Το πρώτο βίντεοπαιχνίδι που αναπαριστά τη ναζιστική περίοδο στη Γερμανία, χωρίς λογοκρισία, με τη σβάστικα και τον Αδόλφο Χίτλερ, προκάλεσε έντονη αντιπαράθεση σχετικά με το αν πρόκειται για μία εξέλιξη στην καλλιτεχνική ελευθερία ή αποτελεί έναν νέο κίνδυνο ριζοσπαστικοποίησης. Το «Μέσα από τα σκοτεινότερα χρόνια» παρουσιάστηκε την εβδομάδα που πέρασε στο Gamescom, τη μεγαλύτερη εμπορική έκθεση της Ευρώπης για παιχνίδια αλληλεπίδρασης και αναψυχής. Οι παίκτες φορούν τις μπότες των μελών της «κόκκινης ορχήστρας», ενός δικτύου ομάδων που αντιστάθηκαν στους ναζί πριν και κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου με υποστήριξη από τη Σοβιετική Ενωση.
Σε προηγούμενα παιχνίδια η σβάστικα είχε αντικατασταθεί από άλλα σήματα όπως τρίγωνα προκειμένου να συμμορφωθεί με τους γερμανικούς νόμους που δεν επέτρεπαν τέτοια «αντισυνταγματικά» σύμβολα. Η γερμανική έκδοση του περυσινού «Wolfenstein 2» είχε μετονομάσει τον Χίτλερ και του είχε αφαιρέσει το μουστάκι του. Αλλά σήμερα οι κανονισμοί έχουν χαλαρώσει κι οι εικονικοί ναζί φέρουν το αυθεντικό σύμβολο στο περιβραχιόνιό τους, ενώ έχουν αποκατασταθεί το όνομα και οι τρίχες του προσώπου του ηγέτη τους.
«Οι κατασκευαστές φοβόνταν να πουν για ποιο πράγμα μιλούσαν, και δημιουργούσαν φανταστικά κατασκευάσματα», λέει ο Γιοργκ Φρίντιχ, ένας από τους κατασκευαστές του νέου παιχνιδιού. «Ο Χίτλερ δεν ονομαζόταν Χίτλερ αλλά Χέιλερ και δεν διέθετε μουστάκι. Δεν υπήρχαν Εβραίοι. Αυτό ήταν προβληματικό γιατί μία ολόκληρη πλευρά της Ιστορίας αποσιωπάτο».
Από τις αρχές του Αυγούστου αυτό το ταμπού έσπασε στη Γερμανία. Οι πιέσεις από εκδότες και παίκτες των παιχνιδιών βίντεο τελικά έπεισε το ρυθμιστικό σώμα λογισμικού αναψυχής (USK) να δώσει και σε αυτήν τη μορφή τέχνης τις ίδιες ελευθερίες με το σινεμά και το θέατρο. «Για πρώτη φορά, τα παιχνίδια που ρίχνουν μία κριτική ματιά στα γεγονότα του παρελθόντος μπορεί να τύχουν αποδοχής στο όνομα της καλλιτεχνικής ελευθερίας», λέει η Ελίζαμπεθ Σέκερ, επικεφαλής της USK.
Μία δικαστική απόφαση του 1998 απαγόρευε τη χρήση ναζιστικών συμβόλων από τα βιντεοπαιχνίδια, με τους δικαστές να διατυπώνουν φόβους ότι τα παιδιά θα συνηθίσουν στη χρήση των συμβόλων και εμβλημάτων.
Ωστόσο, όπως επισήμανε η υπουργός Οικογένειας Φρανσίσκα Τζίφεϊ στην εφημερίδα Funke, «δεν πρέπει να παίζουμε με σβάστικες», προσθέτοντας ότι οι Γερμανοί πάνω από όλα «πρέπει να έχουν συνείδηση της ειδικής ιστορικής τους ευθύνης». «Δεν γίνεσαι ναζί βλέποντας μια σβάστικα», επισημαίνει ο Κλάους - Πίτερ Σικ, ιστορικός στο Κέντρο Μαρκ Μπλοχ του Βερολίνου, ένα γαλλογερμανικό κέντρο ερευνών κοινωνικών επιστημών. «Οι παίκτες είναι έξυπνοι και μπορούν να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη μυθοπλασία».
Το USK έχει χαλαρώσει λίγο τους κανονισμούς του. Δεν θα υπάρχει γενική άδεια για τα ναζιστικά σύμβολα, αλλά αποφάσεις κατά περίπτωση για το αν η χρήση τους είναι «κοινωνικά αποδεκτή». http://www.kathimerini.gr/
Σε προηγούμενα παιχνίδια η σβάστικα είχε αντικατασταθεί από άλλα σήματα όπως τρίγωνα προκειμένου να συμμορφωθεί με τους γερμανικούς νόμους που δεν επέτρεπαν τέτοια «αντισυνταγματικά» σύμβολα. Η γερμανική έκδοση του περυσινού «Wolfenstein 2» είχε μετονομάσει τον Χίτλερ και του είχε αφαιρέσει το μουστάκι του. Αλλά σήμερα οι κανονισμοί έχουν χαλαρώσει κι οι εικονικοί ναζί φέρουν το αυθεντικό σύμβολο στο περιβραχιόνιό τους, ενώ έχουν αποκατασταθεί το όνομα και οι τρίχες του προσώπου του ηγέτη τους.
«Οι κατασκευαστές φοβόνταν να πουν για ποιο πράγμα μιλούσαν, και δημιουργούσαν φανταστικά κατασκευάσματα», λέει ο Γιοργκ Φρίντιχ, ένας από τους κατασκευαστές του νέου παιχνιδιού. «Ο Χίτλερ δεν ονομαζόταν Χίτλερ αλλά Χέιλερ και δεν διέθετε μουστάκι. Δεν υπήρχαν Εβραίοι. Αυτό ήταν προβληματικό γιατί μία ολόκληρη πλευρά της Ιστορίας αποσιωπάτο».
Από τις αρχές του Αυγούστου αυτό το ταμπού έσπασε στη Γερμανία. Οι πιέσεις από εκδότες και παίκτες των παιχνιδιών βίντεο τελικά έπεισε το ρυθμιστικό σώμα λογισμικού αναψυχής (USK) να δώσει και σε αυτήν τη μορφή τέχνης τις ίδιες ελευθερίες με το σινεμά και το θέατρο. «Για πρώτη φορά, τα παιχνίδια που ρίχνουν μία κριτική ματιά στα γεγονότα του παρελθόντος μπορεί να τύχουν αποδοχής στο όνομα της καλλιτεχνικής ελευθερίας», λέει η Ελίζαμπεθ Σέκερ, επικεφαλής της USK.
Μία δικαστική απόφαση του 1998 απαγόρευε τη χρήση ναζιστικών συμβόλων από τα βιντεοπαιχνίδια, με τους δικαστές να διατυπώνουν φόβους ότι τα παιδιά θα συνηθίσουν στη χρήση των συμβόλων και εμβλημάτων.
Ωστόσο, όπως επισήμανε η υπουργός Οικογένειας Φρανσίσκα Τζίφεϊ στην εφημερίδα Funke, «δεν πρέπει να παίζουμε με σβάστικες», προσθέτοντας ότι οι Γερμανοί πάνω από όλα «πρέπει να έχουν συνείδηση της ειδικής ιστορικής τους ευθύνης». «Δεν γίνεσαι ναζί βλέποντας μια σβάστικα», επισημαίνει ο Κλάους - Πίτερ Σικ, ιστορικός στο Κέντρο Μαρκ Μπλοχ του Βερολίνου, ένα γαλλογερμανικό κέντρο ερευνών κοινωνικών επιστημών. «Οι παίκτες είναι έξυπνοι και μπορούν να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα στην πραγματικότητα και στη μυθοπλασία».
Το USK έχει χαλαρώσει λίγο τους κανονισμούς του. Δεν θα υπάρχει γενική άδεια για τα ναζιστικά σύμβολα, αλλά αποφάσεις κατά περίπτωση για το αν η χρήση τους είναι «κοινωνικά αποδεκτή». http://www.kathimerini.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου