Της Γεωργίας Βορύλλα
gvorylla@6meres.gr
Χαρτόνια, σκισμένες κουβέρτες και όλα τα υπάρχοντα σε ένα καροτσάκι του σούπερ μάρκετ. Ο άστεγος της οδού Κολοκοτρώνη, πίσω από την Παλαιά Βουλή, στο κέντρο της Αθήνας, τα τελευταία χρόνια σταμάτησε να προκαλεί έκπληξη στους περαστικούς. Ίσως τους σοκάρει λίγο ότι μιλά άπταιστα ελληνικά, διότι είναι Έλληνας. Ο άστεγος της οδού Κολοκοτρώνη είναι ένας από τους 20χιλιάδες που εκτιμάται (και όχι υπολογίζεται) ότι ζει χωρίς στέγη ή σε συνθήκες επισφαλούς στέγασης, σε όλη την Ελλάδα. Είναι ένας ακόμα που έχει βιώσει στο πετσί του την οικονομική ύφεση, τα μνημόνια και ένας ακόμα που λίγο τον απασχολεί αν η Ελλάδα θα πάει ή όχι τη δόση.
Όσο απόλυτη είναι η φτώχεια των αστέγων, τόσο σχετικοί είναι οι αριθμοί. Μόλις τον Φεβρουάριο του 2012 ήρθε η θεσμική αναγνώριση και συνεπώς η καταγραφή των ανθρώπων που κοιμούνται στο δρόμο ή σε ακατάλληλες συνθήκες. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΜΚΟ «Κλίμακα» η ανεργία, τα χαμηλά ή και ανύπαρκτα εισοδήματα και η έλλειψη στήριξης από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον έχουν αυξήσει τον πληθυσμό των αστέγων κατά 25% και παράλληλα έχουν αλλάξει το προφίλ τους.
Στις ακραίες συνθήκες που ζει η ελληνική κοινωνία ο άστεγος δεν είναι μόνο ναρκομανής, αλκοολισμός, με ψυχικά νοσήματα ή μετανάστης. Ακόμα και αν υπάρχουν κάποιοι που ακόμα ενοχλούνται, άστεγος δεν είναι μόνο εκείνος που κοιμάται στο δρόμο αλλά και εκείνος που ζει σε συνθήκες που απέχουν από αυτό που ορίζεται ως «αξιοπρεπής» διαβίωση. Ο «νεοάστεγος», όρος που χρησιμοποιήθηκε από τη «Κλίμακα» για τους άστεγους της οικονομικής ύφεσης, είναι ο άνθρωπος της διπλανής πόρτας, αυτός για τον οποίο οι γείτονες θα «έπεφταν από τα σύννεφα». Είναι άτομο που πιθανώς έχασε το σπίτι του λόγω κατάσχεσης, άνεργος νέος που δεν μπορεί να συντηρήσει ένα σπίτι και έχει απομακρυνθεί από την οικογένεια του ή εργαζόμενος που απολύθηκε λίγο πριν από τη σύνταξη. Ενδεικτικό του τι συμβαίνει «εκεί έξω» είναι η κατακόρυφη αύξηση όσων προσέρχονται στα οργανωμένα γεύματα που παρέχει δυο φορές την εβδομάδα η «Κλίμακα»: από 80 μερίδες που χρειάζονταν πριν από λίγο καιρό, τώρα ζητούνται γύρω στις 220.
Στο ετήσιο ευρωπαϊκό συνέδριο της FEANTSA, του οργανισμού – ομπρέλα για τις οργανώσεις που ασχολούνται με τους αστέγους, τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν για την Ελλάδα, συγκρίνονται με τα στοιχεία χωρών του πρώην ανατολικού μπλοκ. Η ευρωπαϊκή Ελλάδα, δηλαδή, μέσα σε δυο χρόνια, «παρήγαγε» τόσους αστέγους, όσους χώρες που βίωναν το πρόβλημα για χρόνια ή χώρες που έχουν έναν πόλεμο πίσω τους, όπως η Βοσνία – Εργεγοβίνη.
Έρευνα που έκανε η «Κλίμακα» σε δείγμα 214 ατόμων, έδειξε ότι οι νεοάστεγοι, είναι Έλληνες και κοινωνικά ενταγμένοι μετανάστες, με μέτριο έως υψηλό μορφωτικό επίπεδο. Σχεδόν 5 στους 10 είναι υποχρεωτικής εκπαίδευσης, το 25,2% είναι μεσαίας εκπαίδευσης ενώ το 19,6% είναι πτυχιούχοι. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι ανήκουν στην παραγωγική ηλικία, 20-45 ετών. Οι περισσότεροι είναι άνεργοι από κλάδους που έχουν υποστεί τα μεγαλύτερα πλήγματα από τη κρίση: το 24,8% προέρχεται από τον κατασκευαστικό τομέα, το 21,9% εργάζονταν ως ιδιωτικοί υπάλληλοι την ώρα που το 18,1% είχαν δική τους επιχείρηση, ίσως και με υπαλλήλους. Ένα ποσοστό 16,2% ήταν απασχολούμενο στον τουρισμό και ένα 6,7% στη ναυτιλία, ακόμα και ως βαθμοφόροι.
Όπως εξηγεί η Άντα Αλαμάνου, συντονίστρια του προγράμματος στήριξης αστέγων στη «Κλίμακα», στην περίπτωση των νεοαστέγων, ενός κακού, μύρια έπονται. Αν και σε συγκριτικό επίπεδο, έχουν τις μεγαλύτερες πιθανότητες για αποκατάσταση και επανένταξη, «η απώλεια κατοικίας, όταν μέχρι πρότινος είχες ένα ικανοποιητικό επίπεδο ζωής και δε περίμενες ποτέ ότι θα αντιμετώπιζες τέτοια ακραία προβλήματα επιβίωσης, στην αρχή προκαλεί σοκ και μετά κινητοποιεί έντονες εκδηλώσεις άγχους, θυμού, φόβου και ανησυχίας. Δεν είναι λίγες οι φορές που αυτό το αδιέξοδο οδηγεί σε ακραίες συμπεριφορές με αυτοκαταστροφικές εκδηλώσεις», λέει η κα Αλαμάνου και συνδέει το φαινόμενο με την αύξηση του δείκτη αυτοκτονιών στην Ελλάδα.
Παρά τους ανησυχητικούς αριθμούς αλλά κυρίως παρά τους ανθρώπους που κοιμούνται στους δρόμους και πια δε κρύβονται κάτω από το χαλί, μέχρι σήμερα η πλειονότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών αφορούν φιλανθρωπικού τύπου παροχές, όπως η προσωρινή στέγαση και τα συσσίτια. Οι ίδιες παροχές είναι μια μαύρη τρύπα κονδυλίων, την ώρα που θα μπορούσε να λειτουργήσει και στην Ελλάδα ο θεσμός της κοινωνικής κατοικίας. Οι επικριτές, όμως, μειδιούν ειδικά στο τελευταίο, καθώς στην Ελλάδα παραμένει ακόμα ζητούμενο να μετρήσουμε πόσοι είναι οι άστεγοι.
25% αυξήθηκε ο πληθυσμός των αστέγων.
· Τριπλασιάστηκαν μέσα σε μήνες οι αιτούντες σίτιση στην «Κλίμακα»: από τις 80 πλέον χρειάζονται 220 μερίδες.
· Οι «νεοάστεγοι» είναι Έλληνες και κοινωνικά ενταγμένοι μετανάστες στην παραγωγική ηλικία, 20-45 ετών.
· Οι περισσότεροι έχουν μέσο ή και υψηλό επίπεδο μόρφωσης. Σε δείγμα 214 ατόμων, το 19,6% έχει πτυχίο πανεπιστημίου.
Ημ. δημοσίευσης: Πέμπτη 22 Νοεμβρίου 2012
http://www.6meres.gr/details.php?aid=45477
ΠΡΕΖΑ TV
9-12-2012
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου