Μετάφραση: ΙΩΑΝΝΑ ΝΙΑΩΤΗ
«Είναι η Ελλάδα σε σοκ;». Η διάσημη δημοσιογράφος, συγγραφέας και ακτιβίστρια Ναόμι Κλάιν, μιλώντας αποκλειστικά στο Enet.english και στη Lynn Edmonds, εξηγεί πώς η θεωρία της στο βιβλίο «Το Δόγμα του Σοκ» βρίσκει εφαρμογή στην Ελλάδα. Η «Κ.Ε.» αναδημοσιεύει την ενδιαφέρουσα συνέντευξή της.
* Πώς σχετίζονται οι εξελίξεις και τα γεγονότα στην Ελλάδα με τη θεωρία και τα επιχειρήματα που παρουσιάζετε στο μπεστ σέλερ σας «Το Δόγμα του Σοκ»;
- Θεωρώ ότι αποτελούν ένα κλασικό παράδειγμα όλων αυτών που έγραψα. Πραγματικά με πονά να βλέπω τα ίδια κόλπα και τις ίδιες τακτικές να εφαρμόζονται τόσο βίαια. Και υπάρχει τεράστια αντίσταση στην Ελλάδα. Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το να βλέπουμε τη βίαιη καταπίεση των κοινωνικών κινημάτων που αντιστέκονται στη λιτότητα. Και ήδη αυτό συμβαίνει εδώ και πολύ καιρό. Οι άνθρωποι εξαντλούνται. Προσφάτως παρακολουθώ την πώληση του εθνικού πλούτου - ορυχεία και εξορύξεις. Αυτό είναι το επόμενο μέτωπο των εξελίξεων - η διαμάχη για τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο στο Αιγαίο. Και αυτό θα επηρεάσει και την Κύπρο. Είμαστε αντιμέτωποι με το επόμενο επίπεδο, στο οποίο χρησιμοποιούνται η λιτότητα και το χρέος για να εξαναγκαστούν οι χώρες να ξεπουλήσουν τα δικαιώματα στον εθνικό τους πλούτο. Οταν σε αυτή την κατάσταση προσθέσεις και την επίδραση της κλιματικής αλλαγής, τότε βλέπουμε πώς χρησιμοποιείται η οικονομική κρίση ως μοχλός για την εξόρυξη ορυκτών. Και πιστεύω ότι, καθώς εντείνεται η διαμάχη για τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο, θα υπάρχει και μεγαλύτερη αντίσταση, επειδή αποτελεί απειλή για την οικονομία της Ελλάδας.
Τιμωρία και φασισμός
* Σε ποιο βαθμό τα επιχειρήματά σας επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή;
- Αυτή την περίοδο δουλεύω ένα νέο βιβλίο και μια ταινία για την κλιματική αλλαγή και γι' αυτό παρακολουθώ την πλευρά του Δόγματος του Σοκ που σχετίζεται με τις εξορύξεις στην Ελλάδα και που δεν έχει λάβει μεγάλη προσοχή. Είναι φυσικό οι άνθρωποι να επικεντρώνονται κυρίως στις περικοπές των συντάξεών τους, επειδή είναι κάτι άμεσο. Οταν όμως αναφερόμαστε στις Σκουριές, οι εξελίξεις απειλούν την ασφάλεια, τη ζωή και την οικονομία. Αυτό που βρίσκω εξαιρετικά ανήθικο είναι ότι η άνοδος του φασισμού, σε αυτό το πλαίσιο, είναι απολύτως αναμενόμενη. Γνωρίζουμε ότι αυτό ακριβώς συμβαίνει. Και αυτό υποτίθεται ότι είναι το μάθημα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου: εάν επιβάλλεις κυρώσεις που τιμωρούν και ταπεινώνουν μια χώρα, τότε εκεί δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες για την άνοδο του φασισμού. Γι' αυτό ακριβώς προειδοποιούσε ο Κέινς όταν έγραψε τις «Οικονομικές συνέπειες της ειρήνης», σχολιάζοντας τη Συνθήκη των Βερσαλλιών. Μου φαίνεται ασύλληπτο το ότι αφήνουμε την Ιστορία να επαναλαμβάνεται με αυτό τον τρόπο. Οι Ελληνες διακατέχονται από αυτόν το συγκεκριμένο φόβο -που γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης-, να μη μετατραπούν σε αναπτυσσόμενη χώρα. Και πιστεύω ότι στην Ελλάδα υπάρχει αυτή η αντίληψη, ότι η χώρα συνδέεται με την Ευρώπη από μία κλωστή. Και η απειλή είναι να... κοπεί αυτή η κλωστή. Αυτός ο φόβος λειτουργεί σε δύο επίπεδα: πρώτον, φοβάσαι και πιστεύεις ότι δεν μπορείς να εγκαταλείψεις την Ευρωζώνη, γιατί αυτό θα σημάνει αλλαγή του στάτους της χώρας (από αναπτυγμένη σε αναπτυσσόμενη), και, δεύτερον, με τις επιθέσεις κατά των μεταναστών.
Οικονομικός «καρκίνος»
* Στο βιβλίο σας εξηγείτε πως οι χώρες τις οποίες δάνεισε χρήματα το ΔΝΤ υποτίθεται ότι είχαν άρρωστες οικονομίες, και ειδικά «καρκίνο». Στην περίπτωση της Ελλάδας όμως μιλάμε «για ασθένεια που μεταδίδεται». Ποιες οι συνέπειες αυτής της αλλαγής στη μεταφορά που χρησιμοποιείτε;
- Η χρήση της μεταφοράς «νόσος του καρκίνου» συνιστά βίαιη ανάλυση. Οταν η διάγνωση για μια χώρα είναι «καρκίνος», τότε όποια θεραπεία και να χρησιμοποιήσεις, δικαιολογείται γιατί απαραιτήτως θεωρείται ότι σώζει ζωές. Αυτή ακριβώς είναι η έννοια της μεταφοράς του καρκίνου. Οταν έχεις αυτή τη διάγνωση, τότε ως γιατρός δεν είσαι ένοχος για τις αρνητικές συνέπειες της θεραπείας. Οταν όμως μιλάμε για «κολλητική ασθένεια», τότε σημαίνει ότι πρέπει να την περιορίσουμε και να αποτρέψουμε την εξάπλωσή της, ειδικά στην Κύπρο, την Πορτογαλία και την Ισπανία. Οταν υπάρχουν οι φόβοι της εξάπλωσης, όταν οι επενδυτές φοβούνται για μια ολόκληρη περιοχή, αυτό σημαίνει ότι η περιοχή έχει τη δύναμη να λειτουργήσει ως μια ομάδα, ένα μπλοκ με μεγαλύτερη ισχύ. Αυτό έγραψα στο βιβλίο μου για τη Λατινική Αμερική της δεκαετίας του '80, η οποία έζησε το σοκ του χρέους, όπου θα ήταν σχεδόν αδύνατο για τις χώρες να σταθούν ως ανεξάρτητες οντότητες απέναντι στη δύναμη του ΔΝΤ. Ομως εάν η Λατινική Αμερική ως μια ομάδα οργανωνόταν και αντιστεκόταν στο ΔΝΤ, τότε οι χώρες θα είχαν τη δύναμη να σπάσουν (τα δεσμά του). Και στη συνέχεια θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν πιο δίκαιες διαπραγματεύσεις. Πάντα πίστευα ότι αυτή είναι μια απάντηση στη θεωρία της μεταδοτικής ασθένειας. Εάν αυτό είναι που φοβούνται οι αντίπαλοι, τότε οργανώσου σε διαπραγματευτικό μπλοκ.
* Δηλαδή, οι χώρες της νότιας Ευρώπης θα πρέπει να διαπραγματευθούν ως ομάδα με την τρόικα;
- Πιστεύω πως ναι. Αυτό λέγεται «καρτέλ των χωρών-οφειλετών». Ομως ποτέ δεν οργανώνεται. Απ' όσο γνωρίζω, δεν έχει δοκιμαστεί πουθενά.
* Ο Θεόδωρος Πάγκαλος, αντιπρόεδρος προηγούμενης κυβέρνησης, είπε «Μαζί τα φάγαμε», σαν να ήταν κάθε Ελληνας υπεύθυνος για τη δημιουργία της κρίσης. Αντίθετα, ο Αλέξης Τσίπρας, επικεφαλής του ΣΥΡΙΖΑ, δείχνει με το δάχτυλο την Ανγκελα Μέρκελ και τους υποστηρικτές της. Πώς τα αίτια της κρίσης επηρεάζουν τον τρόπο επίλυσής της;
- Εάν αποδεχθείτε την ιδέα της συλλογικής ευθύνης για τη δημιουργία της κρίσης, τότε έχετε δημιουργήσει το πλαίσιο στο οποίο η συλλογική τιμωρία είναι αποδεκτή. (...) Είναι ένας εξωφρενικός παραλληλισμός. Αλλά, δυστυχώς, στον πολιτισμό μας οι οικονομολόγοι κάνουν τέτοιους παραλληλισμούς, μεταξύ του χρέους μιας οικογένειας και του χρέους ενός έθνους. «Ετσι θα κάνατε σπίτι σας», λένε. Είναι μια γελοία σύγκριση, γιατί ο τρόπος που λειτουργεί μια οικογένεια δεν είναι ο ίδιος με τον τρόπο που λειτουργεί μια χώρα. Η άποψη «όλοι μαζί τα φάγαμε» σημαίνει ότι όλοι πρέπει να πεινάσουν. Ομως όλοι γνωρίζουμε ότι δεν θα πεινάσουν όλοι.
ΜΜΕ-συνεργοί
* Ο δημοσιογράφος που δημοσιοποίησε τα ονόματα της λίστας Λαγκάρντ, ο Κώστας Βαξεβάνης, είπε ότι οι Ελληνες πρέπει να στραφούν στον ξένο Τύπο για να μάθουν τα νέα για τη χώρα τους. Πώς ο Τύπος στηρίζει ή ανθίσταται στο «Δόγμα του Σοκ»;
- (...) Επειδή κάτι κακό συμβαίνει, δεν σημαίνει ότι πρέπει να μπούμε σε κατάσταση σοκ. Το σοκ έρχεται όταν (...) δεν γνωρίζουμε πού βρισκόμαστε στο χώρο και στο χρόνο. Δεν γνωρίζουμε ποιο είναι το θέμα/είδηση. Και τότε είμαστε πολύ ευάλωτοι, επιτρέποντας σε κάποιον να έρθει και να μας πει «Αυτή είναι η είδηση». Τίποτε από αυτά δεν μπορεί να συμβεί χωρίς ΜΜΕ-συνεργούς, δηλαδή χωρίς ΜΜΕ που είναι πρόθυμα να συνεργαστούν με τις ελίτ και να εξαπλώσουν το φόβο. Οι πολιτικοί δεν έχουν την ικανότητα να σκορπίσουν μόνοι τους το φόβο. Χρειάζονται συνεργούς. Χρειάζονται υστερία στα τοκ σόου. Οι δημοσιογράφοι πρέπει να καταλάβουν ότι τίποτε από αυτά δεν μπορεί να συμβεί χωρίς εμάς. Δεν είμαστε μόνο παρατηρητές. Αυτές τις στιγμές, όταν όλα περιστρέφονται γύρω από το φόβο και τον αποπροσανατολισμό και την απώλεια της είδησης, είμαστε όλοι ηθοποιοί και έχουμε επιλογή. Θα βοηθήσουμε τους ανθρώπους να παραμένουν ενήμεροι ή θα γίνουμε υποχείρια της ελίτ; (...)
http://www.enet.gr/
ΠΡΕΖΑ TV
7-5-2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου