωση συλλογικού αδιεξόδου.
Η άρνηση των εργοδοτικών φορέων να υπογράφουν σσε δεν αντιμετωπίζεται με την προσφυγή των συνδικάτων στη διαιτησία (ΟΜΕΔ), αφού αυτό προϋποθέτει, πλέον, την υποχρεωτική συναίνεση της εργοδοτικής πλευράς, εξέλιξη που διαιωνίζει τα αδιέξοδα και διευκολύνει την ατομική διαπραγμάτευση.
Οι διαιτητικές αποφάσεις του ΟΜΕΔ, όταν αυτές προκύπτουν, ρυθμίζουν μόνο τον βασικό μισθό και όχι το σύνολο των μισθολογικών όρων, που οδηγούνται σταδιακά στο έλεος της ατομικής διαπραγμάτευσης.
Οι ωριμάνσεις στους μισθούς (χρονοεπιδόματα, τριετίες κλπ), που συνεπάγονται μισθολογικές αυξήσεις, έχουν ανασταλεί μέχρι η ανεργία να υποχωρήσει κάτω από το 10%, ενώ επιπρόσθετα μειώθηκαν κατά 50% για τους νεοπροσληφθέντες μακροχρόνια ανέργους.
Οι σσε των εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα έχουν ουσιαστικά δια νόμου καταργηθεί.
Πολλές επιχειρήσεις με την απειλή εφαρμογής των μνημονιακών νομοθετικών ρυθμίσεων μονομερούς επιβολής της εκ περιτροπής εργασίας και διευκόλυνσης των απολύσεων προωθούν τη στρατηγική της εξατομίκευσης των αμοιβών. Με την γενικευμένη χρήση των ατομικών συμβάσεων εργασίας, που καλύπτουν πλέον το 80% των εργαζομένων, συμπιέζουν τους μισθούς προς τον ήδη μειωμένο κατώτερο μισθό. Το αποτέλεσμα ήταν να μειωθεί στα 4 χρόνια των μνημονίων η πραγματική αγοραστική δύναμη των μισθών πάνω από 50%.
Έκαναν, σε μία μάλιστα περίοδο πρωτοφανούς ανεργίας, ακόμα πιο φτηνές και πιο εύκολες για τις επιχειρήσεις τις απολύσεις εργαζομένων μειώνοντας ακόμα περισσότερο τις αποζημιώσεις απολύσεων και τον χρόνο προειδοποίησης και αυξάνοντας τα όρια των ομαδικών απολύσεων.
Μετέτρεψαν το ωράριο εργασίας σε λάστιχο, καταπατώντας το 8ωρο και το 5μερο και καταργώντας την Κυριακάτικη αργία στο εμπόριο, διαλύοντας την προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή των εργαζομένων.
Κατήργησαν τον Οργανισμού Εργατικής Κατοικίας και τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας, δύο Οργανισμούς κοινωνικής πολιτικής.
Αποδυνάμωσαν τις επιθεωρήσεις εργασίας και τα ελεγκτικά κέντρα του ΙΚΑ ανεβάζοντας στα ύψη την μαύρη, αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία.
Διευκόλυναν την ενοικίαση εργαζομένων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, εφόσον αφενός, επέκτειναν το χρόνο διάρκειάς της από 18 σε 36 μήνες και αφετέρου, κατήργησαν την υποχρέωση επίκλησης έκτακτων, πρόσκαιρων ή απρόβλεπτων αναγκών για την νομιμότητα σύναψης της οικείας σύμβασης εργασίας.
Κατάργησαν τα δώρα και τα επιδόματα άδειας στους δημοσίους υπαλλήλους, μείωσαν δραστικά τους μισθούς τους, τους επέβαλαν αυταρχικότερο πειθαρχικό δίκαιο, διαθεσιμότητες και αξιολογήσεις που οδηγούν σε απολύσεις, ένα και πλέον αιώνα μετά την συνταγματική κατοχύρωση της μονιμότητάς τους (1911).
Για ένα νέο, δημοκρατικό εργασιακό μοντέλο
Η αχαλίνωτη επέκταση, σε εφαρμογή των μνημονίων, των πλέον ακραίων ελαστικών μορφών εργασίας, με στόχο τη μείωση του άμεσου και του έμμεσου εργασιακού κόστους εκτόξευσε στα ύψη τα ποσοστά ανεργίας και της φτώχειας στη χώρα μας. Παράλληλα, οι αντεργατικές νομοθετικές ρυθμίσεις της περιόδου 2010-2014 ενίσχυσαν το κλίμα κοινωνικής ανασφάλειας και δημιούργησαν ένα περιβάλλον γενικευμένης εργοδοτικής αυθαιρεσίας, «μαύρης», αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας και παράνομης οικονομικής δραστηριότητας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι καμία προοπτική οικονομικής και κοινωνικής ανόρθωσης δεν μπορεί να θεμελιώνεται στην υποβάθμιση, στην απαξίωση και στην εξαθλίωση των εργαζομένων, ούτε στην εξώθησή τους για αναζήτηση εργασίας σε μαζική μετανάστευση, ιδίως όσον αφορά στο νέο και υψηλά ειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει προτεραιότητα στον ανθρώπινο παράγοντα, στην αξιοποίηση και βελτίωση των προσόντων και των γνώσεων όλων των εργαζομένων, στην αποκατάσταση και ενίσχυση των εργασιακών δικαιωμάτων και στη θέσπιση ενεργού ρόλου των εργαζομένων στον σχεδιασμό, στις αποφάσεις και στην εφαρμογή της οικονομικής, κοινωνικής και εργασιακής πολιτικής.
Η διαμόρφωση περιβάλλοντος δημοκρατίας και εγγυημένων εργασιακών δικαιωμάτων στους χώρους εργασίας καθώς και η αποκατάσταση και αναβάθμιση της εργατικής νομοθεσίας και των κοινωνικών πολιτικών αποτελούν βασικές προγραμματικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ στα πλαίσια του σχεδίου του για παραγωγική - αναπτυξιακή ανασυγκρότηση της χώρας.
Η πλήρης, σταθερή, ρυθμισμένη, ποιοτική, αξιοπρεπώς αμειβόμενη και ασφαλισμένη εργασία, η εργατική συμμετοχή και ο κοινωνικός έλεγχος μπορούν να συμβάλουν στην αναβάθμιση της μισθωτής εργασίας και ταυτόχρονα στην αύξηση των εσόδων του δημοσίου και του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης καθώς και στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.
Στα χρόνια των μνημονίων, με την κατεδάφιση των συλλογικών εργασιακών σχέσεων, την υπερίσχυση των ατομικών συμβάσεων εργασίας και την υπέρμετρη αυστηροποίηση των εσωτερικών κανονισμών εργασίας, το διευθυντικό δικαίωμα ανακηρύχθηκε σε απόλυτο, αποκλειστικό και ανεξέλεγκτο ρυθμιστικό παράγοντα της λεγόμενης αγοράς εργασίας στη χώρα μας. Η μνημονιακή κατεδάφιση των εργασιακών σχέσεων στη χώρα μας είχε πολύ καταστροφικότερο χαρακτήρα ακόμα και από τις υπόλοιπες χώρες του φτωχού ευρωπαϊκού νότου, που εντάχτηκαν σε μνημόνια αυστηρής λιτότητας.
Τα μνημονιακά μέτρα πλήρους απορρύθμισης των εργασιακών σχέσεων εντάσσονται σε μια γενικότερη στρατηγική των δυνάμεων του κεφαλαίου, που υλοποιείται στην Ελλάδα από τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Πρόκειται για μέτρα που λαμβάνονται κατά την ίδια περίοδο και εντείνονται υπέρμετρα τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο της προωθούμενης νεοφιλελεύθερης πολιτικής από τις ηγετικές ελίτ της ΕΕ και κυρίως της Ευρωζώνης, που στοχεύει στη μείωση του «εργατικού κόστους» στο όνομα της «ανταγωνιστικότητας» των επιχειρήσεων.
Αυτές οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές, που αντιλαμβάνονται την εργασία ως επαχθές κόστος και όχι ως την κύρια παραγωγική δύναμη, με αφορμή την κρίση και τα μνημόνια, εφαρμόζονται σήμερα σε πρωτοφανή έκταση και ένταση με «μεταρρυθμίσεις», που οι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί των προηγούμενων χρόνων δεν επέτρεπαν την εφαρμογή τους. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούν ένα πλήρως απορυθμισμένο εργασιακό τοπίο στον ευρωπαϊκό χώρο, με αφετηρία την Ελλάδα και τον φτωχό ευρωπαϊκό Νότο, που χρησιμοποιήθηκαν ως πειραματόζωα.
Η καθιέρωση του κανόνα, της αρχής και του τεκμηρίου της τυπικής, ρυθμισμένης, πλήρους και σταθερής εργασίας εντάσσεται στα πλαίσια μιας γενικότερης στρατηγικής του ΣΥΡΙΖΑ για την ποιοτική αναβάθμιση της μισθωτής εργασίας και την παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας, με άξονες την προστασία και αναβάθμιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την ενεργοποίηση όλων των παραγωγικών δυνάμεων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ προωθεί ένα τέτοιο σχέδιο για λόγους αποκατάστασης της δημοκρατίας, κοινωνικής δικαιοσύνης, συμβολής στην αύξηση της παραγωγικότητας και στην οικονομική και κοινωνική αναγέννηση της χώρας, που με την σειρά της θα κατοχυρώσει ακόμα περισσότερο το νέο εργασιακό πρότυπο.
Η δραστική αντιμετώπιση της ανεργίας, όταν μάλιστα τα πρωτοφανή σε ύψος ποσοστά της χρησιμοποιούνται ως βασικά εργαλεία για την υποβάθμιση και ελαστικοποίηση της εργασίας, η καταπολέμηση του φαινομένου της υποαπασχόλησης, η πάταξη της εισφοροδιαφυγής, της αδήλωτης και ανασφάλιστης εργασίας και ανακοπή και αναστροφή της απαξίωσης και της υποβάθμισης του εργατικού δυναμικού μπορούν να διαμορφώσουν στον δημόσιο, κοινωνικό και ιδιωτικό τομέα συνθήκες οικονομικής δραστηριότητας σε περιβάλλον δημοκρατίας, αλληλεγγύης και παραγωγικότητας.
Α. Αποκατάσταση και επαναρύθμιση του συλλογικού εργατικού δικαίου. Θέσπιση εργατικής συμμετοχής, λαϊκού, εργατικού και κοινωνικού ελέγχου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ αντιμετωπίζει την εργασία και τον υψηλό βαθμό ειδίκευσης και γνώσεων της εργατικής τάξης ως παράγοντα κοινωνικής προόδου και συλλογικής ευημερίας. Επιδιώκει να συμβάλει στην αξιοποίηση και διάθεση του παραγόμενου πλούτου από τους ίδιους τους δημιουργούς του, σύμφωνα με τις αρχές της κοινωνικής δικαιοσύνης και της αναδιανομής προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων. Με αυτή την έννοια, ο ΣΥΡΙΖΑ δίνει μεγάλο βάρος σε νέες δομές άμεσης δημοκρατίας, δημοκρατικού και συμμετοχικού σχεδιασμού και προγραμματισμού, εργατικού, λαϊκού και κοινωνικού έλεγχου σε όλα τα κέντρα αποφάσεων για την οικονομική, κοινωνική και εργατική πολιτική.
Βασικός στόχος του σχεδίου του ΣΥΡΙΖΑ για το νέο οικονομικό, παραγωγικό, εργασιακό και κοινωνικό μοντέλο ανασυγκρότησης της χώρας μετά το καταστροφικό πέρασμα του νεοφιλελεύθερου μνημονιακού τυφώνα είναι η επίτευξη αναβαθμισμένων, σύγχρονων και δημοκρατικών εργατικών δικαιωμάτων και εργασιακών σχέσεων.
Α1 Άμεσα μέτρα: η αποκατάσταση του συλλογικού εργατικού δικαίου (συλλογικών διαπραγματεύσεων και συλλογικών συμβάσεων εργασίας)
Η αριστερή κυβέρνηση θα προωθήσει την κατάργηση όλων των αντεργατικών ανατροπών, που επιτελέστηκαν στο συλλογικό εργατικό δίκαιο από την υπογραφή του μνημονίου τον Μάιο του 2010 μέχρι σήμερα.
Σ’ ένα πρώτο άμεσο στάδιο κρίνεται επιτακτικά αναγκαίο, για λόγους δημοκρατικής και συνταγματικής τάξης, να καταργηθούν οι μνημονιακές, αντεργατικές και αντιδημοκρατικές απορρυθμίσεις, που έπληξαν τον θεσμό των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες κατά παράβαση των κανόνων της εθνικής και της διεθνούς εργατικής νομοθεσίας. Η αποκατάσταση του συλλογικού εργατικού δικαίου, κατ’ αρχήν στην προ μνημονίων κατάσταση, θα επαναφέρει την δημοκρατική και συνταγματική νομιμότητα στις εργασιακές σχέσεις και θα συμβάλλει στην αναβίωση της δημοκρατίας στους χώρους εργασίας.
Η Αριστερή Κυβέρνηση θα έχει ως άμεσες προτεραιότητες να επαναφέρει τον κατώτερο μισθό στα προ των μνημονίων επίπεδα, δηλαδή στα 751 ευρώ μικτά τον μήνα. Επίσης να αποκαταστήσει τον θεσμό των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, ώστε αφενός να βάλει «φρένο» στις μειώσεις μισθών και αφετέρου να δώσει τη δυνατότητα στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα με τους αγώνες του και με αυτό τον θεσμό ως εργαλείο να διεκδικήσει να πάρει πίσω όσα έχασαν οι εργαζόμενοι τα χρόνια του μνημονίου. Στην κατεύθυνση αυτή θα πάρει τα εξής μέτρα:
Ø Κατάργηση με νόμο της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) 6/28-2-2012, με την οποία μειώθηκαν ο κατώτερος μισθός κατά 22% (32% για τους νέους μέχρι 25 ετών), από 751 ευρώ μικτά μηνιαίως στα 586 και 511 ευρώ αντίστοιχα, καθώς και τα επιδόματα ανεργίας, ασθένειας και μητρότητας, που συνδέονται με αυτόν, και η επαναφορά τους στα προηγούμενα επίπεδα.
Ø Ταυτόχρονα με την επαναφορά του κατώτερου μισθού στα 751 ευρώ μικτά μηνιαία ανεξαρτήτως ορίων ηλικίας θα προωθηθεί και η κατάργηση της δυνατότητας, που δόθηκε με μνημονιακό νόμο, να ορίζεται με μονομερή απόφαση από τον εκάστοτε Υπουργό Εργασίας νόμιμος ελάχιστος μισθός. Ο κατώτερος μισθός θα ορίζεται, όπως πριν, δηλαδή με Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ), που θα συμφωνείται και θα υπογράφεται μεταξύ ΓΣΕΕ και εργοδοτικών φορέων.
Ø Επαναφορά δια νόμου της μετενέργειας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, όπως αυτή ίσχυε πριν την μετάλλαξή της από την ΠΥΣ 6/28-2-2012. Επίσης, επαναφορά των αρμοδιοτήτων του ΟΜΕΔ, της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης στις περιπτώσεις συρροής συλλογικών συμβάσεων εργασίας διαφόρων επιπέδων και της αρχής της επεκτασιμότητας, δηλαδή της δεσμευτικότητας, των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Ø Κατάργηση της δυνατότητας των επιχειρήσεων να αξιοποιούν τις κατά κανόνα ελεγχόμενες από αυτές «ενώσεις εργαζομένων», προκειμένου να παρακάμπτουν τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων και να περιβάλλουν με τον μανδύα της δήθεν συλλογικής συμφωνίας τις επιδιώξεις τους για μονομερή απορρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας, ακόμη και πέραν από τα όρια της ήδη υφιστάμενης κατεδάφισής της από τις μνημονιακές νομοθετικές ρυθμίσεις. Αυτό μπορεί να γίνει με την αποκατάσταση της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης για τους εργαζόμενους στις περιπτώσεις συρροής συλλογικών συμβάσεων εργασίας διαφόρων επιπέδων και με την άρση της δυνατότητας υπογραφής από τις «ενώσεις προσώπων» συμφωνιών ελαστικών διευθετήσεων των ωραρίων εργασίας.
Ø Καθιέρωση συλλογικής διαπραγμάτευσης και υπογραφής συλλογικών συμβάσεων στο επίπεδο των ομίλων επιχειρήσεων και πλήρη αναγνώριση των συλλογικών εργασιακών δικαιωμάτων στο ναυτεργατικό και δημοσιογραφικό κλάδο.
Ø Επανασύσταση του Οργανισμού Εργατικής κατοικίας και του Οργανισμού Εργατικής Εστίας, τριμερής χρηματοδότηση και η αναβάθμισή τους για την εκ νέου άσκηση των κοινωνικών πολιτικών (στέγασης, ψυχαγωγίας, διακοπών κλπ), που οι δύο αυτοί κοινωνικοί οργανισμοί χρηματοδοτούσαν επί σειρά ετών από τις εργατικές και εργοδοτικές εισφορές με μηδενική επιβάρυνση του κρατικού προϋπολογισμού.
Α2. Μεσοπρόθεσμα μέτρα: από τη συλλογική διαπραγμάτευση στην εργατική συμμετοχή, στον εργατικό και κοινωνικό έλεγχο.
Η αριστερή κυβέρνηση το πρώτο διάστημα θα επιδιώξει με νόμους να καταργήσει τους μνημονιακούς εφαρμοστικούς νόμους, με βάση τους οποίους αφαιρέθηκαν εργασιακά δικαιώματα, ώστε με αυτό τον τρόπο να συμβάλει στην ενίσχυση των δυνάμεων της εργασίας, που έχουν δεχτεί στα χρόνια του μνημονίου πρωτοφανή επίθεση από τις μνημονιακές κυβερνήσεις και τις δυνάμεις του κεφαλαίου. Σε μεσοπρόθεσμο επίπεδο, όμως, η αριστερή κυβέρνηση, αφενός, θα δώσει σημαντικό ρόλο για τη διαμόρφωση των εργασιακών σχέσεων στον αποκατεστημένο και αναβαθμισμένο θεσμό των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και αφετέρου, με επικουρικό τρόπο θα ρυθμίζει με νόμους θεμελιώδη δικαιώματα και εγγυημένα όρια προστασίας για το σύνολο των εργαζομένων.
Έτσι, τα συνδικάτα των εργαζομένων, ως κοινωνικοί φορείς συλλογικής εκπροσώπησης των συμφερόντων τους, θα έχουν μέσα από τις αναβαθμισμένες συλλογικές συμβάσεις εργασίας βασικό ρόλο στη διαμόρφωση, από κοινού με άλλες κοινωνικές-παραγωγικές δυνάμεις, των εργασιακών σχέσεων και συνολικά της εργατικής νομοθεσίας.
Στην κατεύθυνση αυτή θα μπορούσαν να συμβάλουν η ανασυγκρότηση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος σε ταξική αγωνιστική κατεύθυνση, αλλά και ο μεγαλύτερος δυνατός βαθμός συγκέντρωσής του και ενιαίας οργανωτικής έκφρασής του στη βάση κοινών εργασιακών συμφερόντων, που θα ενισχύουν την εργατική και κοινωνική αλληλεγγύη και ενότητα και θα αποδυναμώνουν φαινόμενα συντεχνιασμού και εσωτερικών ανταγωνισμών.
Η αριστερή κυβέρνηση θα προωθήσει τη διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται:
α) Ο μέγιστος αριθμός δέσμευσης-κάλυψης επιχειρήσεων και εργαζομένων σε εθνικό, κλαδικό και επιχειρησιακό επίπεδο, για τη διασφάλιση του επιθυμητού βαθμού ομοιογένειας των εργασιακών σχέσεων.
β) Η διεύρυνση του περιεχομένου των συλλογικών συβάσεων εργασίας στα θεσμικής και μισθολογικής φύσης ζητήματα και στις ρήτρες προσαρμογής στις ιδιαιτερότητες επαγγελμάτων, επιχειρήσεων ή γεωγραφικών περιοχών.
Ανεξάρτητα από την αμιγώς συλλογική διαπραγμάτευση μεταξύ των εργατικών και εργοδοτικών φορέων, τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα, η δημοκρατική λειτουργία και ο έλεγχος μιας Αριστερής κυβέρνησης επιβάλλει την προώθηση θεσμών ευρείας κοινωνικής διαπραγμάτευσης μέσα από θεσμούς ενισχυμένης λαϊκής και εργατικής συμμετοχής και ουσιαστικού εργατικού και κοινωνικού ελέγχου σε όλα τα κέντρα λήψης αποφάσεων για ζητήματα οικονομικής, κοινωνικής και εργατικής πολιτικής.
Β. Αποκατάσταση, επαναρύθμιση και αναβάθμιση του ατομικού εργατικού δικαίου
Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί ότι ένα νομικό πλέγμα προστασίας και ενίσχυσης του αδύναμου πόλου της εργασιακής σχέσης και της ταξικής πάλης, δηλαδή των εργαζομένων, με άξονα το τεκμήριο υπέρ της κανονικής/τυπικής εργασιακής σχέσης με πλήρη και σταθερή εργασία, ανταποκρίνεται πλήρως στις βασικές ανθρώπινες ανάγκες για εργασιακή, προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή χωρίς ανασφάλεια και αβεβαιότητα και υπηρετεί καλύτερα το στόχο της παραγωγικής ανασυγκρότησης.
Ιδιαίτερα το πρώτο χρονικό διάστημα της αριστερής κυβέρνησης είναι αναγκαίος ένας σχεδιασμός επαναρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, που έχουν πλήρως απορυθμιστεί από τα μνημόνια και τους εφαρμοστικούς νόμου τους, με νομοθετικές ρυθμίσεις, που θα προωθούν το νέο εργασιακό πρότυπο (πλήρης, ποιοτική, ρυθμισμένη, αξιοπρεπώς αμειβόμενη, ασφαλισμένη, σταθερή εργασία).
B1. Η προστασία των εργαζομένων από τις απολύσεις
Άμεσο και αναγκαίο βήμα για να μπει ένας πρώτος φραγμός στις απολύσεις, ιδιαίτερα σε συνθήκες μαζικής ανεργίας, είναι η κατάργηση όλων των δυσμενών ανατροπών που επήλθαν μετά το 2010 στο δίκαιο της καταγγελίας της σχέσης εργασίας, στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα.
Ένα δεύτερο βήμα είναι η θέσπιση ενός σύγχρονου νομικού πλαισίου για την καταγγελία της σχέσης εργασίας, που θα βάζει ακόμα πιο αποτελεσματικούς φραγμούς στις απολύσεις, βασισμένο στην αιτιολογημένη απόλυση, στην εύλογη και επαρκή προειδοποίηση, στην εξάντληση όλων των ηπιότερων μέσων, στην αυξημένη αποζημίωση απόλυσης και στον προδικαστικό έλεγχο της καταχρηστικότητας ή της νομιμότητας της απόλυσης.
Συνακόλουθα, απαιτείται η κατάργηση όλων εκείνων των ρυθμίσεων που εξαιρούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους από την εφαρμογή του προστατευτικού δικαίου της απόλυσης, όπως της χορήγησης στους εργοδότες της δυνατότητας παράτασης της διάρκειας κάθε μορφής προσωρινής-ενοικιαζόμενης εργασίας από τους 18 στους 36 μήνες, της επέκτασης της δοκιμαστικής περιόδου για τους νεοπροσληφθέντες από δύο στους δώδεκα μήνες ή της ελεύθερης επιλογής μορφών συγκάλυψης της εξαρτημένης θέσης εργασίας με τον μανδύα της ψευδο-αυτοαπασχόλησης (εργαζόμενοι με μπλοκάκι).
Η αριστερή κυβέρνηση, για να βάλει φραγμό στις απολύσεις, θα προωθήσει την κατάργηση των μνημονιακών νόμων που τις διευκόλυναν ή τις απελευθέρωσαν στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Αυτό σημαίνει:
· Κατάργηση της εργασιακής εφεδρείας και κάθε μορφής διαθεσιμότητας των εργαζομένων στον δημόσιο τομέα, που οδηγούν σε απολύσεις και επανόρθωση της ζημίας που υπέστησαν αντισυνταγματικά και παράνομα οι θιγόμενοι (επάνοδος στην υπηρεσία τους, αποζημίωση κλπ).
· Προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στο Δημόσιο για την κάλυψη άμεσων κοινωνικών αναγκών στους τομείς υγείας, παιδείας, πρόνοιας και κοινωνικής ασφάλισης και την ενίσχυση με ειδικευμένο προσωπικό των δημόσιων ελεγκτικών μηχανισμών, με προτεραιότητα στο Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, τα σώματα δίωξης οικονομικών εγκλημάτων και πάταξης της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής κλπ.
· Κατάργηση κάθε περιορισμού υπό την μορφή αναλογίας αποχωρήσεων/ προσλήψεων σε ό,τι αφορά στη δημόσια απασχόληση, στους τομείς κοινωνικής πολιτικής. Ολοκλήρωση της πρόσληψης των επιτυχόντων σε διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ.
· Μέτρα ανάσχεσης των απολύσεων στον ιδιωτικό τομέα με κατάργηση των μνημονιακών νόμων, που τις έκαναν πιο εύκολες και πιο φτηνές για τις επιχειρήσεις. Κατά συνέπεια επαναφορά στα επίπεδα που ίσχυαν πριν το 2010, αφενός, των ανωτάτων νόμιμων ορίων όσον αφορά στις ομαδικές απολύσεις και, αφετέρου, του χρόνου προειδοποίησης πριν την απόλυση και του ύψους της αποζημίωσης των απολυμένων. Εξομοίωση της αποζημίωσης για καταγγελία της σύμβασης εργασίας των εργατών με αυτή των υπαλλήλων. Κατάργηση του εξαπλασιασμού (από 2 σε 12 μήνες) της νόμιμης διάρκειας της δοκιμαστικής περιόδου εργασίας νεοπροσληφθέντων, για την οποία επιχείρηση δεν υποχρεούται σε αποζημίωση απόλυσης. Επαναφορά του προϊσχύοντος δικαίου της απόλυσης για όλες τις συμβάσεις εργασίας ανεξαρτήτως διάρκειας.
Β2. Ο δραστικός περιορισμός και η κατάργηση ελαστικών μορφών εργασίας
Η ακραία και γενικευμένη ευελιξία με πλήθος μνημονιακών αντεργατικών ρυθμίσεων έχει μετατραπεί, πλέον, στην κυρίαρχη εκδοχή των εργασιακών σχέσεων στη χώρα μας. Καταχρηστικές και καταφανώς προσχηματικές βλαπτικές μεταβολές ουσιωδών όρων της εργασιακής σχέσης, στα πλαίσια ενός αχαλίνωτου και ανέλεγκτου διευθυντικού δικαιώματος και εκτεταμένα φαινόμενα υφαρπαγής της «συναίνεσης» των εργαζομένων εφαρμόζονται σε ευρεία κλίμακα ανεξάρτητα από την οικονομική κατάσταση ή το μέγεθος της επιχείρησης.
Η γενικευμένη εφαρμογή των ελαστικών μορφών εργασίας βαφτίζεται τεχνηέντως από τις μνημονιακές κυβερνήσεις ως επιβεβλημένο μέτρο για την αποτροπή της απώλειας θέσεων εργασίας. Στην πραγματικότητα όμως οι μαζικές απολύσεις δεν αποφεύγονται, όταν μάλιστα έχουν γίνει με μνημονιακούς νόμους πιο φτηνές και πιο εύκολες για τις επιχειρήσεις.
Το συγκεκριμένο νεοφιλελεύθερο μνημονιακό εργασιακό μοντέλο πρέπει να τερματιστεί. Γι’ αυτό τον λόγο επιβάλλεται να καταργηθούν όλες οι σχετικές ρυθμίσεις απελευθέρωσης των ελαστικών μορφών εργασίας, είτε εισάγονται για πρώτη φορά στα πλαίσια των μνημονίων, είτε όχι.
Όσον αφορά τις ελαστικές μορφές εργασίας, που διευκολύνθηκαν και επεκτάθηκαν τα χρόνια των μνημονίων, η αριστερή κυβέρνηση θα προωθήσει τον δραστικό περιορισμό της εφαρμογής τους, την άμεση κατάργηση των πιο αντεργατικών από αυτές και την αποκατάσταση και αναβάθμιση του ελέγχου εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας, με μέτρα όπως:
Ø Επαναφορά της Κυριακής – αργίας και του πενθήμερου, όπου αυτά έχουν καταργηθεί.
Ø Κατάργηση του δανεισμού - ενοικίασης εργαζομένων, της πιο αντεργατικής και απάνθρωπης μορφής εργασίας, που γίνεται μέσω εταιρειών προσωρινής απασχόλησης ή ιδιωτικών γραφείων ευρέσεως εργασίας, που υποκαθιστούν το έργο και τις αρμοδιότητες του ίδιου του ΟΑΕΔ. Αυτό μπορεί να γίνει, παρά την επιβολή τους από την κοινοτική νομοθεσία, με το να καταστούν ασύμφορες για τις επιχειρήσεις, παράλληλα με την αποτελεσματική λειτουργία του ΟΑΕΔ.
Ø Δραστικός περιορισμός των υπεργολαβιών που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών. Στον δημόσιο τομέα θα επιτρέπονται, αποκλειστικά στις περιπτώσεις αντικειμενικά αποδεδειγμένης έλλειψης τεχνογνωσίας και ειδικής υλικοτεχνικής υποδομής, με την εγγύηση του Υπουργείου και την πρότερη διαβούλευση του αρμοδίου συνδικαλιστικού οργάνου από την πλευρά της αναθέτουσας επιχείρησης ή υπηρεσίας. Επίσης, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, θα γίνεται σεβαστή η αρχή της ίσης μεταχείρισης των εργαζομένων καθώς και η διεύρυνση της «εις ολόκληρον» ευθύνης και στον αναθέτοντα το έργο και της επέκτασης κυρώσεων σε παρανομούντες εργοδότες σε περιπτώσεις παραβίασης της εργατικής νομοθεσίας.
Ø Ειδικά για τις εργολαβικές εταιρείες καθαρισμού και φύλαξης θα υπάρξει δραστικός περιορισμός των συμβάσεων στον δημόσιο τομέα μόνο σε όσες είναι απολύτως απαραίτητες και κάλυψη των αναγκών με προσλήψεις εργαζομένων στους αντίστοιχους τομείς. Θα καθιερωθεί συνεχής έλεγχος της τήρησης των εργασιακών-ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζομένων στις εταιρείες καθαρισμού – φύλαξης και αυστηρή τήρηση μητρώου παραβατικότητας με ποινές αποκλεισμού από δημόσιους διαγωνισμούς, αλλά και διακοπή λειτουργίας των εταιρειών που παρανομούν.
Ø Απαλλαγή του δημοσίου τομέα από ελαστικές και επισφαλείς θέσεις εργασίας καθώς και από μη αιτιολογημένες από τη φύση τους συμβάσεις προσωρινού/εποχικού χαρακτήρα, που θα αντικατασταθούν με θέσεις πλήρους και σταθερής εργασίας. Η απασχόληση στο Δημόσιο θα στηρίζεται στην πλήρη και σταθερή σχέση εργασίας για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης, αλλά και παραγωγικότητας και αποτελεσματικότητας της αποστολής του. Η κάλυψη πάγιων αναγκών στο δημόσιο δεν θα γίνεται με την ανακύκλωση της απασχόλησης και των ανέργων με θέσεις εργασίας προσωρινής διάρκειας, που υποκρύπτουν πάγιες ανάγκες. Οι όποιες συμβάσεις εργασίας ορισμένου χρόνου θα πρέπει να δικαιολογούνται από τη εποχική φύση της εργασίας που καλύπτουν και να μην παραπέμπουν στην κάλυψη πάγιων αναγκών.
Ø Κατάργηση των διατάξεων που θεσπίστηκαν την τελευταία τετραετία για την περαιτέρω απελευθέρωση της εφαρμογής της εκ περιτροπής εργασίας, της μερικής απασχόλησης και της διαθεσιμότητας.
Ø Άμεση θέσπιση νομοθετικών ασφαλιστικών δικλείδων ενάντια στη γενικευμένη, καταχρηστική και μονομερή χρήση των ελαστικών μορφών εργασίας και μέτρα προστασίας των ελαστικά απασχολουμένων, προκειμένου να αντιμετωπισθεί η καταχρηστική προσφυγή σε αυτές από επιχειρήσεις που επιβουλεύονται την πλήρη και σταθερή απασχόληση. Η απαίτηση, σε πρώτη φάση και μέχρι τον δραστικό περιορισμό ή την κατάργησή τους, για αντικειμενική και εμπεριστατωμένη δικαιολόγηση από την επιχείρηση της ανάγκης προσφυγής σε τέτοιες λύσεις καθώς και ο έλεγχος της αρμόδιας συνδικαλιστικής οργάνωσης των εργαζομένων είναι μέτρα αναγκαία για να μην επιβάλλονται αυτές μονομερώς και επ’ αόριστον από τον εργοδότη.
Ø Αυστηρός έλεγχος της τήρησης των συλλογικών συμβάσεων και του ωραρίου εργασίας, ειδικά των εργαζομένων με ελαστικές μορφές εργασίας και ουσιαστική καταπολέμηση του φαινομένου των πλασματικών συμβάσεων μερικής απασχόλησης, οι οποίες υποκρύπτουν απλήρωτη και ανασφάλιστη 8ωρη εργασία και χρησιμοποιούνται καταχρηστικά για την καταπάτηση εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων.
Ø Ρύθμιση του περιεχομένου των εργασιακών σχέσεων στο πλαίσιο των ομίλων επιχειρήσεων και των μορφών παραχώρησης και μετακίνησης εργαζομένων στο εσωτερικό τους, χωρίς καταστρατήγηση των εργασιακών δικαιωμάτων, που μέχρι σήμερα τις συνοδεύουν.
Ø Άμεση ανασυγκρότηση, αναβάθμιση και αποτελεσματική ενεργοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας και όλων των ελεγκτικών μηχανισμών στο πεδίο ευθύνης του Υπουργείου Εργασίας (ΣΕΠΕ, ΙΚΑ), με τις απαραίτητες συνέργειες (ΔΟΥ), ώστε να σταματήσει η συστηματική παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας και η αδικαιολόγητη μη καταβολή δεδουλευμένων που αποτελεί εκτεταμένο φαινόμενο.
Ø Θέσπιση αυτεπάγγελτης εισαγγελικής δίωξης και αυστηρών ποινικών και διοικητικών κυρώσεων για τους εργοδότες και τους υπευθύνους των επιχειρήσεων, που χρησιμοποιούν παράνομη - «μαύρη εργασία», ανασφάλιστους ή αδήλωτους εργαζόμενους ή παραβιάζουν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, τα συνδικαλιστικά δικαιώματα και το νόμιμο ωράριο.
Ø Λήψη ειδικής μέριμνας, για την επάνοδο σε επίσημο νόμιμο καθεστώς των μόνιμα εγκατεστημένων και «από-νομιμοποιημένων» μεταναστών και των οικογενειών τους, οι οποίοι απώλεσαν τα χαρτιά τους λόγω της κρίσης και κυρίως του ισχύοντος δύσκαμπτου και αντεργατικού νομικού πλαισίου ανανέωσης των αδειών διαμονής.
Β3 Μεσοπρόθεσμα μέτρα: ένα σύγχρονο, δημοκρατικό, ασφαλές και δίκαιο εργασιακό πρότυπο
α) Η καταπολέμηση της εργοδοτικής αυθαιρεσίας και παρανομίας.
Η τήρηση της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας αποτελεί ύψιστο καθήκον της αριστερής κυβέρνησης και προϋποθέτει την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών και εργατικών συλλογικοτήτων.
Η ταχεία ανασυγκρότηση, η αναβάθμιση και η αποτελεσματική ενεργοποίηση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας (ΣΕΠΕ), των ελεγκτικών υπηρεσιών των ασφαλιστικών ταμείων και όλων των δημοσίων ελεγκτικών μηχανισμών στο πεδίο ευθύνης του Υπουργείου Εργασίας, μπορούν να εξασφαλίσουν τον προληπτικό και κατασταλτικό έλεγχο παραβατικών εργοδοτικών συμπεριφορών σε σύντομο χρονικό διάστημα, εφόσον μάλιστα συνεργάζονται με συνδικάτα εργαζομένων και επιτροπές εργατικού και κοινωνικού ελέγχου.
Η πραγματική αναβάθμιση του ΣΕΠΕ και του κοινωνικού του ρόλου σημαίνει την προώθηση μέτρων, όπως:
· Επαρκής στελέχωση των υπηρεσιών του με επιθεωρητές εργασίας και διεύρυνση των αρμοδιοτήτων τους (π.χ. ανακριτικά καθήκοντα).
· Κάλυψη των αναγκών σε υποδομές και εξοπλισμό.
· Νομική και υπηρεσιακή θωράκιση και κάλυψη των Επιθεωρητών Εργασίας κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους. Κατάργηση των διατάξεων του Ν. 4093/2012, που προβλέπουν άμεση αργία και στους επιθεωρητές εργασίας σε περίπτωση υποβολής μήνυσης από κακόβουλους και αυθαιρετούντες εργοδότες.
· Διατήρηση του ΣΕΠΕ ως ανεξάρτητου σώματος. Διασφάλιση λειτουργίας του με διαφάνεια, αξιοκρατία και αυτονομία, μακριά από προσπάθειες πολιτικής χειραγώγησης με σκοπό τη δημιουργία πλαστών εντυπώσεων για την εικόνα της αγοράς εργασίας.
· Ενίσχυση του σημαντικού ρόλου του ΣΕΠΕ στην ενημέρωση εργαζομένων – επιχειρήσεων, στον ελεγκτικό ρόλο του, στη διαμεσολάβηση για την επίλυση εργατικών διαφορών και στην πρόληψη της εργοδοτικής παραβατικότητας και όχι μετατροπή του σε ακόμα έναν εισπρακτικό μηχανισμό.
· Συνεχιζόμενη κατάρτιση των Επιθεωρητών Εργασίας για ενημέρωσή τους για τις εξελίξεις στην εργατική νομοθεσία - νομολογία και την υφιστάμενη κατάσταση στην αγορά εργασίας.
· Δημιουργία τράπεζας πληροφοριών, στην οποία θα καταχωρηθούν όλες οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας και νομολογίας και των αποφάσεων και εγκυκλίων του Υπουργείου Εργασίας, για την καλύτερη ενημέρωση και συντονισμό των επιθεωρήσεων εργασίας και την ενημέρωση των εργαζομένων για τα εργασιακά – ασφαλιστικά τους δικαιώματα.
Παρόμοια μέτρα στήριξης και αναβάθμισης του έργου τους πρέπει να παρθούν και για τις υπηρεσίες ελέγχου των φορέων κοινωνικής ασφάλισης και άσκησης κοινωνικών πολιτικών.
β) Η βελτίωση των συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων
Στη χώρα μας τα ζητήματα που αφορούν την Υγεία και Ασφάλεια των εργαζομένων έχουν υποτιμηθεί διαχρονικά σκόπιμα από τις κυβερνήσεις και από τις επιχειρήσεις. Το κόστος της επαγγελματικής νοσηρότητας είναι τεράστιο. Σε ανθρώπινο πόνο, σε κοινωνική αιμορραγία, αλλά και με ένα βαρύ οικονομικό τίμημα.
Το εργατικό ατύχημα, η επαγγελματική νόσος, η αναπηρία επαγγελματικής αιτιολογίας επιβαρύνουν τον ίδιο το εργαζόμενο και την οικογένειά του, την κοινωνία γενικότερα και το Ασφαλιστικό και Υγειονομικό σύστημα της χώρας.
Το οικονομικό κόστος υπολογίζεται (ILO, European Agency for Safety and Health at Work) στο 4% του ΑΕΠ.
Στην Ελλάδα των μνημονίων δεν υπάρχει ούτε η στοιχειώδης καταγραφή των επαγγελματικών ασθενειών, των εργατικών ατυχημάτων και της επαγγελματικής θνησιμότητας. Πόσο μάλλον του κόστους.
Ο ΣΥΡΙΖΑ κατανοεί τη σημασία της πρόληψης και προαγωγής της εργασιακής υγείας και έχει επεξεργαστεί σχέδιο για τη σύσταση ενός Εθνικού Συστήματος Υγείας και Ασφάλειας των Εργαζομένων (ΕΣΥΑΕ), το οποίο θα λειτουργήσει στα πλαίσια των Υπουργείων Υγείας, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας, Παιδείας, με τη συμβολή και τον έλεγχο των Συλλογικών Οργάνων των Εργαζομένων και των αρμοδίων δημόσιων ελεγκτικών υπηρεσιών.
Για τη εξασφάλιση του εγχειρήματος αυτού θα δημιουργήσει ειδικό Ταμείο «Ασφάλισης του Επαγγελματικού Κινδύνου» για όλους τους εργαζόμενους.
Στα πλαίσια αυτά ο ΣΥΡΙΖΑ έχει επεξεργασθεί μια δέσμη μέτρων και συγκεκριμένων παρεμβάσεων για το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας – («Γενική Διεύθυνση Συνθηκών & Υγιεινής της Εργασίας», ΣΕΠΕ, Ασφαλιστικά Ταμεία) το Υπουργείο Υγείας, το Υπουργείο Παιδείας, το ΕΛΙΝΥΑΕ και το νομοθετικό πλαίσιο για την Υγεία και Ασφάλεια στην εργασία και την εφαρμογή του.
γ) Η ταχεία και αποτελεσματική δικαστική και εξωδικαστική προστασία του μισθωτού
Επιβάλλεται η επιτάχυνση των διαδικασιών επίλυσης των εργατικών διαφορών. Η αριστερή κυβέρνηση, κατ’ αρχήν, θα προωθήσει τη συγκρότηση «εργατοδικείων», δηλαδή εξωδικαστικών ή έστω προδικαστικών θεσμών απονομής δικαιοσύνης σε πρώτο βαθμό, στα πρότυπα αντίστοιχων δομών που λειτουργούν με επιτυχία σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Παράλληλα, θα ενεργοποιηθούν ενισχυμένες και δεσμευτικές μορφές μεσολάβησης και διαιτησίας ατομικών εργατικών διαφορών στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του αναβαθμισμένου ΣΕΠΕ. Επιπλέον, για την αποτελεσματική προληπτική και επανορθωτική τήρηση της εργατικής νομοθεσίας είναι απαραίτητη η κωδικοποίησή της, η οποία θα είναι χρήσιμη για τον μεμονωμένο εργαζόμενο, για τις δημόσιες ελεγκτικές υπηρεσίες, αλλά και για το έργο των εργατοδικείων και των θεσμών διαμεσολάβησης και διαιτησίας σε επίπεδο ατομικών εργατικών διαφορών.
Τέλος, η ίδια η ποιότητα και η ταχύτητα απονομής της δικαστικής δικαιοσύνης επί εργατικών διαφορών επιβάλλει τη μεταρρύθμιση των αντίστοιχων διατάξεων του κώδικα πολιτικής δικονομίας για την κατά προτεραιότητα εκδίκαση των εκκρεμών εργατικών υποθέσεων από εξειδικευμένους δικαστές σε όλους τους βαθμούς.
δ) Άλλα μέτρα δημοκρατικής – φιλολαϊκής κατεύθυνσης
- Η αριστερή κυβέρνηση εκτός από την ακύρωση των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων τους θα προωθήσει ένα πρόγραμμα οικονομικής, κοινωνικής ανόρθωσης, παραγωγικής και οικολογικής ανασυγκρότησης, το οποίο θα βάλει ένα τέλος στις μισθολογικές και συνταξιοδοτικές περικοπές και στα μέτρα λιτότητας, θα επουλώνει τα πλήγματα που έχουν δεχθεί οι εργαζόμενοι και θα αποκαθιστά σταδιακά και θα αναβαθμίζει τους όρους ασφαλούς εργασίας και αξιοπρεπούς διαβίωσης, με τους ανάλογους μισθούς και συντάξεις, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας. Πρώτο βήμα, όπως προαναφέρθηκε, αποτελεί η αποκατάσταση στα προ του μνημονίου επίπεδα των εργασιακών σχέσεων, των συλλογικών διαπραγματεύσεων και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, του κατώτερου μισθού, της κατώτερης σύνταξης, του επιδόματος ανεργίας και των οικογενειακών και προνοιακών επιδομάτων.
- Κατάργηση του αντιδημοκρατικού θεσμού της πολιτικής επιστράτευσης απεργών.
ε) Στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ η πλήρης και σταθερή εργασία
Στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ είναι η διασφάλιση πλήρους και σταθερής εργασίας, με σύγχρονες, δίκαιες και δημοκρατικές εργασιακές σχέσεις, με αναβαθμισμένη εργατική συμμετοχή και κοινωνικό έλεγχο σε όλα τα κέντρα των αποφάσεων και με λιγότερη εργασία (καθιέρωση 35ωρου) χωρίς μείωση των αποδοχών για ΟΛΟΥΣ και ΟΛΕΣ .
ΠΡΕΖΑ TV
26-9-2014
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου