Κάθε φορά που ακούτε για κάποιο μεγάλο δημόσιο έργο είναι πιθανό να κουνάτε το κεφάλι σας με δυσπιστία, ιδίως όσον αφορά την τήρηση του χρονοδιαγράμματος και του προϋπολογισμού. Είστε κάτι περισσότερο από βέβαιοι πως το έργο θα ξεστρατίσει τόσο χρονικά όσο και οικονομικά και, με ελάχιστες ίσως εξαιρέσεις, αυτό τελικά είναι ο κανόνας.
Τα ίδια (και χειρότερα) συμβαίνουν και στην Ε.Ε., που μπορεί να θέλει να νοικοκυρέψει κάθε κράτος-μέλος χωριστά, αλλά δεν τα πάει πολύ καλά και η ίδια. Πάρτε για παράδειγμα το πρόγραμμα «Γαλιλαίος» για τη δημιουργία του ευρωπαϊκού συστήματος πλοήγησης, το οποίο βασίζεται σε ένα δίκτυο 32 δορυφόρων, που θα μας προσφέρουν καλύτερου επιπέδου υπηρεσίες σε σύγκριση με το αμερικανικό GPS που όλοι γνωρίζουμε.
Το πρόγραμμα έχει ταλαιπωρηθεί τόσο πολύ που υποψιαζόμαστε πως, αν ζούσε, ο Ιταλός αστρονόμος θα είχε κάνει μήνυση στην Κομισιόν ζητώντας αποζημίωση για δυσφήμηση του ονόματός του.
Ολα αρχίζουν με την αυγή του 21ου αιώνα ή τη δύση του 20ού, εξαρτάται πώς το βλέπετε το πράγμα. Το 2000 η Κομισιόν ανακοινώνει περιχαρής πως η φάση αξιολόγησης ολοκληρώθηκε και πως το πρόγραμμα «Γαλιλαίος» θα υλοποιηθεί. Η αλήθεια είναι πως η ανακοίνωση δεν έλεγε πότε ακριβώς θα ξεκινούσε η λειτουργία του ευρωπαϊκού GPS, αλλά είναι γεγονός πως στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού το άκουσμα της είδησης δεν τους έκανε να χαρούν ιδιαιτέρως. Βλέπετε, το GPS αναπτύχθηκε κατ' αρχήν για στρατιωτικές ανάγκες των ΗΠΑ και ακολούθως ένα μέρος του δόθηκε προς ελεύθερη χρήση από όλους εμάς, αλλά σε κάθε περίπτωση οι Αμερικανοί έχουν τα κλειδιά και όποτε θέλουν κλείνουν το δίκτυο. Ετσι, η προοπτική μιας ευρωπαϊκής λύσης θα καταργούσε το αμερικανικό μονοπώλιο.
Μετά ήρθε η 11η Σεπτεμβρίου και οι ΗΠΑ έγιναν πιο πιεστικές. Με το επιχείρημα ότι οι τρομοκράτες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τον «Γαλιλαίο», η κυβέρνηση Μπους ζήτησε παραχωρήσεις από τις Βρυξέλλες, που αφορούσαν τη λειτουργία του δικτύου και τους τρόπους παρέμβασης. Ως ενός σημείου η Ε.Ε. υποχώρησε στις αμερικανικές πιέσεις, προκαλώντας μια κάποια δυσθυμία στο εσωτερικό. Το Μάρτιο του 2002 εκδίδεται από την Κομισιόν ανακοίνωση με τον τίτλο «Επιτέλους, ΝΑΙ», όπου αναφέρεται στη διάθεση περίπου 500 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της πρώτης φάσης του προγράμματος. Εντυπωσιακό ποσό αλλά δεν φτάνει. Είναι, άλλωστε, γνωστό σχεδόν από την πρώτη στιγμή πως το δίκτυο θα υλοποιηθεί μέσω ενός μοντέλου ΣΔΙΤ. Ετσι, ένα χρόνο αργότερα (και ενώ οι Αμερικανοί συνεχίζουν να γκρινιάζουν και να λένε «τι το θέλετε αυτό, έχετε το δικό μας») δημοσιεύεται πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τους ενδιαφερόμενους αναδόχους που θα υλοποιήσουν το δίκτυο και θα αναλάβουν ακολούθως τη λειτουργία του.
Σταδιακά η Κομισιόν υπογράφει συμφωνίες συνεργασίας με τις ΗΠΑ, την Κίνα και μερικές ακόμη χώρες για τη λειτουργία του δικτύου και τον Δεκέμβριο του 2004 διαβάζουμε, πάλι σε ανακοίνωση της Επιτροπής, πως «ο Γαλιλαίος, θα λειτουργεί σίγουρα στα τέλη του 2008». Αν εννοούσαν 2008 μετά Χριστόν έπεσαν έξω, μάλλον για άλλο 2008 μιλούσαν. Πού σκάλωσε το θέμα;
Φυσικά, στα χρήματα. Η κοινοπραξία των ιδιωτικών εταιρειών δήλωσε αδυναμία (ή και απροθυμία) να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα. Τον Μάιο του 2007 η Κομισιόν παραδέχεται πως το πρόγραμμα «βρίσκεται σε σταυροδρόμι» και πως πρέπει να «αναθεωρηθεί το χρονοδιάγραμμα προκειμένου το "Γαλιλαίος" να είναι σε πλήρη λειτουργία το 2012». Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους η Κομισιόν ζητεί από το Συμβούλιο Υπουργών και το Ευρωκοινοβούλιο να εγκρίνουν την πρότασή της για χρηματοδότηση του προγράμματος με ίδιους πόρους. Και τι πόρους, 3,4 δισ. ευρώ.
Η πρόταση εγκρίνεται (όχι μετ' επαίνων) και προκηρύσσεται διαγωνισμός για την επιλογή των εταιρειών που θα αναλάβουν την κατασκευή των δορυφόρων. Επιλέγονται, τελικά, δύο κατασκευαστές. Η EADS Astrium, η μεγαλύτερη εταιρεία διαστημικής τεχνολογίας στην Ευρώπη, και η γερμανική ΟΗΒ System. Αυτοί οι δύο θα διαθέσουν τους δορυφόρους, ενώ η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (η ESA) αναλαμβάνει την επίβλεψη και την εκτόξευσή τους στο Διάστημα. Τέλος, η ιταλική ThalesAleniaSpace επιλέγεται να συνεργαστεί με την ESA για την παροχή των απαιτούμενων υπηρεσιών υποστήριξης.
Πού βρισκόμαστε σήμερα; Η ΟΗΒ πήρε την παραγγελία για την κατασκευή 14 δορυφόρων. Επονται άλλες δύο διαδικασίες ανάθεσης έργου εντός του 2010, πράγμα που σημαίνει πως και η EADS θα πάρει μερίδιο. Η πρώτη εκτόξευση πυραύλου που θα μεταφέρει δύο δορυφόρους θα γίνει τον Οκτώβριο του 2012 και από τότε και μετά αναμένεται να πραγματοποιούνται 4-5 εκτοξεύσεις ανά έτος. Αν όλα πάνε καλά (υποθέσεις κάνουμε) το 2014 θα παρέχονται οι πρώτες βασικές υπηρεσίες του «Γαλιλαίου» σε φορείς έρευνας και διάσωσης. Για την ώρα, από την Κομισιόν αποφεύγουν να πουν οτιδήποτε σχετικά με την παροχή εμπορικών υπηρεσιών, ώστε να... βάλουμε τον «Γαλιλαίο» στα αυτοκίνητά μας. Στερνή μου γνώση...
ΝΙΚΟΣ ΜΟΥΜΟΥΡΗΣ
ΠΡΕΖΑ TV
18-1-2010
Τα ίδια (και χειρότερα) συμβαίνουν και στην Ε.Ε., που μπορεί να θέλει να νοικοκυρέψει κάθε κράτος-μέλος χωριστά, αλλά δεν τα πάει πολύ καλά και η ίδια. Πάρτε για παράδειγμα το πρόγραμμα «Γαλιλαίος» για τη δημιουργία του ευρωπαϊκού συστήματος πλοήγησης, το οποίο βασίζεται σε ένα δίκτυο 32 δορυφόρων, που θα μας προσφέρουν καλύτερου επιπέδου υπηρεσίες σε σύγκριση με το αμερικανικό GPS που όλοι γνωρίζουμε.
Το πρόγραμμα έχει ταλαιπωρηθεί τόσο πολύ που υποψιαζόμαστε πως, αν ζούσε, ο Ιταλός αστρονόμος θα είχε κάνει μήνυση στην Κομισιόν ζητώντας αποζημίωση για δυσφήμηση του ονόματός του.
Ολα αρχίζουν με την αυγή του 21ου αιώνα ή τη δύση του 20ού, εξαρτάται πώς το βλέπετε το πράγμα. Το 2000 η Κομισιόν ανακοινώνει περιχαρής πως η φάση αξιολόγησης ολοκληρώθηκε και πως το πρόγραμμα «Γαλιλαίος» θα υλοποιηθεί. Η αλήθεια είναι πως η ανακοίνωση δεν έλεγε πότε ακριβώς θα ξεκινούσε η λειτουργία του ευρωπαϊκού GPS, αλλά είναι γεγονός πως στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού το άκουσμα της είδησης δεν τους έκανε να χαρούν ιδιαιτέρως. Βλέπετε, το GPS αναπτύχθηκε κατ' αρχήν για στρατιωτικές ανάγκες των ΗΠΑ και ακολούθως ένα μέρος του δόθηκε προς ελεύθερη χρήση από όλους εμάς, αλλά σε κάθε περίπτωση οι Αμερικανοί έχουν τα κλειδιά και όποτε θέλουν κλείνουν το δίκτυο. Ετσι, η προοπτική μιας ευρωπαϊκής λύσης θα καταργούσε το αμερικανικό μονοπώλιο.
Μετά ήρθε η 11η Σεπτεμβρίου και οι ΗΠΑ έγιναν πιο πιεστικές. Με το επιχείρημα ότι οι τρομοκράτες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τον «Γαλιλαίο», η κυβέρνηση Μπους ζήτησε παραχωρήσεις από τις Βρυξέλλες, που αφορούσαν τη λειτουργία του δικτύου και τους τρόπους παρέμβασης. Ως ενός σημείου η Ε.Ε. υποχώρησε στις αμερικανικές πιέσεις, προκαλώντας μια κάποια δυσθυμία στο εσωτερικό. Το Μάρτιο του 2002 εκδίδεται από την Κομισιόν ανακοίνωση με τον τίτλο «Επιτέλους, ΝΑΙ», όπου αναφέρεται στη διάθεση περίπου 500 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της πρώτης φάσης του προγράμματος. Εντυπωσιακό ποσό αλλά δεν φτάνει. Είναι, άλλωστε, γνωστό σχεδόν από την πρώτη στιγμή πως το δίκτυο θα υλοποιηθεί μέσω ενός μοντέλου ΣΔΙΤ. Ετσι, ένα χρόνο αργότερα (και ενώ οι Αμερικανοί συνεχίζουν να γκρινιάζουν και να λένε «τι το θέλετε αυτό, έχετε το δικό μας») δημοσιεύεται πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τους ενδιαφερόμενους αναδόχους που θα υλοποιήσουν το δίκτυο και θα αναλάβουν ακολούθως τη λειτουργία του.
Σταδιακά η Κομισιόν υπογράφει συμφωνίες συνεργασίας με τις ΗΠΑ, την Κίνα και μερικές ακόμη χώρες για τη λειτουργία του δικτύου και τον Δεκέμβριο του 2004 διαβάζουμε, πάλι σε ανακοίνωση της Επιτροπής, πως «ο Γαλιλαίος, θα λειτουργεί σίγουρα στα τέλη του 2008». Αν εννοούσαν 2008 μετά Χριστόν έπεσαν έξω, μάλλον για άλλο 2008 μιλούσαν. Πού σκάλωσε το θέμα;
Φυσικά, στα χρήματα. Η κοινοπραξία των ιδιωτικών εταιρειών δήλωσε αδυναμία (ή και απροθυμία) να χρηματοδοτήσει το εγχείρημα. Τον Μάιο του 2007 η Κομισιόν παραδέχεται πως το πρόγραμμα «βρίσκεται σε σταυροδρόμι» και πως πρέπει να «αναθεωρηθεί το χρονοδιάγραμμα προκειμένου το "Γαλιλαίος" να είναι σε πλήρη λειτουργία το 2012». Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους η Κομισιόν ζητεί από το Συμβούλιο Υπουργών και το Ευρωκοινοβούλιο να εγκρίνουν την πρότασή της για χρηματοδότηση του προγράμματος με ίδιους πόρους. Και τι πόρους, 3,4 δισ. ευρώ.
Η πρόταση εγκρίνεται (όχι μετ' επαίνων) και προκηρύσσεται διαγωνισμός για την επιλογή των εταιρειών που θα αναλάβουν την κατασκευή των δορυφόρων. Επιλέγονται, τελικά, δύο κατασκευαστές. Η EADS Astrium, η μεγαλύτερη εταιρεία διαστημικής τεχνολογίας στην Ευρώπη, και η γερμανική ΟΗΒ System. Αυτοί οι δύο θα διαθέσουν τους δορυφόρους, ενώ η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος (η ESA) αναλαμβάνει την επίβλεψη και την εκτόξευσή τους στο Διάστημα. Τέλος, η ιταλική ThalesAleniaSpace επιλέγεται να συνεργαστεί με την ESA για την παροχή των απαιτούμενων υπηρεσιών υποστήριξης.
Πού βρισκόμαστε σήμερα; Η ΟΗΒ πήρε την παραγγελία για την κατασκευή 14 δορυφόρων. Επονται άλλες δύο διαδικασίες ανάθεσης έργου εντός του 2010, πράγμα που σημαίνει πως και η EADS θα πάρει μερίδιο. Η πρώτη εκτόξευση πυραύλου που θα μεταφέρει δύο δορυφόρους θα γίνει τον Οκτώβριο του 2012 και από τότε και μετά αναμένεται να πραγματοποιούνται 4-5 εκτοξεύσεις ανά έτος. Αν όλα πάνε καλά (υποθέσεις κάνουμε) το 2014 θα παρέχονται οι πρώτες βασικές υπηρεσίες του «Γαλιλαίου» σε φορείς έρευνας και διάσωσης. Για την ώρα, από την Κομισιόν αποφεύγουν να πουν οτιδήποτε σχετικά με την παροχή εμπορικών υπηρεσιών, ώστε να... βάλουμε τον «Γαλιλαίο» στα αυτοκίνητά μας. Στερνή μου γνώση...
ΝΙΚΟΣ ΜΟΥΜΟΥΡΗΣ
ΠΡΕΖΑ TV
18-1-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου