«Χρειάζεται να φτιάξουμε την Ευρώπη του Νότου με κοινό νόμισμα».
3.973 λέξεις. Ένα δημοσιογραφικό κείμενο δεν πρέπει ποτέ να ξεκινάει με αριθμό. Κανόνας. Στην περίπτωση της συνέντευξης του Λάκη Λαζόπουλου θα τον παραβώ• όχι για εντυπωσιοθηρικούς λόγους αλλά γιατί τα λόγια του – τα διαβάζω ξανά και ξανά πάνω-κάτω στη μπάρα του scroll down – είναι ένα εύφλεκτο υλικό σε μια φλεγόμενη εποχή. Όπως και να έχει• είτε συμφωνείς, είτε διαφωνείς μαζί του.
Κλείνουμε ραντεβού τη μοναδική μέρα που δεν έχει θέατρο, ημέρα πανελλαδικής απεργίας. Στο κέντρο της Αθήνας μια ενοχλητική αμηχανία. Εκείνος το είχε περπατήσει νωρίτερα, το μεσημέρι. «Ξέρεις τι εικόνα έχω;» λέει. «Σαν να είμαστε όλοι σε ένα γκρεμό κι ο ένας να κρέμεται σ' ένα κλαδί πιο ψηλά, ο άλλος πιο χαμηλά. Πάντως όλοι βρίσκονται στο κενό. Διαχέεται αυτή η στενοχώρια, είναι χυμένη στους δρόμους σαν το γάλα που πετούσαν κάποτε οι παραγωγοί. Νομίζω ότι περπατάω πάνω στη στενοχώρια, πάνω στο πρόβλημα, πάνω σε μια κραυγή. Οι καταστάσεις είναι οριακές. Και σκέφτομαι αν όλο αυτό που ζούμε αξίζει... Πεθαίνουν οι άνθρωποι για να ζήσει ποιος; Δεν ξέρεις καν τι διασώζεται».
Καθισμένος στη γκρίζα πολυθρόνα του σαλονιού, ήρεμος, ρίχνει αόριστες ματιές πάνω από τις ταράτσες της πόλης που αχνοφαίνονται από τη τζαμαρία. Ξαναγυρίζει προς το μέρος μου, με τη σκέψη του να έχει κάνει ήδη διαδρομές όσην ώρα δεν μιλάει. Τώρα, ακούγεται σαν να βρήκε θάρρος στις σκέψεις του. «Αυτή η μίξη αισθημάτων που χαρακτηρίζει τους Έλληνες, από το ραγιαδισμό που 400 χρόνια τους πότισε, την κατοχή που δεν ανέχτηκαν και την ελευθερία του πνεύματος να μπορούν να υπάρξουν παντού και πάντα σαν αέρας, δημιουργεί μια συγκίνηση από το πουθενά όπως και νεύρα - πάλι από το πουθενά. Η Ελλάδα έχει απολήξεις και άκρα που το ένα ακουμπάει τον ουρανό και το άλλο το Διάολο».
Η επίσημη αφορμή της συνάντησης μας αφορά (διαβολική σύμπτωση) στο Θεό. Τον επικαλείται ο Λάκης Λαζόπουλος για τις ανάγκες της νέας του παράστασης στο θέατρο Γκλόρια, «Θεέ μου, τι σου κάναμε;» (βασισμένη στην ομώνυμη γαλλική ταινία). Παραδόξως την προσπερνάμε στα γρήγορα. Μάλλον φταίει που τον ρωτάω αν θα ήθελε να συμμετέχει στο σχηματισμό μιας κυβέρνησης. «Δεν νομίζω ότι αυτό είναι το ζητούμενο από μένα. Δεν είμαι το κατάλληλο πρόσωπο. Πιστεύω ότι ο ρόλος μου είναι αποδοτικότερος εκτός αυτής, ως εκ τούτου δεν θέλω να είμαι σε καμία κυβέρνηση».
Απλά πράγματα. Ο Λαζόπουλος είναι καλλιτέχνης με οξυμένα τα πολιτικά του αντανακλαστικά. Και ως τέτοιος μιλάει. «Ήμουν εκεί που ήθελα να είμαι, έκανα αυτά που μπορούσα να κάνω, ξόδεψα πολύ χρόνο σε αυτό που αγαπώ, έχω μόνο ευχαριστώ να πω στους ανθρώπους για ότι ζω και φαίνεται ότι θα ζήσω. Δεν έχω παράπονα, μόνο ευγνωμοσύνη». Αυτή η πληθωρική φύση που φορές του ήταν επώδυνη. Αφηγείται ένα περιστατικό της, το διάλογο με έναν ψυχίατρο, όταν σε εποχή βαθιάς κατάθλιψης του ζητούσε επιτακτικά να τον απαλλάξει από τις κρίσεις πανικού, τις λιποθυμίες, τους φόβους. «Και ο γιατρός μου είπε “μπορώ να σε θεραπεύσω αλλά αν το κάνω δεν θα γράφεις το ίδιο καλά πια. Τα προβλήματα που έχεις είναι και η αιτία που γράφεις όσα γράφεις. Πάρε όποια απόφαση θέλεις αλλά για να αποδίδεις το ίδιο, πρέπει να αποδεχθείς τις δυσκολίες σου”. Τις αποδέχθηκα λοιπόν. Είναι τα τρωτά μου σημεία που με κάνουν αυτόν που είμαι. Αυτό που μπορώ να κάνω».
Από τις ελάχιστες φορές που παίζετε σε ένα κείμενο το οποίο δεν είναι δικό σας. Τι ήταν τόσο επείγον;
Μου άρεσε το έργο, μου θύμιζε παλιά ελληνική κωμωδία, είχε πολύ ωραίους ρόλους και θεώρησα ότι μπορούσα να το προσαρμόσω στην ελληνική πραγματικότητα με ένα μοντέρνο τρόπο. Με ενδιέφερε επίσης γιατί δηλώνει βασικά πράγματα: Πως ο έρωτας έχει ανοιχτές πόρτες παντού, πως η ευτυχία δεν έχει χρώμα, πως δεν μπορείς να φορτώνεις στα παιδιά σου τα δικά σου όνειρα – έχουν δικά τους.
Δεν είναι απελευθερωτικό να έχετε λιγότερες ευθύνες;
Όχι κατ' ανάγκη. Θέλω να είμαι μέσα στη δημιουργία. Διαφορετικά μου φαίνεται ότι κάνω κάτι λιγότερο από αυτό που μπορώ. Απολαμβάνω να στήνω ρόλους, να επεξεργάζομαι το κείμενο, να επιλέγω το κάστινγκ, να σκηνοθετώ. Από την άλλη, ευχαριστιέμαι να μην έχω να κάνω τίποτα, να αφήνομαι μόνο στον εκάστοτε ρόλο αλλά στο μεταξύ θα βρω κάτι να γράψω ακόμα κι αν δεν αφορά στην παράσταση στην οποία δουλεύω. Δεν μπορώ να μην γράφω.
Θα γράφατε επιθεώρηση με κυβέρνηση Σύριζα;
Ναι, άνετα. Έχει πολύ υλικό να δώσει.
Με προσωρινό τίτλο;
Το «αριστερά» θα έπαιζε σίγουρα. Σκέφτομαι αν θα ήταν αριστερά της δεξιάς, δεξιά της αριστεράς ή αριστερά της Εδέμ...
Σκέφτεστε τον εαυτό σας εκτός των θεατρικών πραγμάτων;
Ναι κι εύχομαι σύντομα. Γιατί σαν άνθρωπος είμαι απρόβλεπτος. Δεν θα κάτσω εδώ αιώνια.
Θα ήταν δύσκολο πάντως να σταματήσετε να σκέφτεστε μέσα από πολιτικό φίλτρο.
Η καλλιτεχνική δημιουργία που σχετίζεται με τη σάτιρα δεν μπορεί να αγνοήσει την κοινωνική συνθήκη και την πολιτική δομή. Ο Αριστοφάνης όταν έγραφε εναντίον της εξουσίας ήξερε πως λειτουργεί για να μπορεί να τη χτυπήσει. Δεν συγκρίνω τον εαυτό μου με τον Αριστοφάνη αλλά κάνουμε την ίδια δουλειά, παρότι δεν είμαι συγκρίσιμο μέγεθος. Εκείνος είχε εργοστάσιο παπουτσιών κι εγώ είμαι ένας απλός υποδηματοποιός. Πάντως οφείλω να έχω πολιτική εγρήγορση.
Σε πρόσφατο άρθρο σας στο www.altsantiri.gr λέτε πως «δεν ήρθε η αριστερά να δώσει νέα ονόματα σε παλιούς φόρους». Γιατί έχει έρθει η Αριστερά λοιπόν;
Για να βελτιώσει τη σχέση με την Ευρώπη και τα μνημόνια και για να απαλλάξει τη χώρα από ένα μη βιώσιμο χρέος. Αν η Αριστερά δεν καταφέρει να μειώσει το χρέος θα έχει την ίδια τύχη που είχε ο Σαμαράς κι ο Παπανδρέου. Απλώς, επειδή ο Τσίπρας είναι συμπαθέστερος θα βιώσει ένα μακρύτερο χρόνο αποδόμησης.
Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση πετυχαίνει την απομείωση του χρέους. Μετά τι;
Θα ελαφρύνει κάπως η κατάσταση και τότε θα μπορεί να καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ, τους φόρους αλληλεγγύης, εστίασης και η χώρα να αρχίσει να αναπνέει. Τότε μόνο, θα υπάρχει προοπτική αλλαγής σε οικονομικό επίπεδο.
Και σε κοινωνικό επίπεδο όπου επίσης επικρατεί χάος;
Εκεί έπρεπε να έχει τρέξει πολλά ζητήματα και δεν το έχει κάνει. Δεν μπορεί η Αριστερά να σκέφτεται συντηρητικά, πρέπει να δει τι θα γίνει με τις σχέσεις Κράτους κι Εκκλησίας. Αν απλώς συντηρήσει την προηγούμενη κατάσταση με καινούργια λόγια, δεν έχει λόγο ύπαρξης. Η Αριστερά πρέπει να πετύχει μια νέα κοινωνική συνοχή, μια νέα σχέση με το δημόσιο.
Δηλαδή;
Δηλαδή τι λογική υπάρχει στο να έχει γεμίσει με αυθαίρετα όλη η χώρα τα οποία ηλεκτροδοτούνται από τη ΔΕΗ, έχουν παροχή νερού, δρόμους που τους έφτιαξαν οι δήμοι... Προτείνω αυτός που έχει υπογράψει για ένα αυθαίρετο από τη ΔΕΗ να πηγαίνει μέσα χωρίς δεύτερη συζήτηση και ΕΔΕ• κι αντιστοίχως οι υπόλοιποι υπεύθυνοι που έχουν παραβεί νόμους. Αυτή λοιπόν, είναι δουλειά της Αριστεράς, να ορίσει ένα νέο Δημόσιο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι το Δημόσιο που ήταν κακό επί ΝΔ θα γίνει καλό επί Σύριζα. Πρέπει να περάσει στον 21ο αιώνα.
Λέτε πως αυτό είναι εφικτό σε μια χώρα σαν την Ελλάδα;
Στην πολιτική είναι όλα εφικτά. Οι αποφάσεις είναι που οδηγούν τους ανθρώπους σε κατάσταση δημιουργίας. Αυτή τη στιγμή είναι όλοι αδρανείς. Οι νέοι της χώρας κάθονται στα καφενεία και σκέφτονται αν θα μείνουν στην Ελλάδα ή αν θα φύγουν. Οι συνταξιούχοι αν θα πάρουν ή δεν θα πάρουν τη σύνταξη, οι ιδιοκτήτες αν θα χάσουν ή δεν θα χάσουν το σπίτι, ο μαγαζάτορας αν θα ανοίξει ή θα κλείσει το μαγαζί, αν θα πληρώσει ή δεν θα πληρώσει τον ΦΠΑ, αν θα πάρει ή δεν θα πάρει δάνειο, αν θα ζήσει ή δεν θα ζήσει. Αυτό είναι χώρα σε αναμονή.
Και πόσο χρόνο «δίνετε» στην κυβέρνηση για να δείξει πραγματικά δείγματα δουλειάς;
Μέχρι το τέλος του 2016. Αν στο μεσοδιάστημα η Ευρώπη δεν κινήσει τη λύση του χρέους δεν έχουμε λόγο να παραμείνουμε στην ΕΕ. Εξάλλου, αισθάνομαι ότι δεν είμαστε Ευρωπαίοι• είμαστε στην Ευρωζώνη αλλά όχι στην Ευρώπη, είμαστε τα αποπαίδια της Ευρώπης.
Που σημαίνει ότι βλέπετε τη δραχμή να έρχεται;
Δεν ξέρω αν έρχεται η δραχμή, ξέρω ότι οι Έλληνες δεν μπορούν να συνεχίσουν κάτω από αυτές τις συνθήκες. Αυτή τη στιγμή, η χώρα διαλύεται, οι Ευρωπαίοι κάνουν την Ελλάδα εξοχικό τους. Ο Έλληνας δεν μετέχει της ζωής, έχουμε αποσυρθεί. Κλειστήκαμε στα σπίτια μας για να ζουν οι άλλοι που έχουν λεφτά και να ταξιδεύουν ως εδώ. Και ρωτάω, η Ελλάδα θα γίνει μια ξαπλώστρα για να ξαπλώνει ο Γερμανός; Θα γίνουμε ένα είδος ευρωπαϊκής Ταϊλάνδης;
Ζηλέψατε το παράδειγμα της Πορτογαλίας;
Η Πορτογαλία και η Ισπανία μαζί με την Ελλάδα θα γίνουν το καινούργιο κλειδί αλλαγής του συστήματος. Προφανώς και δεν μπορούμε να κινηθούμε μόνοι μας. Χρειάζεται να φτιάξουμε την Ευρώπη του Νότου, πιθανώς και με κοινό νόμισμα. Γιατί αν οι χώρες της λιτότητας έχουν αυτή τη λογική μπορούν να κάνουν ένα δικό τους κλαμπ με πορτιέρη τη Γερμανία! Κι ας κάνει ο Σόϊμπλε πόρτα στο ποιον θέλει και ποιον όχι. Αλλά ας έρθουν και οι χώρες του Νότου να συστήσουν τη δική τους ένωση - όχι φυσικά για να γίνουν το χολ όπου θα υποδέχονται τα καραβάνια των προσφύγων ώστε να μην υπάρχει συνωστισμός στα σαλόνια των βορείων. Το προσφυγικό θα πρέπει να λυθεί συνολικά.
Μιλάτε δηλαδή για μια ένωση υπό το ευρώ του Νότου;
Το ευρώ (όπως το ξέρουμε) είναι το μόνο νόμισμα στον κόσμο που δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Πρέπει ή να εκτελεστεί η χώρα που παθαίνει το πρόβλημα ή να φύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι μολυσματικό νόμισμα, θεραπεία δεν υπάρχει. Για να σωθούν οι υπόλοιποι σκοτώνουν το άρρωστο κράτος. Μέσα στην Άνοιξη λένε ότι θα μας προτείνουν ευρω-δραχμή, δηλαδή μια δραχμή που παριστάνει το ευρώ. Σε κάθε περίπτωση θα μας γλυκάνει στο εσωτερικό αλλά θα μας αφαιρέσει πρωτοβουλία κινήσεων να ηγηθούμε μιας ανατροπής στην Ευρώπη. Πιστεύω όμως ότι συντάσσεται καινούργια προοπτική. Γι' αυτό λέω ότι οι χώρες του Νότου πρέπει να προχωρήσουν σε νέο νόμισμα. Η Ευρώπη έχει διαιρεθεί έτσι κι αλλιώς. Η Μέρκελ έχει υψώσει ξανά το τείχος. Δεν είμαστε ίδιοι, δεν έχουμε κοινά συμφέροντα. Μιλάμε πια για τη Γερμανία και τους φίλους της. Η Γερμανία ζει μόνη της τον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ακούγεται υπερβολικό...
Αλλά δεν είναι. Θα το αποδείξει η Ιστορία. Το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας θα μπορούσε άνετα να είχε λυθεί. Άφησαν όμως μια χώρα να φτάσει σε δυσθεώρητο χρέος. Παρόλα αυτά, το χρέος δεν έγινε από Κυριακή προς Δευτέρα, το παρακολουθούσαν οργανισμοί. Βάζεις μια χώρα στην Ευρωζώνη που σε τέσσερα χρόνια βρίσκεται σε κίνδυνο; Μπήκαμε το 2000 και το 2004 αρχίσαμε να παραπαίουμε. Αυτό σημαίνει ότι ο κουτσός έτρεξε σε αγώνα αρτιμελών.
Και σας ξαναρωτώ: Δεν είναι παρακινδυνευμένο όλο αυτό;
Αν συμβούν όλα τα παραπάνω νομίζω πως θα υπάρχει μια άλλη δυναμική στη σύγκρουση. Αυτή τη στιγμή, δεν χρειάζονται στρατοί αλλά κοινή δημοσιονομική πεποίθηση. Να λοιπόν που η Πορτογαλία κάνει την ανατροπή και θα δώσει και ώθηση στην Ισπανία να πράξει το ίδιο. Διαμορφώνεται μια νέα κατάσταση κι είναι καλό που στην Ελλάδα υπάρχει αριστερή κυβέρνηση για να παρακολουθήσει το καινούργιο. Η κυβέρνηση πρέπει να έχει ορατότητα του μέλλοντος. Να κυβερνήσει ξανά η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ - γιατί; Είναι δύο απολύτως διεφθαρμένα κόμματα που διοίκησαν κλέβοντας εν χορώ. Είναι αλήτες και πρέπει να τελειώνουμε με αυτούς.
Ποιους συγκεκριμένα;
Επιμένω ότι ο Σημίτης είναι το πρόσωπο-σταθμός στη διάλυση της χώρας. Αυτός άνοιξε τις πόρτες στο χάος. Κι επίσης, για μένα κακώς κάνει βόλτες ο Γιώργος Παπανδρέου στην Ελλάδα. Στην αρχαία Ελλάδα θα είχε εξοστρακιστεί όλη η οικογένεια Παπανδρέου. Αντιθέτως αυτοί παρουσιάζουν και βιβλία της μαμάς τους στον Ιανό. Για τη ζημιά που έχουν κάνει θα έπρεπε να έχουν φύγει από τη χώρα, όχι να περιφέρονται σαν νικητές στα ερείπια.
Άπαντες γνωρίζουν ότι εκπρόσωποι προηγούμενων κυβερνήσεων καταχράστηκαν δημόσιο χρήμα. Δεν πρέπει να τιμωρηθούν; Γιατί κι αυτή η συζήτηση έχει πλέον παλιώσει επικίνδυνα...
Πρέπει να αλλάξουν οι δομές στη δικαιοσύνη• ένα πολύ μικρό κομμάτι λειτουργών είναι ελεύθερο, οι περισσότεροι είναι εντεταλμένοι για να κουκουλώνουν υποθέσεις. Θέλουν ξήλωμα με συνοπτικές διαδικασίες. Κι έπειτα πρέπει να αποσυρθεί ο νόμος περί ευθύνης υπουργών για να δικαστούν και μάλιστα χωρίς διαδικασίες. Δεν μπορεί να κλέβουν χωρίς «διαδικασίες» και να προστατεύονται με διαδικασίες. Αν η Αριστερά θέλει να κυβερνήσει πρέπει να προτείνει πράγματα που δεν ακολουθούν τη νοοτροπία της δεξιάς.
Σε περίπτωση που η κυβέρνηση Σύριζα δεν επιδείξει την τόλμη για όλες αυτές τις μεταρρυθμίσεις εσείς που θα βρεθείτε;
Ασφαλώς και δεν θα είμαι δίπλα της. Η αλλαγή που υποστηρίζει ένας άνθρωπος, ο καθένας μας δηλαδή, είναι κοινή πεποίθηση. Όμως, η αλλαγή γίνεται από όλους όχι από έναν. Αν υποθέσουμε ότι μια γυναίκα κακοποιείται από τον άνδρα της. Τι κάνει; Καταρχάς παίρνει την απόφαση να φύγει, να απαλλαγεί από αυτή την κατάσταση. Ανοίγει λοιπόν, την πόρτα, κάνει το πρώτο βήμα. Δεύτερον παίρνει το πρώτο αμάξι που βγαίνει στο δρόμο της για να απομακρυνθεί από εκείνον. Μακάρι να είναι καλός ο οδηγός και να την πάει κάπου καλύτερα. Έτσι κι εμείς. Έχουμε ανέβει στο αυτοκίνητο και φεύγουμε. Ο Τσίπρας φαίνεται ότι είναι καλός οδηγός. Αν όμως κάνει κύκλους θα κατέβουμε από το αυτοκίνητο.
Με προορισμό;
Να πάμε πιο αριστερά. Επιμένω πως οι Έλληνες δεν θα πάνε συντηρητικά. Το 50% που απείχε στις εκλογές είναι αριστεροί που δεν ανέχονται τον συμβιβασμό της Αριστεράς. Είναι στο χέρι του Τσίπρα να κάνει την ανατροπή. Ο κόσμος κατανοεί τις δυσκολίες αλλά ο χρόνος δεν είναι απεριόριστος. Έχει αργήσει να κάνει παρεμβάσεις. Κι αν αργήσει πολύ, θα χάσει το μοναδικό τρένο της Ιστορίας. Και ναι μεν, αυτή τη στιγμή υπάρχουν άλλοι να κυβερνήσουν αλλά ο κίνδυνος δεν έρχεται από το παρελθόν, έρχεται από το μέλλον. Το μέλλον βιάζεται να υπάρξει στην Ελλάδα, θα βρει τρόπο να εκφραστεί και θα είναι πιο άναρχο.
Τότε πως εξηγείτε ότι συμβαίνουν στη χώρα μας τόσα και δεν ανοίγει ρουθούνι;
Όταν αισθάνεσαι ότι ζεις μέσα σε ένα σαλόνι όπως είναι η Ευρώπη, έχεις μια συγκεκριμένη ψυχολογία και η εξέγερση σου έχει χαρακτηριστικά του πολιτισμού της γραβάτας. Παλαιότερα που ήμασταν μόνοι μας η ανταρσία είχε να κάνει μόνο με τη φουστανέλα και την ψυχή. Τώρα πλέον, ο Έλληνας έχει μπει σε έναν υπολογισμό. Έχει ζήσει την ψευτο-ευμάρεια, έχει αποκτήσει κάποια πράγματα τα οποία το ίδιο σύστημα που του τα έδωσε, τα ζητάει πίσω. Ακόμα συναλλάσσεται και δεν επαναστατεί. Όταν όμως διαπιστώσει ότι θα χάσει το σπίτι του δεν θα μείνει τίποτα όρθιο στη χώρα.
Τη στιγμή δε, που χιλιάδες ανέστιοι άνθρωποι, πρόσφυγες καταφτάνουν εδώ.
Ακριβώς. Από το 2007 γίνεται συστηματική προώθηση μεταναστών και προσφύγων και οι βόρειοι Ευρωπαίοι μας έχουν αφήσει μόνους. Κατάφεραν να φορτώσουν ένα πρόβλημα σε μια χώρα που αντιμετωπίζει τρομακτικά οικονομικά προβλήματα και δεν μπορεί να διαχειριστεί την κατάσταση. Γιατί είναι πολύ διαφορετικό να ζεις σε μια στενοχώρια και να πρέπει να αντιμετωπίζεις και τη στενοχώρια του άλλου.
Βεβαίως, το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι δημιουργεί, μεταξύ άλλων, πολύ κακές προϋποθέσεις για το προσφυγικό και την Ευρώπη γενικότερα...
Η 11η Σεπτεμβρίου άλλαξε τη ζωή στην Αμερική και η 13η Νοέμβρη αλλάζει τη ζωή στην Ευρώπη. Προφανώς θα υπάρξουν ραγδαίες αλλαγές στις ελευθερίες των ανθρώπων και στους τρόπους παρακολούθησης. Φοβάμαι πως θα εξαπλωθεί μια νέα φοβία που αν προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες φοβίες της Ευρώπης των διαχωρισμών, θα είναι καταλυτική για τη ζωή όλων. Επιπλέον, η νέα γενιά Τζιχαντιστών είναι πιο σκληρή κι επιθετική. Μην ξεχνάμε ότι έχουν ζήσει στην Ευρώπη, έχουν διαμορφώσει μιαν άλλη μορφή εκδίκησης στο μυαλό τους που συνδυάζει το φανατισμό της πίστης με τη δυτική ανισορροπία και το δυτικό τρόπο εκτέλεσης (ένα μαχητικό παρακολουθεί εκατοντάδες να σκοτώνονται ανθρώπους χωρίς να έρχεται σε επαφή μαζί τους).
Στην Ελλάδα ποιος θα είναι ο αντίκτυπος;
Δεν νομίζω ότι το κύμα τρομοκρατίας θα φτάσει στην Ελλάδα γιατί δεν έχει ανακατευτεί σε πολέμους. Θα πιεστούμε όμως, από τους Ευρωπαίους να κάνουμε αυστηρότερους ελέγχους στο κύμα των προσφύγων. Και φυσικά, θα χρεώσουν σε εμάς τις δικές τους πρακτικές. Ενώ είναι αυτοί που συμμετέχουν σε πολέμους, που αναγκάζουν ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους θα κατηγορηθούμε εμείς που δεν ελέγχουμε ποιοι έρχονται.
Θα πηγαίνατε ως εθελοντής σε ένα νησί που πλήττεται;
Εννοείται. Χαίρομαι που είμαστε αλληλέγγυοι και θεωρώ ότι αυτό είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε γι' αυτούς τους τυραννισμένους ανθρώπους. Δεν διαπραγματεύομαι το χαρακτήρα των Ελλήνων, ίσα-ίσα με κρατάει όρθιο. Ψυχικά όρθιο με κράτησαν κι οι τρεις γιαγιάδες που τάισαν το μωρό της προσφυγοπούλας.
Στέλλα Χαραμή
http://tospirto.net/theater/people/24676
ΠΡΕΖΑ TV
19-11-2015
3.973 λέξεις. Ένα δημοσιογραφικό κείμενο δεν πρέπει ποτέ να ξεκινάει με αριθμό. Κανόνας. Στην περίπτωση της συνέντευξης του Λάκη Λαζόπουλου θα τον παραβώ• όχι για εντυπωσιοθηρικούς λόγους αλλά γιατί τα λόγια του – τα διαβάζω ξανά και ξανά πάνω-κάτω στη μπάρα του scroll down – είναι ένα εύφλεκτο υλικό σε μια φλεγόμενη εποχή. Όπως και να έχει• είτε συμφωνείς, είτε διαφωνείς μαζί του.
Κλείνουμε ραντεβού τη μοναδική μέρα που δεν έχει θέατρο, ημέρα πανελλαδικής απεργίας. Στο κέντρο της Αθήνας μια ενοχλητική αμηχανία. Εκείνος το είχε περπατήσει νωρίτερα, το μεσημέρι. «Ξέρεις τι εικόνα έχω;» λέει. «Σαν να είμαστε όλοι σε ένα γκρεμό κι ο ένας να κρέμεται σ' ένα κλαδί πιο ψηλά, ο άλλος πιο χαμηλά. Πάντως όλοι βρίσκονται στο κενό. Διαχέεται αυτή η στενοχώρια, είναι χυμένη στους δρόμους σαν το γάλα που πετούσαν κάποτε οι παραγωγοί. Νομίζω ότι περπατάω πάνω στη στενοχώρια, πάνω στο πρόβλημα, πάνω σε μια κραυγή. Οι καταστάσεις είναι οριακές. Και σκέφτομαι αν όλο αυτό που ζούμε αξίζει... Πεθαίνουν οι άνθρωποι για να ζήσει ποιος; Δεν ξέρεις καν τι διασώζεται».
Καθισμένος στη γκρίζα πολυθρόνα του σαλονιού, ήρεμος, ρίχνει αόριστες ματιές πάνω από τις ταράτσες της πόλης που αχνοφαίνονται από τη τζαμαρία. Ξαναγυρίζει προς το μέρος μου, με τη σκέψη του να έχει κάνει ήδη διαδρομές όσην ώρα δεν μιλάει. Τώρα, ακούγεται σαν να βρήκε θάρρος στις σκέψεις του. «Αυτή η μίξη αισθημάτων που χαρακτηρίζει τους Έλληνες, από το ραγιαδισμό που 400 χρόνια τους πότισε, την κατοχή που δεν ανέχτηκαν και την ελευθερία του πνεύματος να μπορούν να υπάρξουν παντού και πάντα σαν αέρας, δημιουργεί μια συγκίνηση από το πουθενά όπως και νεύρα - πάλι από το πουθενά. Η Ελλάδα έχει απολήξεις και άκρα που το ένα ακουμπάει τον ουρανό και το άλλο το Διάολο».
Η επίσημη αφορμή της συνάντησης μας αφορά (διαβολική σύμπτωση) στο Θεό. Τον επικαλείται ο Λάκης Λαζόπουλος για τις ανάγκες της νέας του παράστασης στο θέατρο Γκλόρια, «Θεέ μου, τι σου κάναμε;» (βασισμένη στην ομώνυμη γαλλική ταινία). Παραδόξως την προσπερνάμε στα γρήγορα. Μάλλον φταίει που τον ρωτάω αν θα ήθελε να συμμετέχει στο σχηματισμό μιας κυβέρνησης. «Δεν νομίζω ότι αυτό είναι το ζητούμενο από μένα. Δεν είμαι το κατάλληλο πρόσωπο. Πιστεύω ότι ο ρόλος μου είναι αποδοτικότερος εκτός αυτής, ως εκ τούτου δεν θέλω να είμαι σε καμία κυβέρνηση».
Απλά πράγματα. Ο Λαζόπουλος είναι καλλιτέχνης με οξυμένα τα πολιτικά του αντανακλαστικά. Και ως τέτοιος μιλάει. «Ήμουν εκεί που ήθελα να είμαι, έκανα αυτά που μπορούσα να κάνω, ξόδεψα πολύ χρόνο σε αυτό που αγαπώ, έχω μόνο ευχαριστώ να πω στους ανθρώπους για ότι ζω και φαίνεται ότι θα ζήσω. Δεν έχω παράπονα, μόνο ευγνωμοσύνη». Αυτή η πληθωρική φύση που φορές του ήταν επώδυνη. Αφηγείται ένα περιστατικό της, το διάλογο με έναν ψυχίατρο, όταν σε εποχή βαθιάς κατάθλιψης του ζητούσε επιτακτικά να τον απαλλάξει από τις κρίσεις πανικού, τις λιποθυμίες, τους φόβους. «Και ο γιατρός μου είπε “μπορώ να σε θεραπεύσω αλλά αν το κάνω δεν θα γράφεις το ίδιο καλά πια. Τα προβλήματα που έχεις είναι και η αιτία που γράφεις όσα γράφεις. Πάρε όποια απόφαση θέλεις αλλά για να αποδίδεις το ίδιο, πρέπει να αποδεχθείς τις δυσκολίες σου”. Τις αποδέχθηκα λοιπόν. Είναι τα τρωτά μου σημεία που με κάνουν αυτόν που είμαι. Αυτό που μπορώ να κάνω».
Από τις ελάχιστες φορές που παίζετε σε ένα κείμενο το οποίο δεν είναι δικό σας. Τι ήταν τόσο επείγον;
Μου άρεσε το έργο, μου θύμιζε παλιά ελληνική κωμωδία, είχε πολύ ωραίους ρόλους και θεώρησα ότι μπορούσα να το προσαρμόσω στην ελληνική πραγματικότητα με ένα μοντέρνο τρόπο. Με ενδιέφερε επίσης γιατί δηλώνει βασικά πράγματα: Πως ο έρωτας έχει ανοιχτές πόρτες παντού, πως η ευτυχία δεν έχει χρώμα, πως δεν μπορείς να φορτώνεις στα παιδιά σου τα δικά σου όνειρα – έχουν δικά τους.
Δεν είναι απελευθερωτικό να έχετε λιγότερες ευθύνες;
Όχι κατ' ανάγκη. Θέλω να είμαι μέσα στη δημιουργία. Διαφορετικά μου φαίνεται ότι κάνω κάτι λιγότερο από αυτό που μπορώ. Απολαμβάνω να στήνω ρόλους, να επεξεργάζομαι το κείμενο, να επιλέγω το κάστινγκ, να σκηνοθετώ. Από την άλλη, ευχαριστιέμαι να μην έχω να κάνω τίποτα, να αφήνομαι μόνο στον εκάστοτε ρόλο αλλά στο μεταξύ θα βρω κάτι να γράψω ακόμα κι αν δεν αφορά στην παράσταση στην οποία δουλεύω. Δεν μπορώ να μην γράφω.
Θα γράφατε επιθεώρηση με κυβέρνηση Σύριζα;
Ναι, άνετα. Έχει πολύ υλικό να δώσει.
Με προσωρινό τίτλο;
Το «αριστερά» θα έπαιζε σίγουρα. Σκέφτομαι αν θα ήταν αριστερά της δεξιάς, δεξιά της αριστεράς ή αριστερά της Εδέμ...
Σκέφτεστε τον εαυτό σας εκτός των θεατρικών πραγμάτων;
Ναι κι εύχομαι σύντομα. Γιατί σαν άνθρωπος είμαι απρόβλεπτος. Δεν θα κάτσω εδώ αιώνια.
Θα ήταν δύσκολο πάντως να σταματήσετε να σκέφτεστε μέσα από πολιτικό φίλτρο.
Η καλλιτεχνική δημιουργία που σχετίζεται με τη σάτιρα δεν μπορεί να αγνοήσει την κοινωνική συνθήκη και την πολιτική δομή. Ο Αριστοφάνης όταν έγραφε εναντίον της εξουσίας ήξερε πως λειτουργεί για να μπορεί να τη χτυπήσει. Δεν συγκρίνω τον εαυτό μου με τον Αριστοφάνη αλλά κάνουμε την ίδια δουλειά, παρότι δεν είμαι συγκρίσιμο μέγεθος. Εκείνος είχε εργοστάσιο παπουτσιών κι εγώ είμαι ένας απλός υποδηματοποιός. Πάντως οφείλω να έχω πολιτική εγρήγορση.
Σε πρόσφατο άρθρο σας στο www.altsantiri.gr λέτε πως «δεν ήρθε η αριστερά να δώσει νέα ονόματα σε παλιούς φόρους». Γιατί έχει έρθει η Αριστερά λοιπόν;
Για να βελτιώσει τη σχέση με την Ευρώπη και τα μνημόνια και για να απαλλάξει τη χώρα από ένα μη βιώσιμο χρέος. Αν η Αριστερά δεν καταφέρει να μειώσει το χρέος θα έχει την ίδια τύχη που είχε ο Σαμαράς κι ο Παπανδρέου. Απλώς, επειδή ο Τσίπρας είναι συμπαθέστερος θα βιώσει ένα μακρύτερο χρόνο αποδόμησης.
Ας υποθέσουμε ότι η κυβέρνηση πετυχαίνει την απομείωση του χρέους. Μετά τι;
Θα ελαφρύνει κάπως η κατάσταση και τότε θα μπορεί να καταργήσει τον ΕΝΦΙΑ, τους φόρους αλληλεγγύης, εστίασης και η χώρα να αρχίσει να αναπνέει. Τότε μόνο, θα υπάρχει προοπτική αλλαγής σε οικονομικό επίπεδο.
Και σε κοινωνικό επίπεδο όπου επίσης επικρατεί χάος;
Εκεί έπρεπε να έχει τρέξει πολλά ζητήματα και δεν το έχει κάνει. Δεν μπορεί η Αριστερά να σκέφτεται συντηρητικά, πρέπει να δει τι θα γίνει με τις σχέσεις Κράτους κι Εκκλησίας. Αν απλώς συντηρήσει την προηγούμενη κατάσταση με καινούργια λόγια, δεν έχει λόγο ύπαρξης. Η Αριστερά πρέπει να πετύχει μια νέα κοινωνική συνοχή, μια νέα σχέση με το δημόσιο.
Δηλαδή;
Δηλαδή τι λογική υπάρχει στο να έχει γεμίσει με αυθαίρετα όλη η χώρα τα οποία ηλεκτροδοτούνται από τη ΔΕΗ, έχουν παροχή νερού, δρόμους που τους έφτιαξαν οι δήμοι... Προτείνω αυτός που έχει υπογράψει για ένα αυθαίρετο από τη ΔΕΗ να πηγαίνει μέσα χωρίς δεύτερη συζήτηση και ΕΔΕ• κι αντιστοίχως οι υπόλοιποι υπεύθυνοι που έχουν παραβεί νόμους. Αυτή λοιπόν, είναι δουλειά της Αριστεράς, να ορίσει ένα νέο Δημόσιο. Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι το Δημόσιο που ήταν κακό επί ΝΔ θα γίνει καλό επί Σύριζα. Πρέπει να περάσει στον 21ο αιώνα.
Λέτε πως αυτό είναι εφικτό σε μια χώρα σαν την Ελλάδα;
Στην πολιτική είναι όλα εφικτά. Οι αποφάσεις είναι που οδηγούν τους ανθρώπους σε κατάσταση δημιουργίας. Αυτή τη στιγμή είναι όλοι αδρανείς. Οι νέοι της χώρας κάθονται στα καφενεία και σκέφτονται αν θα μείνουν στην Ελλάδα ή αν θα φύγουν. Οι συνταξιούχοι αν θα πάρουν ή δεν θα πάρουν τη σύνταξη, οι ιδιοκτήτες αν θα χάσουν ή δεν θα χάσουν το σπίτι, ο μαγαζάτορας αν θα ανοίξει ή θα κλείσει το μαγαζί, αν θα πληρώσει ή δεν θα πληρώσει τον ΦΠΑ, αν θα πάρει ή δεν θα πάρει δάνειο, αν θα ζήσει ή δεν θα ζήσει. Αυτό είναι χώρα σε αναμονή.
Και πόσο χρόνο «δίνετε» στην κυβέρνηση για να δείξει πραγματικά δείγματα δουλειάς;
Μέχρι το τέλος του 2016. Αν στο μεσοδιάστημα η Ευρώπη δεν κινήσει τη λύση του χρέους δεν έχουμε λόγο να παραμείνουμε στην ΕΕ. Εξάλλου, αισθάνομαι ότι δεν είμαστε Ευρωπαίοι• είμαστε στην Ευρωζώνη αλλά όχι στην Ευρώπη, είμαστε τα αποπαίδια της Ευρώπης.
Που σημαίνει ότι βλέπετε τη δραχμή να έρχεται;
Δεν ξέρω αν έρχεται η δραχμή, ξέρω ότι οι Έλληνες δεν μπορούν να συνεχίσουν κάτω από αυτές τις συνθήκες. Αυτή τη στιγμή, η χώρα διαλύεται, οι Ευρωπαίοι κάνουν την Ελλάδα εξοχικό τους. Ο Έλληνας δεν μετέχει της ζωής, έχουμε αποσυρθεί. Κλειστήκαμε στα σπίτια μας για να ζουν οι άλλοι που έχουν λεφτά και να ταξιδεύουν ως εδώ. Και ρωτάω, η Ελλάδα θα γίνει μια ξαπλώστρα για να ξαπλώνει ο Γερμανός; Θα γίνουμε ένα είδος ευρωπαϊκής Ταϊλάνδης;
Ζηλέψατε το παράδειγμα της Πορτογαλίας;
Η Πορτογαλία και η Ισπανία μαζί με την Ελλάδα θα γίνουν το καινούργιο κλειδί αλλαγής του συστήματος. Προφανώς και δεν μπορούμε να κινηθούμε μόνοι μας. Χρειάζεται να φτιάξουμε την Ευρώπη του Νότου, πιθανώς και με κοινό νόμισμα. Γιατί αν οι χώρες της λιτότητας έχουν αυτή τη λογική μπορούν να κάνουν ένα δικό τους κλαμπ με πορτιέρη τη Γερμανία! Κι ας κάνει ο Σόϊμπλε πόρτα στο ποιον θέλει και ποιον όχι. Αλλά ας έρθουν και οι χώρες του Νότου να συστήσουν τη δική τους ένωση - όχι φυσικά για να γίνουν το χολ όπου θα υποδέχονται τα καραβάνια των προσφύγων ώστε να μην υπάρχει συνωστισμός στα σαλόνια των βορείων. Το προσφυγικό θα πρέπει να λυθεί συνολικά.
Μιλάτε δηλαδή για μια ένωση υπό το ευρώ του Νότου;
Το ευρώ (όπως το ξέρουμε) είναι το μόνο νόμισμα στον κόσμο που δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Πρέπει ή να εκτελεστεί η χώρα που παθαίνει το πρόβλημα ή να φύγει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είναι μολυσματικό νόμισμα, θεραπεία δεν υπάρχει. Για να σωθούν οι υπόλοιποι σκοτώνουν το άρρωστο κράτος. Μέσα στην Άνοιξη λένε ότι θα μας προτείνουν ευρω-δραχμή, δηλαδή μια δραχμή που παριστάνει το ευρώ. Σε κάθε περίπτωση θα μας γλυκάνει στο εσωτερικό αλλά θα μας αφαιρέσει πρωτοβουλία κινήσεων να ηγηθούμε μιας ανατροπής στην Ευρώπη. Πιστεύω όμως ότι συντάσσεται καινούργια προοπτική. Γι' αυτό λέω ότι οι χώρες του Νότου πρέπει να προχωρήσουν σε νέο νόμισμα. Η Ευρώπη έχει διαιρεθεί έτσι κι αλλιώς. Η Μέρκελ έχει υψώσει ξανά το τείχος. Δεν είμαστε ίδιοι, δεν έχουμε κοινά συμφέροντα. Μιλάμε πια για τη Γερμανία και τους φίλους της. Η Γερμανία ζει μόνη της τον Γ΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ακούγεται υπερβολικό...
Αλλά δεν είναι. Θα το αποδείξει η Ιστορία. Το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας θα μπορούσε άνετα να είχε λυθεί. Άφησαν όμως μια χώρα να φτάσει σε δυσθεώρητο χρέος. Παρόλα αυτά, το χρέος δεν έγινε από Κυριακή προς Δευτέρα, το παρακολουθούσαν οργανισμοί. Βάζεις μια χώρα στην Ευρωζώνη που σε τέσσερα χρόνια βρίσκεται σε κίνδυνο; Μπήκαμε το 2000 και το 2004 αρχίσαμε να παραπαίουμε. Αυτό σημαίνει ότι ο κουτσός έτρεξε σε αγώνα αρτιμελών.
Και σας ξαναρωτώ: Δεν είναι παρακινδυνευμένο όλο αυτό;
Αν συμβούν όλα τα παραπάνω νομίζω πως θα υπάρχει μια άλλη δυναμική στη σύγκρουση. Αυτή τη στιγμή, δεν χρειάζονται στρατοί αλλά κοινή δημοσιονομική πεποίθηση. Να λοιπόν που η Πορτογαλία κάνει την ανατροπή και θα δώσει και ώθηση στην Ισπανία να πράξει το ίδιο. Διαμορφώνεται μια νέα κατάσταση κι είναι καλό που στην Ελλάδα υπάρχει αριστερή κυβέρνηση για να παρακολουθήσει το καινούργιο. Η κυβέρνηση πρέπει να έχει ορατότητα του μέλλοντος. Να κυβερνήσει ξανά η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ - γιατί; Είναι δύο απολύτως διεφθαρμένα κόμματα που διοίκησαν κλέβοντας εν χορώ. Είναι αλήτες και πρέπει να τελειώνουμε με αυτούς.
Ποιους συγκεκριμένα;
Επιμένω ότι ο Σημίτης είναι το πρόσωπο-σταθμός στη διάλυση της χώρας. Αυτός άνοιξε τις πόρτες στο χάος. Κι επίσης, για μένα κακώς κάνει βόλτες ο Γιώργος Παπανδρέου στην Ελλάδα. Στην αρχαία Ελλάδα θα είχε εξοστρακιστεί όλη η οικογένεια Παπανδρέου. Αντιθέτως αυτοί παρουσιάζουν και βιβλία της μαμάς τους στον Ιανό. Για τη ζημιά που έχουν κάνει θα έπρεπε να έχουν φύγει από τη χώρα, όχι να περιφέρονται σαν νικητές στα ερείπια.
Άπαντες γνωρίζουν ότι εκπρόσωποι προηγούμενων κυβερνήσεων καταχράστηκαν δημόσιο χρήμα. Δεν πρέπει να τιμωρηθούν; Γιατί κι αυτή η συζήτηση έχει πλέον παλιώσει επικίνδυνα...
Πρέπει να αλλάξουν οι δομές στη δικαιοσύνη• ένα πολύ μικρό κομμάτι λειτουργών είναι ελεύθερο, οι περισσότεροι είναι εντεταλμένοι για να κουκουλώνουν υποθέσεις. Θέλουν ξήλωμα με συνοπτικές διαδικασίες. Κι έπειτα πρέπει να αποσυρθεί ο νόμος περί ευθύνης υπουργών για να δικαστούν και μάλιστα χωρίς διαδικασίες. Δεν μπορεί να κλέβουν χωρίς «διαδικασίες» και να προστατεύονται με διαδικασίες. Αν η Αριστερά θέλει να κυβερνήσει πρέπει να προτείνει πράγματα που δεν ακολουθούν τη νοοτροπία της δεξιάς.
Σε περίπτωση που η κυβέρνηση Σύριζα δεν επιδείξει την τόλμη για όλες αυτές τις μεταρρυθμίσεις εσείς που θα βρεθείτε;
Ασφαλώς και δεν θα είμαι δίπλα της. Η αλλαγή που υποστηρίζει ένας άνθρωπος, ο καθένας μας δηλαδή, είναι κοινή πεποίθηση. Όμως, η αλλαγή γίνεται από όλους όχι από έναν. Αν υποθέσουμε ότι μια γυναίκα κακοποιείται από τον άνδρα της. Τι κάνει; Καταρχάς παίρνει την απόφαση να φύγει, να απαλλαγεί από αυτή την κατάσταση. Ανοίγει λοιπόν, την πόρτα, κάνει το πρώτο βήμα. Δεύτερον παίρνει το πρώτο αμάξι που βγαίνει στο δρόμο της για να απομακρυνθεί από εκείνον. Μακάρι να είναι καλός ο οδηγός και να την πάει κάπου καλύτερα. Έτσι κι εμείς. Έχουμε ανέβει στο αυτοκίνητο και φεύγουμε. Ο Τσίπρας φαίνεται ότι είναι καλός οδηγός. Αν όμως κάνει κύκλους θα κατέβουμε από το αυτοκίνητο.
Με προορισμό;
Να πάμε πιο αριστερά. Επιμένω πως οι Έλληνες δεν θα πάνε συντηρητικά. Το 50% που απείχε στις εκλογές είναι αριστεροί που δεν ανέχονται τον συμβιβασμό της Αριστεράς. Είναι στο χέρι του Τσίπρα να κάνει την ανατροπή. Ο κόσμος κατανοεί τις δυσκολίες αλλά ο χρόνος δεν είναι απεριόριστος. Έχει αργήσει να κάνει παρεμβάσεις. Κι αν αργήσει πολύ, θα χάσει το μοναδικό τρένο της Ιστορίας. Και ναι μεν, αυτή τη στιγμή υπάρχουν άλλοι να κυβερνήσουν αλλά ο κίνδυνος δεν έρχεται από το παρελθόν, έρχεται από το μέλλον. Το μέλλον βιάζεται να υπάρξει στην Ελλάδα, θα βρει τρόπο να εκφραστεί και θα είναι πιο άναρχο.
Τότε πως εξηγείτε ότι συμβαίνουν στη χώρα μας τόσα και δεν ανοίγει ρουθούνι;
Όταν αισθάνεσαι ότι ζεις μέσα σε ένα σαλόνι όπως είναι η Ευρώπη, έχεις μια συγκεκριμένη ψυχολογία και η εξέγερση σου έχει χαρακτηριστικά του πολιτισμού της γραβάτας. Παλαιότερα που ήμασταν μόνοι μας η ανταρσία είχε να κάνει μόνο με τη φουστανέλα και την ψυχή. Τώρα πλέον, ο Έλληνας έχει μπει σε έναν υπολογισμό. Έχει ζήσει την ψευτο-ευμάρεια, έχει αποκτήσει κάποια πράγματα τα οποία το ίδιο σύστημα που του τα έδωσε, τα ζητάει πίσω. Ακόμα συναλλάσσεται και δεν επαναστατεί. Όταν όμως διαπιστώσει ότι θα χάσει το σπίτι του δεν θα μείνει τίποτα όρθιο στη χώρα.
Τη στιγμή δε, που χιλιάδες ανέστιοι άνθρωποι, πρόσφυγες καταφτάνουν εδώ.
Ακριβώς. Από το 2007 γίνεται συστηματική προώθηση μεταναστών και προσφύγων και οι βόρειοι Ευρωπαίοι μας έχουν αφήσει μόνους. Κατάφεραν να φορτώσουν ένα πρόβλημα σε μια χώρα που αντιμετωπίζει τρομακτικά οικονομικά προβλήματα και δεν μπορεί να διαχειριστεί την κατάσταση. Γιατί είναι πολύ διαφορετικό να ζεις σε μια στενοχώρια και να πρέπει να αντιμετωπίζεις και τη στενοχώρια του άλλου.
Βεβαίως, το τρομοκρατικό χτύπημα στο Παρίσι δημιουργεί, μεταξύ άλλων, πολύ κακές προϋποθέσεις για το προσφυγικό και την Ευρώπη γενικότερα...
Η 11η Σεπτεμβρίου άλλαξε τη ζωή στην Αμερική και η 13η Νοέμβρη αλλάζει τη ζωή στην Ευρώπη. Προφανώς θα υπάρξουν ραγδαίες αλλαγές στις ελευθερίες των ανθρώπων και στους τρόπους παρακολούθησης. Φοβάμαι πως θα εξαπλωθεί μια νέα φοβία που αν προστεθεί στις ήδη υπάρχουσες φοβίες της Ευρώπης των διαχωρισμών, θα είναι καταλυτική για τη ζωή όλων. Επιπλέον, η νέα γενιά Τζιχαντιστών είναι πιο σκληρή κι επιθετική. Μην ξεχνάμε ότι έχουν ζήσει στην Ευρώπη, έχουν διαμορφώσει μιαν άλλη μορφή εκδίκησης στο μυαλό τους που συνδυάζει το φανατισμό της πίστης με τη δυτική ανισορροπία και το δυτικό τρόπο εκτέλεσης (ένα μαχητικό παρακολουθεί εκατοντάδες να σκοτώνονται ανθρώπους χωρίς να έρχεται σε επαφή μαζί τους).
Στην Ελλάδα ποιος θα είναι ο αντίκτυπος;
Δεν νομίζω ότι το κύμα τρομοκρατίας θα φτάσει στην Ελλάδα γιατί δεν έχει ανακατευτεί σε πολέμους. Θα πιεστούμε όμως, από τους Ευρωπαίους να κάνουμε αυστηρότερους ελέγχους στο κύμα των προσφύγων. Και φυσικά, θα χρεώσουν σε εμάς τις δικές τους πρακτικές. Ενώ είναι αυτοί που συμμετέχουν σε πολέμους, που αναγκάζουν ανθρώπους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους θα κατηγορηθούμε εμείς που δεν ελέγχουμε ποιοι έρχονται.
Θα πηγαίνατε ως εθελοντής σε ένα νησί που πλήττεται;
Εννοείται. Χαίρομαι που είμαστε αλληλέγγυοι και θεωρώ ότι αυτό είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε γι' αυτούς τους τυραννισμένους ανθρώπους. Δεν διαπραγματεύομαι το χαρακτήρα των Ελλήνων, ίσα-ίσα με κρατάει όρθιο. Ψυχικά όρθιο με κράτησαν κι οι τρεις γιαγιάδες που τάισαν το μωρό της προσφυγοπούλας.
Στέλλα Χαραμή
http://tospirto.net/theater/people/24676
ΠΡΕΖΑ TV
19-11-2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου