Ξεκίνησε κάνοντας έναν μικρό πάταγο. Και δίνοντας την ελπίδα ότι το γερμανικό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα - που έχει ‘χάσει την ψυχή του’ μετά τους μεγάλους συνασπισμούς με το συντηρητικό Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα - μπορεί να επανέλθει δυναμικά, διεκδικώντας την εξουσία. Ο λόγος για τον Μάρτιν Σουλτς.
Συμπαθής στη Γερμανία, ο δυο φορές διατελέσας πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, άφησε τις Βρυξέλλες και βρέθηκε ξαφνικά στο ρόλο του σωτήρα του SPD, με αποστολή να σώσει το κόμμα από την κατάρα του και να βάλει τέλος στην εποχή της Μέρκελ στην καγκελαρία μετά από 12 ατελείωτα χρόνια.
Η πολλά υποσχόμενη δυναμική με την οποία ξεκίνησε, ωστόσο - με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν τον περασμένο χειμώνα ότι αν γίνονταν τότε οι εκλογές ο Σουλτς θα κέρδιζε τη Μέρκελ - εξανεμίστηκε. Τότε ο κόσμος έδειχνε να έχει κουραστεί από τη Μέρκελ. Λίγους μήνες μετά, όμως και λίγες ημέρες πριν τις γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτέμβρη, στο εσωτερικό του SPD, ήδη κάποιοι συζητούν το μέλλον του κόμματος χωρίς τον Μάρτιν.
Μήπως ο Σουλτς έκανε μία κακή εκστρατεία; Μήπως δεν θέλει την εξουσία αρκετά; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέτει το Spiegel για τον Μάρτιν Σουλτς. Όπως γράφει, το περιοδικό η φούσκα έσκασε κάποια στιγμή το καλοκαίρι. Τότε ο Σουλτς είπε ότι δεν ποτέ δεν ήθελε την υστερία που ακολούθησε την υποψηφιότητά του για την καγκελαρία. Δηλαδή, συνθήματα και tweets, όπως: «Το τρένο του Σουλτς - Επόμενη στάση: καγκελαρία» ή χαρακτηρισμοί, όπως: «Ο Τζορτζ Κλούνει του SPD». Δεν ήταν ευχαριστημένος ούτε με το 100% που πήρε στις εσωκομματικές εκλογές για την προεδρία του SPD.
Αυτή τη στιγμή ο Σουλτς και το SPD χάνουν από την Μέρκελ σε όλες τις δημοσκοπήσεις με μεγάλη διαφορά. Μέτρησαν επίσης τρεις συντριπτικές ήττες από τους Χριστιανοδημοκράτες σε τοπικές εκλογές, μεταξύ των οποίων κι εκείνη στη Βόρεια Ρηνανία - Βεστφαλία, ενώ στην Κάτω Σαξωνία, βουλευτής των Πράσινων προσχώρησε στο CDU της Μέρκελ, ρίχνοντας την τοπική κυβέρνηση με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Ο Σουλτς και το SPD είχαν να ελπίζουν στην αλλαγή κλίματος από την τηλεμαχία, με τις δημοσκοπήσεις που ακολούθησαν, ωστόσο, να δίνουν την νίκη των εντυπώσεων στη Μέρκελ. Μένει πια μόνο η - πολύ μεγάλη είναι η αλήθεια - δεξαμενή των αναποφάσιστων που αγγίζει το 46%. Ωστόσο, οι αναλυτές στη Γερμανία, δηλώνουν όλο το τελευταίο διάστημα ότι ο Σουλτς χρειάζεται ένα θαύμα απέναντι στη Μέρκελ.
Φυσικά τίποτα δεν έχει τελειώσει. Δεν είναι σαφές αν ο Σουλτς θα μπορέσει να επιστρέψει το χτύπημα στο εκλογικό ρινγκ. Το ερώτημα, ωστόσο, παραμένει. Πως μπόρεσε να ανέβει και να πέσει τόσο γρήγορα στις δημοσκοπήσεις ο Σουλτς; Και πως κατάφερε η Μέρκελ να κερδίσει ξανά τέτοια δυναμική, αφού τον Ιανουάριο είχε φτάσει στο σημείο εκείνο που οι φήμες την ήθελαν να μην βάζει εκ νέου υποψηφιότητα για την καγκελαρία;
Παράλληλα, ωστόσο, διακυβεύεται και η κατάσταση στη Γερμανία. Η προεκλογική εκστρατεία χαρακτηρίστηκε θαμπή και βαρετή. Ωστόσο, η χώρα βράζει με τους πολίτες γεμάτους μίσος. Επίσης οι δυο υποψήφιοι παρά τις προσπάθειές τους να διαφοροποιηθούν, στην πραγματικότητα υπερασπίζονται τις ίδιες πολιτικές σε πολλά μεγάλα ζητήματα.
Δυο κόσμοι
Κατά τη Σύνοδο των G20 το Αμβούργο καιγόταν, με χιλιάδες οργισμένους διαδηλωτές στους δρόμους ενάντια στους ηγέτες του κόσμου. Η Μέρκελ, ωστόσο, γίνεται δεκτή με χειροκροτήματα από την υψηλή κοινωνία του Αμβούργου και φαίνεται τίποτα να μην την αγγίζει. Είναι προστατευμένη από όλα αυτά. Και η ίδια και η εικόνα της.
Την ίδια ώρα, στο στρατόπεδο του SPD επικρατεί μόνο κατήφεια. Πολλοί πιστεύουν ότι πράγματι μόνο ένα θαύμα θα τους σώσει καθώς ο Σουλτς ηγείται ενός μανιοκαταθλιπτικού κόμματος. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, στο δρόμο για το Μόναχο, ο Σουλτς δέχεται το δύσκολο ερώτημα: «Έχει ήδη αποφασιστεί το αποτέλεσμα των εκλογών;».
Ο Σουλτς δεν θέλει να κάνει το ίδιο λάθος που είχε κάνει ο Πιρ Στάινμπρουκ, το 2013, που είχε απολέσει κάθε ελπίδα, πριν καν έρθει η ημέρα των εκλογών και φωτογραφήθηκε δείχνοντας το μεσαίο του δάχτυλο. Απάντησε λοιπόν ότι η εκστρατεία μόλις που ξεκίνησε και οι μισοί ψηφοφόροι είναι αναποφάσιστοι, ενώ το κόμμα είναι πιο κινητοποιημένο από ποτέ.
Ωστόσο, ο Σουλτς, όπως και ο Στάινμπρουκ δείχνει να μην το πιστεύει. Όταν μιλά δεν δείχνει τόσο σίγουρος, όσο δείχνει η Μέρκελ. Όταν επισκέφτηκε την εταιρεία Time in the Box, η οποία χρησιμοποιεί εικονική πραγματικότητα για να δημιουργήσει ένα ψηφιακό ταξίδι στο χρόνο, ρώτησε αν το πρόγραμμα μπορεί να αναπαραστήσει μια ψηφιακή νίκη εκλογών. Στη συνέχεια γέλασε, όμως στην πραγματικότητα ήταν σαν έλεγε: «θέλω να πάω σπίτι μου». Οι δημοσιογράφοι του πολιτικού ρεπορτάζ ακολουθούν τους υποψήφιους και καταγράφουν τις πολιτικές τους γκάφες. Κι αυτό το περιστατικό το σημείωσαν ως τέτοια.
Πολιτική και φίλοι
Οι εκλογές θα έπρεπε να επικεντρώνονται στα θέματα πολιτικής του κάθε κόμματος. Ωστόσο, όλο και περισσότερο επικεντρώνονται στα υποψήφια πρόσωπα. Και πάντα τίθεται το ερώτημα αν ο υποψήφιος θέλει ή όχι τη «δουλειά». Ο Μάρτιν Σουλτς, λοιπόν, κατά ορισμένους, βρέθηκε υποψήφιος για τη «δουλειά» κατά τύχη ή τουλάχιστον εν μέρει από τύχη.
Ο Φρανκ Βάλντερ Στάινμαγιερ ήθελε τη γερμανική προεδρία, η Μέρκελ μη μπορώντας να βρει τον κατάλληλο υποψήφιο από το κόμμα της, στήριξε την υποψηφιότητά του και στη συνέχεια είπε στο SPD ότι δεν μπορεί να στηρίξει την επιμήκυνση της θητείας ενός δεύτερου Σοσιαλδημοκράτη στο ευρωκοινοβούλιο. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει το SPD.
Κάπως έτσι ο Σουλτς βρέθηκε επικεφαλής του SPD και υποψήφιος καγκελάριος ενώ ο ίδιος ίσως δεν είχε σκεφτεί καν ότι θα μπορούσε να φτάσει μέχρι την προεδρία του ευρωκοινοβουλίου. Όταν ήταν περίπου 20 χρονών αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα με το αλκοόλ κάτι που τον έφερε κοντά στην αυτοκτονία. Ο αδελφός του που είναι γιατρός τον βοήθησε.
Ο Σουλτς σταμάτησε να πίνει κι άρχισε μια σταθερή αλλά κάπως αόριστη καριέρα. Στα 31 έγινε δήμαρχος στην ιδιαιτέρα πατρίδα του το Βούρσελεν, χωρίς να έχει απέναντί του κανέναν αντίπαλο που θα μπορούσε να αμφισβητήσει τη νίκη του. Επτά χρόνια αργότερα έγινε μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Διετέλεσε ευρωβουλευτής για 20 χρόνια κι έφτασε να γίνει πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου.
Ως πολιτικός δείχνει να έχει μεγάλη ανάγκη για αρμονία κάτι που μάλλον καλλιεργήθηκε από τη μακρά θητεία του στις Βρυξέλλες. Εκεί είχε κάποιους εχθρούς, όπως τους ακροδεξιούς του Εθνικού Μετώπου της Λεπέν ή του βρετανικού UKIP, ωστόσο, βρήκε πολλούς ομοϊδεάτες που δεν γνωρίζουν από εθνική πολιτική και πιστεύουν μόνο στην μεγάλη ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εκεί ο συντηρητικός Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο Σοσιαλδημοκράτης Μάρτιν Σουλτς ήταν οι αρχηγοί της κοινότητας. Ο Σουλτς κέρδισε πλειοψηφίες στο ευρωκοινοβούλιο για λογαριασμό της Κομισιόν και σε αντάλλαγμα είχε επιρροή στις αποφάσεις της Επιτροπής. Ο Σουλτς έμαθε στις Βρυξέλλες ότι η πολιτική είναι μια σταθερή δουλειά, μεταξύ φίλων. Ο Σουλτς, αναφέρεται με τη λέξη «φίλος» στον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, στον πρώην πρόεδρο της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, τον νυν πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν και φυσικά στον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, του οποίου τη θέση πήρε στο SPD.
Στον αντίποδα η Μέρκελ δεν έχει φίλους στην πολιτική και πάντα τα πήγαινε καλά κρατώντας αποστάσεις από όλους. Σε αντίθεση με τον Σουλτς χρησιμοποιεί πολύ επίσημη γλώσσα και πιστεύει ότι το να χρησιμοποιεί κανείς πιο προσωπικό τόνο, δεν σημαίνει τίποτα. Για την ακρίβεια η Μέρκελ δεν πιστεύει ότι υπάρχουν φιλίες στην πολιτική. Κι έτσι έχει καταφέρει να κερδίσει τους αντιπάλους της όχι μόνο εκτός αλλά και εντός κόμματος. Είναι επίσης πάντα πειθαρχημένη και σπάνια επιτρέπει στον εαυτό της κάποια μικρή χαρά σαν ανταμοιβή.
Μετά την άφιξή του στο Βερολίνο η στάση του Σουλτς σταμάτησε να λειτουργεί. Έπρεπε να γίνει πιο σκληρός κάτι που δεν ταίριαζε στον χαρακτήρα του. Ήθελε να διαδεχτεί ομαλά και φιλικά τον Γκάμπριελ, με τον δεύτερο να του παραχωρεί τη θέση του και τον ίδιο να του δίνει μια υπουργική καρέκλα σε περίπτωση νίκης. Κι όχι να τον «μαχαιρώσει πισώπλατα». Αυτό δεν έγινε, καθώς ο Γκάμπριελ καθυστερούσε χαρακτηριστικά να αποχωρήσει. Μεταξύ τους δημιουργήθηκε δυσπιστία.
Ο Γκάμπριελ ως υπουργός Εξωτερικών, έκανε σκληρές δηλώσεις εναντίον του CDU και μάλιστα δήλωσε ότι το κόμμα του δεν ενδιαφέρεται να συνεχίσει σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό με τους Συντηρητικούς της Μέρκελ. Ο Σουλτς εξαγριώθηκε, καθώς αυτές τις αποφάσεις θα έπρεπε να τις παίρνει ο ίδιος ως αρχηγός του κόμματος κι αυτός να τις ανακοινώνει. Ωστόσο, δημόσια δεν εκφράστηκε ποτέ εναντίον του Γκάμπριελ, του μίλησε μόνο ιδιωτικά. Όλα αυτά πάντως επισκιάζουν την εκστρατεία των Σοσιαλδημοκρατών.
Πολιτική και Τύπος
Περίπου στα μέσα Ιουνίου, ο Σουλτς παρουσίασε το νέο του βιβλίο. «Έχω συχνά δύσκολες ημέρες όταν ανοίγω την εφημερίδα», είπε, αναφερόμενος στην κριτική που του ασκείται από τον Τύπο. Υποστήριξε ότι έχει υποστεί αθέμιτη μεταχείριση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και πολύ πιο σκληρή κριτική σε σχέση με την Μέρκελ.
Τον έχουν χαρακτηρίσει «Ψυχασθενή Σουλτς», έχουν γράψει ότι έχει τη «γοητεία ενός τραπεζίτη», ότι μοιάζει με «εισπράκτορα τρένου», κι ότι δεν είναι αρκετά μορφωμένος για να γίνει καγκελάριος αφού δεν πήρε ποτέ το απολυτήριο του γυμνασίου. Ο Σουλτς λέει ότι δεν είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στην κριτική αλλά δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι αυτή θα είναι τόσο σκληρή. Και τελικά δείχνει τις πληγές του σε όλους.
Η Μέρκελ ποτέ δεν διαμαρτύρεται για την κάλυψη του Τύπου. Αντιμετωπίζει τα άρθρα σαν τα μυθιστορήματα: Έχουν διασκεδαστικό χαρακτήρα, αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό άσχετα. Στο σύμπαν της καγκελαρίου, είναι λάθος να παραδεχτεί κανείς το παραμικρό τρωτό σημείο. Η στρατηγική για όσους της ασκούν κριτική είναι να τους αγνοεί εντελώς.
Με τα χρόνια η Μέρκελ έχει αναπτύξει ένα σύστημα για την αντιμετώπιση των μέσων ενημέρωσης και του κοινού. Ενώ ο Σουλτς έχει περάσει εβδομάδες περιοδεύοντας και απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, η Μέρκελ σπανίως συναντά δημοσιογράφους στο παρασκήνιο. Εμπιστεύεται μόνο τρία - τέσσερα άτομα στην καγκελαρία τα οποία μιλούν σε δημοσιογράφους, μόνο όταν τους δίνεται το πράσινο φως. Επίσης ποτέ δεν αποκαλύπτει τίποτα για την ιδιωτική της ζωή. Μπορεί να αποκαλύψει την αγαπημένη της συνταγή για κέικ, αλλά αυτό είναι όλο.
Η σχέση με το κόμμα
Ο Σουλτς λέει ότι θέλει να γίνει ένας αρχηγός συναίνεσης στο κόμμα του. Να απομακρυνθεί από το αρχηγικό στιλ. Αντί να δίνει εντολές και να χρησιμοποιεί απειλές θέλει το κόμμα να τον ακολουθεί από πεποίθηση. «Έχω ένα διαφορετικό στιλ», λέει ο Σουλτς, αν και γνωρίζει πολύ καλά ότι μερικοί έχουν αρχίσει να ερμηνεύουν το στιλ του ως αδυναμία.
Εκείνος δεν βλέπει το κόμμα ως όχημα για τη δική του άνοδο, αντίθετα με τον τρόπο που βλέπει η Μέρκελ το CDU. Εκείνη προσπαθεί σκληρά για την προσωπική της επιτυχία, μερίδιο της οποίας πηγαίνει εν συνεχεία και στο κόμμα της.
Οι χορηγοί
Στο μεταξύ, οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ είναι και οι αγαπημένοι των χορηγών. Το κόμμα λαμβάνει με διαφορά τη μερίδα του λέοντος σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτήσεις από ισχυρούς εκπροσώπους της γερμανικής οικονομίας. Ανάμεσα σε αυτούς τους μεγάλους χορηγούς βρίσκονται οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, που δέχονται μαζικά πυρά εξαιτίας στοιχείων που τις καθιστούν ύποπτες για σύσταση καρτέλ και παράνομες εμπορικές πρακτικές. Η οικογένεια μεγαλομετόχων της BMW Κβαντ διέθεσε από 100.000 ευρώ σε CDU και FDP.
Το FDP, οι Φιλελεύθεροι του Κρίστιαν Λίντνερ δηλαδή, αν και εκτός κοινοβουλίου από το 2013, συνεχίζουν να υποστηρίζονται από τους μεγάλους χορηγούς. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η διοικητική υπηρεσία του γερμανικού κοινοβουλίου, το FDP εισέπραξε φέτος ήδη τουλάχιστον 1,5 εκατομ. ευρώ. Έτσι το κόμμα έλαβε κατά οκτώ φορές μεγαλύτερα ποσά από μεγάλες χορηγίες συγκριτικά με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και τους Πράσινους μαζί.
Περισσότερες χορηγίες της τάξεως των 50.000 ευρώ (όριο που καθιστά υποχρεωτική τη δημοσιοποίησή τους) και άνω έλαβαν μόνο οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU), οι οποίοι εισέπραξαν συνολικές χορηγίες ύψους 1,9 εκατομ. ευρώ. Τόσο το SPD όσο και οι Πράσινοι απέχουν παρασάγγας από τα παραπάνω ποσά. Αμφότερα τα κόμματα έλαβαν το καθένα μόλις μία χορηγία ύψους 100.000 ευρώ. Οι χριστιανοκοινωνιστές (CSU) και το κόμμα της Αριστεράς δεν έχουν καταγράψει προς το παρόν καμία μεγάλη χορηγία.
Η πολιτική πλατφόρμα
Η πολιτική πλατφόρμα στις εκλογές είναι πολύ σημαντική ή θα έπρεπε να είναι. Η Μέρκελ έχει χαρακτηριστεί ως μια πολιτικός που αποφεύγει να πάρει αποφάσεις ή ακόμη και να απαντήσει συγκεκριμένα σε ερωτήσεις. Εκτιμάται πάντως ότι η Μέρκελ χρησιμοποιεί ένα τέχνασμα. Κάθε φορά που οι άνθρωποι αρχίζουν να λένε ότι αποφεύγει την ουσία, γίνεται αδίστακτα ουσιαστική και πάντα κρατά έναν άσο στο μανίκι της για να εντυπωσιάσει.
Στέλεχος των Σοσιαλδημοκρατών υποστηρίζει, όμως, ότι η Μέρκελ έχει επιλέξει να κάνει μια εκστρατεία βασισμένη στην προσωπικότητά της, για να πάρει μια νίκη με 3-0, οπότε μια ισοπαλία 0-0 αναφορικά με το περιεχόμενο της εκστρατείας δεν την ενοχλεί. Και προς το παρόν το σχέδιό της φαίνεται ότι θα πετύχει. Έτσι κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι σχεδιάζει να κάνει τα επόμενα τέσσερα χρόνια, αν εκλεγεί.
Στον αντίποδα το SPD, κατέληξε στην πλατφόρμα του μετά από χρονοβόρες συζητήσεις των ηγετικών στελεχών και τροποποιήσεις μετά από αιτήματα των ψηφοφόρων του κόμματος. Η πλατφόρμα του κόμματος είναι πολύ συγκεκριμένη και εκφράζει τον μετριοπαθή Σοσιαλδημοκράτη. Αλλά είναι αρκετή για να νικήσει τη Μέρκελ;
Όταν η Μέρκελ άνοιξε τον δρόμο για την ψήφιση του γάμου των ομοφυλόφιλων στη Γερμανία τον περασμένο Ιούνιο, επιτρέποντας στους βουλευτές της να ψηφίσουν κατά συνείδηση, αντί να επιβάλει κομματική πειθαρχία, αυτό παρουσιάστηκε ως μια νίκη για τους αντιπάλους του SPD. Από τη μία πλευρά. Από την άλλη «έκλεψε» από τους Σοσιαλδημοκράτες ένα ζήτημα που θα μπορούσε να οδηγήσει την εκστρατεία τους. «Είναι έξυπνη. Δεν μου αρέσει να μιλάω γι’ αυτό», λέει ο Σουλτς.
Το πρόβλημα για τον Σουλτς είναι ότι δεν μπορεί να επιτεθεί στην Μέρκελ από τα αριστερά επειδή εκείνη έκανε βήματα προς εκείνο το κομμάτι του πολιτικού φάσματος. Οι προτάσεις του Σουλτς εισάγουν μέτριες προσαρμογές στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας του Σρέντερ. Επίσης ο ίδιος άφησε το ζήτημα αυτό στην άκρη όταν δέχτηκε επιθέσεις ότι γίνεται λαϊκιστής. Η Αχίλλειος πτέρνα της Μέρκελ είναι το προσφυγικό αλλά φυσικά ο Σουλτς δεν μπορεί να της επιτεθεί από τα δεξιά. Η κριτική στην προσφυγική πολιτική της Μέρκελ είναι η ακροδεξιά ατζέντα.
Το αποτέλεσμα σύμφωνα με το Spiegel, είναι μια προεκλογική εκστρατεία κατά την οποία ένα Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα που γέρνει προς τα δεξιά αντιμετωπίζει ένα συντηρητικό κόμμα που γέρνει προς τα αριστερά. Η Γερμανία δεν χρειάζεται να ανησυχεί, όποιος κι αν κερδίσει. Και οι δυο υποψήφιοι απορρίπτουν οτιδήποτε ριζοσπαστικό. Τίποτα δεν θα αλλάξει θεαματικά.
Σιγουριά και παραδοχή
Η Μέρκελ δεν έχει πλέον καμία αμφιβολία για τη νίκη της σε αυτές τις εκλογές. Προσπαθεί να κρύψει τη βεβαιότητα καθώς γνωρίζει ότι μπορεί να γίνει επικίνδυνη, ωστόσο, συχνά της ξεφεύγει. Την περασμένη εβδομάδα ρωτήθηκε για την προσφυγική της πολιτική και απάντησε ότι θα την εξετάσει το επόμενο έτος.
Για να μην ακουστεί αλαζονική, γρήγορα είπε ότι «πρέπει βέβαια να προσθέσω ότι έχουμε τις επερχόμενες εκλογές». Αλλά αυτό δεν άλλαξε τίποτα στην ουσία των λεγόμενων της. Είναι σίγουρη ότι θα παραμείνει καγκελάριος.
Ο Σουλτς από την πλευρά του, χρησιμοποιεί στις ομιλίες του, όλο και λιγότερο τη φράση «όταν θα γίνω καγκελάριος», γιατί πιστεύει ότι τον κάνει να φαίνεται παράλογος. Επίσης δεν διαθέτει το είδος της αυτο-εξαπάτησης που πολλές φορές είναι απαραίτητο στις πολιτικές εκστρατείες.
Την περασμένη άνοιξη μπόρεσε να επωφεληθεί από την φθορά της καγκελαρίου και την κόπωση που είχε προκαλέσει στους ψηφοφόρους. Και στη Γερμανία υπάρχει επιθυμία για αλλαγή, αλλά ο Σουλτς δεν φαίνεται να είναι σε θέση να επωφεληθεί από αυτή την ανάγκη. Από κει και πέρα, το αποτέλεσμα θα φανεί στις κάλπες. Κι αυτό ίσως το κρίνει το 46% των αναποφάσιστων. Αρκεί να θεωρήσει ότι αξίζει τον κόπο να πάει μέχρι το εκλογικό τμήμα. http://tvxs.gr/
ΠΡΕΖΑ TV
11-9-2017
Συμπαθής στη Γερμανία, ο δυο φορές διατελέσας πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, άφησε τις Βρυξέλλες και βρέθηκε ξαφνικά στο ρόλο του σωτήρα του SPD, με αποστολή να σώσει το κόμμα από την κατάρα του και να βάλει τέλος στην εποχή της Μέρκελ στην καγκελαρία μετά από 12 ατελείωτα χρόνια.
Η πολλά υποσχόμενη δυναμική με την οποία ξεκίνησε, ωστόσο - με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν τον περασμένο χειμώνα ότι αν γίνονταν τότε οι εκλογές ο Σουλτς θα κέρδιζε τη Μέρκελ - εξανεμίστηκε. Τότε ο κόσμος έδειχνε να έχει κουραστεί από τη Μέρκελ. Λίγους μήνες μετά, όμως και λίγες ημέρες πριν τις γερμανικές εκλογές της 24ης Σεπτέμβρη, στο εσωτερικό του SPD, ήδη κάποιοι συζητούν το μέλλον του κόμματος χωρίς τον Μάρτιν.
Μήπως ο Σουλτς έκανε μία κακή εκστρατεία; Μήπως δεν θέλει την εξουσία αρκετά; Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα που θέτει το Spiegel για τον Μάρτιν Σουλτς. Όπως γράφει, το περιοδικό η φούσκα έσκασε κάποια στιγμή το καλοκαίρι. Τότε ο Σουλτς είπε ότι δεν ποτέ δεν ήθελε την υστερία που ακολούθησε την υποψηφιότητά του για την καγκελαρία. Δηλαδή, συνθήματα και tweets, όπως: «Το τρένο του Σουλτς - Επόμενη στάση: καγκελαρία» ή χαρακτηρισμοί, όπως: «Ο Τζορτζ Κλούνει του SPD». Δεν ήταν ευχαριστημένος ούτε με το 100% που πήρε στις εσωκομματικές εκλογές για την προεδρία του SPD.
Αυτή τη στιγμή ο Σουλτς και το SPD χάνουν από την Μέρκελ σε όλες τις δημοσκοπήσεις με μεγάλη διαφορά. Μέτρησαν επίσης τρεις συντριπτικές ήττες από τους Χριστιανοδημοκράτες σε τοπικές εκλογές, μεταξύ των οποίων κι εκείνη στη Βόρεια Ρηνανία - Βεστφαλία, ενώ στην Κάτω Σαξωνία, βουλευτής των Πράσινων προσχώρησε στο CDU της Μέρκελ, ρίχνοντας την τοπική κυβέρνηση με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Ο Σουλτς και το SPD είχαν να ελπίζουν στην αλλαγή κλίματος από την τηλεμαχία, με τις δημοσκοπήσεις που ακολούθησαν, ωστόσο, να δίνουν την νίκη των εντυπώσεων στη Μέρκελ. Μένει πια μόνο η - πολύ μεγάλη είναι η αλήθεια - δεξαμενή των αναποφάσιστων που αγγίζει το 46%. Ωστόσο, οι αναλυτές στη Γερμανία, δηλώνουν όλο το τελευταίο διάστημα ότι ο Σουλτς χρειάζεται ένα θαύμα απέναντι στη Μέρκελ.
Φυσικά τίποτα δεν έχει τελειώσει. Δεν είναι σαφές αν ο Σουλτς θα μπορέσει να επιστρέψει το χτύπημα στο εκλογικό ρινγκ. Το ερώτημα, ωστόσο, παραμένει. Πως μπόρεσε να ανέβει και να πέσει τόσο γρήγορα στις δημοσκοπήσεις ο Σουλτς; Και πως κατάφερε η Μέρκελ να κερδίσει ξανά τέτοια δυναμική, αφού τον Ιανουάριο είχε φτάσει στο σημείο εκείνο που οι φήμες την ήθελαν να μην βάζει εκ νέου υποψηφιότητα για την καγκελαρία;
Παράλληλα, ωστόσο, διακυβεύεται και η κατάσταση στη Γερμανία. Η προεκλογική εκστρατεία χαρακτηρίστηκε θαμπή και βαρετή. Ωστόσο, η χώρα βράζει με τους πολίτες γεμάτους μίσος. Επίσης οι δυο υποψήφιοι παρά τις προσπάθειές τους να διαφοροποιηθούν, στην πραγματικότητα υπερασπίζονται τις ίδιες πολιτικές σε πολλά μεγάλα ζητήματα.
Δυο κόσμοι
Κατά τη Σύνοδο των G20 το Αμβούργο καιγόταν, με χιλιάδες οργισμένους διαδηλωτές στους δρόμους ενάντια στους ηγέτες του κόσμου. Η Μέρκελ, ωστόσο, γίνεται δεκτή με χειροκροτήματα από την υψηλή κοινωνία του Αμβούργου και φαίνεται τίποτα να μην την αγγίζει. Είναι προστατευμένη από όλα αυτά. Και η ίδια και η εικόνα της.
Την ίδια ώρα, στο στρατόπεδο του SPD επικρατεί μόνο κατήφεια. Πολλοί πιστεύουν ότι πράγματι μόνο ένα θαύμα θα τους σώσει καθώς ο Σουλτς ηγείται ενός μανιοκαταθλιπτικού κόμματος. Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, στο δρόμο για το Μόναχο, ο Σουλτς δέχεται το δύσκολο ερώτημα: «Έχει ήδη αποφασιστεί το αποτέλεσμα των εκλογών;».
Ο Σουλτς δεν θέλει να κάνει το ίδιο λάθος που είχε κάνει ο Πιρ Στάινμπρουκ, το 2013, που είχε απολέσει κάθε ελπίδα, πριν καν έρθει η ημέρα των εκλογών και φωτογραφήθηκε δείχνοντας το μεσαίο του δάχτυλο. Απάντησε λοιπόν ότι η εκστρατεία μόλις που ξεκίνησε και οι μισοί ψηφοφόροι είναι αναποφάσιστοι, ενώ το κόμμα είναι πιο κινητοποιημένο από ποτέ.
Ωστόσο, ο Σουλτς, όπως και ο Στάινμπρουκ δείχνει να μην το πιστεύει. Όταν μιλά δεν δείχνει τόσο σίγουρος, όσο δείχνει η Μέρκελ. Όταν επισκέφτηκε την εταιρεία Time in the Box, η οποία χρησιμοποιεί εικονική πραγματικότητα για να δημιουργήσει ένα ψηφιακό ταξίδι στο χρόνο, ρώτησε αν το πρόγραμμα μπορεί να αναπαραστήσει μια ψηφιακή νίκη εκλογών. Στη συνέχεια γέλασε, όμως στην πραγματικότητα ήταν σαν έλεγε: «θέλω να πάω σπίτι μου». Οι δημοσιογράφοι του πολιτικού ρεπορτάζ ακολουθούν τους υποψήφιους και καταγράφουν τις πολιτικές τους γκάφες. Κι αυτό το περιστατικό το σημείωσαν ως τέτοια.
Πολιτική και φίλοι
Οι εκλογές θα έπρεπε να επικεντρώνονται στα θέματα πολιτικής του κάθε κόμματος. Ωστόσο, όλο και περισσότερο επικεντρώνονται στα υποψήφια πρόσωπα. Και πάντα τίθεται το ερώτημα αν ο υποψήφιος θέλει ή όχι τη «δουλειά». Ο Μάρτιν Σουλτς, λοιπόν, κατά ορισμένους, βρέθηκε υποψήφιος για τη «δουλειά» κατά τύχη ή τουλάχιστον εν μέρει από τύχη.
Ο Φρανκ Βάλντερ Στάινμαγιερ ήθελε τη γερμανική προεδρία, η Μέρκελ μη μπορώντας να βρει τον κατάλληλο υποψήφιο από το κόμμα της, στήριξε την υποψηφιότητά του και στη συνέχεια είπε στο SPD ότι δεν μπορεί να στηρίξει την επιμήκυνση της θητείας ενός δεύτερου Σοσιαλδημοκράτη στο ευρωκοινοβούλιο. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει το SPD.
Κάπως έτσι ο Σουλτς βρέθηκε επικεφαλής του SPD και υποψήφιος καγκελάριος ενώ ο ίδιος ίσως δεν είχε σκεφτεί καν ότι θα μπορούσε να φτάσει μέχρι την προεδρία του ευρωκοινοβουλίου. Όταν ήταν περίπου 20 χρονών αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα με το αλκοόλ κάτι που τον έφερε κοντά στην αυτοκτονία. Ο αδελφός του που είναι γιατρός τον βοήθησε.
Ο Σουλτς σταμάτησε να πίνει κι άρχισε μια σταθερή αλλά κάπως αόριστη καριέρα. Στα 31 έγινε δήμαρχος στην ιδιαιτέρα πατρίδα του το Βούρσελεν, χωρίς να έχει απέναντί του κανέναν αντίπαλο που θα μπορούσε να αμφισβητήσει τη νίκη του. Επτά χρόνια αργότερα έγινε μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Διετέλεσε ευρωβουλευτής για 20 χρόνια κι έφτασε να γίνει πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου.
Ως πολιτικός δείχνει να έχει μεγάλη ανάγκη για αρμονία κάτι που μάλλον καλλιεργήθηκε από τη μακρά θητεία του στις Βρυξέλλες. Εκεί είχε κάποιους εχθρούς, όπως τους ακροδεξιούς του Εθνικού Μετώπου της Λεπέν ή του βρετανικού UKIP, ωστόσο, βρήκε πολλούς ομοϊδεάτες που δεν γνωρίζουν από εθνική πολιτική και πιστεύουν μόνο στην μεγάλη ιδέα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εκεί ο συντηρητικός Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και ο Σοσιαλδημοκράτης Μάρτιν Σουλτς ήταν οι αρχηγοί της κοινότητας. Ο Σουλτς κέρδισε πλειοψηφίες στο ευρωκοινοβούλιο για λογαριασμό της Κομισιόν και σε αντάλλαγμα είχε επιρροή στις αποφάσεις της Επιτροπής. Ο Σουλτς έμαθε στις Βρυξέλλες ότι η πολιτική είναι μια σταθερή δουλειά, μεταξύ φίλων. Ο Σουλτς, αναφέρεται με τη λέξη «φίλος» στον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, στον πρώην πρόεδρο της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, τον νυν πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν και φυσικά στον Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, του οποίου τη θέση πήρε στο SPD.
Στον αντίποδα η Μέρκελ δεν έχει φίλους στην πολιτική και πάντα τα πήγαινε καλά κρατώντας αποστάσεις από όλους. Σε αντίθεση με τον Σουλτς χρησιμοποιεί πολύ επίσημη γλώσσα και πιστεύει ότι το να χρησιμοποιεί κανείς πιο προσωπικό τόνο, δεν σημαίνει τίποτα. Για την ακρίβεια η Μέρκελ δεν πιστεύει ότι υπάρχουν φιλίες στην πολιτική. Κι έτσι έχει καταφέρει να κερδίσει τους αντιπάλους της όχι μόνο εκτός αλλά και εντός κόμματος. Είναι επίσης πάντα πειθαρχημένη και σπάνια επιτρέπει στον εαυτό της κάποια μικρή χαρά σαν ανταμοιβή.
Μετά την άφιξή του στο Βερολίνο η στάση του Σουλτς σταμάτησε να λειτουργεί. Έπρεπε να γίνει πιο σκληρός κάτι που δεν ταίριαζε στον χαρακτήρα του. Ήθελε να διαδεχτεί ομαλά και φιλικά τον Γκάμπριελ, με τον δεύτερο να του παραχωρεί τη θέση του και τον ίδιο να του δίνει μια υπουργική καρέκλα σε περίπτωση νίκης. Κι όχι να τον «μαχαιρώσει πισώπλατα». Αυτό δεν έγινε, καθώς ο Γκάμπριελ καθυστερούσε χαρακτηριστικά να αποχωρήσει. Μεταξύ τους δημιουργήθηκε δυσπιστία.
Ο Γκάμπριελ ως υπουργός Εξωτερικών, έκανε σκληρές δηλώσεις εναντίον του CDU και μάλιστα δήλωσε ότι το κόμμα του δεν ενδιαφέρεται να συνεχίσει σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό με τους Συντηρητικούς της Μέρκελ. Ο Σουλτς εξαγριώθηκε, καθώς αυτές τις αποφάσεις θα έπρεπε να τις παίρνει ο ίδιος ως αρχηγός του κόμματος κι αυτός να τις ανακοινώνει. Ωστόσο, δημόσια δεν εκφράστηκε ποτέ εναντίον του Γκάμπριελ, του μίλησε μόνο ιδιωτικά. Όλα αυτά πάντως επισκιάζουν την εκστρατεία των Σοσιαλδημοκρατών.
Πολιτική και Τύπος
Περίπου στα μέσα Ιουνίου, ο Σουλτς παρουσίασε το νέο του βιβλίο. «Έχω συχνά δύσκολες ημέρες όταν ανοίγω την εφημερίδα», είπε, αναφερόμενος στην κριτική που του ασκείται από τον Τύπο. Υποστήριξε ότι έχει υποστεί αθέμιτη μεταχείριση από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και πολύ πιο σκληρή κριτική σε σχέση με την Μέρκελ.
Τον έχουν χαρακτηρίσει «Ψυχασθενή Σουλτς», έχουν γράψει ότι έχει τη «γοητεία ενός τραπεζίτη», ότι μοιάζει με «εισπράκτορα τρένου», κι ότι δεν είναι αρκετά μορφωμένος για να γίνει καγκελάριος αφού δεν πήρε ποτέ το απολυτήριο του γυμνασίου. Ο Σουλτς λέει ότι δεν είναι ιδιαίτερα ευαίσθητος στην κριτική αλλά δεν είχε συνειδητοποιήσει ότι αυτή θα είναι τόσο σκληρή. Και τελικά δείχνει τις πληγές του σε όλους.
Η Μέρκελ ποτέ δεν διαμαρτύρεται για την κάλυψη του Τύπου. Αντιμετωπίζει τα άρθρα σαν τα μυθιστορήματα: Έχουν διασκεδαστικό χαρακτήρα, αλλά είναι σε μεγάλο βαθμό άσχετα. Στο σύμπαν της καγκελαρίου, είναι λάθος να παραδεχτεί κανείς το παραμικρό τρωτό σημείο. Η στρατηγική για όσους της ασκούν κριτική είναι να τους αγνοεί εντελώς.
Με τα χρόνια η Μέρκελ έχει αναπτύξει ένα σύστημα για την αντιμετώπιση των μέσων ενημέρωσης και του κοινού. Ενώ ο Σουλτς έχει περάσει εβδομάδες περιοδεύοντας και απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, η Μέρκελ σπανίως συναντά δημοσιογράφους στο παρασκήνιο. Εμπιστεύεται μόνο τρία - τέσσερα άτομα στην καγκελαρία τα οποία μιλούν σε δημοσιογράφους, μόνο όταν τους δίνεται το πράσινο φως. Επίσης ποτέ δεν αποκαλύπτει τίποτα για την ιδιωτική της ζωή. Μπορεί να αποκαλύψει την αγαπημένη της συνταγή για κέικ, αλλά αυτό είναι όλο.
Η σχέση με το κόμμα
Ο Σουλτς λέει ότι θέλει να γίνει ένας αρχηγός συναίνεσης στο κόμμα του. Να απομακρυνθεί από το αρχηγικό στιλ. Αντί να δίνει εντολές και να χρησιμοποιεί απειλές θέλει το κόμμα να τον ακολουθεί από πεποίθηση. «Έχω ένα διαφορετικό στιλ», λέει ο Σουλτς, αν και γνωρίζει πολύ καλά ότι μερικοί έχουν αρχίσει να ερμηνεύουν το στιλ του ως αδυναμία.
Εκείνος δεν βλέπει το κόμμα ως όχημα για τη δική του άνοδο, αντίθετα με τον τρόπο που βλέπει η Μέρκελ το CDU. Εκείνη προσπαθεί σκληρά για την προσωπική της επιτυχία, μερίδιο της οποίας πηγαίνει εν συνεχεία και στο κόμμα της.
Οι χορηγοί
Στο μεταξύ, οι Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ είναι και οι αγαπημένοι των χορηγών. Το κόμμα λαμβάνει με διαφορά τη μερίδα του λέοντος σε ό,τι αφορά τις χρηματοδοτήσεις από ισχυρούς εκπροσώπους της γερμανικής οικονομίας. Ανάμεσα σε αυτούς τους μεγάλους χορηγούς βρίσκονται οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες, που δέχονται μαζικά πυρά εξαιτίας στοιχείων που τις καθιστούν ύποπτες για σύσταση καρτέλ και παράνομες εμπορικές πρακτικές. Η οικογένεια μεγαλομετόχων της BMW Κβαντ διέθεσε από 100.000 ευρώ σε CDU και FDP.
Το FDP, οι Φιλελεύθεροι του Κρίστιαν Λίντνερ δηλαδή, αν και εκτός κοινοβουλίου από το 2013, συνεχίζουν να υποστηρίζονται από τους μεγάλους χορηγούς. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η διοικητική υπηρεσία του γερμανικού κοινοβουλίου, το FDP εισέπραξε φέτος ήδη τουλάχιστον 1,5 εκατομ. ευρώ. Έτσι το κόμμα έλαβε κατά οκτώ φορές μεγαλύτερα ποσά από μεγάλες χορηγίες συγκριτικά με τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και τους Πράσινους μαζί.
Περισσότερες χορηγίες της τάξεως των 50.000 ευρώ (όριο που καθιστά υποχρεωτική τη δημοσιοποίησή τους) και άνω έλαβαν μόνο οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU), οι οποίοι εισέπραξαν συνολικές χορηγίες ύψους 1,9 εκατομ. ευρώ. Τόσο το SPD όσο και οι Πράσινοι απέχουν παρασάγγας από τα παραπάνω ποσά. Αμφότερα τα κόμματα έλαβαν το καθένα μόλις μία χορηγία ύψους 100.000 ευρώ. Οι χριστιανοκοινωνιστές (CSU) και το κόμμα της Αριστεράς δεν έχουν καταγράψει προς το παρόν καμία μεγάλη χορηγία.
Η πολιτική πλατφόρμα
Η πολιτική πλατφόρμα στις εκλογές είναι πολύ σημαντική ή θα έπρεπε να είναι. Η Μέρκελ έχει χαρακτηριστεί ως μια πολιτικός που αποφεύγει να πάρει αποφάσεις ή ακόμη και να απαντήσει συγκεκριμένα σε ερωτήσεις. Εκτιμάται πάντως ότι η Μέρκελ χρησιμοποιεί ένα τέχνασμα. Κάθε φορά που οι άνθρωποι αρχίζουν να λένε ότι αποφεύγει την ουσία, γίνεται αδίστακτα ουσιαστική και πάντα κρατά έναν άσο στο μανίκι της για να εντυπωσιάσει.
Στέλεχος των Σοσιαλδημοκρατών υποστηρίζει, όμως, ότι η Μέρκελ έχει επιλέξει να κάνει μια εκστρατεία βασισμένη στην προσωπικότητά της, για να πάρει μια νίκη με 3-0, οπότε μια ισοπαλία 0-0 αναφορικά με το περιεχόμενο της εκστρατείας δεν την ενοχλεί. Και προς το παρόν το σχέδιό της φαίνεται ότι θα πετύχει. Έτσι κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι σχεδιάζει να κάνει τα επόμενα τέσσερα χρόνια, αν εκλεγεί.
Στον αντίποδα το SPD, κατέληξε στην πλατφόρμα του μετά από χρονοβόρες συζητήσεις των ηγετικών στελεχών και τροποποιήσεις μετά από αιτήματα των ψηφοφόρων του κόμματος. Η πλατφόρμα του κόμματος είναι πολύ συγκεκριμένη και εκφράζει τον μετριοπαθή Σοσιαλδημοκράτη. Αλλά είναι αρκετή για να νικήσει τη Μέρκελ;
Όταν η Μέρκελ άνοιξε τον δρόμο για την ψήφιση του γάμου των ομοφυλόφιλων στη Γερμανία τον περασμένο Ιούνιο, επιτρέποντας στους βουλευτές της να ψηφίσουν κατά συνείδηση, αντί να επιβάλει κομματική πειθαρχία, αυτό παρουσιάστηκε ως μια νίκη για τους αντιπάλους του SPD. Από τη μία πλευρά. Από την άλλη «έκλεψε» από τους Σοσιαλδημοκράτες ένα ζήτημα που θα μπορούσε να οδηγήσει την εκστρατεία τους. «Είναι έξυπνη. Δεν μου αρέσει να μιλάω γι’ αυτό», λέει ο Σουλτς.
Το πρόβλημα για τον Σουλτς είναι ότι δεν μπορεί να επιτεθεί στην Μέρκελ από τα αριστερά επειδή εκείνη έκανε βήματα προς εκείνο το κομμάτι του πολιτικού φάσματος. Οι προτάσεις του Σουλτς εισάγουν μέτριες προσαρμογές στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας του Σρέντερ. Επίσης ο ίδιος άφησε το ζήτημα αυτό στην άκρη όταν δέχτηκε επιθέσεις ότι γίνεται λαϊκιστής. Η Αχίλλειος πτέρνα της Μέρκελ είναι το προσφυγικό αλλά φυσικά ο Σουλτς δεν μπορεί να της επιτεθεί από τα δεξιά. Η κριτική στην προσφυγική πολιτική της Μέρκελ είναι η ακροδεξιά ατζέντα.
Το αποτέλεσμα σύμφωνα με το Spiegel, είναι μια προεκλογική εκστρατεία κατά την οποία ένα Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα που γέρνει προς τα δεξιά αντιμετωπίζει ένα συντηρητικό κόμμα που γέρνει προς τα αριστερά. Η Γερμανία δεν χρειάζεται να ανησυχεί, όποιος κι αν κερδίσει. Και οι δυο υποψήφιοι απορρίπτουν οτιδήποτε ριζοσπαστικό. Τίποτα δεν θα αλλάξει θεαματικά.
Σιγουριά και παραδοχή
Η Μέρκελ δεν έχει πλέον καμία αμφιβολία για τη νίκη της σε αυτές τις εκλογές. Προσπαθεί να κρύψει τη βεβαιότητα καθώς γνωρίζει ότι μπορεί να γίνει επικίνδυνη, ωστόσο, συχνά της ξεφεύγει. Την περασμένη εβδομάδα ρωτήθηκε για την προσφυγική της πολιτική και απάντησε ότι θα την εξετάσει το επόμενο έτος.
Για να μην ακουστεί αλαζονική, γρήγορα είπε ότι «πρέπει βέβαια να προσθέσω ότι έχουμε τις επερχόμενες εκλογές». Αλλά αυτό δεν άλλαξε τίποτα στην ουσία των λεγόμενων της. Είναι σίγουρη ότι θα παραμείνει καγκελάριος.
Ο Σουλτς από την πλευρά του, χρησιμοποιεί στις ομιλίες του, όλο και λιγότερο τη φράση «όταν θα γίνω καγκελάριος», γιατί πιστεύει ότι τον κάνει να φαίνεται παράλογος. Επίσης δεν διαθέτει το είδος της αυτο-εξαπάτησης που πολλές φορές είναι απαραίτητο στις πολιτικές εκστρατείες.
Την περασμένη άνοιξη μπόρεσε να επωφεληθεί από την φθορά της καγκελαρίου και την κόπωση που είχε προκαλέσει στους ψηφοφόρους. Και στη Γερμανία υπάρχει επιθυμία για αλλαγή, αλλά ο Σουλτς δεν φαίνεται να είναι σε θέση να επωφεληθεί από αυτή την ανάγκη. Από κει και πέρα, το αποτέλεσμα θα φανεί στις κάλπες. Κι αυτό ίσως το κρίνει το 46% των αναποφάσιστων. Αρκεί να θεωρήσει ότι αξίζει τον κόπο να πάει μέχρι το εκλογικό τμήμα. http://tvxs.gr/
ΠΡΕΖΑ TV
11-9-2017
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου