Δεν είναι μόνον το μνημόνιο που ρίχνει τη σκιά του στις εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Τα οικονομικά των δήμων, μαζί με τις δαπάνες των νοσοκομείων και τα ανοίγματα των ΔΕΚΟ, θα βρεθούν στο επίκεντρο της νέας επιθεώρησης από την τρόικα, στα μέσα Σεπτεμβρίου. Και, σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκεντρώνουν τα υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών, για πολλούς ΟΤΑ οι προοπτικές δεν είναι καθόλου καλές.
Οι τραπεζικές οφειλές των 1.034 σημερινών δήμων ανέρχονται σε 1,7 δισ. ευρώ, ενώ άλλο 1 δισ. ευρώ υπολογίζονται οι υποχρεώσεις προς τρίτους και περίπου 200 εκατ. ευρώ, με τις πιο μετριοπαθείς εκτιμήσεις, οι ασφαλιστικές εισφορές που δεν έχουν καταβληθεί για τη χρήση του 2009. Περίπου 50 από τους 325 νέους καλλικρατικούς δήμους, σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, θα βρεθούν σε αδιέξοδο και η υπαγωγή τους στον μηχανισμό επιτήρησης που προβλέπεται από το νέο πλαίσιο για την Αυτοδιοίκηση, το Εδικό Πρόγραμμα Εξυγίανσης όπως αποκαλείται, θεωρείται αναπόφευκτη.
Απογραφή χρεών
Στη λίστα των δανειακών υποχρεώσεων των δήμων που άνοιξε στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (ΓΛΚ), με εντολή των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομίας, Γ. Ραγκούση και Γ. Παπακωνσταντίνου, και εμπλουτίζεται καθημερινά με νέα στοιχεία ώστε μέχρι την κατάρτιση του νέου προϋπολογισμού να υπάρχει πλήρης εικόνα των χρεών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πρώτος φιγουράρει ο Πειραιάς, ακολουθεί η Αθήνα, οι Αχαρνές, το Μαρούσι, η Θεσσαλονίκη και τη δεκάδα συμπληρώνουν πέντε μεσαίου μεγέθους ΟΤΑ, ο Ασπρόπυργος, η Ρόδος, η Νίκαια, το Περιστέρι και τα Γιάννενα.
Το βάρος των δανειακών υποχρεώσεων των δήμων είναι η πρώτη παράμετρος της απογραφής στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Εκτός αυτής υπάρχουν και μία σειρά από άλλες παραμέτρους που μπαίνουν στην εξίσωση, όπως η σχέση χρέους-πληθυσμού-τακτικών εσόδων, για την εξαγωγή των τελικών συμπερασμάτων. Επίσης, γίνεται προσπάθεια να καταγραφούν και όλες οι υποχρεώσεις προς τρίτους και ασφαλιστικά ταμεία, καθώς σε ορισμένες περιπτώσεις οι οφειλές αυτές διπλασιάζουν τη μαύρη τρύπα, όπως π.χ. συμβαίνει με τη Θεσσαλονίκη που έχει οφειλές ύψους 33,5 εκατ. ευρώ προς τα ασφαλιστικά ταμεία, ο Δήμος Ζωγράφου με οφειλές σε ταμεία και προμηθευτές ύψους 30 εκατ. ευρώ, των Α. Λιοσίων με οφειλές 35 εκατ. ευρώ.
Η οικονομική κατάσταση των δήμων αναμένεται να αποτυπωθεί στο ΓΛΚ μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου, στην τελική ευθεία για τις αυτοδιοικητικές εκλογές, και ενδέχεται να επιδράσει καταλυτικά στην προεκλογική ατμόσφαιρα.
Σχεδόν όλοι οι δήμοι αντιμετωπίζουν αυτή την περίοδο ταμειακά προβλήματα, λόγω της περικοπής των κονδυλίων του προϋπολογισμού αλλά και της πτώσης των ίδιων εσόδων, πλην των τελών που εισπράτονται μέσω των ΔΕΚΟ. Περίπου 100 αιτήσεις δανείων εκκρεμούν στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, οι οποίες ωστόσο δεν αναμένεται να ικανοποιηθούν πριν από τον Νοέμβριο. Και καθώς οι περισσότεροι δήμοι δεν έχουν δυνατότητα λήψης νέων δανείων από την τραπεζική αγορά, η προεκλογική περίοδος σε πολλές περιοχές δεν θα θυμίζει σε τίποτε τις προηγούμενες τοπικές αναμετρήσεις.
Από την πλευρά του, ο υφυπουργός Εσωτερικών Γ. Ντόλιος επισημαίνει ότι η διαδικασία αυτή έπρεπε να έχει γίνει εδώ και χρόνια και προσθέτει: «Το οικονομικό ζήτημα είναι κρίσιμο για όλο το φάσμα της Δημόσιας Διοίκησης και βεβαίως και για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η αποτύπωση των οικονομικών των ΟΤΑ δεν περιλαμβάνει μόνον τις οφειλές τους αλλά και τη σχέση του κόστους λειτουργίας με τα ετήσια έσοδα κάθε δήμου, το ποσοστό των εσόδων από ΚΑΠ σε σχέση με τα έσοδα από τέλη κ.λπ. Η αποτύπωση αυτή θα μας βοηθήσει να διαμορφώσουμε ενιαίους κανόνες για όλους τους δήμους, δίχως εξαιρέσεις, παρεκκλίσεις και υπερχρεώσεις».
Ενδεικτική της πίεσης που ασκείται από την τρόικα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι η πρόβλεψη του επικαιροποιημένου μνημονίου να καταγραφούν τα οικονομικά στοιχεία όλων των δήμων (λογαριασμοί κίνησης, καταθέσεις, δανειακές υποχρεώσεις, υποχρεώσεις προς τρίτους) από την Τράπεζα της Ελλάδος και κάθε μεταβολή να αποτυπώνεται σε μηνιαία και τριμηνιαία βάση. Με αυτά τα στοιχεία θα κριθούν στις αρχές του 2011 οι καλλικρατικοί δήμοι από μία εσωτερική τρόικα.
Η τρόικα που θα παρακολουθεί τους ΟΤΑ θα απαρτίζεται, σύμφωνα με το νόμο του «Καλλικράτη», από έναν σύμβουλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, τον γενικό διευθυντή Αυτοδιοίκησης του υπουργείου Εσωτερικών και έναν εκπρόσωπο της ΚΕΔΚΕ.
Πρόγραμμα εξυγίανσης
Η ενεργοποίηση του μηχανισμού προβλέπεται α) αν οι ετήσιες υποχρεώσεις ενός δήμου, ή μίας δημοτικής ενότητας (δήμου που συνενώθηκε) σε τοκοχρεολύσια υπερβαίνουν το 20% των τακτικών τους εσόδων (για την περίπτωση των τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων ο δείκτης αυτός θα προκύψει με βάση τα οικονομικά στοιχεία στο κλείσιμο του 2010) και β) αν το συνολικό χρέος του δήμου ή μίας δημοτικής ενότητας υπερβαίνει συγκεκριμένο ποσοστό των τακτικών τους εσόδων (60%).
Ο δήμος στην περίπτωση που υπαχθεί είτε με δική του πρωτοβουλία είτε ακουσίως στο Ειδικό Πρόγραμμα Εξυγίανσης, πρέπει κατόπιν να υποβάλει επιχειρησιακό πρόγραμμα μέσα σε δύο μήνες στην Ελεγκτική Επιτροπή. Για τις ανάγκες χρηματοδότησης των προβληματικών δήμων θα ανοίξει λογαριασμός εξυγίανσης και αλληλεγγύης της αυτοδιοίκησης στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Οι πόροι του λογαριασμού θα προέρχονται από τα κονδύλια του προϋπολογισμού για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και θα καθοριστούν με υπουργικές αποφάσεις μετά την λεπτομερή αποτύπωση του προβλήματος.
Μέχρι τότε θα έχει ολοκληρωθεί και η διαδικασία καταγραφής των ακινήτων των ΟΤΑ, των προσόδων από ενοίκια και εκμεταλλεύσεις και των αντίστοιχων εξόδων, διαδικασία η οποία ανετέθη την περασμένη εβδομάδα από το υπουργείο Εσωτερικών στην Εταιρεία Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης.
Ωστόσο όλα αυτά τελούν υπό την αίρεση των δημόσιων οικονομικών, αντιτείνεται από πλευράς δήμων, καθώς τα δημοτικά έσοδα εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία των εσόδων του κράτους. «Εάν το συνολικό ποσό που διατίθεται με τη μορφή κεντρικών αυτοτελών πόρων, συρρικνωθεί περαιτέρω, ακόμη και οι δήμοι που δεν έχουν σήμερα πρόβλημα θα βρεθούν σε αδιέξοδο» εκτιμά ο πρόεδρος της Εταιρείας Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης και αντιδήμαρχος της Αθήνας για τα οικονομικά, Ν. Βαφειάδης. Η πίεση των χρεωμένων δήμων μεταφέρεται στην ΚΕΔΚΕ, η οποία προσανατολίζεται σε σύγκληση της ολομέλειας όλων των δημάρχων.
Του ΜΠΑΜΠΗ ΑΓΡΟΛΑΜΠΟΥ
ΠΡΕΖΑ TV
29-8-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου