Για τον Αλέξη Τσίπρα, το καλό σενάριο στην σημερινή του συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν στην Αγκυρα είναι η επιστροφή των ελληνοτουρκικών στην λεγόμενη θετική ατζέντα. Σε διπλωματική «μετάφραση» τούτο δεν σημαίνει υψηλές προσδοκίες. Σημαίνει όμως υπερίσχυση της ήπιας διπλωματίας έναντι της ελεγχόμενης έντασης και - στην καλύτερη εκδοχή – μπορεί να σημαίνει μια επανεκκίνηση της διαδικασίας των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) καθώς και μια ειλικρινή διερεύνηση των προϋποθέσεων επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό.
Ως προς το πρώτο σκέλος, ο ελληνικός οδικός χάρτης προβλέπει μια συμφωνία κορυφής για την επαναχάραξη των ΜΟΕ σήμερα στην Αγκυρα και στην συνέχεια επανέναρξη του διαλόγου σε επίπεδο υπουργών Αμυνας. Ο νέος υπουργός Αμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης θα έχει την πρώτη του συνάντηση με τον τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ στις 13 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες και στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ όπως οριστικοποιήθηκε χθες. Εκεί, με βάση πάντοτε το θετικό σενάριο, μπορεί να γίνει αποδεκτή και η πρόσκληση Ακάρ προς τον έλληνα υπουργό Αμυνας να επισκεφθεί την Τουρκία, με τελικό στόχο να μπουν σε νέα τροχιά οι συνομιλίες για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Ως προς το δεύτερο σκέλος, εκείνο της πιθανής επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό, οι χειρισμοί είναι ιδιαιτέρως λεπτοί. Στόχος της Αθήνας είναι να καταστεί απολύτως ξεκάθαρο, και να διασφαλιστεί, ότι η όποια νέα συζήτηση για το κυπριακό δεν μπορεί να γίνει παρά μόνον στην βάση της επανένωσης της Κύπρου και των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, χωρίς κατοχικά στρατεύματα και χωρίς εγγυήσεις.
Πρόκειται προφανώς για υψηλή διπλωματική πρόκληση, με δεδομένο ότι η Τουρκία, συνδέοντας καθαρά πλέον το κυπριακό με τις ενεργειακές - γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην ανατολική Μεσόγειο, ζητά πλέον ακόμη και λύση διχοτόμησης και συνομοσπονδίας, αφήνοντας πίσω τον κοινό τόπο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Ως εκ τούτου, εκείνο που θα επιδιώξει η Αθήνα είναι ένα κοινό πλαίσιο για την έναρξη προπαρασκευαστικών επαφών των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών. Εδώ, οι έως τώρα πληροφορίες δείχνουν ότι υπάρχει το έδαφος για μια σειρά τέτοιων διερευνητικών επαφών το επόμενο διάστημα ανάμεσα στον Γιώργο Κατρούγκαλο και τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μελβούτ Τσαβούσογλου.
Ψηλά στην ατζέντα της ελληνικής πλευράς στις σημερινές συνομιλίες στην Αγκυρα βρίσκεται και το προσφυγικό, μετά την σταθερή αύξηση που καταγράφεται στις ροές από τον Εβρο - μια αύξηση, που δεν είναι άσχετη με την επιμονή της Αγκυρας να κρατά «παγωμένη» την συμφωνία επανεισδοχής συνδέοντάς την με το θέμα των 8 τούρκων αξιωματικών που πήραν άσυλο στην χώρα μας.
Για τον Ταγίπ Ερντογάν οι τρεις αυτοί βασικοί άξονες της ελληνικής ατζέντας δεν είναι απαγορευτικοί, όλα όμως συνδέονται με την δομική αγωνία της Τουρκίας στην τρέχουσα συγκυρία – τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις και το μοίρασμα της ενεργειακής «πίτας» στην ανατολική Μεσόγειο. Όπως τονίζουν ελληνικές διπλωματικές πηγές, παρά την συνήθη τακτική της «ελεγχόμενης έντασης», η προτεραιότητα της Τουρκίας σ’ αυτήν την φάση δεν είναι το Αιγαίο αλλά η ανατολική Μεσόγειος, η ενεργειακή συμμαχία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου και η κυπριακή ΑΟΖ.
«Δεν θα δεχθούμε τετελεσμένα στο ανατολικό Αιγαίο και κινήσεις που θα κλείσουν την Τουρκία στον κόλπο της Αττάλειας» ήταν το ενδεικτικό μήνυμα που έστειλε χθες ο εκπρόσωπος του τούρκου προέδρου Ιμπραήμ Καλίν, φροντίζοντας παράλληλα να δείξει ευθέως και όλα τα ανοιχτά «αγκάθια» εν όψει της σημερινής συνάντησης:
«Με την Ελλάδα», είπε, «έχουμε πυκνή ατζέντα, όπως διμερείς εμπορικές σχέσεις, οι εξελίξεις στο Αιγαίο, ενεργειακά, ο ΤΑΠ, o Τurkish stream, η τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη, η μειoνότητα των Ρωμιών που ζουν στην Τουρκία και τα θέματα αυτών. Το Αιγαίο, η Μεσόγειος, η υφαλοκρηπίδα, τα νησιά».
Εν ολίγοις, για να συζητήσει την ελληνική «θετική ατζέντα», ο Ταγίπ Ερντογάν θα ανοίξει για μια ακόμη φορά όλα τα θέματα στο τραπέζι – από ζήτημα «τουρκικής μειονότητας» και status quo στο Αιγαίο έως το, πάγιο, αίτημα για την έκδοση των 8 τούρκων αξιωματικών. Από την ένταση, δε, με την οποία θα το πράξει θα εξαρτηθούν και οι πραγματικές δυνατότητες επιστροφής στην «κανονικότητα» της ήπιας διπλωματίας, όπως και οι προοπτικές ουσιαστικής απόδοσης της πολιτικής των ανοιχτών διαύλων. tvxs.gr
Ως προς το πρώτο σκέλος, ο ελληνικός οδικός χάρτης προβλέπει μια συμφωνία κορυφής για την επαναχάραξη των ΜΟΕ σήμερα στην Αγκυρα και στην συνέχεια επανέναρξη του διαλόγου σε επίπεδο υπουργών Αμυνας. Ο νέος υπουργός Αμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης θα έχει την πρώτη του συνάντηση με τον τούρκο ομόλογό του Χουλουσί Ακάρ στις 13 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες και στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ όπως οριστικοποιήθηκε χθες. Εκεί, με βάση πάντοτε το θετικό σενάριο, μπορεί να γίνει αποδεκτή και η πρόσκληση Ακάρ προς τον έλληνα υπουργό Αμυνας να επισκεφθεί την Τουρκία, με τελικό στόχο να μπουν σε νέα τροχιά οι συνομιλίες για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
Ως προς το δεύτερο σκέλος, εκείνο της πιθανής επανέναρξης των συνομιλιών για το Κυπριακό, οι χειρισμοί είναι ιδιαιτέρως λεπτοί. Στόχος της Αθήνας είναι να καταστεί απολύτως ξεκάθαρο, και να διασφαλιστεί, ότι η όποια νέα συζήτηση για το κυπριακό δεν μπορεί να γίνει παρά μόνον στην βάση της επανένωσης της Κύπρου και των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, χωρίς κατοχικά στρατεύματα και χωρίς εγγυήσεις.
Πρόκειται προφανώς για υψηλή διπλωματική πρόκληση, με δεδομένο ότι η Τουρκία, συνδέοντας καθαρά πλέον το κυπριακό με τις ενεργειακές - γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην ανατολική Μεσόγειο, ζητά πλέον ακόμη και λύση διχοτόμησης και συνομοσπονδίας, αφήνοντας πίσω τον κοινό τόπο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας. Ως εκ τούτου, εκείνο που θα επιδιώξει η Αθήνα είναι ένα κοινό πλαίσιο για την έναρξη προπαρασκευαστικών επαφών των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών. Εδώ, οι έως τώρα πληροφορίες δείχνουν ότι υπάρχει το έδαφος για μια σειρά τέτοιων διερευνητικών επαφών το επόμενο διάστημα ανάμεσα στον Γιώργο Κατρούγκαλο και τον τούρκο υπουργό Εξωτερικών Μελβούτ Τσαβούσογλου.
Ψηλά στην ατζέντα της ελληνικής πλευράς στις σημερινές συνομιλίες στην Αγκυρα βρίσκεται και το προσφυγικό, μετά την σταθερή αύξηση που καταγράφεται στις ροές από τον Εβρο - μια αύξηση, που δεν είναι άσχετη με την επιμονή της Αγκυρας να κρατά «παγωμένη» την συμφωνία επανεισδοχής συνδέοντάς την με το θέμα των 8 τούρκων αξιωματικών που πήραν άσυλο στην χώρα μας.
Για τον Ταγίπ Ερντογάν οι τρεις αυτοί βασικοί άξονες της ελληνικής ατζέντας δεν είναι απαγορευτικοί, όλα όμως συνδέονται με την δομική αγωνία της Τουρκίας στην τρέχουσα συγκυρία – τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις και το μοίρασμα της ενεργειακής «πίτας» στην ανατολική Μεσόγειο. Όπως τονίζουν ελληνικές διπλωματικές πηγές, παρά την συνήθη τακτική της «ελεγχόμενης έντασης», η προτεραιότητα της Τουρκίας σ’ αυτήν την φάση δεν είναι το Αιγαίο αλλά η ανατολική Μεσόγειος, η ενεργειακή συμμαχία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου και η κυπριακή ΑΟΖ.
«Δεν θα δεχθούμε τετελεσμένα στο ανατολικό Αιγαίο και κινήσεις που θα κλείσουν την Τουρκία στον κόλπο της Αττάλειας» ήταν το ενδεικτικό μήνυμα που έστειλε χθες ο εκπρόσωπος του τούρκου προέδρου Ιμπραήμ Καλίν, φροντίζοντας παράλληλα να δείξει ευθέως και όλα τα ανοιχτά «αγκάθια» εν όψει της σημερινής συνάντησης:
«Με την Ελλάδα», είπε, «έχουμε πυκνή ατζέντα, όπως διμερείς εμπορικές σχέσεις, οι εξελίξεις στο Αιγαίο, ενεργειακά, ο ΤΑΠ, o Τurkish stream, η τουρκική μειονότητα στη Δυτική Θράκη, η μειoνότητα των Ρωμιών που ζουν στην Τουρκία και τα θέματα αυτών. Το Αιγαίο, η Μεσόγειος, η υφαλοκρηπίδα, τα νησιά».
Εν ολίγοις, για να συζητήσει την ελληνική «θετική ατζέντα», ο Ταγίπ Ερντογάν θα ανοίξει για μια ακόμη φορά όλα τα θέματα στο τραπέζι – από ζήτημα «τουρκικής μειονότητας» και status quo στο Αιγαίο έως το, πάγιο, αίτημα για την έκδοση των 8 τούρκων αξιωματικών. Από την ένταση, δε, με την οποία θα το πράξει θα εξαρτηθούν και οι πραγματικές δυνατότητες επιστροφής στην «κανονικότητα» της ήπιας διπλωματίας, όπως και οι προοπτικές ουσιαστικής απόδοσης της πολιτικής των ανοιχτών διαύλων. tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου