Ετος 2008, ο υπογράφων αγοράζει το περιοδικό ΣΙΝΕΜΑ για να τοποθετήσει στη συλλογή του δύο ταινίες του Γκας Βαν Σαντ. Τα φιλμ ήταν αρκετά αξιόλογα ωστόσο η πραγματική έκπληξη ήρθε από την είδηση ότι κάποιος Βελεστινιώτης είχε λάβει τα βραβεία σεναρίου και σκηνοθεσίας στο τμήμα Μικρές Πρεμιέρες του Φεστιβάλ στην Αθήνα. Ήταν ο Στέργιος Πάσχος και η τρίτη μικρού μήκους ταινία του Regular Night...
Τέσσερα χρόνια μετά και οι κινηματογραφικές πηγές που τον αναφέρουν είναι πολύ περισσότερες. Ήδη η τελευταία του δημιουργία στην οποία πρωταγωνιστεί η Μπέττυ Λιβανού μαζί με τον Χάρη Φραγκούλη και την Ηλιάνα Μαυρομάτη, το Largo, προβλήθηκε στο Φεστιβάλ της Δράμας (αρκετές συμμετοχές κι εκεί). Όσον αφορά το Βελεστίνο; Αν κάποια στιγμή σκηνοθετούσε μια ταινία εκεί παραδέχεται ότι θα έκανε ένα σύγχρονο γουέστερν!
Η συνέντευξη που ακολουθεί έγινε μέσω e-mail. Ο Στέργιος χαρακτηρίζει ως πνέυμονα της κοινωνίας τον κινηματογράφο και δεν βρίσκει διαφορές ανάμεσα στην καθοδήγηση του φίλου του Δημήτρη Μπαντέκα και του Χρήστου Βαλαβανίδη. Σκοπεύει επίσης να περάσει πολλές ώρες ακόμα γράφοντας τα αγαπημένα του σενάρια. Μέχρι τότε όμως, φαίνεται πως ζει περιμένοντας μία μόνο στιγμή, αυτή που θα μπορεί να κινηματογραφήσει τα πάντα απλώς κοιτώντας τα...
επιμέλεια: Φοίβος Παπαγεωργίου
"Οι ταινίες ήταν πάντα μέσα μου και κάποια στιγμή βγήκαν"
Αν σου έλεγε ο Θεός... του σινεμά ότι σου επιτρέπει να κάνεις μόνο σκηνοθεσία ή να γράφεις σενάρια τι θα διάλεγες;
-Δεν ξέρω που σταματάει το ένα και που αρχίζει το άλλο.
Πως ξεκίνησες να κάνεις ταινίες;
-Ήταν πάντα μέσα μου και κάποια στιγμή βγήκαν.
Γνωρίζεις για ποιο λόγο κάνεις ταινίες;
-Ό, τι και να πω, θα είναι ψέμα.
Είναι η σκηνοθεσία αντρική υπόθεση;
-Είτε αντρικό, είτε γυναικείο, το βλέμμα παραμένει βλέμμα. Και κάθε ενδιαφέρον βλέμμα είναι σινεμά. Πιστεύω πως αυτές οι απόψεις αναπαράγονται απλώς και μόνο επειδή η γυναίκα δεν έχει πάρει ακόμα τη θέση που της αξίζει.
"Λειτουργώ σαν διαμεσολαβητής εικόνων"
Oι περισσότεροι σκηνοθέτες αναφέρονται σε μια ταινία ή έναν μεγάλο συνάδελφο που τους ενέπνευσε υποσυνείδητα να ασχοληθούν με τον κινηματογράφο. Σου έδωσε κάποιος το έναυσμα;
Αγαπούσα το σινεμά από μικρός αλλά όταν αποφάσισα να ασχοληθώ μ' αυτό πήγα και βρήκα τον Νίκο Νικολαΐδη που για μένα ήταν ο πιο ενδιαφέρων σκηνοθέτης στο Νέο Ελληνικό Κινηματογράφο. Αυτός ήταν πολύ γενναιόδωρος μαζί μου και με βοήθησε απεριόριστα στα πρώτα βήματα στο σινεμά.
Eίναι πιο δύσκολο να καθοδηγείς τον Δήμήτρη Μπαντέκα ή την Μπέττυ Λιβανού και τον Χρήστο Βαλαβανίδη;
Με τον κάθε ένα ξεχωριστά πρέπει να βρεις το κομμάτι σας που είναι κοινό και αυτό το κομμάτι να το πάτε ένα βήμα παραπέρα. Δεν υπάρχει δύσκολο και εύκολο. Κάθε φορά είναι μια περίπλοκη ψυχολογική διαδικασία και ανάλογα με την περίπτωση έχει τα καλά της και τ' άσχημα της.
Με βάση το σενάριο δημιουργείς τις εικόνες ή οι σκέψεις σου είναι αυτές που αποτυπώνονται στο σενάριο;
- Είμαι ένας διαμεσολαβητής για να περάσουν οι εικόνες απ' το μυαλό μου στους άλλους ανθρώπους. Πρώτα σαν κείμενο, μετά σαν οδηγίες και στο τέλος σαν εικόνα και ήχο. Είμαι σαν ένα καλώδιο δηλαδή...
"Σε λίγο το φαγητό θα κοστίζει πιο πολύ από το σινεμά..."
Σου φτάνουν 10-15 λεπτά για να εκφραστείς;
Τα λεπτά ποτέ δεν είναι αρκετά. Τα λεφτά επίσης.
Αρκούν 10-15 λεπτά στον θεατή για να αφουγκραστεί;
Και βέβαια αρκούν. Απλώς -κατά τη γνώμη μου- βιώνει μια πιο ρηχή εμπειρία. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Ξεκινάς απ' τα ρηχά για να πας και στα βαθειά.
Σε ποιο βαθμό επηρεάζει η κρίση τον κινηματογράφο και αντίστροφα μπορεί το σινεμά (και η τέχνη γενικότερα) να επηρεάσει -θετικά ή αρνητικά- μια κοινωνία βυθισμένη σε κρίση;
Ο κινηματογράφος και γενικότερα η τέχνη είναι πάντα πνεύμονες σε μια κοινωνία.
Μνημόνια και Χυτήριο...
Το ένα φέρνει τ' άλλο
Δεν θα έπρεπε το σινεμά να αποκτήσει κοινωνικό χαρακτήρα, να φτάνει και στους ανθρώπους που δεν έχουν τους πόρους για να συμμετέχουν στις προβολές. Φαντάζομαι μέσω ίντερνετ δεν είναι το ίδιο. Επίσης το λέω γιατί ο κόσμος απ΄ έξω νομίζει ότι ανήκετε σε ένα κλειστό κλαμπ…
Κανονικά θα έπρεπε το σινεμά να είναι υποχρεωτικό μάθημα και στις δώδεκα τάξεις του σχολείου. Και μπορείς μάλιστα, αν θες, να το διδάξεις παρέα με όλα τα μαθήματα. Έχει λίγο απ' όλα μέσα. Αυτό βέβαια είναι όνειρο, αν σκεφτείς ότι μετά βίας αποκτήσαμε κρατική κινηματογραφική σχολή το 2004. Αν εξαιρέσεις όμως την κινηματογραφική και την γενικότερη παιδεία που δεν έχουμε σαν λαός, νομίζω πως το σινεμά έχει κοινωνικό χαρακτήρα. Σκέψου μόνο πως ένας οποιοσδήποτε άνθρωπος, αν διαθέτει από τέσσερα εώς οχτώ ευρώ, μπορεί να μπει και να δει ένα αριστούργημα που έχει κοστίσει τριαντα δύο εκατομμύρια δολάρια σε χρήμα και αμέτρητα δολάρια σε ψυχή. Το φαγητό θα είναι πιο ακριβό σε λίγο.
"Ζω για τη μέρα που θα μπορώ να κινηματογραφώ τα πάντα απλώς κοιτώντας τα"
O Γούντυ Άλεν αναφέρεται στους σκηνοθέτες που γράφουν οι ίδιοι τα σενάρια, λέγοντας ότι δημιουργούν ταινίες με συγκεκριμένο, προσωπικό ύφος. Ό,τι βλέπουμε είναι 100% δικό σου;
Μέχρι τώρα ναι. Πάντα βέβαια συζητάω τα σενάρια που γράφω με φίλους και ανθρώπους που εμπιστεύομαι. Υπάρχει ουσιαστική ζύμωση μέσα. Όπως πρέπει να υπάρχει σε όλα τα στάδια μιας ταινίας. Στα στάδια συμπεριλαμβάνεται και η θέαση.
Για ποιο λόγο οι κωμωδίες είναι είδος προς εξαφάνιση;
Δε ξέρω. Είναι; Έγώ γελάω συνέχεια με τις ταινίες.
O γαλλικός, ιταλικός, δανέζικος κινηματογράφος περικλείει στοιχεία (εκτός από τη γλώσσα και τα τοπία) που τον κάνουν να έχει τη δική του ταυτότητα. Ίσχύει κάτι αντίστοιχο για το ελληνικό σινεμά;
Πάντα υπάρχει ταυτότητα. Απλώς εμείς δεν ξέραμε τόσα χρόνια να την πουλάμε καλά όπως αυτοί. Ή αυτοί δεν ενδιαφέρονταν να την αγοράσουν.
Ποια είναι τα θετικά της νέας τεχνολογίας στην τέχνη της κινηματογράφησης και ποιες οι παγίδες.
Θετικό το κόστος. Οι παγίδες πολλές αλλά με τα χρόνια γίνεται όλο και καλύτερο. Δεν ξέρω αν θα φτάσει ποτέ την αίσθηση που έχεις όταν κινηματογραφείς με φιλμ αλλά ό,τι και να γίνει οι ιστορίες θα συνεχίσουν να αποτυπώνονται. Ζω για τη μέρα που θα μπορώ να κινηματογραφώ τα πάντα απλώς κοιτώντας τα.
Μπορεί να κάνει κάποιος καριέρα στην σκηνοθεσια χωρίς διασυνδέσεις και γνωστούς στο χώρο;
Αυτό εξαρτάται απ' το πως ορίζει ο καθένας την καριέρα. Δεν πιστεύω πάντως ότι το σινεμά είναι απρόσιτο.
Τελικά η ουσία μιας ταινίας ξεπερνά τις τεχνικές αδυναμίες της;
Αν με τη λέξη ουσία εννοείς το θέμα, τότε όχι.Αν εννοείς το βλέμμα του δημιουργού, ναι.
Φτιάχνεις τον ρόλο στα μέτρα του ηθοποιού ή διαλέγεις τον πρωταγωνιστή μετά το γράψιμο;
Κάτι ανάμεσα και στα δύο κάνω συνήθως.
Είσαι από αυτούς που κάνουν αρκετές πρόβες πριν το γύρισμα ή θεωρείς πως έτσι τυποποιείται η σκηνή;
Πάρα πολλές πρόβες. Η σκέψη τυποποιείται, η σκηνή ποτέ.
"Η Γεωπονία κι εγώ είμαστε δύο πλανήτες σε παράλληλη τροχιά"
Πόσο σημαντική είναι η επιχορήγηση της ΕΡΤ μέσω του μικροφιλμ (συμμετείχε ως παραγωγός η ΕΡΤ στην τελευταία του ταινία μέσω του προγράμματος); Χορηγοί άλλοι υπάρχουν;
Το μικροφίλμ είναι ένα πρόγραμμα που λειτουργεί με επαγγελματισμό, ασυνήθιστη ακρίβεια στους χρόνους του και έχει παίξει ουσιαστικό ρόλο στη διαμόρφωση του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου. Πέρα απ' αυτό υπάρχει το κέντρο κινηματογράφου που τα τελευταία χρόνια όμως δεν δίνει χρήματα, και ό,τι μπορεί να βρει ο κάθε σκηνοθέτης.
Θα έπρεπε ο κινηματογράφος να είναι ανεξάρτητος από το κράτος; Μπορεί αλλιώς να ασκεί κριτική στα κακώς κείμενα;
Ο κινηματογράφος δεν πρέπει να είναι ούτε ανεξάρτητος, ούτε κρατικός. Ειδικά σε μια μικρή χώρα. Ο ένας κινηματογράφος στηρίζει τον άλλο. Και ο θεατής μπορεί να επιλέξει.
Από τις ταινίες βιοπορίζεσαι;
Τις δικές μου ή των άλλων τις ταινίες;
Θα γίνουν και οι Έλληνες σκηνοθέτες μετανάστες;
Κάποιοι ναι, κάποιοι όχι.
Αν γυρνούσες μια ταινία στο Βελεστίνο τι θέμα θα είχε;
Θα ήταν σίγουρα γουέστερν. Σύγχρονο όμως.
Μπορείς να δώσεις μια συμβουλή στους ερασιτέχνες κινηματογραφιστές που θέλουν να δημιουργήσουν εικόνες;
Όχι. Να τις δημιουργήσουν.
Με την γεωπονία τί έγινε;
Η Γεωπονία κι εγώ είμαστε δύο πλανήτες σε παράλληλη τροχιά.
Μ' αρέσει να την βλέπω από μακριά.
Aλήθεια, πηγαίνεις τους ταρίφες; (ερώτηση για όσους έχουν δει την Ελένη)
Όταν βρέχει...
Βιογραφικό
Ο Στέργιος γεννήθηκε στο Βελεστίνο το 1985, το 2003 μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη για σπουδές Γεωπονίας στο ΑΠΘ. Αντί γι’ αυτό έκανε δημιουργική γραφή και ελεύθερο σχέδιο στο εργαστήρι «ΠΡΑΞΙΣ» και υποκριτική στο ΚΘΕΘ. Το 2008 μετακόμισε στην Αθήνα, δούλεψε ως β’ βοηθός σκηνοθέτη στον «Μαχαιροβγάλτη» του Γιάννη Οικονομίδη και σπούδασε σενάριο και σκηνοθεσία. Τώρα ζει γράφοντας σενάρια και χωρίς τη Γεωπονία.
-Φιλμογραφία (Μικρού Μήκους): 2007 "Leaving Room", 2008 "Ανάμεσα", 2008 "Regular Night", 2010 "Χτυπήματα", 2011 "Eλένη", 2012 "Largo"
-Συνεργάστηκε στο σενάριο για το μεγάλου μήκους ντοκυμαντέρ Directing hell που αφορά στη ζωή και το έργο του Νίκου Νικολαΐδη. Γράφει επίσης για ταινίες φίλων και πρόσφατα εγκρίθηκε από το μικρoφίλμ το σενάριο "Μαθήματα Οδήγησης" που θα σκηνοθετήσει ο Βασίλης Καλαμάκης.
Μπορείτε να τον γνωρίσετε καλύτερα μέσα από τις τριες ταινίες του που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο
Δείτε το Regular Night πατώντας ΕΔΩ
https://vimeo.com/13006599
Δείτε τα Χτυπήματα πατώντας ΕΔΩ
https://vimeo.com/20979128
Δείτε την Ελένη πατώντας ΕΔΩ
https://vimeo.com/44536476
ΠΡΕΖΑ TV
10-1-2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου