Εχουν περάσει 10 χρόνια από το «μακρύ καλοκαίρι» της τελευταίας τόσο μαζικής εξόδου στους δρόμους του φοιτητικού κινήματος της διετίας 2006-2007. Αν η νεολαία είναι ο πολιτικός σεισμογράφος μιας εποχής, ίσως «κάπου την έχουμε πατήσει» όπως θα έλεγε και ο Κηλαηδόνης.
«Ο Τάκης μεγάλωσε και έγινε κυριλέ. Οι μόνοι κύκλοι που βλέπει πια είναι από τις αγαπημένες του σειρές. Πού είναι η Μαρία που περιμένει στην ουρά του ΟΑΕΔ; Πού είναι ο Γιώργος που δουλεύει σε call center και παράλληλα προσπαθεί να τελειώσει ένα διδακτορικό με αυταπάρνηση; Πού είναι ο Κώστας που παίρνει φάρμακα; Που είναι η Ελένη που τα παράτησε όλα και αποφάσισε να κάνει θέατρο χωρίς καμία οικονομική εξασφάλιση; Πού είναι ο Παναγιώτης που έφυγε για το εξωτερικό χωρίς προοπτική να ξαναγυρίσει;» αναρωτιέται ένας από τους ομιλητές της εκδήλωσης που διοργάνωσε η αριστερή ιστοσελίδα k-lab.
Η αίθουσα του κεντρικού αμφιθεάτρου της ΑΣΟΕΕ είναι σχεδόν κατάμεστη, ο μέσος όρος ηλικίας των συγκεντρωμένων είναι λίγο πάνω από τα 30, παλιοί ΕΑΑΚίτες, ΑΡΑΝίτες, ΑΡΑΣίτες, πρώην μέλη του Δικτύου, της ΑΡΕΝ, των Αγωνιστικών Κινήσεων, ορισμένοι αντιεξουσιαστές, κάποιοι από τη Σπουδάζουσα της ΚΝΕ, μαζί με καθηγητές που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις.
Μοιάζει με γενική συνέλευση, αλλά είναι μια χαλαρή συζήτηση με ομιλίες και αυθόρμητες τοποθετήσεις, με περισσότερα χαμόγελα ίσως και με λιγότερο πάθος.
Ανάμεσα στους παρευρισκομένους αντικρίζουμε τον πρώην πρόεδρο της ΠΟΣΔΕΠ, Λάζαρο Απέκη, τον παλιό αντιπρόεδρό της Γιάννη Μαΐστρο και τον Τάκη Πολίτη, πρώην πρόεδρο του Ενιαίου Συλλόγου Διδασκόντων Θεσσαλίας, ο οποίος σύρθηκε στα δικαστήρια επειδή απήργησε.
Στον προτζέκτορα προβάλλονται εναλλασσόμενες φωτογραφίες, βίντεο και αφισάκια από τις κινητοποιήσεις της νεολαίας των ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Φωτογραφίες της Μαριέττας Γιαννάκου και του Βύρωνα Πολύδωρα, αφίσες κατά του νόμου-πλαισίου, της αναθεώρησης του άρθρου 16, σκηνές άγριας αστυνομικής καταστολής και αφίσες για τις 406 καταλήψεις σχολών.
Μιας γενιάς που ονομαζόταν τότε η γενιά των 1.000 ευρώ, η οποία λίγο αργότερα έγινε των 700 και σήμερα των 400 και αν...
«Μιας γενιάς που, περικλείοντας αμέτρητες προσωπικές διαδρομές -όπως και κάθε γενιά-, αποδομήθηκε όσο λίγες. Ποιος από εμάς στα αλήθεια πίστευε ότι αυτά που λέγαμε στα φοιτητικά αμφιθέατρα θα επιβεβαιωθούν στη χειρότερη εκδοχή τους; Προσωπικά κάθε φορά που τα έλεγα πίστευα ότι υπερβάλλω και λίγο για να πείσω τη συνέλευση» λέει η αρχιτέκτονας Σοφία Τσάδαρη (ΝΑΡ).
Εκείνη τη διετία οι περισσότερες σχολές της χώρας παρέμειναν κατειλημμένες για πολλούς μήνες, με δυο κορυφαίες στιγμές έξαρσης τα δίμηνα Μάη-Ιούνη του 2006 και Φλεβάρη-Μάρτη του 2007.
Οπως υπογραμμίστηκε στην εκδήλωση, το φοιτητικό κίνημα του 2006-07 με τις εβδομαδιαίες μαζικές καταλήψεις και τα νικηφόρα αποτελέσματα αποτέλεσε ταυτόχρονα τομή και συνέχεια των κινημάτων του παρελθόντος (διαδηλώσεις 1991, καταλήψεις 1995, κινητοποιήσεις κατά του νόμου Αρσένη, κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης των αρχών του 2000, αντιπολεμικές συγκεντρώσεις 2003).
Τελευταία εμφάνιση
Από την άλλη πλευρά αποτέλεσε την τελευταία εμφάνιση, με μια αναλαμπή επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου, του φοιτητικού κινήματος όπως το ξέραμε ώς τότε και σηματοδότησε την έναρξη ενός διαφορετικού τρόπου συγκρότησης των κινημάτων –όπως φάνηκε με την εξέγερση του Δεκέμβρη του ’08, το κίνημα των πλατειών του 2011, των μεγάλων αντιμνημονιακών διαδηλώσεων 2011-2012.
Το 2007 ήταν η εποχή που ο καθηγητής Θάνος Βερέμης έγραφε για «Ανώτατο όριο φοίτησης στα έξι χρόνια, κατάργηση δωρεάν διανομής συγγραμμάτων, επιβολή αξιολόγησης, ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων», ενώ ο Γιάννης Πρετεντέρης στο Mega έλεγε ότι «πρέπει να περιμένουμε να τελειώσει το συντονιστικό των ΕΑΑΚ για να δούμε τι αποφάσισαν».
Οι διαδηλωτές, ειδικά οι καθηγητές, πάσχιζαν να μην υποκύψουν στον εκβιασμό «περί καταδίκης της βίας μέσα στα πανεπιστήμια». Λίγα χρόνια αργότερα το άσυλο στην πράξη καταργήθηκε (είχε παραβιαστεί δεκάδες φορές και στο παρελθόν) ενώ τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά είναι ήδη καθεστώς.
Στην κουβέντα της εκδήλωσης δεν λείπουν οι ανεκδοτολογικές αναφορές, τα αστεία για τις πολύωρες συνελεύσεις και το Συντονιστικό για το πού θα στρίψει η πορεία, για τους μικροφραξιονισμούς, για τα διλήμματα των συνθημάτων (Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση ή Ενιαία Πανεπιστημιακή;) Ολοι συμφωνούν για την επιμονή που υπήρχε σε μια συνεκτική γραμμή κοινής δράσης διαφορετικών πολιτικών δυνάμεων και αναζήτησης της ηγεμονίας εντός των διαδικασιών του κινήματος.
Νικηφόρα στρατηγική
Αναδεικνύεται ως σημαντική η συμπόρευση με την ΠΟΣΔΕΠ της εποχής (πριν αρχίσουν οι ρήξεις στο εσωτερικό της) αλλά και τη συμμετοχή της ΚΝΕ στις διαδηλώσεις μέσα από τη σύνθεση των πολιτικών απόψεων.
Επισημαίνεται το πρόταγμα μιας νικηφόρας στρατηγικής, με μαζικά, συγκρουσιακά και καινοτόμα χαρακτηριστικά, ενάντια σε λογικές απλώς «δυναμικών μειοψηφιών», αλλά στη βάση της συγκρότησης μιας διεκδικητικής φοιτητικής πλειοψηφίας.
Στην εκδήλωση δεν υπάρχει υπέρμετρη νοσταλγία, αλλά κριτική αποτίμηση των γεγονότων και ένα ερώτημα προς απάντηση: αν υφίσταται ακόμα εκείνο το χνάρι που μπορεί να επενεργήσει στη σημερινή πολιτική πραγματικότητα.
«Φταίμε γιατί δεν δομήσαμε τα πράγματα διαφορετικά», «με εξαίρεση τους δασκάλους και τους καθηγητές το φθινόπωρο του 2007, κανένας άλλος κλάδος εργαζομένων δεν συμπορεύτηκε μαζί μας», «χρειαζόμαστε σήμερα νέους τόπους συνάντησης», «μιλάμε για παλιές ράγες και από πίσω έρχεται η ταχεία» (ο φασισμός;), «χρειαζόμαστε μαζική ανεξάρτητη πολιτική δράση χωρίς τον σημερινό ιστορικό συμβιβασμό», «δεν μπορεί να ηγεμονεύσει η ήττα», «ας μάθουμε από την επαληθευμένη συλλογική εμπειρία με τις κατακτήσεις εκείνων των χρόνων» σταχυολογούμε μερικές από τις κουβέντες των ομιλητών.
Η εκδήλωση τελειώνει χωρίς μελαγχολία, αλλά με διάθεση για χορό σε διπλανό μπαρ όπου μεταφέρονται όλοι.
Αν κάθε γενιά κατασκευάζει τη δική της μυθολογία, αν το κάνει χωρίς εξιδανικεύσεις και αυταναφορικότητες, αδυνατώντας να αφήσει τη μάχη στη μέση, «μεταξύ ουσίας και πτώσης, μεταξύ πόθου και σκέψης» (Τ. Σ. Ελιοτ), τότε ίσως εκείνα τα παιδιά, μαζί με άλλα, βρουν το υλικό της επόμενης δράσης.
Κώστας Ζαφειρόπουλος
.efsyn.gr
ΠΡΕΖΑ TV
15-2-2017
«Ο Τάκης μεγάλωσε και έγινε κυριλέ. Οι μόνοι κύκλοι που βλέπει πια είναι από τις αγαπημένες του σειρές. Πού είναι η Μαρία που περιμένει στην ουρά του ΟΑΕΔ; Πού είναι ο Γιώργος που δουλεύει σε call center και παράλληλα προσπαθεί να τελειώσει ένα διδακτορικό με αυταπάρνηση; Πού είναι ο Κώστας που παίρνει φάρμακα; Που είναι η Ελένη που τα παράτησε όλα και αποφάσισε να κάνει θέατρο χωρίς καμία οικονομική εξασφάλιση; Πού είναι ο Παναγιώτης που έφυγε για το εξωτερικό χωρίς προοπτική να ξαναγυρίσει;» αναρωτιέται ένας από τους ομιλητές της εκδήλωσης που διοργάνωσε η αριστερή ιστοσελίδα k-lab.
Η αίθουσα του κεντρικού αμφιθεάτρου της ΑΣΟΕΕ είναι σχεδόν κατάμεστη, ο μέσος όρος ηλικίας των συγκεντρωμένων είναι λίγο πάνω από τα 30, παλιοί ΕΑΑΚίτες, ΑΡΑΝίτες, ΑΡΑΣίτες, πρώην μέλη του Δικτύου, της ΑΡΕΝ, των Αγωνιστικών Κινήσεων, ορισμένοι αντιεξουσιαστές, κάποιοι από τη Σπουδάζουσα της ΚΝΕ, μαζί με καθηγητές που συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις.
Μοιάζει με γενική συνέλευση, αλλά είναι μια χαλαρή συζήτηση με ομιλίες και αυθόρμητες τοποθετήσεις, με περισσότερα χαμόγελα ίσως και με λιγότερο πάθος.
Ανάμεσα στους παρευρισκομένους αντικρίζουμε τον πρώην πρόεδρο της ΠΟΣΔΕΠ, Λάζαρο Απέκη, τον παλιό αντιπρόεδρό της Γιάννη Μαΐστρο και τον Τάκη Πολίτη, πρώην πρόεδρο του Ενιαίου Συλλόγου Διδασκόντων Θεσσαλίας, ο οποίος σύρθηκε στα δικαστήρια επειδή απήργησε.
Στον προτζέκτορα προβάλλονται εναλλασσόμενες φωτογραφίες, βίντεο και αφισάκια από τις κινητοποιήσεις της νεολαίας των ΑΕΙ και ΤΕΙ.
Φωτογραφίες της Μαριέττας Γιαννάκου και του Βύρωνα Πολύδωρα, αφίσες κατά του νόμου-πλαισίου, της αναθεώρησης του άρθρου 16, σκηνές άγριας αστυνομικής καταστολής και αφίσες για τις 406 καταλήψεις σχολών.
Μιας γενιάς που ονομαζόταν τότε η γενιά των 1.000 ευρώ, η οποία λίγο αργότερα έγινε των 700 και σήμερα των 400 και αν...
«Μιας γενιάς που, περικλείοντας αμέτρητες προσωπικές διαδρομές -όπως και κάθε γενιά-, αποδομήθηκε όσο λίγες. Ποιος από εμάς στα αλήθεια πίστευε ότι αυτά που λέγαμε στα φοιτητικά αμφιθέατρα θα επιβεβαιωθούν στη χειρότερη εκδοχή τους; Προσωπικά κάθε φορά που τα έλεγα πίστευα ότι υπερβάλλω και λίγο για να πείσω τη συνέλευση» λέει η αρχιτέκτονας Σοφία Τσάδαρη (ΝΑΡ).
Εκείνη τη διετία οι περισσότερες σχολές της χώρας παρέμειναν κατειλημμένες για πολλούς μήνες, με δυο κορυφαίες στιγμές έξαρσης τα δίμηνα Μάη-Ιούνη του 2006 και Φλεβάρη-Μάρτη του 2007.
Οπως υπογραμμίστηκε στην εκδήλωση, το φοιτητικό κίνημα του 2006-07 με τις εβδομαδιαίες μαζικές καταλήψεις και τα νικηφόρα αποτελέσματα αποτέλεσε ταυτόχρονα τομή και συνέχεια των κινημάτων του παρελθόντος (διαδηλώσεις 1991, καταλήψεις 1995, κινητοποιήσεις κατά του νόμου Αρσένη, κίνημα κατά της παγκοσμιοποίησης των αρχών του 2000, αντιπολεμικές συγκεντρώσεις 2003).
Τελευταία εμφάνιση
Από την άλλη πλευρά αποτέλεσε την τελευταία εμφάνιση, με μια αναλαμπή επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου, του φοιτητικού κινήματος όπως το ξέραμε ώς τότε και σηματοδότησε την έναρξη ενός διαφορετικού τρόπου συγκρότησης των κινημάτων –όπως φάνηκε με την εξέγερση του Δεκέμβρη του ’08, το κίνημα των πλατειών του 2011, των μεγάλων αντιμνημονιακών διαδηλώσεων 2011-2012.
Το 2007 ήταν η εποχή που ο καθηγητής Θάνος Βερέμης έγραφε για «Ανώτατο όριο φοίτησης στα έξι χρόνια, κατάργηση δωρεάν διανομής συγγραμμάτων, επιβολή αξιολόγησης, ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων», ενώ ο Γιάννης Πρετεντέρης στο Mega έλεγε ότι «πρέπει να περιμένουμε να τελειώσει το συντονιστικό των ΕΑΑΚ για να δούμε τι αποφάσισαν».
Οι διαδηλωτές, ειδικά οι καθηγητές, πάσχιζαν να μην υποκύψουν στον εκβιασμό «περί καταδίκης της βίας μέσα στα πανεπιστήμια». Λίγα χρόνια αργότερα το άσυλο στην πράξη καταργήθηκε (είχε παραβιαστεί δεκάδες φορές και στο παρελθόν) ενώ τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά είναι ήδη καθεστώς.
Στην κουβέντα της εκδήλωσης δεν λείπουν οι ανεκδοτολογικές αναφορές, τα αστεία για τις πολύωρες συνελεύσεις και το Συντονιστικό για το πού θα στρίψει η πορεία, για τους μικροφραξιονισμούς, για τα διλήμματα των συνθημάτων (Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση ή Ενιαία Πανεπιστημιακή;) Ολοι συμφωνούν για την επιμονή που υπήρχε σε μια συνεκτική γραμμή κοινής δράσης διαφορετικών πολιτικών δυνάμεων και αναζήτησης της ηγεμονίας εντός των διαδικασιών του κινήματος.
Νικηφόρα στρατηγική
Αναδεικνύεται ως σημαντική η συμπόρευση με την ΠΟΣΔΕΠ της εποχής (πριν αρχίσουν οι ρήξεις στο εσωτερικό της) αλλά και τη συμμετοχή της ΚΝΕ στις διαδηλώσεις μέσα από τη σύνθεση των πολιτικών απόψεων.
Επισημαίνεται το πρόταγμα μιας νικηφόρας στρατηγικής, με μαζικά, συγκρουσιακά και καινοτόμα χαρακτηριστικά, ενάντια σε λογικές απλώς «δυναμικών μειοψηφιών», αλλά στη βάση της συγκρότησης μιας διεκδικητικής φοιτητικής πλειοψηφίας.
Στην εκδήλωση δεν υπάρχει υπέρμετρη νοσταλγία, αλλά κριτική αποτίμηση των γεγονότων και ένα ερώτημα προς απάντηση: αν υφίσταται ακόμα εκείνο το χνάρι που μπορεί να επενεργήσει στη σημερινή πολιτική πραγματικότητα.
«Φταίμε γιατί δεν δομήσαμε τα πράγματα διαφορετικά», «με εξαίρεση τους δασκάλους και τους καθηγητές το φθινόπωρο του 2007, κανένας άλλος κλάδος εργαζομένων δεν συμπορεύτηκε μαζί μας», «χρειαζόμαστε σήμερα νέους τόπους συνάντησης», «μιλάμε για παλιές ράγες και από πίσω έρχεται η ταχεία» (ο φασισμός;), «χρειαζόμαστε μαζική ανεξάρτητη πολιτική δράση χωρίς τον σημερινό ιστορικό συμβιβασμό», «δεν μπορεί να ηγεμονεύσει η ήττα», «ας μάθουμε από την επαληθευμένη συλλογική εμπειρία με τις κατακτήσεις εκείνων των χρόνων» σταχυολογούμε μερικές από τις κουβέντες των ομιλητών.
Η εκδήλωση τελειώνει χωρίς μελαγχολία, αλλά με διάθεση για χορό σε διπλανό μπαρ όπου μεταφέρονται όλοι.
Αν κάθε γενιά κατασκευάζει τη δική της μυθολογία, αν το κάνει χωρίς εξιδανικεύσεις και αυταναφορικότητες, αδυνατώντας να αφήσει τη μάχη στη μέση, «μεταξύ ουσίας και πτώσης, μεταξύ πόθου και σκέψης» (Τ. Σ. Ελιοτ), τότε ίσως εκείνα τα παιδιά, μαζί με άλλα, βρουν το υλικό της επόμενης δράσης.
Κώστας Ζαφειρόπουλος
.efsyn.gr
ΠΡΕΖΑ TV
15-2-2017
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου