Ηταν μια πράξη απελπισίας που οδήγησε σε αλλαγή σελίδας την Τυνησία. Η θυσία ενός 26χρονου πλανόδιου πωλητή, που αυτοπυρπολήθηκε στις 17 του περασμένου Δεκεμβρίου, όταν κατασχέθηκε το εμπόρευμά του επειδή «δεν είχε άδεια», έγινε αφορμή για τον πιο βίαιο ξεσηκωμό των τελευταίων δεκαετιών και έβαλε φωτιά σε όλη τη χώρα, «καίγοντας» εντέλει και τον ίδιο τον πρόεδρο. Ο Μπεν Αλι υποχρεώθηκε προχθές να εγκαταλείψει την αγαπημένη του εξουσία αλλά και τη χώρα, ενώ στην Τυνησία επικρατούσε χάος: είχε κηρυχθεί κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ο στρατός ανέλαβε τον έλεγχο του αεροδρομίου στην πρωτεύουσα Τύνιδα και ο πρωθυπουργός Μοχάμεντ Γκανούσι ανακοίνωνε ότι αναλάμβανε προσωρινά τα ηνία μέχρι τη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών.
Η βίαιη ανατροπή έστειλε ηχηρό μήνυμα και στα άλλα απολυταρχικά καθεστώτα του αραβικού κόσμου, όπου ηγέτες τύπου Αλι αντιμετωπίζουν επίσης τη βαθιά κοινωνική δυσαρέσκεια για την οικονομική δυσπραγία, με τους νέους να σηκώνουν τη σημαία της αγανάκτησης, όπως ακριβώς έκαναν και στην Τυνησία, διαδραματίζοντας πρωταγωνιστικό ρόλο στις ραγδαίες εξελίξεις, αντιστεκόμενοι στις εντατικές προσπάθειες των αρχών να φιμώσουν κάθε αντικαθεστωτική φωνή μέσω λογοκρισίας και συλλήψεων μπλόγκερ και ακτιβιστών.
Πράξη αντίδρασης. Οι αλλαγές που συγκλονίζουν τη βορειοαφρικανική χώρα είναι ο καρπός εβδομάδων αιματηρών ταραχών, οι οποίες ξεκίνησαν ως πράξη αντίδρασης στην ανεργία και στο υψηλό κόστος διαβίωσης, για να μετατραπούν τάχιστα σε κίνημα πολιτικής διαμαρτυρίας κατά του προέδρου και του ασφυκτικού καθεστώτος που βρίσκεται στο στόχαστρο για διαφθορά και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Παρά τον «βαρύ φόρο αίματος» (23 νεκροί σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό ή 66 σύμφωνα με ανθρωπιστική οργάνωση), οι εξεγερμένοι Τυνήσιοι φάνηκαν αποφασισμένοι να συνεχίσουν τον αγώνα, απαιτώντας την απομάκρυνση του Μπεν Αλι και της οικογένειάς του, την οποία ακόμη και οι ΗΠΑ -ανεπισήμως φυσικά- αναγνωρίζουν ως «ημι-μαφία» σύμφωνα με τα... αποκαλυπτήρια του Wikileaks.
Οταν ο Τυνήσιος πρόεδρος, σε μια ύστατη προσπάθεια να κατευνάσει τις οργισμένες αντιδράσεις, ανακοίνωσε τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών εντός εξαμήνου, υποσχόμενος να αποχωρήσει με τη λήξη της θητείας του το 2014, ο λαός δεν ικανοποιήθηκε. Οπως δεν... τσίμπησε ούτε λίγες μέρες πριν, όταν ο Αλι έριξε το δόλωμα της δημιουργίας 300.000 νέων θέσεων εργασίας μέχρι το 2012, εξαγγελία που πολίτες και οικονομολόγοι χαρακτήρισαν μη υλοποιήσιμη.
Αφού απέτυχαν λοιπόν όλες οι απόπειρες προσέγγισης, ο πρόεδρος προτίμησε τη φυγή, διαπιστώνοντας μια πικρή αλήθεια: οι πρωτοφανείς αντιδράσεις τις οποίες αρχικά επιχείρησε να υποβαθμίσει εξελίχθηκαν στη μεγαλύτερη πρόκληση των 23 χρόνων της εξουσίας του.
ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ
Για τους νέους, η συμμετοχή στις κινητοποιήσεις έμοιαζε με μονόδρομο, καθώς είναι από τις ομάδες που πλήττονται από την ανεργία και το κόστος διαβίωσης. Περίπου το 55% του πληθυσμού είναι κάτω των 25 ετών και κάθε χρόνο προστίθενται χιλιάδες στις στρατιές πτυχιούχων χωρίς προοπτική. Το επίσημο ποσοστό ανεργίας κινείται στο 15%, μεταξύ των νέων όμως φθάνει το 31%, γεγονός που τους οδηγεί σε οικονομικό αδιέξοδο και κοινωνικό αποκλεισμό, με τους περιορισμούς στην ελευθερία της έκφρασης να προστίθενται σαν «κερασάκι στην τούρτα».
ΑΝΤΙΦΡΟΝΟΥΝΤΕΣ
Βολές προς Δύση και ΔΝΤ
Η σιδηρά πυγμή του Μπεν Αλι, ο οποίος ασκούσε έλεγχο σε όλους τους τομείς, έφερε τη χώρα σε αδιέξοδο. Παρότι δυτικές κυβερνήσεις και ΔΝΤ αναφέρουν σαν παράδειγμα σταθερότητας την Τυνησία, εξαίροντας τις «σοφές» νεοφιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές, στην πραγματικότητα αυτές ωφέλησαν κυρίως την οικογένεια του Αλι και τους... φίλους της, όπως υποστηρίζει ο καθηγητής οικονομικών Μπ. Σάλεχ: «Το ΔΝΤ πιέζει την Τυνησία για πιο αυστηρές οικονομικές πολιτικές... και για τη μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, δηλαδή την ιδιωτικοποίηση του συνταξιοδοτικού συστήματος, που ευνοεί τους φτωχούς. Η μεγαλύτερη υποκρισία είναι ότι το ΔΝΤ προτείνει αυτές τις πολιτικές στο όνομα της της ανάπτυξης, μια συνταγή του Ταμείου για όλες τις χώρες που παρακολουθεί».
ΔΗΜΗΤΡΑ ΡΑΓΙΑ
dimitra@pegasus.gr
ΠΡΕΖΑ TV
16-1-2011
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου