Το δίδαγμα της Ιαπωνίας Η συζήτηση για την πυρηνική ενέργεια στην Ελλάδα μετά τον καταστροφικό σεισμό στην Ιαπωνία

Της Νατάσας Χριστοπούλου

Κάτι περισσότερο από δύο χρόνια πριν, τα Πορίσματα της Ομάδας Εργασίας της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών είχαν προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων γύρω από το θέμα της πυρηνικής ενέργειας και την πιθανή χρήση της για την κάλυψη των αυξανόμενων αναγκών της Ελλάδας σε ηλεκτρική ενέργεια. Υπό τον κίνδυνο του ενεργειακού ελλείμματος, που ίσως παρουσιαστεί κατά το 2020, εξεταζόταν ενδελεχώς -και εις βάρος των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)- η επιλογή της πυρηνικής ενέργειας.

Στα κύρια πλεονεκτήματα της πυρηνικής ενέργειας σημειώνονταν η ενεργειακή ασφάλεια, η ευελιξία στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η μείωση των αερίων του θερμοκηπίου, οι μεγαλύτερες παραγόμενες ποσότητες και το χαμηλότερο κόστος. Ως κυριότερα μειονεκτήματα αναφέρονταν το αρχικά υψηλό κόστος κατασκευής που απαιτείται, μεταξύ άλλων, και για τα συστήματα ασφάλειας, η ανάγκη ασφαλούς διαχείρισης των ραδιενεργών πυρηνικών καταλοίπων/ αποβλήτων και το θέμα της ασφαλούς λειτουργίας των πυρηνικών εργοστασίων.

Το τελευταίο μάλιστα, όπως αναφερόταν χαρακτηριστικά στα Πορίσματα της Ομάδας Εργασίας της Ακαδημίας Αθηνών, αποτελεί την κύρια ανησυχία της κοινής γνώμης, ιδίως όσον αφορά το ενδεχόμενο ατυχημάτων. Στη συνέχεια, γινόταν μια σημαντική προσπάθεια διασκεδασμού της ανησυχίας αυτής, ενώ ειδική αναφορά γινόταν στην έντονη σεισμικότητα της Ελλάδας, η οποία «...πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη σε κάθε προγραμματισμό και σχεδιασμό πυρηνικών εργοστασίων, δεν αποτελεί όμως αποτρεπτικό παράγοντα». Ακολούθως, δίνονταν παραδείγματα σαφώς σεισμικών περιοχών, όπου αν και υπάρχουν δεκάδες πυρηνικών εργοστασίων, δεν εντοπίζεται κανένα σοβαρό πρόβλημα. Μεταξύ των παραδειγμάτων αυτών, ήταν και η Ιαπωνία.

Η Ιαπωνία, που τις τελευταίες μέρες περνάει πολλαπλές δοκιμασίες μετά τον καταστροφικό σεισμό των 8,9 Ρίχτερ και το φονικό τσουνάμι που ακολούθησε.

Ο σεισμός, μεταξύ άλλων, προκάλεσε βλάβες και στα 2 πυρηνικά ηλεκτροπαραγωγικά εργοστάσια Φουκουσίμα Νταϊίτσι, που βρίσκονται κοντά στην πόλη Οκάμα στις ανατολικές ακτές της Ιαπωνίας, περί τα 200 μίλια βόρεια του Τόκυο. Στις 12 Μαρτίου στις 9.30 το πρωί σημειώθηκε έκρηξη στον αντιδραστήρα Φουκουσίμα 1. Οι ιαπωνικές αρχές ενημέρωσαν τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) ότι η έκρηξη σημειώθηκε εκτός του κελύφους του αντιδραστήρα. Παρόλα αυτά, ένας εργάτης πέθανε κατά τη διάρκεια ατυχήματος, ενώ τουλάχιστον τέσσερις εργάτες τραυματίστηκαν από την έκρηξη. Τα επίπεδα ραδιενέργειας στην περιοχή αναφέρεται ότι φτάνουν τα 1,015 micro/ Sieverts την ώρα, το οποίο αντιστοιχεί σε περίπου 100 millirems/ ώρα, τη στιγμή που το επιτρεπόμενο ετήσιο όριο για τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι σύμφωνα με την Υπηρεσία Πυρηνικής Ενημέρωσης και Πόρων (Nuclear Information and Resource Service) 100 millirems/ έτος. Για την αποφυγή του κινδύνου μόλυνσης των πολιτών από τη ραδιενέργεια, οι περιοχές γύρω από τα εργοστάσια άρχισαν να εκκενώνονται, αρχικά σε ακτίνα 10, και στη συνέχεια 20 χιλιομέτρων. Με βάση τα στοιχεία της ΙΑΕΑ, συνολικά 200.000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή, ενώ οι διαδικασίες δεν έχουν ακόμα ολοκληρωθεί.

Γυρίζοντας πίσω στα «δικά μας», λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις αυτές, ίσως είναι καιρός να ανοίξει η συζήτηση όσον αφορά τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών μας, και επιτέλους, να απορριφθεί επίσημα αυτή η επιλογή! Μπορεί, όπως αναφέρεται στην πρόταση που κατέθεσαν πριν από περίπου ένα χρόνο οι 11 καθηγητές της Ομάδας Ελλήνων Επιστημόνων Ενέργειας, η πυρηνική ενέργεια να αποτελεί μακροπρόθεσμα πιο οικονομική λύση από τις ΑΠΕ, αλλά οι ανθρώπινες ζωές και το περιβάλλον θα πρέπει να είναι πάνω από τα κέρδη. Το θέμα της πυρηνικής ενέργειας, όπως αναφέρει σε παλαιότερη συνέντευξή του ο πρόεδρος του Αντιπυρηνικού Παρατηρητηρίου Μεσογείου, δεν είναι μόνο επιστημονικό και τεχνοοικονομικό, αλλά και θέμα που έχει εξαιρετικά κρίσιμες πολιτικές πλευρές για τη λήψη αποφάσεων.


Πηγές:
1. Ακαδημία Αθηνών- Πορίσματα της Ομάδας Εργασίας της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών επί του θέματος «Πυρηνική Ενέργεια και Ενεργειακές Ανάγκες της Ελλάδος». Διαπιστώσεις- Συμπεράσματα- Εισηγήσεις: http://www.academyofathens.gr/ecportal.asp?id=1458&nt=105
2. International Atomic Energy Agency
IAEA update on Japan EarthquakeQ
http://www.iaea.org/newscenter/news/tsunamiupdate01.html
3. Nuclear Information and Resource Service Fact Sheet on Fukushima Nuclear Power Plant: http://www.nirs.org/reactorwatch/accidents/Fukushimafactsheet.pdf
4. TVXS- Αντιπυρηνικό Παρατηρητήριο Μεσογείου: Η πυρηνική ενέργεια δεν είναι λύση, αλλά ένα ακόμα πρόβλημα! http://www.tvxs.gr/node/58701.

ΠΡΕΖΑ TV
14/3/2011