Διαβάστε πως τώρα με ευκολία κούρεψαν τις καταθέσεις και κατέστρεψαν τις τράπεζες στην Κύπρο ενώ πριν από λίγα χρόνια διέσωζαν μία μεσαίου μεγέθους γερμανική τράπεζα.
Κατατοπιστικότατο είναι το άρθρο των Financial Times με τίτλο: Ο ηθικός κίνδυνος έγινε συστημικό ρίσκο
Η Ευρώπη για πάρα πολύ μεγάλο διάστημα ήταν πολύ ανεκτική με τον «ηθικό κίνδυνο» του τραπεζικού συστήματος. Αλλά με το κυπριακό σχέδιο, το πεντάλ ίσως τώρα γυρίζει προς την εντελώς αντίθετη κατεύθυνση.
Αυτός ο κίνδυνος έγινε σαφέστατος όταν ο Γέρουν Ντάισελμπλομ, ο Ολλανδός πρόεδρος του συμβουλίου υπουργών Οικονομικών eurogroup, ταρακούνησε τις αγορές την Δευτέρα, υπονοώντας ότι θα εφαρμοστεί νέο μοντέλο το οποίο θα εναποθέτει όλο το βάρος των μελλοντικών τραπεζικών αναδιαρθρώσεων στους πιστωτές και τους καταθέτες, αντί για τους φορολογούμενους. Όπως είπε «αφού αναλάβατε αυτούς τους κινδύνους πρέπει να τους αντιμετωπίσετε και αν δεν μπορείτε, δεν έπρεπε να τους αναλάβετε.»
Η σκληρή του στάση απηχεί την αλησμόνητη ρήση του Αντριου Μέλον, υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 1930, που χρησιμοποίησε ο τότε Πρόεδρος Χέρμπερτ Χούβερ: «Ρευστοποιήστε την εργασία, ρευστοποιείστε τις μετοχές, ρευστοποιείστε τους αγρότες, ρευστοποιείστε την ακίνητη περιουσία… Θα ξεπλυθεί όλη η σαπίλα στο σύστημα… Ο κόσμος θα δουλεύει πιο σκληρά και θα διάγει έναν ηθικότερο βίο.»
Τον Ιούλιο 2007, την αντίθετη άποψη διακήρυξε ο Γιόχεν Σάνιο, επικεφαλής τότε του γερμανικού εποπτικού οργάνου των τραπεζών. Καθώς η μεσαίου μεγέθους γερμανική τράπεζα ΙΚΒ αποκάλυπτε μαζικές ζημίες λόγω στεγαστικών δανείων subprime, δήλωσε ότι το να μην διασωθεί η τράπεζα θα πυροδοτήσει «την χειρότερη χρηματοπιστωτική κρίση από το 1931» -μια εσκεμμένα τρομοκρατική αναφορά. Οι χώρες της ΕΕ έχουν έκτοτε εφαρμόσει το «δόγμα Σάνιο», αποζημιώνοντας ανεξαιρέτως όλους τους πιστωτές, μαζί και τους μη εξασφαλισμένους, σε σχεδόν όλες τις υπό κατάρρευση τράπεζες, με λίγες και μάλλον μικρές εξαιρέσεις στην Δανία, την Ιρλανδία και την Βρετανία. Το ότι αυτή η επίμονη απαξίωση του ηθικού κινδύνου προήλθε από γερμανική απόφαση, είναι ειρωνικό υπό το φως των τελευταιων εξελιξεων.
Μετά ήρθε η αλλαγή, σταδιακά. Στο Ντωβίλ τον Οκτώβριο 2010, η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκέλα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί, ανακοίνωσαν ότι οι κάτοχοι κρατικών ομολόγων της ευρωζώνης θα υποστούν «κούρεμα» αλλά αμέσως μετά και πάλι απαγορεύθηκε στην Ιρλανδία να «κάψει» κατόχους senior τραπεζικών ομολόγων. Ωστόσο οι ρυθμιστές αργά - αργά κατάλαβαν ότι, εγγυώμενοι όλες τις τραπεζικές υποχρεώσεις, ενισχύουν τον ζημιογόνο «κόμπο» που δένει τραπεζικό και εθνικό χρέος.
Πέρσι τον Ιούλιο, ο διοικητής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, σημείωσε ότι «το θέμα του μοιράσματος του βάρους στους senior ομολογιούχους συζητιέται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.» Οι τραπεζικές αναδιοργανώσεις της Ισπανίας στην συνέχεια εκείνου του έτους, επέβαλαν ζημίες σε πολλούς εξασφαλισμένους πιστωτές. Στις αρχές της φετινής χρονιάς, η Ιρλανδία διαπραγματεύτηκε μια συμφωνία που ενέχει ζημίες για ορισμένους senior τραπεζικούς ομολογιούχους.
Μια μάλλον αθόρυβη επανάσταση άρχιζε να εμφυτεύει περισσότερη πειθαρχία στην χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών τραπεζών.
Ήταν μια ευπρόσδεκτη αλλαγή. Αλλά στην Κύπρο ξέφυγε ταχύτατα εκτός ελέγχου κι έγινε ένα πλήρες «δόγμα Μέλον.» Οι δύο μεγαλύτερες τράπεζες της νήσου έχουν πλέον εκκαθαριστεί, αν και η διαδικασία είναι μάλλον διοικητική και όχι δικαστική, χωρίς χρηματοοικονομική βοήθεια από την κυβέρνηση. Απηχώντας το Ντωβίλ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπέγραψαν στις 16 Μαρτίου ότι οι καταθέσεις δεν είναι πλέον ασφαλείς και στην συνέχεια ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, επιβεβαίωσε ότι οι εγγυήσεις καταθέσεων «αξίζουν όσο αξίζει το αξιόχρεο του κράτους.» Εκείνη η κίνηση εκμηδένισε την εμπιστοσύνη στην κυπριακές τράπεζες και κατέστησε αναπόφευκτη την επιβολή ελέγχων κεφαλαίου.
Όπως ακριβώς το δόγμα Σάνιο δεν γινόταν να επιβιώσει λόγω του ηθικού κινδύνου και της δημοσιονομικής λιτότητας, το δόγμα Μέλον καταδικάζεται από την πραγματικότητα του συστημικού κινδύνου –τόσο σήμερα όσο και το 1930.
Για να είμαστε δίκαιοι με τον κ. Ντάισελμπλομ, παραδέχτηκε ότι οι κυβερνήσεις έχουν την δυνατότητα να μην επιβάλλουν πλήρη δημοσιονομική πειθαρχία «σε καιρούς κρίσης» αλλά στην συνέχεια ισχυρίστηκε ότι δεν περνάμε καιρούς κρίσης. Ήταν ένας ηρωικός ισχυρισμός. Οι κυβερνήσεις έχουν την ευθύνη να προστατεύουν τους πολίτες από τις καταστροφικές καταρρεύσεις. Γι’αυτό χρειάστηκε η τιμωρημένη αμερικανική κυβέρνηση να διασώσει τον ασφαλιστικό όμιλο AIG, μια μέρα αφότου άφησε την Lehman Brothers να καταρρεύσει.
Όπως έμαθαν –με σκληρό τρόπο- και οι αμερικανοί, η προβλεψιμότητα είναι ουσιώδους σημασίας σε τέτοια ζητήματα, αλλά είναι δύσκολο και να την βρεις. Η Ευρώπη πρέπει σήμερα να χαράξει μια πορεία ανάμεσα στον ανεφάρμοστο Σάνιο και τον εξωπραγματικό Μέλον.
Το δίλημμα δεν αφορά μόνο τον ηθικό κίνδυνο και την ευπάθεια του συστήματος, αλλά επίσης την εθνική δημοσιονομική υπευθυνότητα και την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Η νέα επίμονη διακήρυξη του eurogroup ότι «όλες οι ασφαλισμένες καταθέσεις σε όλες τις τράπεζες θα προστατευθούν πλήρως» μπορεί να θεωρηθεί μια μορφή «επανασφάλισης καταθέσεων» μπορεί και όχι, με την έννοια ότι μια εγγύηση καταθέσεων μπορεί πράγματι να αποδειχθεί ισχυρότερη από το ίδιο το κρατικό αξιόχρεο. Αλλά αυτή η διακήρυξη θα έχει μικρή επίδραση στην συμπεριφορά των καταθετών, εκτός εάν αποσαφηνιστεί η ευρωπαϊκή υποστήριξη των εθνικών συστημάτων εγγυήσεων καταθέσεων.
Με το ίδιο σκεπτικό, η επιμονή στις συντεταγμένες τραπεζικές αναδιοργανώσεις σε μια ενοποιημένη αγορά, απαιτεί συγκεντρωμένες διαδικασίες, που θα πρέπει να εφαρμοστούν πριν διεξάγει η ΕΚΤ την συνολική αποτίμηση των ισολογισμών όλων των 150-τόσων τραπεζών που έχουν μεταφερθεί υπό την άμεση εποπτεία της, μια διαδικασία που προγραμματίζεται τώρα για τα μέσα του 2014. Το ρολόι τρέχει
http://www.newsit.gr/
ΠΡΕΖΑ TV
29-3-2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου