Πέμπτη, Μαρτίου 30, 2017

H ΠΟΙΝΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΣΤΕΓΩΝ ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Από το ξέσπασμα της κρίσης και την έναρξη της λιτότητας το 2010, οι άστεγοι της Αγγλίας έχουν υπερδιπλασιαστεί. Από 1.768 το 2010, έφτασαν τους 4.134 το 2016. Κι ενώ ο αριθμός των αστέγων αυξάνεται και οι υπηρεσίες υποστήριξής τους και οι ξενώνες μειώνονται, οι άνθρωποι που κοιμούνται στο δρόμο γίνονται όλο και πιο ορατοί στις πόλεις της Βρετανίας. 
Η οποία Βρετανία αντί να βρει τρόπους να φιλοξενήσει τους άστεγους, προσπαθεί να τους ποινικοποιήσει. Από τους αρχαίους νόμους για τους περιπλανώμενους πολίτες έως τους σύγχρονους νόμους για την προστασία των δημόσιων χώρων, οι κυβερνήσεις φέρνουν νόμους ή αναβιώνουν παλιούς που, όμως έχουν ως αποτέλεσμα την τιμωρία των ανθρώπων που δεν έχουν μόνιμη κατοικία. 

Κοινώς οι άνθρωποι που δεν έχουν στέγη, στερούνται παράλληλα την ελευθερία να περιφέρονται, να τρώνε, να πλένονται και να κοιμούνται σε δημόσιους χώρους. Τα μέρη όπου οι τοπικές αρχές επιτρέπουν στους άστεγους να έχουν πρόσβαση (κατασκηνώσεις αστέγων, καταφύγια αστέγων, κέντρα ημέρας) βρίσκονται υπό την εποπτεία των αρχών της ποινικής δικαιοσύνης, θέτοντας έτσι τους ανθρώπους υπό άμεσο έλεγχο. 

Από τους «αλήτες» του 1824 στο σήμερα

Η ποινικοποίηση των αστέγων στην Βρετανία μπορεί να αναχθεί πίσω στο 1824 και ακόμη πιο πριν, όταν οι νόμοι «περί αλητείας» εφαρμόστηκαν για τον έλεγχο της εξάπλωσης της λεγόμενης «αστικής φτώχειας», την περίοδο της βιομηχανικής επανάστασης, σημειώνουν σε άρθρο που δημοσιεύεται στο International Network of Street Papers (Διεθνές Δίκτυο Περιοδικών Δρόμου), οι Βικτόρια Κούπερ και Ντάνιελ ΜακΚούλοχ, καθηγητές στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο της Βρετανίας. 

Κατά την περίοδο αυτή, σημειώθηκαν ιδιωτικοποιήσεις γης σε πολύ μεγάλη κλίμακα. Οι άνθρωποι που δεν είχαν τα μέσα να αγοράσουν ακίνητα, εκτοπίστηκαν από τα σπίτια τους και τους απαγορεύτηκε η πρόσβαση στη γη που ζούσαν έως τότε. 

Οι νόμοι «περί αλητείας» ποινικοποίησαν την πρόσβαση σε γη με την οποία κάποιος δεν είχε συμβατική σχέση. Αυτοί οι νόμοι έδωσαν στην αστυνομία την εξουσία να συλλαμβάνουν τους ανθρώπους που δεν κατείχαν ακίνητα ή γη. Τα άτομα αυτά χαρακτηρίζονταν «αδιόρθωτοι αγύρτες» και «περιπλανώμενοι ανώμαλοι» από τον ίδιο το νόμο και τιμωρούνταν με μαστίγωμα, φυλάκιση ή ακόμη και με εξορία στις αποικίες που έστελναν τους ποινικούς, όπως η Αυστραλία. 

Από τότε πέρασαν σχεδόν δυο αιώνες, κι όμως αυτές οι απαρχαιωμένες και αυταρχικές νομοθεσίες με τον ένα ή τον άλλο τρόπο παραμένουν ζωντανές. Κατά την περίοδο 2006 - 2014, ο αριθμός των δικαστικών υποθέσεων για υποθέσεις που σχετίζονται με «παραπτώματα αδικίας», αυξήθηκαν κατά 70%. 

Οι διώξεις εκτινάχθηκαν σε απόλυτους αριθμούς από 1.510 σε 2.365. Στις πιο αξιοσημείωτες περιπτώσεις: τρεις άντρες διώκονται επειδή πήραν τρόφιμα που είχαν πεταχτεί από σούπερμάρκετ σε κάδους σκουπιδιών και μια επιχείρηση στο Σάσεξ κατά την οποία η μυστική αστυνομία συνέλαβε 60 άστεγους επειδή δέχτηκαν χρήματα από αλληλέγγυους. 

Εχθρικοί δρόμοι

Η κατάληξη αυτή αποτελεί «έργο» διαδοχικών κυβερνήσεων. Τα διατάγματα της κυβέρνησης Μπλερ για την πάταξη των εγκλημάτων που συμβαίνουν στο δρόμο, οδήγησε ουσιαστικά στην καταστολή των επαιτών, μια τιμωρία που στράφηκε μαζικά κατά των αστέγων. Το 2010 η κυβέρνηση συνασπισμού Συντηρητικών και Φιλελεύθερων Δημοκρατών (κυβέρνηση Κάμερον) προχώρησε σε τροπολογίες που έδωσαν στις τοπικές αρχές ακόμη περισσότερες εξουσίες επιβολής προς τους άστεγους. 

Ειδικότερα, τα διατάγματα για την Προστασία των Δημόσιων Χώρων του 2014, επιτρέπουν στις τοπικές αρχές την επιβολή προστίμων για μια σειρά πράξεις όπως, το ποτό στο δρόμο, η επαιτεία, η κατασκήνωση σε πάρκα, η αφόδευση και ούρηση σε δημόσιο χώρο, ο ύπνος σε δημόσιο χώρο. Οι τοπικές αρχές εφαρμόζουν αυτές τις νέες κυρώσεις με στόχο τους άστεγους. 

Έτσι τα διατάγματα αυτά όχι μόνο ποινικοποιούν τους άστεγους αλλά το κάνουν να φαίνεται ως τοπική αντιμετώπιση ενός αποδεκτού προβλήματος, αποφεύγοντας έτσι τις αντιδράσεις που συνήθως προκαλούν τέτοιου είδους μέτρα. Ωστόσο, δεν είναι έτσι. Επιβάλλονται σε όλη την Αγγλία με αυξητική τάση. Μία στις δέκα τοπικές αρχές χρησιμοποιούν αυτά τα διατάγματα για την ποινικοποίηση των αστέγων.

Κάνοντας τα πράγματα χειρότερα, οι ιδιώτες ιδιοκτήτες βάζουν στο παιχνίδι και τα καταστήματά τους, τοποθετώντας καρφιά και εμπόδια έξω από τις πόρτες τους και χρησιμοποιώντας τους νόμους για να απομακρύνουν βίαια τους άστεγους από τους εμπορικούς χώρους. 

Αγώνας για το δικαίωμα στην ύπαρξη

Ωστόσο, υπάρχει αντίσταση ενάντια στα μέτρα κατά των αστέγων, όπως η εκστρατεία της οργάνωσης Liberty αλλά και ατομικές ενέργειες, όπως μια οικογένεια που βγαίνει στους δρόμους και βάζει μαξιλάρια (και φαγητό) πάνω στα καρφιά που τοποθετούν οι καταστηματάρχες του Μάντσεστερ, αμφισβητώντας τα κατασταλτικά μέτρα των τοπικών αρχών. Σε ορισμένες περιοχές οι δράσεις αυτές έχουν οδηγήσει στην περιστολή της επιβολής κυρώσεων εναντίον των αστέγων. 

Στη Βρετανία της λιτότητας, οι κινήσεις αυτές πολλαπλασιάζονται εξαιτίας της αγανάκτησης για την άνιση κατανομή του πλούτου, της ιδιοκτησίας και της γης. Μερικά κινήματα αντίστασης καταλαμβάνουν κενούς χώρους για τους άστεγους, ενώ η ίδια η κοινότητα των αστέγων αγωνίζεται καθημερινά για το δικαίωμα της ύπαρξής τους στο δημόσιο χώρο. 

Η ίδια η έλλειψη στέγης δεν αποτελεί ακόμη έγκλημα στη Βρετανία, αλλά οι νόμοι κατά των αστέγων και οι διατάξεις που περιορίζουν την ελευθερία τους, μετατρέπουν τις καθημερινές τους δραστηριότητες σε αξιόποινες πράξεις. Ωστόσο, ο αγώνας για την επιβίωση είναι αυτό που καθορίζει την καθημερινή ζωή των αστέγων οι οποίοι υποχρεώνονται - μπροστά στην καταπίεση που βιώνουν - να βρίσκουν νέους τρόπους για να καταγγείλουν τη βία και την προκατάληψη που αντιμετωπίζουν καθημερινά. 
http://tvxs.gr

ΠΡΕΖΑ TV
30-3-2017

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Λευτεριά στον μπαλαούρα.