ΜΕ ΤΙΣ «ΕΥΛΟΓΙΕΣ» ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ

Η προσφυγή στο ΔΝΤ ήταν συμφωνημένη και προεξοφλημένη, εν γνώσει και με τις «ευλογίες» των Αμερικανών, οι οποίοι στις εκτιμήσεις τους της εποχής εκείνης είδαν την ελληνική υπόθεση ως «σημαία ευκαιρίας» για να αποδείξουν στην Ευρώπη ότι εξακολουθούν να κινούν τα νήματα.

Αρωγός στους Αμερικανούς ήταν ο εκ των «προθύμων» συμμάχων τους Ελληνας πρωθυπουργός Γ.Α. Παπανδρέου, ο οποίος ως «γνήσιος φιλλέλην» θέλησε να «διορθώσει τα κακώς κείμενα» στην ελληνική κοινωνία -να διορθώσει δηλαδή εκείνα στα οποία και ο ίδιος, κατά την οικογενειακή του παράδοση, είχε συμβάλει να φτάσουν στο σημείο που είχαν φτάσει, μέσω στημένων Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων επί υπουργίας του στο ΥΠΕΞ.

Χρειαζόταν άραγε η προσφυγή στο ΔΝΤ;


Το παιχνίδι, βέβαια, παίχτηκε έξυπνα, με αριστουργηματική έμπνευση και εκτέλεση και σ' αυτό συνέβαλαν οι φίλοι του κ. Παπανδρέου από το δημοκρατικό κατεστημένο της Ουάσιγκτον, μερικοί εκ των οποίων τον επισκέφθηκαν και στην Αθήνα αμέσως μετά την εκλογική του επιτυχία, κομίζοντας και τη δοκιμασμένη συνταγή: έξυπνη προετοιμασία της κοινής γνώμης για την καλύτερη αποδοχή του «μοιραίου» και, υπό τη μορφή της «εσχάτης ανάγκης», να καταπιούν όλοι το «χάπι» του ΔΝΤ ως ένα «αναγκαίο κακό». Επρόκειτο περί μεθοδολογίας βγαλμένης από την Οδό των Διαφημιστών της Μάντισον Αβενιου, συμβούλων με άριστες «συστατικές επιστολές» μια και στο πελατολόγιό τους ήταν και ο πρόεδρος Ομπάμα.

Η κατά πολλούς σκόπιμη και πολύμηνη διαπόμπευση της χώρας από τον πρωθυπουργό της, κατά τρόπο που δεν άφηνε ούτε επιεικώς να πει κανείς ότι ίσως επρόκειτο περί εγκληματικής απειρίας, προετοίμασε το έδαφος για όσα έμελλε να ακολουθήσουν.

Από τις στήλες αυτές είχε εγκαίρως επισημανθεί η σχετική μεθόδευση (27 Μαρτίου '10), δυο μέρες μετά την τότε σύνοδο των Βρυξελλών, οπότε είχε παρατηρηθεί επί τη βάσει συνολικών εκτιμήσεων ότι η κυβέρνηση Παπανδρέου προετοίμαζε από μακρού τη χώρα για να μπει «στο μακρύ τούνελ του ΔΝΤ με αρωγό τους Ευρωπαίους». Περίπου ένα μήνα μετά επισημοποιήθηκαν οι προθέσεις της κυβέρνησης.

Ανώτατος παράγων του Ταμείου τον περασμένο Οκτώβριο έχει εκφράσει στην «Ε» την άποψη πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να αποφευχθεί, αλλά οι διεθνείς σύμβουλοι του κ. Παπανδρέου, προεξάρχοντος του Τζόσεφ Στίγκλιτζ -αν και πολέμιου του ΔΝΤ-, είχαν διαφορετική άποψη, για τους «δικούς» τους λόγους. Εν τω μεταξύ, ο έτερος γνωστός οικονομολόγος Ν. Ρουμπινί έγραφε τον Φεβρουάριο του '10 (Globe and Mail) πως «ένα αξιόπιστο πρόγραμμα του ΔΝΤ, που συνδέει οικονομική στήριξη με βαθμιαία επίτευξη στόχων οικονομικής και δομικής μεταρρύθμισης, είναι ο σωστός τρόπος για να μάθει η Ελλάδα να πετάει».

Από τη στιγμή που ανακοινώθηκε η (προ-) ειλημμένη απόφαση για την άνοδο στο «τρένο» του Ταμείου, ήταν λογικό να ακολουθηθούν οι κανόνες και οι κανονισμοί μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο υποχρεώσεων για κάποιες σοβαρές μεταρρυθμίσεις που ούτως ή άλλως απορρέουν από τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της χώρας, μια και στις σχετικές συζητήσεις ελήφθη συνειδητά η απόφαση πως η Ελλάδα παραμένει στην ευρωζώνη.

Αλλά εκεί η ελληνική κυβέρνηση απέτυχε παταγωδώς, αν και οι προσδοκίες από την εδώ πλευρά του Ατλαντικού δεν ήταν απαραίτητα και πολύ υψηλές και η αμερικανική ανοχή -πάντα με τον μανδύα του ΔΝΤ- επί πλέον υπέκρυπτε τις γεωπολιτικές σκοπιμότητες και επιδιώξεις της Ουάσιγκτον.

Τώρα, ένα χρόνο μετά, όπως λέγεται, εκείνο που διαβρώνει την οποιαδήποτε εμπιστοσύνη στην Ελλάδα είναι η έλλειψη προόδου στις μεταρρυθμίσεις, που ξεκάθαρα πηγάζει από τις αντιδράσεις μέσα στο κόμμα του κ. Παπανδρέου και τα διάφορα οργανωμένα κοινωνικά συμφέροντα που παραδοσιακά βρίσκονταν πάντα κάτω από την επιρροή του ΠΑΣΟΚ. Ετσι, κατά τις σχετικές διαπιστώσεις, το ΠΑΣΟΚικό κράτος, που πρωτίστως έφερε τη χωρα στο σημείο αυτό, είναι «καθ' όλα ζωντανό» και επί πλέον με το ΔΝΤ για τα καλά εγκατεστημένο στο υπουργείο Οικονομικών για να υπαγορεύει τις πολιτικές του.

Από την εδώ πλευρά, αυτό στην ουσία οδηγεί σε δύο βασικά συμπεράσματα:

Κατ' αρχήν, σε απουσία ισχυρής ηγεσίας στο κυβερνών κόμμα, με ένα «συρφετό» στελεχών που κάνουν την «πλάκα» τους παρά κυβερνούν, και, κατά δεύτερο, αλλά εξίσου σοβαρό λόγο, στην αδυναμία της διοίκησης να εφαρμόσει τις συμφωνημένες πολιτικές.

Αλλά, κατά τους Αμερικανούς, η υποτιθέμενη αυτή αδυναμία ουσιαστικά αποτελεί ένα «φύλλο συκής» πίσω από το οποίο κρύβεται η απροθυμία της κυβέρνησης Παπανδρέου να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις, με αποτέλεσμα να καταφεύγει σε εύκολες λύσεις που, κυρίως, πλήττουν ανήμπορα να αντιδράσουν κοινωνικά στρώματα και βάζει «επιδέσμους» σε βαθιές πληγές.

Σ' αυτό το στάδιο εκτιμάται πως η κυβέρνηση Παπανδρέου προσπαθεί να επιβιώσει πολιτικά και, μέσα από συνεχείς υπολογισμούς καταμέτρησης των αντιδράσεων της κοινής γνώμης, αναζητεί την «κατάλληλη στιγμή» για προσφυγή στις κάλπες, που σίγουρα θα συμβαδίζει με τις «εξελίξεις» στην υπόθεση Τσοχατζόπουλου και την αναγκαία εισροή των χρημάτων των επόμενων δύο δόσεων της τρόικας.

Το πλήρους εντυπωσιασμού απόφθευγμα Παπανδρέου, πως «χρειάζεται αναδιάρθρωση της χώρας και όχι του χρέους», είναι ενδεικτικό της προσεγγίζουσας -κατά τα φαινόμενα- φθινοπωρινής εκλογικής περιόδου, γιατί, κατά Αμερικανό παράγοντα, αυτό κατ' ουσίαν αποτελεί «παραδοχή και παράδοση στην ιδέα πως δεν μπορεί να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις και βλέπει πλέον κατά προτεραιότητα την πολιτική του επιβίωση», σε βάρος των συμφερόντων της χώρας.

Εν τω μεταξύ, οι σχετικές εκτιμήσεις για την οποιασδήποτε μορφής αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αρχίζουν να «βλέπουν», όπως λέγεται, ίσως και «συντομότερη άφιξη», πολύ πριν της προγενέστερης πρόβλεψης για τα τέλη του '12, και πολλά πράγματα είναι λογικό να «στοιχίζονται το ένα πίσω από το άλλο», κατά μία άκρως περιεκτική ανάλυση που η «Ε» έχει υπ' όψιν της.
dpdimas@hotmail.com

Του Δ.Π. ΔΗΜΑ

ΠΡΕΖΑ TV
2-5-2011