Τη μορφή τελεσιγράφου είχε η προειδοποίηση του Αμερικανού προέδρου προς τον Τούρκο πρωθυπουργό ότι αν η Τουρκία δεν αλλάξει τη στάση της έναντι του Ισραήλ, αλλά και στο θέμα του Ιράν, ελάχιστες θα πρέπει να είναι οι ελπίδες της ότι θα μπορέσει να πάρει τα επιθετικά μη επανδρωμένα αεροπλάνα που χρειάζεται στον πόλεμο κατά των Κούρδων ανταρτών του ΡΚΚ.
Η είδηση, που ήταν πρώτο θέμα χθες στους «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», διαψεύστηκε ως προς το ύφος της αλλά όχι ως προς την ουσία από τον Λευκό Οίκο.
Η πληροφορία για το ξεκάθαρο μήνυμα που φέρεται να έστειλε προσωπικά ο Μπαράκ Ομπάμα στον Ταγίπ Ερντογάν προήλθε από υψηλόβαθμο αξιωματούχο της αμερικανικής κυβέρνησης, ο οποίος δεν θέλησε να κατονομαστεί. «Ο πρόεδρος είπε στον Ερντογάν ότι ορισμένες από τις τουρκικές ενέργειες προκαλούν ερωτήματα στο Κογκρέσο ως προς το αν μπορούμε να εμπιστευόμαστε την Τουρκία ως σύμμαχο. Αυτό σημαίνει ότι ορισμένα από τα τουρκικά αιτήματα προς εμάς, π.χ. όπλα για τον πόλεμο κατά του ΡΚΚ, δεν θα είναι εύκολο να τα περάσουμε στο Κογκρέσο».
Οι Αμερικανοί είναι εξαιρετικά δυσαρεστημένοι από την επιδείνωση των σχέσεων της Τουρκίας με το Ισραήλ, αλλά και από τη στάση που κρατά η Αγκυρα έναντι του Ιράν - δεν ψήφισε υπέρ των διεθνών κυρώσεων τον Ιούνιο. Η πηγή που επικαλούνται οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» είπε επίσης πως η Τουρκία «οφείλει να δείξει ότι λαμβάνει σοβαρά υπόψη τα αμερικανικά εθνικά συμφέροντα», διευκρινίζοντας ότι η ικανοποίηση του αιτήματός της για τα αεροσκάφη (κυρίως Reaper) «θα συνδεθεί με την επάρκεια των προσπαθειών της».
Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Μπιλ Μπάρτον, επιβεβαίωσε ότι Ομπάμα και Ερντογάν συνομίλησαν πριν από περίπου 10 ημέρες «για το Ιράν, τον στολίσκο (προς τη Γάζα) και άλλα θέματα που συνδέονται με αυτόν», απέρριψε όμως τα περί διατύπωσης «τελεσιγράφου». «Προφανώς υφίσταται διάλογος μαζί τους (με τους Τούρκους), δεν εστάλη όμως κανένα τελεσίγραφο». Πριν από τρία 24ωρα, ο Ερντογάν είχε πει σε δημόσια εκδήλωση ότι η χώρα του «συνεργάζεται στενά με την κυβέρνηση Ομπάμα προκειμένου να επεκτείνει το μοντέλο εταιρικής σχέσης μεταξύ Ουάσιγκτον και Αγκυρας».
Είναι πάντως σαφές -πέρα από κάθε αμφιβολία- ότι η κυβέρνηση Ομπάμα είναι θορυβημένη γι' αυτό που αντιλαμβάνεται ως νέα στάση της Αγκυρας, όταν μάλιστα έχει να αντιμετωπίσει και μια γερή αντίδραση των Ρεπουμπλικανών. Η εκτίμηση επιβεβαιώνεται και από απόσπασμα έκθεσης του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που αποτιμά τις δυσκολίες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι αμερικανικές διπλωματικές αποστολές στην Τουρκία. Αναφέρει χαρακτηριστικά: «Το βασικό ερώτημα είναι εάν και σε ποιο βαθμό η Τουρκία αποστασιοποιείται από τον δυτικό προσανατολισμό τον οποίο χάραξε ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ και στρέφεται με μεγαλύτερο σθένος προς Ανατολάς, όπου οι ισλαμικές καταβολές της ανοίγουν δρόμους και της εξασφαλίζουν δυνητικά προστιθέμενη αξία».
Το θέμα της εφόδου στον στολίσκο για τη Γάζα επανέφερε ο Ισραηλινός στρατηγός ε.α. Γκιόρα Εϊλάντ, επικεφαλής της επιτροπής των ενόπλων δυνάμεων που διεξήγαγε έρευνα για το γεγονός. Διαπίστωση του Εϊλάντ, όπως διατυπώθηκε στην εκπομπή του BBC Panorama, ήταν ότι «οι ακτιβιστές ήταν αποφασισμένοι να σκοτώσουν και να σκοτωθούν». Οσο για τους Ισραηλινούς κομάντος, είπε ότι «χρησιμοποίησαν όπλα μόνον όταν είδαν ότι κινδύνευε η ζωή τους».
Από το Ισραήλ, όπου πραγματοποίησε επίσκεψη, ο Σερβοβόσνιος ηγέτης Μίλοραντ Ντόντικ κατηγόρησε την Αγκυρα για ανάμιξη στις εσωτερικές υποθέσεις της Βοσνίας προς όφελος των μουσουλμάνων. «Καταγγέλλουμε το γεγονός ότι η Τουρκία επιθυμεί μια ενωμένη Βοσνία με ισχυρή κεντρική εξουσία ευνοώντας μόνον έναν από τους λαούς της», είπε ο Ντόντικ στο βοσνιακό ραδιόφωνο, μετά τις συνομιλίες του με τον Ισραηλινό υπουργό Εξωτερικών, Αβιγκντορ Λίμπερμαν. Μετέφερε επίσης την προτροπή του προς τον Λίμπερμαν «να μη δεχτεί μεσολαβητικό ρόλο της Τουρκίας».
(Πηγές: Financial Times, www.zaman.com, www.haaretz.com, ΑΠΕ, Γαλλικό Πρακτορείο)
Της ΕΡΣΗΣ ΒΑΤΟΥ
ΠΡΕΖΑ TV
17-8-2010
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου