Το ντοκιμαντέρ των δημοσιογράφων Μαρίας Ροσέλι και Μάρκο Ταλιαμπούε για την υπόθεση Novartis, που παίχτηκε στην ελβετική τηλεόραση, παρουσιάζει με αναλυτικό τρόπο τη στρατηγική της εταιρείας με τις δωροδοκίες γιατρών, ΜΜΕ και κυβερνητικών παραγόντων, «ανακρίνει» τους προστατευόμενους από το FBI μάρτυρες, πρώην υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρείας, και αναζητά απαντήσεις από κάθε παράγοντα που είχε εμφανή ή αφανή εμπλοκή στο σκάνδαλο.
Τι κι αν ο τρόπος που αντιμετωπίζει η Ελλάδα τα μεγάλα σκάνδαλα τα οποία χρεοκόπησαν τη χώρα την έχει κάνει διεθνώς ρεζίλι, τι κι αν, αντί για τη φυγάδευση στο εξωτερικό των κρίσιμων υπόπτων, τώρα έχουμε τη μόδα της σκευωρίας για όλες τις υποθέσεις που ρήμαξαν τη χώρα...
Η κυβέρνηση με ειδικούς μεταμεσονύχτιους νόμους απαλλάσσει τραπεζικά στελέχη, αθωώνει διοικήσεις οργανισμών, απαξιώνει τις ανεξάρτητες αρχές ελέγχου και παρεμβαίνει ωμά και σχεδόν απειλητικά στη Δικαιοσύνη. Στο κατόπι της πολλά φανατικά ΜΜΕ που σήμαναν σιωπητήριο για τις μεγάλες υποθέσεις δημοσίου συμφέροντος, οι οποίες οδήγησαν στη χρεοκοπία.
Ομως το ελβετικό ντοκιμαντέρ παίχτηκε και αναπαράχθηκε σε όλο τον κόσμο, αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο και προφανώς, μια και κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι και τους ξένους δημοσιογράφους τούς «έστησε» ο Παπαγγελόπουλος ή η Εισαγγελία Διαφθοράς, τα ΜΜΕ προτιμούν -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- να το... αντιπαρέλθουν με σιγήν ιχθύος.
Με εντυπωσιακό τρόπο το ντοκιμαντέρ χτίζεται ξεδιπλώνοντας τη στρατηγική της εταιρείας, η οποία υλοποιείται με τις δωροδοκίες χιλιάδων γιατρών, ΜΜΕ και κυβερνητικών παραγόντων. Ολα αυτά και μέσα από τα κατασχεμένα αρχεία της εταιρείας δημοσιεύτηκαν σε σειρά δεκάδων ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.» και πολλών άλλων ΜΜΕ από τα τέλη του 2016 μέχρι και σήμερα, που έχει πλέον εκδηλωθεί η προσπάθεια της κυβέρνησης να αντικαταστήσει το σκάνδαλο με τη θεωρία της σκευωρίας.
Οι δημοσιογράφοι Μαρία Ροσέλι και Μάρκο Ταλιαμπούε της ελβετικής τηλεόρασης «ανακρίνουν» τους προστατευόμενους από το FBI μάρτυρες, πρώην υψηλόβαθμα στελέχη της Novartis, αναζητώντας απαντήσεις από κάθε παράγοντα που είχε εμφανή ή αφανή εμπλοκή στο σκάνδαλο. Εξηγούν ότι έχουν την αποκλειστικότητα αυτών των συνεντεύξεων, δεδομένου ότι κανένα άλλο μέσο, εθνικό ή διεθνές, δεν αναζήτησε τους συγκεκριμένους μάρτυρες, ενώ η χρήση της μάσκας γίνεται για την προστασία της έρευνας και των μαρτύρων. Τον υποτιτλισμό και τη μετάφραση στα ελληνικά έκανε ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Αυγή», Αργύρης Παναγόπουλος.
Το ντοκιμαντέρ ξεκινάει από το πετυχημένο στέλεχος του ελληνικού τμήματος της εταιρείας που προσπάθησε να αυτοκτονήσει το 2017 στο Χίλτον («Απόπειρα αυτοκτονίας με ουρά... σκανδάλου», «Εφ.Συν.» 3.1.2017), την εποχή δηλαδή που η έρευνα είχε ήδη ξεκινήσει στις ΗΠΑ.
Η στρατηγική της Novartis
Οι τρεις μάρτυρες που ταξίδεψαν στις ΗΠΑ ήταν οι πρώτοι που μήνυσαν την εταιρεία για διαφθορά στην Ελλάδα και εντάχτηκαν σε καθεστώς προστασίας από το FBI, ενώ οι ανακρίσεις τους διαρκούσαν μέχρι και 16 ώρες. «Διαφθείραμε χιλιάδες γιατρούς για λογαριασμό της Novartis. Αυτή ήταν η στρατηγική του ελβετικού κολοσσού για να επιβάλλει τα φάρμακά του στην Ελλάδα».
Στις ΗΠΑ προσκομίστηκαν από τους τρεις μάρτυρες 50.000 έγγραφα, δηλώνει ο δικηγόρος τους Π. Σαράκης, ενώ ο Αμερικανός δικηγόρος κατέστησε σαφές ότι πρέπει να αποδείξουν και να εξηγήσουν το περιεχόμενο των εγγράφων που αποδεικνύουν την εγκληματική δραστηριότητα της εταιρείας, προκειμένου να μπουν -όπως έγινε τελικά- σε καθεστώς προστασίας, που σημειωτέον στις ΗΠΑ έχει πολύ σκληρή ποινική τιμωρία, αν αποδειχτεί ότι έχουν κατατεθεί ψεύδη.
Ολα άρχισαν το 2006, όταν η έως τότε μικρής «απόδοσης» φαρμακευτική εταιρεία στην Ελλάδα έβαλε στόχο να σκαρφαλώσει στην πρώτη θέση, προσεγγίζοντας και δωροδοκώντας χιλιάδες γιατρούς «για καθέναν από τους οποίους υπήρχε χωριστός φάκελος στην εταιρεία», εξηγεί ο μάρτυρας.
Ξετυλίγει το κουβάρι ξεκινώντας από το πρόγραμμα Exactly (ύψους 2,5 εκατ. ευρώ που δόθηκαν ως μίζες σε 1.000 γιατρούς), χάρη στο οποίο η εταιρεία, το 2010, γίνεται πρώτη στην Ελλάδα με τρία συγκεκριμένα φάρμακα (Diovan, Exforge, Rasilex). «Ενας γιατρός μπορεί να έφτανε να εισπράξει και 15.000 ευρώ. Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε απευθείας από τη Βασιλεία της Ελβετίας και εμφανίστηκε ως “ανταποδοτικότητα των επενδύσεων”».
«Οι μίζες εμφανίζονταν ως έξοδα για κλινικά σεμινάρια σχετικά με τις ιδιότητες του φαρμάκου. Ενας από τους “αρχιτέκτονες” των πλαστών αυτών κλινικών ερευνών ήταν ο Σταύρος Ντογιάκος, η κινητήριος μηχανή αυτών των προγραμμάτων». Ο ίδιος ωστόσο δεν θέλησε ποτέ να μιλήσει από τις ΗΠΑ όπου διαμένει.
«Οι γιατροί είχαν τα μπλοκ με τις συνταγές που έπαιρναν από το κράτος. Οι φαρμακευτικοί αντιπρόσωποι κάθε εβδομάδα ή και δύο φορές την εβδομάδα έλεγχαν τις συνταγές, για να διασφαλίσουν ότι όλα πάνε όπως προέβλεπε το πρόγραμμα».
«Τα στελέχη της εταιρείας είχαν εντολή να καταστρέφουν περιοδικά όλα τα στοιχεία, διαγράφοντάς τα από τους υπολογιστές. Υπήρχε ειδικό πρόγραμμα καταστροφής» (σ.σ. με τον κωδικό clean day, «Ιδού πώς συναλλασσόταν η Novartis με κυβερνητικούς αξιωματούχους», «Εφ.Συν.» 14.3.2018).
Την εποχή της μεγάλης ελληνικής κρίσης, στο τιμόνι της εταιρείας βρισκόταν ο Κ. Φρουζής. Στο σημείο αυτό, ένας από τους μάρτυρες εξηγεί ότι έδωσε στο FBI ηχητικά ντοκουμέντα, «στα οποία ακούγονται οι συζητήσεις της διεύθυνσης με κλειστές πόρτες, μεταξύ τους μιλάνε ελεύθερα και αποκαλύπτουν τους πραγματικούς σκοπούς τους» και συμπληρώνει: «Από τη Βασιλεία μάς έρχονταν οι οδηγίες του σχεδίου με το οποίο θα πραγματοποιούσαμε τη διαφθορά. Κι αυτές οι οδηγίες έπρεπε να εκτελεστούν. Οι καθηγητές Παν/μίων και οι διευθυντές των κλινικών ήταν πρώτοι στις τρεις κατηγορίες!».
Μιλά για τα, γνωστά πλέον μετά τις αποκαλύψεις, φάρμακα με την ίδια σύνθεση (το ακριβό Lucentis και το φτηνό Avastin) και το πρόγραμμα Eudora, σύμφωνα με το οποίο, προκειμένου να συνταγογραφείται το Lucentis και να μην κινδυνέψουν οι εισπράξεις, δόθηκαν, το 2011, τρία εκατ. ευρώ σε μίζες («Ο Φρουζής επιβεβαιώνει τους προστατευόμενους μάρτυρες», «Εφ.Συν.» 27.3.2018).
Το ντοκιμαντέρ συνεχίζει με το ξεκίνημα της δικαστικής διερεύνησης του σκανδάλου από την ελληνική Δικαιοσύνη, που τον Φεβρουάριο του 2018 συμπαρασύρει τον πολιτικό κόσμο της χώρας, ειδικά όταν η δικογραφία έφτασε στη Βουλή.
Συμπυκνώνοντας τα πάντα σε λίγες γραμμές, ένας από τους μάρτυρες-στελέχη συνεχίζει: «Μας είχε ζητηθεί να βρίσκουμε γκρίζες ζώνες σε κάθε νόμο ή εγκύκλιο, εργαζόμενοι ακόμα και εκτός νόμου εκεί που δεν θα μπορούσαν να μας πιάσουν. Και δεν το αισθανόμαστε ότι ήταν παράνομο», συμπληρώνοντας ότι τότε δεν είχε φανταστεί τις πραγματικές διαστάσεις του εγκλήματος.
«Από τη μια πλευρά η Novartis διέφθειρε τους γιατρούς, ζητώντας όσο το δυνατόν περισσότερες συνταγές, ενώ από την άλλη πλευρά οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ήταν χρήσιμοι, για να αυξηθούν οι τιμές των φαρμάκων. Για να οδηγήσουν τις τιμές σε στρατοσφαιρικά επίπεδα. Η Ελλάδα αποτελεί μεταξύ άλλων τη χώρα αναφοράς για τη διαμόρφωση των τιμών των φαρμάκων σε τουλάχιστον 30 χώρες του κόσμου. Αφορούσε, λοιπόν, την παγκόσμια κερδοφορία [της Novartis], που κατάφερνε έτσι να κερδίσει πολλαπλάσια εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο».
Στο σημείο αυτό ξετυλίγεται και ο ρόλος του πρόσφατα «ανανήψαντος» μάρτυρα Νίκου Μανία. «Ο αρμόδιος σύμβουλος του υπουργείου Υγείας για τον υπολογισμό των τιμών λεγόταν Νίκος Μανίας» («Ο καθ’ όλα υπαρκτός μάρτυρας Νίκος Μανίας», «Εφ.Συν.» 18.4.2018). «Για τον σκοπό αυτό είχε δημιουργήσει μια σύνθετη μαθηματική φόρμουλα. Ο Μανίας εκτός από το να συνεργάζεται με το υπουργείο [Υγείας] θα ήταν και [επαγγελματικά] σύμβουλος της Novartis διαμέσου μιας εταιρείας συμβούλων. Χρησιμοποιώντας τη μαθηματική του φόρμουλα μπορούσαν να διαμορφώνουν όλες τις τιμές των φαρμάκων στην Ελλάδα».
Ερώτηση: Τις τιμές των φαρμάκων [στην Ελλάδα] τις αποφάσιζε ένας άνθρωπος της Novartis;
Μάρτυρας: Ναι, ένας άνθρωπος που τον χρησιμοποιούσε η Novartis.
Η επιβεβαίωση για την «επιτυχία» το 2011-2012 ακούγεται στη συνέχεια και από τα χείλη του υψηλόβαθμου στελέχους της εταιρείας, Αrnout Ploos Van Amstel.
Στο 53ο λεπτό το ντοκιμαντέρ μπαίνει πλέον στην πολιτική διάσταση του σκανδάλου.
«Ηταν τότε που η τρόικα επέβαλε δραστικά μέτρα περικοπών με αποτέλεσμα να μην μπορεί κανένα νέο φάρμακο να πάρει άδεια στην Ελλάδα, ενώ μπλοκαρίστηκαν και οι πληρωμές στις φαρμακευτικές» εξηγεί ο μάρτυρας.
«Τότε δημιουργείται το “σχέδιο Χάρβαρντ” λόγω του Ελληνα καθηγητή και συμβούλου των υπουργών, Νίκου Μανιαδάκη, που συμμετείχε και είχε τελειώσει το Χάρβαρντ. Ουσιαστικά αυτό αφορούσε τη συγκρότηση μόνο από στελέχη της εταιρείας μιας ακαδημαϊκής επιτροπής (θινκ τανκ) που θα πρότεινε στην ελληνική κυβέρνηση πώς έπρεπε να λειτουργήσει το ΕΣΥ. Ηταν ένα σχέδιο που, παρά τον χαρακτηρισμό του ως ακαδημαϊκό, δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ στον Τύπο».
«Πληρώθηκαν όλα τα χρέη»
«Η Novartis το ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2013 και τον Αύγουστο βγήκε η πρώτη λίστα φαρμάκων που περιμέναμε επί τρία χρόνια. Και τα 10 φάρμακά της είχαν πάρει άδεια κυκλοφορίας. Το επόμενο έτος όλα τα χρέη του κράτους 140 εκατ. ευρώ [προς την εταιρεία] πληρώθηκαν».
Ερώτηση: Μου λέτε ότι η Novartis προσέλαβε τον καθηγητή που ήταν ήδη εξαρτημένος από αυτή και ότι αυτός είχε τις σχέσεις με την τρόικα για όλο τον ελληνικό τομέα της Υγείας;
Μάρτυρας: Ακριβώς αυτό σας λέω.
Ερώτηση: Δεν ήταν λοιπόν η ελληνική κυβέρνηση που διαπραγματευόταν με την τρόικα, αλλά η Novartis;
Μάρτυρας: Ναι, αυτό έγινε στην πραγματικότητα.
Οι δημοσιογράφοι εξηγούν ότι για τη βαριά αυτή κατηγορία ζήτησαν εξηγήσεις απευθείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία απάντησε σιβυλλικά ότι δεν σχολιάζει τρέχουσες δικαστικές υποθέσεις!
Ο ίδιος ο Ν. Μανιαδάκης, που με δική του πρωτοβουλία συναντήθηκε με τους δημοσιογράφους, διέψευσε τον ρόλο αυτό, επιβεβαιώνοντας όμως ότι υπήρξε σύμβουλος των υπουργών: «Εάν κάποιος σας είπε ότι σχετίζομαι με το “σχέδιο Χάρβαρντ” σας λέει ψέματα. Είναι ψεύτης. Εγώ θα τον σκοτώσω. […] Είναι δυνατόν έναν καθηγητής σαν και μένα που ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, που ζει εργαζόμενος ως σύμβουλος υπουργών και επιχειρήσεων, να έχει πάρει μίζες για να τις δώσει σε πολιτικούς;»
Ακολουθούν πλάνα του Αδ. Γεωργιάδη, που φωνάζει από το βήμα της Βουλής ότι ποτέ δεν πήρε δεκάρα για τον εαυτό του.
Δημοσιογράφοι: Τον πλησιάσαμε [τον Αδωνι Γιωργιάδη] κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του κόμματός του.
Αδ. Γεωργιάδης: Αυτοί οι μάρτυρες είναι ψεύτες. Οταν θα επιστρέψουμε στην κυβέρνηση (!) θα τους αρνηθούμε την προστασία και θα μάθουμε ποιος τους έβαλε να πούνε όλα αυτά το ψέματα.
Ερώτηση: Η μεγαλύτερη κατηγορία είναι ότι εσείς επηρεαστήκατε από τον καθηγητή Μανιαδάκη, που σας είπε τι να κάνετε με τρόπο που να διευκολύνετε τη Novartis.
Αδ. Γεωργιάδης: Ο κ. Μανιαδάκης ήταν ένας βοηθός μου, πολύ έμπιστος, και η επαφή μου με την τρόικα. Εάν ο Μανιαδάκης ήταν διεφθαρμένος, σημαίνει ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα είναι διεφθαρμένοι (!) Με βοήθησε πολύ και τον ευχαριστώ από την καρδιά μου.
Ερώτηση: Με μέιλ από την εταιρεία ο Κ. Φρουζής σάς δίνει οδηγίες, σας λέει τι να κάνετε.
Αδ. Γεωργιάδης: Εάν τα διαβάσετε, θα δείτε ότι εμείς κάναμε τα αντίθετα.
Ερώτηση: Οι μάρτυρες λένε ότι εσείς δώσατε πρόσβαση στην ελληνική αγορά σε 10 ακριβά φάρμακα…
Γεωργιάδης: Εγώ έδωσα πρόσβαση σε 400 φάρμακα. Πρέπει να καταλάβουμε ότι εταιρείες όπως η Novartis δίνουν χρήματα σε γιατρούς και πολιτικούς και δεν ξέρω σε ποιους άλλους, αλλά την ίδια στιγμή σώζουν ζωές!
Ισως αυτή να είναι η κορυφαία ατάκα στο ντοκιμαντέρ, που ακολουθείται από τους κομπασμούς του επικεφαλής της Novartis για το πώς έπεισαν τις ελληνικές αρχές αλλά και τις αυστηρές εντολές προς τα στελέχη της να μην παραχωρήσουν καμία συνέντευξη.
«Η έρευνα των αμερικανικών αρχών ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του 2019. Τώρα η Novartis θα πρέπει να διαλέξει εάν θα αντιμετωπίσει μια δίκη ή θα στοχεύσει σε μια συμφωνία.
Για τη Novartis, για όλα τα άτομα που έχουν εμπλακεί ισχύει το τεκμήριο της αθωότητας. […] Αυτή ήταν η έρευνά μας.
Η σημερινή εκπομπή μας κλείνει εδώ».
Η εκπομπή κλείνει, αλλά η δικαστική έρευνα στην Ελλάδα παραμένει ανοιχτή, αν και προς το παρόν έχει διακοπεί, καθώς ο πρώην υπουργός Αν. Λοβέρδος έχει ζητήσει την εξαίρεση της εισαγγελέα Διαφθοράς.
Αντα Ψαρρά
https://www.efsyn.gr/
Τι κι αν ο τρόπος που αντιμετωπίζει η Ελλάδα τα μεγάλα σκάνδαλα τα οποία χρεοκόπησαν τη χώρα την έχει κάνει διεθνώς ρεζίλι, τι κι αν, αντί για τη φυγάδευση στο εξωτερικό των κρίσιμων υπόπτων, τώρα έχουμε τη μόδα της σκευωρίας για όλες τις υποθέσεις που ρήμαξαν τη χώρα...
Η κυβέρνηση με ειδικούς μεταμεσονύχτιους νόμους απαλλάσσει τραπεζικά στελέχη, αθωώνει διοικήσεις οργανισμών, απαξιώνει τις ανεξάρτητες αρχές ελέγχου και παρεμβαίνει ωμά και σχεδόν απειλητικά στη Δικαιοσύνη. Στο κατόπι της πολλά φανατικά ΜΜΕ που σήμαναν σιωπητήριο για τις μεγάλες υποθέσεις δημοσίου συμφέροντος, οι οποίες οδήγησαν στη χρεοκοπία.
Ομως το ελβετικό ντοκιμαντέρ παίχτηκε και αναπαράχθηκε σε όλο τον κόσμο, αναρτήθηκε στο Διαδίκτυο και προφανώς, μια και κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι και τους ξένους δημοσιογράφους τούς «έστησε» ο Παπαγγελόπουλος ή η Εισαγγελία Διαφθοράς, τα ΜΜΕ προτιμούν -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- να το... αντιπαρέλθουν με σιγήν ιχθύος.
Με εντυπωσιακό τρόπο το ντοκιμαντέρ χτίζεται ξεδιπλώνοντας τη στρατηγική της εταιρείας, η οποία υλοποιείται με τις δωροδοκίες χιλιάδων γιατρών, ΜΜΕ και κυβερνητικών παραγόντων. Ολα αυτά και μέσα από τα κατασχεμένα αρχεία της εταιρείας δημοσιεύτηκαν σε σειρά δεκάδων ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.» και πολλών άλλων ΜΜΕ από τα τέλη του 2016 μέχρι και σήμερα, που έχει πλέον εκδηλωθεί η προσπάθεια της κυβέρνησης να αντικαταστήσει το σκάνδαλο με τη θεωρία της σκευωρίας.
Οι δημοσιογράφοι Μαρία Ροσέλι και Μάρκο Ταλιαμπούε της ελβετικής τηλεόρασης «ανακρίνουν» τους προστατευόμενους από το FBI μάρτυρες, πρώην υψηλόβαθμα στελέχη της Novartis, αναζητώντας απαντήσεις από κάθε παράγοντα που είχε εμφανή ή αφανή εμπλοκή στο σκάνδαλο. Εξηγούν ότι έχουν την αποκλειστικότητα αυτών των συνεντεύξεων, δεδομένου ότι κανένα άλλο μέσο, εθνικό ή διεθνές, δεν αναζήτησε τους συγκεκριμένους μάρτυρες, ενώ η χρήση της μάσκας γίνεται για την προστασία της έρευνας και των μαρτύρων. Τον υποτιτλισμό και τη μετάφραση στα ελληνικά έκανε ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «Αυγή», Αργύρης Παναγόπουλος.
Το ντοκιμαντέρ ξεκινάει από το πετυχημένο στέλεχος του ελληνικού τμήματος της εταιρείας που προσπάθησε να αυτοκτονήσει το 2017 στο Χίλτον («Απόπειρα αυτοκτονίας με ουρά... σκανδάλου», «Εφ.Συν.» 3.1.2017), την εποχή δηλαδή που η έρευνα είχε ήδη ξεκινήσει στις ΗΠΑ.
Η στρατηγική της Novartis
Οι τρεις μάρτυρες που ταξίδεψαν στις ΗΠΑ ήταν οι πρώτοι που μήνυσαν την εταιρεία για διαφθορά στην Ελλάδα και εντάχτηκαν σε καθεστώς προστασίας από το FBI, ενώ οι ανακρίσεις τους διαρκούσαν μέχρι και 16 ώρες. «Διαφθείραμε χιλιάδες γιατρούς για λογαριασμό της Novartis. Αυτή ήταν η στρατηγική του ελβετικού κολοσσού για να επιβάλλει τα φάρμακά του στην Ελλάδα».
Στις ΗΠΑ προσκομίστηκαν από τους τρεις μάρτυρες 50.000 έγγραφα, δηλώνει ο δικηγόρος τους Π. Σαράκης, ενώ ο Αμερικανός δικηγόρος κατέστησε σαφές ότι πρέπει να αποδείξουν και να εξηγήσουν το περιεχόμενο των εγγράφων που αποδεικνύουν την εγκληματική δραστηριότητα της εταιρείας, προκειμένου να μπουν -όπως έγινε τελικά- σε καθεστώς προστασίας, που σημειωτέον στις ΗΠΑ έχει πολύ σκληρή ποινική τιμωρία, αν αποδειχτεί ότι έχουν κατατεθεί ψεύδη.
Ολα άρχισαν το 2006, όταν η έως τότε μικρής «απόδοσης» φαρμακευτική εταιρεία στην Ελλάδα έβαλε στόχο να σκαρφαλώσει στην πρώτη θέση, προσεγγίζοντας και δωροδοκώντας χιλιάδες γιατρούς «για καθέναν από τους οποίους υπήρχε χωριστός φάκελος στην εταιρεία», εξηγεί ο μάρτυρας.
Ξετυλίγει το κουβάρι ξεκινώντας από το πρόγραμμα Exactly (ύψους 2,5 εκατ. ευρώ που δόθηκαν ως μίζες σε 1.000 γιατρούς), χάρη στο οποίο η εταιρεία, το 2010, γίνεται πρώτη στην Ελλάδα με τρία συγκεκριμένα φάρμακα (Diovan, Exforge, Rasilex). «Ενας γιατρός μπορεί να έφτανε να εισπράξει και 15.000 ευρώ. Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε απευθείας από τη Βασιλεία της Ελβετίας και εμφανίστηκε ως “ανταποδοτικότητα των επενδύσεων”».
«Οι μίζες εμφανίζονταν ως έξοδα για κλινικά σεμινάρια σχετικά με τις ιδιότητες του φαρμάκου. Ενας από τους “αρχιτέκτονες” των πλαστών αυτών κλινικών ερευνών ήταν ο Σταύρος Ντογιάκος, η κινητήριος μηχανή αυτών των προγραμμάτων». Ο ίδιος ωστόσο δεν θέλησε ποτέ να μιλήσει από τις ΗΠΑ όπου διαμένει.
«Οι γιατροί είχαν τα μπλοκ με τις συνταγές που έπαιρναν από το κράτος. Οι φαρμακευτικοί αντιπρόσωποι κάθε εβδομάδα ή και δύο φορές την εβδομάδα έλεγχαν τις συνταγές, για να διασφαλίσουν ότι όλα πάνε όπως προέβλεπε το πρόγραμμα».
«Τα στελέχη της εταιρείας είχαν εντολή να καταστρέφουν περιοδικά όλα τα στοιχεία, διαγράφοντάς τα από τους υπολογιστές. Υπήρχε ειδικό πρόγραμμα καταστροφής» (σ.σ. με τον κωδικό clean day, «Ιδού πώς συναλλασσόταν η Novartis με κυβερνητικούς αξιωματούχους», «Εφ.Συν.» 14.3.2018).
Την εποχή της μεγάλης ελληνικής κρίσης, στο τιμόνι της εταιρείας βρισκόταν ο Κ. Φρουζής. Στο σημείο αυτό, ένας από τους μάρτυρες εξηγεί ότι έδωσε στο FBI ηχητικά ντοκουμέντα, «στα οποία ακούγονται οι συζητήσεις της διεύθυνσης με κλειστές πόρτες, μεταξύ τους μιλάνε ελεύθερα και αποκαλύπτουν τους πραγματικούς σκοπούς τους» και συμπληρώνει: «Από τη Βασιλεία μάς έρχονταν οι οδηγίες του σχεδίου με το οποίο θα πραγματοποιούσαμε τη διαφθορά. Κι αυτές οι οδηγίες έπρεπε να εκτελεστούν. Οι καθηγητές Παν/μίων και οι διευθυντές των κλινικών ήταν πρώτοι στις τρεις κατηγορίες!».
Μιλά για τα, γνωστά πλέον μετά τις αποκαλύψεις, φάρμακα με την ίδια σύνθεση (το ακριβό Lucentis και το φτηνό Avastin) και το πρόγραμμα Eudora, σύμφωνα με το οποίο, προκειμένου να συνταγογραφείται το Lucentis και να μην κινδυνέψουν οι εισπράξεις, δόθηκαν, το 2011, τρία εκατ. ευρώ σε μίζες («Ο Φρουζής επιβεβαιώνει τους προστατευόμενους μάρτυρες», «Εφ.Συν.» 27.3.2018).
Το ντοκιμαντέρ συνεχίζει με το ξεκίνημα της δικαστικής διερεύνησης του σκανδάλου από την ελληνική Δικαιοσύνη, που τον Φεβρουάριο του 2018 συμπαρασύρει τον πολιτικό κόσμο της χώρας, ειδικά όταν η δικογραφία έφτασε στη Βουλή.
Συμπυκνώνοντας τα πάντα σε λίγες γραμμές, ένας από τους μάρτυρες-στελέχη συνεχίζει: «Μας είχε ζητηθεί να βρίσκουμε γκρίζες ζώνες σε κάθε νόμο ή εγκύκλιο, εργαζόμενοι ακόμα και εκτός νόμου εκεί που δεν θα μπορούσαν να μας πιάσουν. Και δεν το αισθανόμαστε ότι ήταν παράνομο», συμπληρώνοντας ότι τότε δεν είχε φανταστεί τις πραγματικές διαστάσεις του εγκλήματος.
«Από τη μια πλευρά η Novartis διέφθειρε τους γιατρούς, ζητώντας όσο το δυνατόν περισσότερες συνταγές, ενώ από την άλλη πλευρά οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι ήταν χρήσιμοι, για να αυξηθούν οι τιμές των φαρμάκων. Για να οδηγήσουν τις τιμές σε στρατοσφαιρικά επίπεδα. Η Ελλάδα αποτελεί μεταξύ άλλων τη χώρα αναφοράς για τη διαμόρφωση των τιμών των φαρμάκων σε τουλάχιστον 30 χώρες του κόσμου. Αφορούσε, λοιπόν, την παγκόσμια κερδοφορία [της Novartis], που κατάφερνε έτσι να κερδίσει πολλαπλάσια εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο».
Στο σημείο αυτό ξετυλίγεται και ο ρόλος του πρόσφατα «ανανήψαντος» μάρτυρα Νίκου Μανία. «Ο αρμόδιος σύμβουλος του υπουργείου Υγείας για τον υπολογισμό των τιμών λεγόταν Νίκος Μανίας» («Ο καθ’ όλα υπαρκτός μάρτυρας Νίκος Μανίας», «Εφ.Συν.» 18.4.2018). «Για τον σκοπό αυτό είχε δημιουργήσει μια σύνθετη μαθηματική φόρμουλα. Ο Μανίας εκτός από το να συνεργάζεται με το υπουργείο [Υγείας] θα ήταν και [επαγγελματικά] σύμβουλος της Novartis διαμέσου μιας εταιρείας συμβούλων. Χρησιμοποιώντας τη μαθηματική του φόρμουλα μπορούσαν να διαμορφώνουν όλες τις τιμές των φαρμάκων στην Ελλάδα».
Ερώτηση: Τις τιμές των φαρμάκων [στην Ελλάδα] τις αποφάσιζε ένας άνθρωπος της Novartis;
Μάρτυρας: Ναι, ένας άνθρωπος που τον χρησιμοποιούσε η Novartis.
Η επιβεβαίωση για την «επιτυχία» το 2011-2012 ακούγεται στη συνέχεια και από τα χείλη του υψηλόβαθμου στελέχους της εταιρείας, Αrnout Ploos Van Amstel.
Στο 53ο λεπτό το ντοκιμαντέρ μπαίνει πλέον στην πολιτική διάσταση του σκανδάλου.
«Ηταν τότε που η τρόικα επέβαλε δραστικά μέτρα περικοπών με αποτέλεσμα να μην μπορεί κανένα νέο φάρμακο να πάρει άδεια στην Ελλάδα, ενώ μπλοκαρίστηκαν και οι πληρωμές στις φαρμακευτικές» εξηγεί ο μάρτυρας.
«Τότε δημιουργείται το “σχέδιο Χάρβαρντ” λόγω του Ελληνα καθηγητή και συμβούλου των υπουργών, Νίκου Μανιαδάκη, που συμμετείχε και είχε τελειώσει το Χάρβαρντ. Ουσιαστικά αυτό αφορούσε τη συγκρότηση μόνο από στελέχη της εταιρείας μιας ακαδημαϊκής επιτροπής (θινκ τανκ) που θα πρότεινε στην ελληνική κυβέρνηση πώς έπρεπε να λειτουργήσει το ΕΣΥ. Ηταν ένα σχέδιο που, παρά τον χαρακτηρισμό του ως ακαδημαϊκό, δεν δημοσιοποιήθηκε ποτέ στον Τύπο».
«Πληρώθηκαν όλα τα χρέη»
«Η Novartis το ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2013 και τον Αύγουστο βγήκε η πρώτη λίστα φαρμάκων που περιμέναμε επί τρία χρόνια. Και τα 10 φάρμακά της είχαν πάρει άδεια κυκλοφορίας. Το επόμενο έτος όλα τα χρέη του κράτους 140 εκατ. ευρώ [προς την εταιρεία] πληρώθηκαν».
Ερώτηση: Μου λέτε ότι η Novartis προσέλαβε τον καθηγητή που ήταν ήδη εξαρτημένος από αυτή και ότι αυτός είχε τις σχέσεις με την τρόικα για όλο τον ελληνικό τομέα της Υγείας;
Μάρτυρας: Ακριβώς αυτό σας λέω.
Ερώτηση: Δεν ήταν λοιπόν η ελληνική κυβέρνηση που διαπραγματευόταν με την τρόικα, αλλά η Novartis;
Μάρτυρας: Ναι, αυτό έγινε στην πραγματικότητα.
Οι δημοσιογράφοι εξηγούν ότι για τη βαριά αυτή κατηγορία ζήτησαν εξηγήσεις απευθείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία απάντησε σιβυλλικά ότι δεν σχολιάζει τρέχουσες δικαστικές υποθέσεις!
Ο ίδιος ο Ν. Μανιαδάκης, που με δική του πρωτοβουλία συναντήθηκε με τους δημοσιογράφους, διέψευσε τον ρόλο αυτό, επιβεβαιώνοντας όμως ότι υπήρξε σύμβουλος των υπουργών: «Εάν κάποιος σας είπε ότι σχετίζομαι με το “σχέδιο Χάρβαρντ” σας λέει ψέματα. Είναι ψεύτης. Εγώ θα τον σκοτώσω. […] Είναι δυνατόν έναν καθηγητής σαν και μένα που ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο, που ζει εργαζόμενος ως σύμβουλος υπουργών και επιχειρήσεων, να έχει πάρει μίζες για να τις δώσει σε πολιτικούς;»
Ακολουθούν πλάνα του Αδ. Γεωργιάδη, που φωνάζει από το βήμα της Βουλής ότι ποτέ δεν πήρε δεκάρα για τον εαυτό του.
Δημοσιογράφοι: Τον πλησιάσαμε [τον Αδωνι Γιωργιάδη] κατά τη διάρκεια του συνεδρίου του κόμματός του.
Αδ. Γεωργιάδης: Αυτοί οι μάρτυρες είναι ψεύτες. Οταν θα επιστρέψουμε στην κυβέρνηση (!) θα τους αρνηθούμε την προστασία και θα μάθουμε ποιος τους έβαλε να πούνε όλα αυτά το ψέματα.
Ερώτηση: Η μεγαλύτερη κατηγορία είναι ότι εσείς επηρεαστήκατε από τον καθηγητή Μανιαδάκη, που σας είπε τι να κάνετε με τρόπο που να διευκολύνετε τη Novartis.
Αδ. Γεωργιάδης: Ο κ. Μανιαδάκης ήταν ένας βοηθός μου, πολύ έμπιστος, και η επαφή μου με την τρόικα. Εάν ο Μανιαδάκης ήταν διεφθαρμένος, σημαίνει ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα είναι διεφθαρμένοι (!) Με βοήθησε πολύ και τον ευχαριστώ από την καρδιά μου.
Ερώτηση: Με μέιλ από την εταιρεία ο Κ. Φρουζής σάς δίνει οδηγίες, σας λέει τι να κάνετε.
Αδ. Γεωργιάδης: Εάν τα διαβάσετε, θα δείτε ότι εμείς κάναμε τα αντίθετα.
Ερώτηση: Οι μάρτυρες λένε ότι εσείς δώσατε πρόσβαση στην ελληνική αγορά σε 10 ακριβά φάρμακα…
Γεωργιάδης: Εγώ έδωσα πρόσβαση σε 400 φάρμακα. Πρέπει να καταλάβουμε ότι εταιρείες όπως η Novartis δίνουν χρήματα σε γιατρούς και πολιτικούς και δεν ξέρω σε ποιους άλλους, αλλά την ίδια στιγμή σώζουν ζωές!
Ισως αυτή να είναι η κορυφαία ατάκα στο ντοκιμαντέρ, που ακολουθείται από τους κομπασμούς του επικεφαλής της Novartis για το πώς έπεισαν τις ελληνικές αρχές αλλά και τις αυστηρές εντολές προς τα στελέχη της να μην παραχωρήσουν καμία συνέντευξη.
«Η έρευνα των αμερικανικών αρχών ολοκληρώθηκε το καλοκαίρι του 2019. Τώρα η Novartis θα πρέπει να διαλέξει εάν θα αντιμετωπίσει μια δίκη ή θα στοχεύσει σε μια συμφωνία.
Για τη Novartis, για όλα τα άτομα που έχουν εμπλακεί ισχύει το τεκμήριο της αθωότητας. […] Αυτή ήταν η έρευνά μας.
Η σημερινή εκπομπή μας κλείνει εδώ».
Η εκπομπή κλείνει, αλλά η δικαστική έρευνα στην Ελλάδα παραμένει ανοιχτή, αν και προς το παρόν έχει διακοπεί, καθώς ο πρώην υπουργός Αν. Λοβέρδος έχει ζητήσει την εξαίρεση της εισαγγελέα Διαφθοράς.
Αντα Ψαρρά
https://www.efsyn.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου