Σάββατο, Ιανουαρίου 05, 2019

Σκάνδαλο fake news στο Spiegel

Ένα σοβαρότατο δημοσιογραφικό σκάνδαλο έφερε στο φως το περιοδικό Spiegel. Αξιοσημείωτο είναι ότι η υπόθεση αφορά ρεπορτάζ με ψευδείς αναφορές, ανακριβή και ανύπαρκτα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο ίδιο το έγκριτο γερμανικό περιοδικό από τον διακεκριμένο δημοσιογράφο του Spiegel Κλάας Ρελότιους.
Το γερμανικό περιοδικό επιχειρεί με σειρά δημοσιευμάτων στην ιστοσελίδα του να κάνει γνωστές τις λεπτομέρειες της υπόθεσης. «Ένας ρεπόρτερ του Spiegel διαστρέβλωσε σε μεγάλο βαθμό δικά του άρθρα. Με τη βοήθεια εσωτερικών υποδείξεων και ερευνών επιβεβαιώθηκαν τις προηγούμενες ημέρες οι υποψίες κατά του Κλάους Ρελότιους, ο οποίος ομολόγησε στο μεταξύ τις ψευδείς αναφορές και αποχώρησε από τον δημοσιογραφικό οργανισμό».



Σύμφωνα με το Spiegel, μοιραίο και καθοριστικό για την αποκάλυψη της ανεύθυνης δημοσιογραφικής δουλειάς του Κλάας Ρελότιους ήταν ένα ρεπορτάζ για μία πολιτοφυλακή στην Αριζόνα που περιπολεί με δική της πρωτοβουλία κατά μήκος των συνόρων με το Μεξικό. Μετά τη δημοσίευση του ρεπορτάζ, η υπεύθυνη για θέματα επικοινωνίας για λογαριασμό της εν λόγω πολιτοφυλακής διατυπώνει μέσω μέιλ προς τον Κλάας Ρελότιους την απορία για το «πώς μπόρεσε να γράψει άρθρο για την πολιτοφυλακή της χωρίς να έχει περάσει από εκεί ούτε καν για μια συνέντευξη. Και (σ.σ. επισήμανε) ότι της φαίνεται πολύ περίεργο ένας δημοσιογράφος να γράφει ρεπορτάζ χωρίς να συλλέγει στοιχεία επί τόπου».

Το Spiegel επισημαίνει ότι με το συγκεκριμένο ρεπορτάζ άρχισε να ξετυλίγεται το κουβάρι που οδήγησε τελικά στην αποκάλυψη των μεθόδων που χρησιμοποιούσε ο συγκεκριμένος δημοσιογράφος. «Ήταν αυτό το ένα ψευδές άρθρο παραπάνω, επειδή αυτή τη φορά είχε και συνεργαζόμενο συντάκτη, ο οποίος δεν συμμετείχε στις 'ανοησίες' του, σήμανε συναγερμό και σύντομα συγκέντρωσε στοιχεία ενάντια στις μυθοπλασίες (σ.σ. του Ρελότιους).  Αυτός ο συνεργαζόμενος συντάκτης είναι ο Χουάν Μορένο, ο οποίος από το 2007 ταξιδεύει σε όλον τον κόσμο ως ρεπόρτερ για λογαριασμό του Spiegel».

«Ένα ναδίρ στην 70χρονη ιστορία του Spiegel»

Το δημοσίευμα επισημαίνει ότι «έτσι μπορεί να πει κανείς ότι ο Κλάους Ρελότιους, 33 ετών, ένας από τους συντάκτες του Spiegel που ξεχώρισαν ιδιαίτερα, ήδη πολυβραβευμένος, ένα δημοσιογραφικό είδωλο της γενιάς του, δεν είναι ρεπόρτερ, αλλά διηγείται όμορφα φτιαγμένα παραμύθια οποτεδήποτε του αρέσει. Η αλήθεια και το ψέμα μπερδεύονται στα κείμενά του. […] Κατά την ομολογία του την προηγούμενη Πέμπτη ο Ρελότιους είπε επί λέξει: 'Ζητούμενο δεν ήταν (σ.σ. να καταφέρω) το επόμενο σπουδαίο πράγμα. Επρόκειτο για τον φόβο της αποτυχίας. Η πίεση ότι δεν επιτρέπεται να αποτύχω γινόταν ολοένα και μεγαλύτερη όσο πιο επιτυχημένος γινόμουν'».



Τα ρεπορτάζ του Κλάας Ρελότιους «τον έκαναν έναν από τους πιο επιτυχημένους δημοσιογράφους των τελευταίων ετών», αναφέρει το Spiegel, διευκρινίζοντας ότι ο σκανδαλώδης δημοσιογράφος κέρδισε μεταξύ άλλων τέσσερα Γερμανικά Βραβεία Ρεπόρτερ, αλλά και κορυφαίες διεθνείς διακρίσεις.

Το Spiegel τονίζει τη σημασία της απαρέγκλιτης τήρησης των αξιών της δημοσιογραφίας. «Γι' αυτό η υπόθεση Ρελότιους σημαδεύει ένα ναδίρ στην 70χρονη ιστορία του Spiegel. Οι στόχοι που το ίδιο είχε θέσει δεν επετεύχθησαν, κινήθηκε πολύ χαμηλότερα από τις δικές του αξιώσεις, παραβίασε παραδοσιακές αξίες. Το πόσο συχνά ακριβώς και με ποιους τρόπους, θα πρέπει ακόμη να διερευνηθεί», επισημαίνει το γερμανικό περιοδικό, προναγγέλοντας ενδελεχή έρευνα με συμμετοχή και εξωτερικών ερευνητών προκειμένου να διαλευκανθεί η υπόθεση, ενώ ζήτησε παράλληλα συγγνώμη από όσους πιθανόν θίχτηκαν από τα ψευδή ρεπορτάζ, αλλά και από τους αναγνώστες του.

Πηγή: Deutsche Welle
Το διάσημο γερμανικό εβδομαδιαίο ειδησεογραφικό περιοδικό Der Spiegel, η εγκυρότητα του οποίου υπέστη βαρύ πλήγμα εξαιτίας της υπόθεσης του Κλάας Ρελότσιους, του δημοσιογράφου-βεντέτας του που παραδέχθηκε πως πολλά άρθρα του που δημοσιεύθηκαν τα τελευταία χρόνια ήταν κατασκευασμένα, γνωστοποίησε την Παρασκευή ότι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα δύο στελέχη του.
Οι συμβάσεις ενός από τους αρχισυντάκτες του, του Ούλριχ Φίστνερ, καθώς κι ενός από τους διευθυντές ύλης, του Ματίας Γκάιερ, «ανεστάλησαν ωσότου η εσωτερική επιτροπή (σ.σ. που σύστησε ειδικά για τον σκοπό αυτό το Σπίγκελ) να ολοκληρώσει την έρευνά της για την υπόθεση», εξήγησε στους συνεργάτες του εντύπου ο διευθυντής του περιοδικού Στέφεν Κλούσμαν σε εσωτερική επιστολή του, αντίγραφο της οποίας περιήλθε στην κατοχή του Γαλλικού Πρακτορείου.


Τη 19η Δεκεμβρίου, το ίδιο το Σπίγκελ αποκάλυψε ότι ο Ρελότσιους, που είχε βραβευθεί για πολλά από τα άρθρα του, κατασκεύαζε για χρόνια, εν μέρει ή εξ ολοκλήρου, το περιεχόμενό τους.

«Η υπόθεση Ρελότσιους ήγειρε το ερώτημα εάν ο Ούλριχ Φίστνερ, ως αρχισυντάκτης, και ο Ματίας Γκάιερ, ως διευθυντής ύλης, μπορούν να συνεχίσουν να ασκούν τα καθήκοντά τους έπειτα από μια τέτοια καταστροφή», ανέφερε ο Κλούσμαν. «Ο πρώτος τον ανακάλυψε για το Σπίγκελ, ο δεύτερος τον προσέλαβε και ήταν μέχρι πρόσφατα υπεύθυνος» για τη δουλειά του συγκεκριμένου δημοσιογράφου, διευκρίνισε.

Τα δύο στελέχη «έθεσαν στη διάθεση» της ιεραρχίας του περιοδικού τις θέσεις τους· η διεύθυνση αποφάσισε απλά να τεθούν σε διαθεσιμότητα.

«Θα μπορούσαμε τώρα να ζητήσουμε λογαριασμό από οποιονδήποτε συνεργάστηκε με τον Ρελότσιους, κι αυτό μπορεί να συνεχιστεί ως την κορυφή της ιεραρχίας. Θεωρώ πάντως ότι πρέπει να αναλαμβάνει κανείς τις ευθύνες του όταν υπάρχει κάτι που μπορεί να του προσαφθεί», συνέχισε ο Κλούσμαν. Διέψευσε εξάλλου ότι το τμήμα Κοινωνία, στο οποίο δούλευε ο Ρελότσιους και αποτελεί «μέρος του DNA» του περιοδικού, θα διαλυθεί τελείως και θα αναμορφωθεί εξαιτίας του σκανδάλου.



Ο Κλάας Ρελότσιους παραδέχθηκε ότι επινόησε, εν μέρει ή εξ ολοκλήρου, τις ιστορίες και τα πρόσωπα τα οποία περιέγραφε σε τουλάχιστον 14 άρθρα του. Το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε από το γερμανικό περιοδικό σε ειδικό αφιέρωμά του μετά την παραίτηση, την 16η Δεκεμβρίου, του 33χρονου δημοσιογράφου.

Την Κυριακή, το Σπίγκελ ανακοίνωσε ότι θα καταθέσει μήνυση σε βάρος του Ρελότσιους διότι υποπτεύεται πως καταχράστηκε δωρεές αναγνωστών υπέρ ορφανών από τη Συρία, με αφορμή ένα άρθρο του η αξιοπιστία του οποίου αμφισβητείται. Την Πέμπτη, ο ενδιαφερόμενος αρνήθηκε τις κατηγορίες.

Οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο προκάλεσαν σάλο στη Γερμανία και ήγειραν πολά ερωτήματα, ειδικά για το πώς ο νεαρός δημοσιογράφος μπόρεσε να συνεχίσει να κατασκευάζει μυθεύματα όλα αυτά τα χρόνια.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
tvxs.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια: