Κανόνες και τάξη στο εξαιρετικά ευαίσθητο αλλά και επί χρόνια θολό τοπίο της τεχνητής γονιμοποίησης επιχειρεί να βάλει η πολιτεία, μέσα από διαδικασίες «ξεσκονίσματος» και αδειοδότησης όλων των σχετικών ιατρικών μονάδων από την αρμόδια Εθνική Αρχή που άρχισε να μοιράζει «καμπάνες», ενώ τα δικαστήρια φέρνουν στο φως νομικά και ανθρώπινα προβλήματα αλλά και «μαύρες τρύπες» της ισχύουσας νομοθεσίας.
Το ζήτημα παρουσιάζει σοβαρές κοινωνικές διαστάσεις, καθώς τουλάχιστον 15.000 ζευγάρια καταφεύγουν ετησίως στις νέες επιστημονικές μεθόδους για να αποκτήσουν παιδιά (πάνω από 200.000 ζευγάρια στη χώρα μας αντιμετωπίζουν θέμα υπογονιμότητας), αξιοποιώντας την εξωσωματική, την παρένθετη μητρότητα κ.λπ. Ταυτόχρονα εμφανίζει όμως και μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον, καθώς η Ελλάδα αποτελεί την τελευταία 10ετία πόλο έλξης «ιατρικού - αναπαραγωγικού τουρισμού». Πολλοί ξένοι έρχονται για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αφού στις χώρες τους αντιμετωπίζουν απαγορεύσεις, γραφειοκρατικά ή νομοθετικά εμπόδια, που εδώ ξεπεράστηκαν με ένα «προχωρημένο» νομοθετικό πλαίσιο. Ωστόσο, η μακρόχρονη απουσία κατάλληλα εξοπλισμένων ελεγκτικών μηχανισμών, η υπερδεκαετής καθυστέρηση θέσπισης κανόνων λειτουργίας και αδειοδότησης για τις ειδικές ιατρικές μονάδες τεχνητής γονιμοποίησης, τις τράπεζες κρυοσυντήρησης κ.λπ. αλλά και η ίδια η φαντασία της καθημερινής ζωής σώρευσαν επί χρόνια νομικά και κοινωνικά προβλήματα, υπόνοιες λειτουργίας μιας «βιομηχανίας» αναπαραγωγής σε διεθνές επίπεδο αγοράς, κινδύνους για πολλά ζευγάρια και παιδιά, καθώς και ερωτηματικά για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, πέραν εκείνων που αγγίζουν τη βιοηθική...
Δέκα χρόνια μετά τη «γέννησή» της και αφού γνώρισε μεγάλο διάστημα απαξίωσης και πλήρους αδιαφορίας από την πλευρά του κράτους για την κατάλληλη στελέχωση και λειτουργία (γεγονός που προκάλεσε το 2010 την παραίτηση των μελών της), η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΕΑΙΥΑ) «ξαναζωντάνεψε», ανασυγκροτήθηκε και άρχισε να ελέγχει ουσιαστικά τον χώρο.
Πολύ πρόσφατα η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής έβαλε πρόστιμο σε ιδιωτική Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΜΙΥΑ) εντοπίζοντας παραβάσεις σε υποθέσεις παρένθετης μητρότητας όπου έλειπε η αναγκαία γραπτή συμφωνία, η γενετική μητέρα και οι δότριες γονιμοποιημένων ωαρίων είχαν μεγαλύτερη ηλικία από την επιτρεπόμενη κ.λπ. Ετσι άνοιξαν μοιραία αντιπαραθέσεις ενώπιον της Δικαιοσύνης, που καλείται με ολοένα αυξανόμενη ένταση να απαντήσει σε ζητήματα «δανεισμού» μήτρας, πατρότητας αλλά και μητρότητας.
Ελεγχοι σε 70 μονάδες
Με καθυστέρηση 10 ετών προωθήθηκαν τα προβλεπόμενα στον ν. 3305/05 εκτελεστικά (νομοθετικά) μέτρα (Συμβούλιο της Επικρατείας), στις γιορτές άναψε το «πράσινο φως» στις ΜΙΥΑ που λειτουργούσαν χωρίς σαφές και αναλυτικό θεσμικό πλαίσιο για τους όρους και προϋποθέσεις ίδρυσής τους, τη χορήγηση άδειας λειτουργίας τους, τον καθορισμό προδιαγραφών που πρέπει να πληρούν τα εργαστήρια, το εξειδικευμένο προσωπικό τους, κ.λπ. Αντίστοιχο και ισόχρονο νομοθετικό κενό υπήρξε και στις τράπεζες κρυοσυντήρησης για ανθρώπινους γαμέτες, ωοθηκικό και ορχικό ιστό, γονιμοποιημένα ωάρια κ.λπ. (η σχετική υπουργική απόφαση βγήκε πριν από λίγες εβδομάδες). Τις σχεδόν 70 ΜΙΥΑ που δραστηριοποιούνταν τόσα χρόνια (αριθμός μεγάλος για τόσο μικρή χώρα) χωρίς τον οφειλόμενο πλήρη έλεγχο εξετάζει τώρα από μηδενική βάση η Εθνική Αρχή που θα δώσει για πρώτη φορά άδειες ή θα «κόψει» τη λειτουργία όσων δεν πληρούν τα κριτήρια ή δεν έχουν υποδομές που απαιτεί η νέα νομοθεσία. Τα ίδια θα γίνουν και με τις τράπεζες κρυοσυντήρησης.
Γι' αυτόν τον λόγο η Αρχή (που εξαναγκάστηκε προ 5ετίας σε παραίτηση, μη έχοντας πόροςςυς, ούτε καν γραμματειακή υποστήριξη) θα ενισχυθεί άμεσα (οι σχετικές προθεσμίες για τις αιτήσεις λήγουν στις 15 Φεβρουαρίου), με απόσπαση εξειδικευμένου προσωπικού 20 ατόμων από άλλες κρατικές υπηρεσίες.
Οι έλεγχοι έβγαλαν «μαργαριτάρια»
Πρόστιμο για τα «δανεικά» ωάρια
Πολύ πρόσφατα η Αρχή κατόπιν αυτοψίας σε ιδιωτική ΜΙΥΑ στην Αττική διαπίστωσε τρεις παραβάσεις: Δύο δότριες γονιμοποιημένων ωαρίων ήταν μεγαλύτερης ηλικίας από την κατά κανόνα επιτρεπόμενη (35 ετών) χωρίς να εξηγείται γιατί προσέγγιζαν το ανώτατο όριο των 40 ετών, που μόνο κατ' εξαίρεση και με ειδική αιτιολογία επιτρέπεται.
Παράλληλα η ΜΙΥΑ δεν τηρούσε αρχείο κρυοσυντηρημένων ωαρίων και εμβρύων για να εξεταστεί η ιχνηλασιμότητα των ωαρίων που χρησιμοποιήθηκαν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, νησιώτισσα (μεγαλύτερη του ορίου των 50 ετών) που επιθυμούσε να αποκτήσει παιδί μέσω τρίτης γυναίκας (παρένθετη μητρότητα) πήρε άδεια από επαρχιακό δικαστήριο να μεταφερθούν δικά της ωάρια γονιμοποιημένα με το σπέρμα του συντρόφου της στη «δανεική» μήτρα τρίτης γυναίκας που δέχθηκε να κυοφορήσει.
Ωστόσο, δύο αποψυχθέντα ωάρια που κρυοσυντηρήθηκαν προ 3ετίας, διαπιστώθηκε ότι δεν προήλθαν από τα δικά της ωάρια, αλλά με δωρεά ωαρίων από δότρια (κάτι για το οποίο δεν είχε δώσει άδεια το δικαστήριο).
Αυτά γονιμοποιήθηκαν με το σπέρμα του συζύγου και τέσσερα κατάλληλα έμβρυα μεταφέρθηκαν στη «δανεική» μήτρα.
Η εταιρεία τιμωρήθηκε με πρόστιμο 17.500 ευρώ, καθώς δεν είχε ακόμα εκδοθεί το νέο νομοθετικό πλαίσιο που επιτρέπει να επιβληθεί προσωρινή (ή οριστική) παύση της λειτουργίας της. Η ίδια προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της ποινής. Μεταξύ άλλων υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί το όριο των 50 ετών, αφού ο Αστικός Κώδικας αναφέρεται σε ηλικιακό κριτήριο με βάση τη φυσική ικανότητα αναπαραγωγής, που είναι διαφορετική σε κάθε άνθρωπο και εξαρτάται από ιατρικά και βιολογικά δεδομένα κάθε ξεχωριστής περίπτωσης. Παράλληλα επισημαίνει ότι το αρμόδιο δικαστήριο δίνοντας την άδεια για την παρένθετη μητρότητα δέσμευσε την εταιρεία για την εμβρυομεταφορά.
ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
Τι προβλέπει το νομοθετικό πλαίσιο
H ΠΑΡΕΝΘΕΤΗ μητρότητα προβλέφθηκε σε νομοθετήματα του 2002 και του 2005 (με τροποποιήσεις το καλοκαίρι του 2014).Οποια γυναίκα αποδεδειγμένα αδυνατεί να αποκτήσει παιδί μπορεί να ζητήσει να μεταφερθούν γονιμοποιημένα ωάρια στη μήτρα άλλης γυναίκας, που θα κυοφορήσει στη θέση της (λέγεται «κυοφόρος» ή «παρένθετη μητέρα»). Η γυναίκα που επιθυμεί να αποκτήσει παιδί μπορεί να προσφέρει δικό της γενετικό υλικό και ονομάζεται γενετική μητέρα. Η νομοθεσία επιτρέπει να χρησιμοποιήσει και ωάριο άλλη γυναίκας (δότριας), αλλά απαγορεύει να χρησιμοποιηθεί γενετικό υλικό της γυναίκας που θα κυοφορήσει.
Αν η γενετική μητέρα μετέφερε δικά της ωάρια στην κυοφόρο, τότε μόλις γεννηθεί το παιδί θεωρείται αυτόματα δικό της (τεκμήριο μητρότητας), όπως και στην περίπτωση που χρησιμοποίησε ωάρια άλλης δότριας στην οποία ο νόμος απαγορεύει να διεκδικήσει δικαστικά τη μητρότητα. Ωστόσο, το τεκμήριο μητρότητας που έχει στις περιπτώσεις αυτές η γενετική μητέρα μπορεί να προσβληθεί, εφόσον χρησιμοποιήθηκαν ωάρια της τρίτης γυναίκας που κυοφόρησε.
Το «μπλέξιμο»
Για όλα αυτά πρέπει να προηγηθεί σαφής και συγκεκριμένη δικαστική άδεια. Σχετική αίτηση υποβάλλει η γυναίκα που επιθυμεί να αποκτήσει παιδί, πριν να γίνει η εμβρυομεταφορά. Αν δεν προηγηθεί αυτή η διαδικασία και μεταφερθούν γονιμοποιημένα ωάρια πριν να εκδοθεί δικαστική απόφαση για άδεια, τότε μητέρα θεωρείται εκείνη που κυοφόρησε το έμβρυο και όχι εκείνη που επιθυμούσε να το αποκτήσει.
Δικαστικές αποφάσεις έχουν κρίνει ότι το παιδί είναι της κυοφόρου αφού δεν προηγήθηκε έγκαιρα δικαστική άδεια. Ωστόσο, και στις περιπτώσεις αυτές μπορεί η γενετική μητέρα να προσβάλει δικαστικά το τεκμήριο μητρότητας της κυφόρου.
Αντίστοιχο «μπλέξιμο» μπορεί να προκύψει και με τους συζύγους (ή συντρόφους) που πρέπει να συναινούν πάντα εγγράφως για την παρένθετη μητρότητα. Εφόσον αναγνωρίζεται ως μητέρα η γενετική, τότε πατέρας είναι ο σύζυγος (ή σύντροφός της), ενώ αν η μητρότητα περάσει στην κυοφόρο (γιατί δεν υπήρξε δικαστική άδεια), τότε και το τεκμήριο πατρότητας λειτουργεί υπέρ του συζύγου της κυοφόρου, ενώ μπορεί να ανατραπεί μέσα από σχετικές αγωγές και δικαστικούς αγώνες.
«Γόρδιος δεσμός»
Σε άλλη, πάντως, υπόθεση, πέρα από την υπέρβαση των ηλικιακών ορίων (που έγινε δεκτή από επαρχιακό δικαστήριο) προέκυψε άλλο μεγάλο νομικό αδιέξοδο.
Ενώ αρχικά δόθηκε σχετική δικαστική άδεια, παρενέβησαν οι εισαγγελικές αρχές πετυχαίνοντας την ανατροπή της. Κι αυτό γιατί το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, συμφωνώντας με την Εισαγγελία, έκρινε ότι η σχετική νομοθεσία παρέχει μόνο στη γυναίκα (και όχι στον άντρα, ο οποίος απλώς πρέπει να συναινέσει) το δικαίωμα να ζητήσει διαδικασία παρένθετης μητρότητας.Ετσι, το παιδί που γεννήθηκε δεν μπορούσε να έχει ως πατέρα τον άντρα που κίνησε τη διαδικασία, αλλά ούτε να έχει μητέρα τη σύζυγό του που είχε αρχίσει να το μεγαλώνει. Η Δικαιοσύνη καλείται να λύσει έναν αληθινό γόρδιο δεσμό, καθώς αν δεν δεχθεί τη δυνατότητα να εφαρμοστούν αναλογικά οι σχετικές διατάξεις και για τον σύζυγο, τότε μητέρα θα θεωρείται εκείνη που κυοφόρησε (καθώς έχουν περάσει κατ' αρχάς οι νόμιμες προθεσμίες από τον τοκετό, ώστε να προσβληθεί το τεκμήριο μητρότητας)...
«Αναπαραγωγικός τουρισμός»
Γιατί οι ξένοι προτιμούν την Ελλάδα
Τη στιγμή που άλλες χώρες έχουν νομοθετικά εμπόδια ή αγκυλώσεις που δεν καθιστούν τόσο εύκολη την παρένθετη μητρότητα και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, η Ελλάδα προσελκύει γι' αυτόν τον λόγο ξένους και ιατρικό τουρισμό παρένθετων μητέρων, καθώς η σχετική διαδικασία δεν θεωρείται τόσο ακριβή σε σύγκριση π.χ. με τις ΗΠΑ, που διεκδικούν μεγάλο μέρος της «διεθνούς αγοράς», με τιμές όμως 5πλάσιες έως και 10πλάσιες.
Στην Ελλάδα ο νόμος απαγορεύει την παρένθετη μητρότητα έναντι ανταλλάγματος (αμοιβής) προς την κυοφόρο. Η γενετική μητέρα πρέπει να καλύψει τα σχετικά ιατρικά έξοδα κυοφορίας κ.λπ. (των εξετάσεων για την καλή υγεία), τα ποσά που τυχόν απώλεσε η «δανεική» μητέρα από την εργασία κατά την κυοφορία, όπως αυτά προσδιορίζονται από την Αρχή. Στη χώρα μας συνηθίζεται να παίρνει μια παρένθετη μητέρα γύρω στα 10.000 ευρώ, ενώ η δότρια ωαρίων 2.500 ευρώ, χωρίς να αποκλείεται και κάποιο «παζάρι» τιμών προς τα πάνω, ενίοτε και με συμμετοχή τρίτων (ιατρών, νομικών κ.ά.) Πολλοί συμβουλεύουν τις γενετικές μητέρες να απευθύνονται γι' αυτόν τον λόγο κατ' αρχάς σε συγγενικά ή φιλικά τους πρόσωπα (τον ρόλο της παρένθετης μητέρας έχουν αναλάβει και σε διεθνές επίπεδο αδελφές, εξαδέλφες, νύφες, κουνιάδες, ακόμα και μητέρες ή «κολλητές» φίλες των γυναικών που αδυνατούν να κυοφορήσουν), με τα οποία υπάρχει κατά τεκμήριο έντονο συναισθηματικό δέσιμο, που λογικά αποτρέπει τυχόν δυσάρεστες εμπειρίες που έχουν παρατηρηθεί σε κάποιες περιπτώσεις μεταξύ αγνώστων.
Aρνήθηκε να δώσει το παιδί!
Υπάρχει ανοιχτή δικαστική υπόθεση όπου η κυοφόρος (παρένθετη) μητέρα άλλαξε γνώμη και αρνήθηκε να παραδώσει το παιδί, μετακομίζοντας μάλιστα σε άλλη πόλη, ενώ υπάρχουν και καταγγελίες σχετικά με πιέσεις για μεγαλύτερες οικονομικές παροχές, δώρα κ.λπ.
ΑΛEΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ
http://www.ethnos.gr/
ΠΡΕΖΑ TV
30-1-2016
Το ζήτημα παρουσιάζει σοβαρές κοινωνικές διαστάσεις, καθώς τουλάχιστον 15.000 ζευγάρια καταφεύγουν ετησίως στις νέες επιστημονικές μεθόδους για να αποκτήσουν παιδιά (πάνω από 200.000 ζευγάρια στη χώρα μας αντιμετωπίζουν θέμα υπογονιμότητας), αξιοποιώντας την εξωσωματική, την παρένθετη μητρότητα κ.λπ. Ταυτόχρονα εμφανίζει όμως και μεγάλο οικονομικό ενδιαφέρον, καθώς η Ελλάδα αποτελεί την τελευταία 10ετία πόλο έλξης «ιατρικού - αναπαραγωγικού τουρισμού». Πολλοί ξένοι έρχονται για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αφού στις χώρες τους αντιμετωπίζουν απαγορεύσεις, γραφειοκρατικά ή νομοθετικά εμπόδια, που εδώ ξεπεράστηκαν με ένα «προχωρημένο» νομοθετικό πλαίσιο. Ωστόσο, η μακρόχρονη απουσία κατάλληλα εξοπλισμένων ελεγκτικών μηχανισμών, η υπερδεκαετής καθυστέρηση θέσπισης κανόνων λειτουργίας και αδειοδότησης για τις ειδικές ιατρικές μονάδες τεχνητής γονιμοποίησης, τις τράπεζες κρυοσυντήρησης κ.λπ. αλλά και η ίδια η φαντασία της καθημερινής ζωής σώρευσαν επί χρόνια νομικά και κοινωνικά προβλήματα, υπόνοιες λειτουργίας μιας «βιομηχανίας» αναπαραγωγής σε διεθνές επίπεδο αγοράς, κινδύνους για πολλά ζευγάρια και παιδιά, καθώς και ερωτηματικά για τη διασφάλιση της δημόσιας υγείας, πέραν εκείνων που αγγίζουν τη βιοηθική...
Δέκα χρόνια μετά τη «γέννησή» της και αφού γνώρισε μεγάλο διάστημα απαξίωσης και πλήρους αδιαφορίας από την πλευρά του κράτους για την κατάλληλη στελέχωση και λειτουργία (γεγονός που προκάλεσε το 2010 την παραίτηση των μελών της), η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΕΑΙΥΑ) «ξαναζωντάνεψε», ανασυγκροτήθηκε και άρχισε να ελέγχει ουσιαστικά τον χώρο.
Πολύ πρόσφατα η Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής έβαλε πρόστιμο σε ιδιωτική Μονάδα Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (ΜΙΥΑ) εντοπίζοντας παραβάσεις σε υποθέσεις παρένθετης μητρότητας όπου έλειπε η αναγκαία γραπτή συμφωνία, η γενετική μητέρα και οι δότριες γονιμοποιημένων ωαρίων είχαν μεγαλύτερη ηλικία από την επιτρεπόμενη κ.λπ. Ετσι άνοιξαν μοιραία αντιπαραθέσεις ενώπιον της Δικαιοσύνης, που καλείται με ολοένα αυξανόμενη ένταση να απαντήσει σε ζητήματα «δανεισμού» μήτρας, πατρότητας αλλά και μητρότητας.
Ελεγχοι σε 70 μονάδες
Με καθυστέρηση 10 ετών προωθήθηκαν τα προβλεπόμενα στον ν. 3305/05 εκτελεστικά (νομοθετικά) μέτρα (Συμβούλιο της Επικρατείας), στις γιορτές άναψε το «πράσινο φως» στις ΜΙΥΑ που λειτουργούσαν χωρίς σαφές και αναλυτικό θεσμικό πλαίσιο για τους όρους και προϋποθέσεις ίδρυσής τους, τη χορήγηση άδειας λειτουργίας τους, τον καθορισμό προδιαγραφών που πρέπει να πληρούν τα εργαστήρια, το εξειδικευμένο προσωπικό τους, κ.λπ. Αντίστοιχο και ισόχρονο νομοθετικό κενό υπήρξε και στις τράπεζες κρυοσυντήρησης για ανθρώπινους γαμέτες, ωοθηκικό και ορχικό ιστό, γονιμοποιημένα ωάρια κ.λπ. (η σχετική υπουργική απόφαση βγήκε πριν από λίγες εβδομάδες). Τις σχεδόν 70 ΜΙΥΑ που δραστηριοποιούνταν τόσα χρόνια (αριθμός μεγάλος για τόσο μικρή χώρα) χωρίς τον οφειλόμενο πλήρη έλεγχο εξετάζει τώρα από μηδενική βάση η Εθνική Αρχή που θα δώσει για πρώτη φορά άδειες ή θα «κόψει» τη λειτουργία όσων δεν πληρούν τα κριτήρια ή δεν έχουν υποδομές που απαιτεί η νέα νομοθεσία. Τα ίδια θα γίνουν και με τις τράπεζες κρυοσυντήρησης.
Γι' αυτόν τον λόγο η Αρχή (που εξαναγκάστηκε προ 5ετίας σε παραίτηση, μη έχοντας πόροςςυς, ούτε καν γραμματειακή υποστήριξη) θα ενισχυθεί άμεσα (οι σχετικές προθεσμίες για τις αιτήσεις λήγουν στις 15 Φεβρουαρίου), με απόσπαση εξειδικευμένου προσωπικού 20 ατόμων από άλλες κρατικές υπηρεσίες.
Οι έλεγχοι έβγαλαν «μαργαριτάρια»
Πρόστιμο για τα «δανεικά» ωάρια
Πολύ πρόσφατα η Αρχή κατόπιν αυτοψίας σε ιδιωτική ΜΙΥΑ στην Αττική διαπίστωσε τρεις παραβάσεις: Δύο δότριες γονιμοποιημένων ωαρίων ήταν μεγαλύτερης ηλικίας από την κατά κανόνα επιτρεπόμενη (35 ετών) χωρίς να εξηγείται γιατί προσέγγιζαν το ανώτατο όριο των 40 ετών, που μόνο κατ' εξαίρεση και με ειδική αιτιολογία επιτρέπεται.
Παράλληλα η ΜΙΥΑ δεν τηρούσε αρχείο κρυοσυντηρημένων ωαρίων και εμβρύων για να εξεταστεί η ιχνηλασιμότητα των ωαρίων που χρησιμοποιήθηκαν. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, νησιώτισσα (μεγαλύτερη του ορίου των 50 ετών) που επιθυμούσε να αποκτήσει παιδί μέσω τρίτης γυναίκας (παρένθετη μητρότητα) πήρε άδεια από επαρχιακό δικαστήριο να μεταφερθούν δικά της ωάρια γονιμοποιημένα με το σπέρμα του συντρόφου της στη «δανεική» μήτρα τρίτης γυναίκας που δέχθηκε να κυοφορήσει.
Ωστόσο, δύο αποψυχθέντα ωάρια που κρυοσυντηρήθηκαν προ 3ετίας, διαπιστώθηκε ότι δεν προήλθαν από τα δικά της ωάρια, αλλά με δωρεά ωαρίων από δότρια (κάτι για το οποίο δεν είχε δώσει άδεια το δικαστήριο).
Αυτά γονιμοποιήθηκαν με το σπέρμα του συζύγου και τέσσερα κατάλληλα έμβρυα μεταφέρθηκαν στη «δανεική» μήτρα.
Η εταιρεία τιμωρήθηκε με πρόστιμο 17.500 ευρώ, καθώς δεν είχε ακόμα εκδοθεί το νέο νομοθετικό πλαίσιο που επιτρέπει να επιβληθεί προσωρινή (ή οριστική) παύση της λειτουργίας της. Η ίδια προσέφυγε στο ΣτΕ κατά της ποινής. Μεταξύ άλλων υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να εφαρμοστεί το όριο των 50 ετών, αφού ο Αστικός Κώδικας αναφέρεται σε ηλικιακό κριτήριο με βάση τη φυσική ικανότητα αναπαραγωγής, που είναι διαφορετική σε κάθε άνθρωπο και εξαρτάται από ιατρικά και βιολογικά δεδομένα κάθε ξεχωριστής περίπτωσης. Παράλληλα επισημαίνει ότι το αρμόδιο δικαστήριο δίνοντας την άδεια για την παρένθετη μητρότητα δέσμευσε την εταιρεία για την εμβρυομεταφορά.
ΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
Τι προβλέπει το νομοθετικό πλαίσιο
H ΠΑΡΕΝΘΕΤΗ μητρότητα προβλέφθηκε σε νομοθετήματα του 2002 και του 2005 (με τροποποιήσεις το καλοκαίρι του 2014).Οποια γυναίκα αποδεδειγμένα αδυνατεί να αποκτήσει παιδί μπορεί να ζητήσει να μεταφερθούν γονιμοποιημένα ωάρια στη μήτρα άλλης γυναίκας, που θα κυοφορήσει στη θέση της (λέγεται «κυοφόρος» ή «παρένθετη μητέρα»). Η γυναίκα που επιθυμεί να αποκτήσει παιδί μπορεί να προσφέρει δικό της γενετικό υλικό και ονομάζεται γενετική μητέρα. Η νομοθεσία επιτρέπει να χρησιμοποιήσει και ωάριο άλλη γυναίκας (δότριας), αλλά απαγορεύει να χρησιμοποιηθεί γενετικό υλικό της γυναίκας που θα κυοφορήσει.
Αν η γενετική μητέρα μετέφερε δικά της ωάρια στην κυοφόρο, τότε μόλις γεννηθεί το παιδί θεωρείται αυτόματα δικό της (τεκμήριο μητρότητας), όπως και στην περίπτωση που χρησιμοποίησε ωάρια άλλης δότριας στην οποία ο νόμος απαγορεύει να διεκδικήσει δικαστικά τη μητρότητα. Ωστόσο, το τεκμήριο μητρότητας που έχει στις περιπτώσεις αυτές η γενετική μητέρα μπορεί να προσβληθεί, εφόσον χρησιμοποιήθηκαν ωάρια της τρίτης γυναίκας που κυοφόρησε.
Το «μπλέξιμο»
Για όλα αυτά πρέπει να προηγηθεί σαφής και συγκεκριμένη δικαστική άδεια. Σχετική αίτηση υποβάλλει η γυναίκα που επιθυμεί να αποκτήσει παιδί, πριν να γίνει η εμβρυομεταφορά. Αν δεν προηγηθεί αυτή η διαδικασία και μεταφερθούν γονιμοποιημένα ωάρια πριν να εκδοθεί δικαστική απόφαση για άδεια, τότε μητέρα θεωρείται εκείνη που κυοφόρησε το έμβρυο και όχι εκείνη που επιθυμούσε να το αποκτήσει.
Δικαστικές αποφάσεις έχουν κρίνει ότι το παιδί είναι της κυοφόρου αφού δεν προηγήθηκε έγκαιρα δικαστική άδεια. Ωστόσο, και στις περιπτώσεις αυτές μπορεί η γενετική μητέρα να προσβάλει δικαστικά το τεκμήριο μητρότητας της κυφόρου.
Αντίστοιχο «μπλέξιμο» μπορεί να προκύψει και με τους συζύγους (ή συντρόφους) που πρέπει να συναινούν πάντα εγγράφως για την παρένθετη μητρότητα. Εφόσον αναγνωρίζεται ως μητέρα η γενετική, τότε πατέρας είναι ο σύζυγος (ή σύντροφός της), ενώ αν η μητρότητα περάσει στην κυοφόρο (γιατί δεν υπήρξε δικαστική άδεια), τότε και το τεκμήριο πατρότητας λειτουργεί υπέρ του συζύγου της κυοφόρου, ενώ μπορεί να ανατραπεί μέσα από σχετικές αγωγές και δικαστικούς αγώνες.
«Γόρδιος δεσμός»
Σε άλλη, πάντως, υπόθεση, πέρα από την υπέρβαση των ηλικιακών ορίων (που έγινε δεκτή από επαρχιακό δικαστήριο) προέκυψε άλλο μεγάλο νομικό αδιέξοδο.
Ενώ αρχικά δόθηκε σχετική δικαστική άδεια, παρενέβησαν οι εισαγγελικές αρχές πετυχαίνοντας την ανατροπή της. Κι αυτό γιατί το δευτεροβάθμιο δικαστήριο, συμφωνώντας με την Εισαγγελία, έκρινε ότι η σχετική νομοθεσία παρέχει μόνο στη γυναίκα (και όχι στον άντρα, ο οποίος απλώς πρέπει να συναινέσει) το δικαίωμα να ζητήσει διαδικασία παρένθετης μητρότητας.Ετσι, το παιδί που γεννήθηκε δεν μπορούσε να έχει ως πατέρα τον άντρα που κίνησε τη διαδικασία, αλλά ούτε να έχει μητέρα τη σύζυγό του που είχε αρχίσει να το μεγαλώνει. Η Δικαιοσύνη καλείται να λύσει έναν αληθινό γόρδιο δεσμό, καθώς αν δεν δεχθεί τη δυνατότητα να εφαρμοστούν αναλογικά οι σχετικές διατάξεις και για τον σύζυγο, τότε μητέρα θα θεωρείται εκείνη που κυοφόρησε (καθώς έχουν περάσει κατ' αρχάς οι νόμιμες προθεσμίες από τον τοκετό, ώστε να προσβληθεί το τεκμήριο μητρότητας)...
«Αναπαραγωγικός τουρισμός»
Γιατί οι ξένοι προτιμούν την Ελλάδα
Τη στιγμή που άλλες χώρες έχουν νομοθετικά εμπόδια ή αγκυλώσεις που δεν καθιστούν τόσο εύκολη την παρένθετη μητρότητα και την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, η Ελλάδα προσελκύει γι' αυτόν τον λόγο ξένους και ιατρικό τουρισμό παρένθετων μητέρων, καθώς η σχετική διαδικασία δεν θεωρείται τόσο ακριβή σε σύγκριση π.χ. με τις ΗΠΑ, που διεκδικούν μεγάλο μέρος της «διεθνούς αγοράς», με τιμές όμως 5πλάσιες έως και 10πλάσιες.
Στην Ελλάδα ο νόμος απαγορεύει την παρένθετη μητρότητα έναντι ανταλλάγματος (αμοιβής) προς την κυοφόρο. Η γενετική μητέρα πρέπει να καλύψει τα σχετικά ιατρικά έξοδα κυοφορίας κ.λπ. (των εξετάσεων για την καλή υγεία), τα ποσά που τυχόν απώλεσε η «δανεική» μητέρα από την εργασία κατά την κυοφορία, όπως αυτά προσδιορίζονται από την Αρχή. Στη χώρα μας συνηθίζεται να παίρνει μια παρένθετη μητέρα γύρω στα 10.000 ευρώ, ενώ η δότρια ωαρίων 2.500 ευρώ, χωρίς να αποκλείεται και κάποιο «παζάρι» τιμών προς τα πάνω, ενίοτε και με συμμετοχή τρίτων (ιατρών, νομικών κ.ά.) Πολλοί συμβουλεύουν τις γενετικές μητέρες να απευθύνονται γι' αυτόν τον λόγο κατ' αρχάς σε συγγενικά ή φιλικά τους πρόσωπα (τον ρόλο της παρένθετης μητέρας έχουν αναλάβει και σε διεθνές επίπεδο αδελφές, εξαδέλφες, νύφες, κουνιάδες, ακόμα και μητέρες ή «κολλητές» φίλες των γυναικών που αδυνατούν να κυοφορήσουν), με τα οποία υπάρχει κατά τεκμήριο έντονο συναισθηματικό δέσιμο, που λογικά αποτρέπει τυχόν δυσάρεστες εμπειρίες που έχουν παρατηρηθεί σε κάποιες περιπτώσεις μεταξύ αγνώστων.
Aρνήθηκε να δώσει το παιδί!
Υπάρχει ανοιχτή δικαστική υπόθεση όπου η κυοφόρος (παρένθετη) μητέρα άλλαξε γνώμη και αρνήθηκε να παραδώσει το παιδί, μετακομίζοντας μάλιστα σε άλλη πόλη, ενώ υπάρχουν και καταγγελίες σχετικά με πιέσεις για μεγαλύτερες οικονομικές παροχές, δώρα κ.λπ.
ΑΛEΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ
http://www.ethnos.gr/
ΠΡΕΖΑ TV
30-1-2016
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου