Μια μέρα μετά την τριπλή κοινοβουλευτική ήττα του Μπόρις Τζόνσον αναφορικά με το Brexit, και το τοπίο στη Μεγάλη Βρετανία εξακολουθεί να θυμίζει «κινούμενη άμμο».
Κι αυτό γιατί τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο, ούτε καν η αποφυγή ενός no deal Brexit, παρά το σχετικό σχέδιο νόμου που πέρασε μετά από επεισοδιακές συνεδριάσεις στη Βουλή. Εξίσου «θολή» φαντάζει συνολικά η επόμενη μέρα στην Βρετανία ακόμη και σε ό,τι έχει να κάνει και με τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών για την ανάδειξη κυβέρνησης, που θα προσπαθήσει να απενεργοποιήσει (ή να πυροδοτήσει) τη βραδυφλεγή βόμβα.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά…
Now what Boris?
Αυτή τη στιγμή τα χέρια του Βρετανού πρωθυπουργού μοιάζουν «δεμένα». Η Βουλή, μετά τις χθεσινές ψηφοφορίες, τον αναγκάζει να ζητήσει από τις Βρυξέλλες νέα παράταση της ημερομηνίας του Brexit (μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου του 2020) στη Σύνοδο Κορυφής της 18ης Οκτώβρη, εφόσον δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία μέχρι τότε - κάτι που μοιάζει δεδομένο καθώς οι διαπραγματεύσεις έχουν παγώσει.
Ταυτόχρονα, δεν κατάφερε να περάσει ούτε την πρόταση για διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στις 15 Οκτώβρη, από τις οποίες ο ίδιος ο Τζόνσον φαίνεται πως ήλπιζε να προκύψει ένα πιο «φιλικό» για τα σχέδια του κοινοβούλιο.
Την ίδια ώρα όμως φαίνεται πως κινδυνεύει να χάσει τον έλεγχο και στο εσωτερικό του κόμματός του λίγες μόλις εβδομάδες μετά την εκλογή του, καθώς 21 βουλευτές των Συντηρητικών (μεταξύ των οποίων κορυφαία στελέχη όπως ο Φίλιπ Χάμοντ, ο Ντέβιντ Γκοκ και ο Κεν Κλαρκ) πήγαν κόντρα στη γραμμή του και διαγράφηκαν με συνοπτικές διαδικασίες. Η εν λόγω εξέλιξη όμως δεν φαίνεται να γίνεται εύκολα αποδεκτή ακόμη κι από στελέχη, τα οποία απέφυγαν να βρεθούν τη δεδομένη στιγμή απέναντι στον Τζόνσον, όμως διαφωνούν σε μεγάλο βαθμό με τη στρατηγική του.
Τα «θολά σημεία» της αντιπολίτευσης
Από την άλλη, η αντιπολίτευση μπορεί να κέρδισε μια σημαντική μάχη, όμως φαίνεται πως έχει πολύ δρόμο ακόμη για να κερδίσει και τον πόλεμο. Για να το καταφέρει αυτό όμως θα πρέπει να βρει κοινή στρατηγική σε βασικά σημεία.
Πρώτον, αναφορικά με το μέλλον του Brexit. Γιατί μπορεί η αποφυγή του «ολέθρου» ενός διαζυγίου Βρετανίας-ΕΕ χωρίς συμφωνία να αποτελεί μια καλή βάση, μοιάζει όμως απαραίτητο να δουν και τα επόμενα βήματα. Θα είναι ένα Brexit με συμφωνία, όπως υποστηρίζουν οι «αντάρτες» των Συντηρητικών αλλά κι ένα κομμάτι των Εργατικών; Θα είναι ένα νέο δημοψήφισμα για το Brexit, όπως δεσμεύτηκε ο Τζέρεμι Κόρμπιν; Κι αν ναι, ποια θα είναι η θέση που θα προκρίνουν αναφορικά με την παραμονή ή μη της χώρας στην ΕΕ;
Σε ανάλογη σύγχυση δείχνουν να βρίσκονται οι πτέρυγες της αντιπολίτευσης αναφορικά με το ενδεχόμενο αλλά κυρίως αναφορικά με τον χρόνο διεξαγωγής πρόωρων εκλογών. Μπορεί στη χθεσινή ψηφοφορία η ηγεσία των Εργατικών να επέλεξε την αποχή, πληροφορίες των Βρετανικών ΜΜΕ αναφέρουν όμως πως δεν αποκλείεται σε δεύτερη φάση να στηρίξει την πρόταση Τζόνσον για εκλογές στις 15 Οκτώβρη, αρκεί πρώτα να έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο ενός no deal Brexit. Μια τέτοια λύση φαίνεται πως καλοβλέπει και το Κόμμα των Σκωτσέζων Εθνικστών (SNP) της Νίκολα Στέρτζον με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των δύο τρίτων, που απαιτείται στη Βουλή, να φαντάζει πολύ πιθανή.
Παράλληλα όμως εντός των Εργατικών υπάρχουν φωνές, που τάσσονται υπέρ του στησίματος πρόωρων καλπών μετά το Γενάρη του 2020, με την οριστική διευθέτηση του Brexit. Με τη συγκεκριμένη θέση συντάσσονται και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, που επιδιώκουν την παραμονή της χώρας στην ΕΕ.
Πρόωρες εκλογές στην «κόψη του ξυραφιού»
Όπως και να έχει το πράγμα πάντως, όλοι παραδέχονται πως αργά ή γρήγορα κάλπες στη Βρετανία θα στηθούν. Το ζήτημα είναι αν τυχόν άμεση προσφυγή σε αυτές θα έδινε λύση. Οι αναλυτές αμφιβάλλουν αρκετά.
Ένα βασικό πρόβλημα έχει να κάνει με το εκλογικό σύστημα της χώρας, το οποίο είναι πλειοψηφικό. Με άλλα λόγια, το κόμμα που θα κερδίσει έστω και με μια ψήφο σε μια περιφέρεια, παίρνει και όλες τις έδρες που αναλογούν σε αυτή.
Κάτι τέτοιο δημιουργεί προφανείς στρεβλώσεις, οι οποίες γίνονται ακόμη χειρότερες αν ρίξει κανείς την κατάσταση που επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό της Βρετανίας. Ήδη το Brexit Party του Νάιτζελ Φάρατζ, ο οποίος κάνει εκστρατεία μακριά από τις κοινοβουλευτικές «κοκορομαχίες», πιέζει αφόρητα τον Μπόρις Τζόνσον να προχωρήσει σε έξοδο της χώρας από την ΕΕ χωρίς συμφωνία. Ως αντάλλαγμα φαίνεται να του προσφέρει μια εκλογική συμμαχία, δηλαδή να στηρίξει υποψηφίους των Συντηρητικών σε πολλές περιφέρειες και να συμβεί το αντίστροφο σε πολλές άλλες, με σκοπό να εκλέξουν όσο το δυνατό περισσότερους βουλευτές από κοινού.
Την ίδια στιγμή όμως ο Βρετανός πρωθυπουργός κι επικεφαλής των Συντηρητικών έχει ένα επιπλέον πρόβλημα, καθώς τυχόν συμμαχία με τον Φάρατζ θα προκαλούσε διαρροή μετριοπαθών στελεχών και ψηφοφόρων προς τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, οι οποίοι επίσης είναι «στα πάνω τους» το τελευταίο διάστημα.
Τα πράγματα δε δείχνουν να είναι καλύτερα για τους Εργατικούς του Τζέρεμι Κόρμπιν, που δείχνουν να έχουν χάσει τη δυναμική τους μετά τις παλινωδίες αναφορικά με Brexit. Μπορούν όμως να ελπίζουν πως η ανάδειξη της κοινωνικής ατζέντας απέναντι στον ελιτισμό του Μπόρις Τζόνσον, θα τους επιτρέψει να κάνουν ένα comeback ανάλογο με εκείνο των εκλογών του 2017.
Και σε αυτή όμως την περίπτωση μοιάζει απαραίτητη μια στρατηγική συμμαχιών, αφού το Brexit κυριαρχεί στην ατζέντα. Σε αυτή την κατεύθυνση αρκετοί καλοβλέπουν μια σύγκλιση με το SNP στη Σκωτία (όπου οι Συντηρητικοί κινδυνεύουν με πανωλεθρία), αλλά και με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες σε κάποιες περιφέρειες.
Όλα τα παραπάνω εξακολουθούν να αποτελούν σχέδια επι χάρτου, καθώς όλοι περιμένουν τις ψηφοφορίες και στη Βουλή των Λόρδων, οι οποίες αναμένεται να διεξαχθούν αύριο το απόγευμα. Μετά από αυτές είναι δεδομένο πως θα υπάρξουν ραγδαίες εξελίξεις με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Άλλωστε, ο πολιτικός χρόνος στη Βρετανία είναι αποδεδειγμένα το τελευταίο διάστημα κάτι παραπάνω από πυκνός. Αλεξανδρος Ζερβας
tvxs.gr
Κι αυτό γιατί τίποτα δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένο, ούτε καν η αποφυγή ενός no deal Brexit, παρά το σχετικό σχέδιο νόμου που πέρασε μετά από επεισοδιακές συνεδριάσεις στη Βουλή. Εξίσου «θολή» φαντάζει συνολικά η επόμενη μέρα στην Βρετανία ακόμη και σε ό,τι έχει να κάνει και με τον χρόνο διεξαγωγής των εκλογών για την ανάδειξη κυβέρνησης, που θα προσπαθήσει να απενεργοποιήσει (ή να πυροδοτήσει) τη βραδυφλεγή βόμβα.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά…
Now what Boris?
Αυτή τη στιγμή τα χέρια του Βρετανού πρωθυπουργού μοιάζουν «δεμένα». Η Βουλή, μετά τις χθεσινές ψηφοφορίες, τον αναγκάζει να ζητήσει από τις Βρυξέλλες νέα παράταση της ημερομηνίας του Brexit (μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου του 2020) στη Σύνοδο Κορυφής της 18ης Οκτώβρη, εφόσον δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία μέχρι τότε - κάτι που μοιάζει δεδομένο καθώς οι διαπραγματεύσεις έχουν παγώσει.
Ταυτόχρονα, δεν κατάφερε να περάσει ούτε την πρόταση για διεξαγωγή πρόωρων εκλογών στις 15 Οκτώβρη, από τις οποίες ο ίδιος ο Τζόνσον φαίνεται πως ήλπιζε να προκύψει ένα πιο «φιλικό» για τα σχέδια του κοινοβούλιο.
Την ίδια ώρα όμως φαίνεται πως κινδυνεύει να χάσει τον έλεγχο και στο εσωτερικό του κόμματός του λίγες μόλις εβδομάδες μετά την εκλογή του, καθώς 21 βουλευτές των Συντηρητικών (μεταξύ των οποίων κορυφαία στελέχη όπως ο Φίλιπ Χάμοντ, ο Ντέβιντ Γκοκ και ο Κεν Κλαρκ) πήγαν κόντρα στη γραμμή του και διαγράφηκαν με συνοπτικές διαδικασίες. Η εν λόγω εξέλιξη όμως δεν φαίνεται να γίνεται εύκολα αποδεκτή ακόμη κι από στελέχη, τα οποία απέφυγαν να βρεθούν τη δεδομένη στιγμή απέναντι στον Τζόνσον, όμως διαφωνούν σε μεγάλο βαθμό με τη στρατηγική του.
Τα «θολά σημεία» της αντιπολίτευσης
Από την άλλη, η αντιπολίτευση μπορεί να κέρδισε μια σημαντική μάχη, όμως φαίνεται πως έχει πολύ δρόμο ακόμη για να κερδίσει και τον πόλεμο. Για να το καταφέρει αυτό όμως θα πρέπει να βρει κοινή στρατηγική σε βασικά σημεία.
Πρώτον, αναφορικά με το μέλλον του Brexit. Γιατί μπορεί η αποφυγή του «ολέθρου» ενός διαζυγίου Βρετανίας-ΕΕ χωρίς συμφωνία να αποτελεί μια καλή βάση, μοιάζει όμως απαραίτητο να δουν και τα επόμενα βήματα. Θα είναι ένα Brexit με συμφωνία, όπως υποστηρίζουν οι «αντάρτες» των Συντηρητικών αλλά κι ένα κομμάτι των Εργατικών; Θα είναι ένα νέο δημοψήφισμα για το Brexit, όπως δεσμεύτηκε ο Τζέρεμι Κόρμπιν; Κι αν ναι, ποια θα είναι η θέση που θα προκρίνουν αναφορικά με την παραμονή ή μη της χώρας στην ΕΕ;
Σε ανάλογη σύγχυση δείχνουν να βρίσκονται οι πτέρυγες της αντιπολίτευσης αναφορικά με το ενδεχόμενο αλλά κυρίως αναφορικά με τον χρόνο διεξαγωγής πρόωρων εκλογών. Μπορεί στη χθεσινή ψηφοφορία η ηγεσία των Εργατικών να επέλεξε την αποχή, πληροφορίες των Βρετανικών ΜΜΕ αναφέρουν όμως πως δεν αποκλείεται σε δεύτερη φάση να στηρίξει την πρόταση Τζόνσον για εκλογές στις 15 Οκτώβρη, αρκεί πρώτα να έχει αποκλειστεί το ενδεχόμενο ενός no deal Brexit. Μια τέτοια λύση φαίνεται πως καλοβλέπει και το Κόμμα των Σκωτσέζων Εθνικστών (SNP) της Νίκολα Στέρτζον με αποτέλεσμα η πλειοψηφία των δύο τρίτων, που απαιτείται στη Βουλή, να φαντάζει πολύ πιθανή.
Παράλληλα όμως εντός των Εργατικών υπάρχουν φωνές, που τάσσονται υπέρ του στησίματος πρόωρων καλπών μετά το Γενάρη του 2020, με την οριστική διευθέτηση του Brexit. Με τη συγκεκριμένη θέση συντάσσονται και οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες, που επιδιώκουν την παραμονή της χώρας στην ΕΕ.
Πρόωρες εκλογές στην «κόψη του ξυραφιού»
Όπως και να έχει το πράγμα πάντως, όλοι παραδέχονται πως αργά ή γρήγορα κάλπες στη Βρετανία θα στηθούν. Το ζήτημα είναι αν τυχόν άμεση προσφυγή σε αυτές θα έδινε λύση. Οι αναλυτές αμφιβάλλουν αρκετά.
Ένα βασικό πρόβλημα έχει να κάνει με το εκλογικό σύστημα της χώρας, το οποίο είναι πλειοψηφικό. Με άλλα λόγια, το κόμμα που θα κερδίσει έστω και με μια ψήφο σε μια περιφέρεια, παίρνει και όλες τις έδρες που αναλογούν σε αυτή.
Κάτι τέτοιο δημιουργεί προφανείς στρεβλώσεις, οι οποίες γίνονται ακόμη χειρότερες αν ρίξει κανείς την κατάσταση που επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό της Βρετανίας. Ήδη το Brexit Party του Νάιτζελ Φάρατζ, ο οποίος κάνει εκστρατεία μακριά από τις κοινοβουλευτικές «κοκορομαχίες», πιέζει αφόρητα τον Μπόρις Τζόνσον να προχωρήσει σε έξοδο της χώρας από την ΕΕ χωρίς συμφωνία. Ως αντάλλαγμα φαίνεται να του προσφέρει μια εκλογική συμμαχία, δηλαδή να στηρίξει υποψηφίους των Συντηρητικών σε πολλές περιφέρειες και να συμβεί το αντίστροφο σε πολλές άλλες, με σκοπό να εκλέξουν όσο το δυνατό περισσότερους βουλευτές από κοινού.
Την ίδια στιγμή όμως ο Βρετανός πρωθυπουργός κι επικεφαλής των Συντηρητικών έχει ένα επιπλέον πρόβλημα, καθώς τυχόν συμμαχία με τον Φάρατζ θα προκαλούσε διαρροή μετριοπαθών στελεχών και ψηφοφόρων προς τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, οι οποίοι επίσης είναι «στα πάνω τους» το τελευταίο διάστημα.
Τα πράγματα δε δείχνουν να είναι καλύτερα για τους Εργατικούς του Τζέρεμι Κόρμπιν, που δείχνουν να έχουν χάσει τη δυναμική τους μετά τις παλινωδίες αναφορικά με Brexit. Μπορούν όμως να ελπίζουν πως η ανάδειξη της κοινωνικής ατζέντας απέναντι στον ελιτισμό του Μπόρις Τζόνσον, θα τους επιτρέψει να κάνουν ένα comeback ανάλογο με εκείνο των εκλογών του 2017.
Και σε αυτή όμως την περίπτωση μοιάζει απαραίτητη μια στρατηγική συμμαχιών, αφού το Brexit κυριαρχεί στην ατζέντα. Σε αυτή την κατεύθυνση αρκετοί καλοβλέπουν μια σύγκλιση με το SNP στη Σκωτία (όπου οι Συντηρητικοί κινδυνεύουν με πανωλεθρία), αλλά και με τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες σε κάποιες περιφέρειες.
Όλα τα παραπάνω εξακολουθούν να αποτελούν σχέδια επι χάρτου, καθώς όλοι περιμένουν τις ψηφοφορίες και στη Βουλή των Λόρδων, οι οποίες αναμένεται να διεξαχθούν αύριο το απόγευμα. Μετά από αυτές είναι δεδομένο πως θα υπάρξουν ραγδαίες εξελίξεις με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Άλλωστε, ο πολιτικός χρόνος στη Βρετανία είναι αποδεδειγμένα το τελευταίο διάστημα κάτι παραπάνω από πυκνός. Αλεξανδρος Ζερβας
tvxs.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου