Η πανδημία του κοροναϊού φέρνει στην επιφάνεια, όχι μόνο τις μεγάλες ελλείψεις στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, αλλά και την σχεδόν ολοκληρωτική απουσία κρατικών δομών και μηχανισμών υποστήριξης της κοινωνίας σε κάθε επίπεδο, από την στέγη και την τροφή, μέχρι την ψυχολογική υποστήριξη.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της απουσίας είναι η πρόνοια για τους άστεγους, η οποία καλύπτεται από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και από ένα μικρό κομμάτι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που μπορεί αντικειμενικά να σηκώσει μέρος αυτής της ανάγκης.
Όπως, όμως, προκύπτει από τη συζήτηση του Tvxs.gr με τη γενική διευθύντρια των Γιατρών του Κόσμου, Ευγενία Θάνου, τα πράγματα σε ό,τι αφορά στο ζήτημα των αστέγων, είναι πολύ χειρότερα από όσο υποθέτουμε. Και η απουσία του κράτους αναδεικνύεται ακόμη μεγαλύτερη, όταν η ανάγκη για πρόνοια αφορά άστεγους που χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης, η οποία είναι αδύνατον να προσφερθεί από ιδιώτες κάθε νομικής μορφής.
Έτσι, η κ. Θάνου επισημαίνει, ότι μεταξύ των περίπου 1.000 αστέγων της Αθήνας - συμπεριλαμβανομένων τόσο εκείνων που διαμένουν σε δομές φιλοξενίας, όσο και εκείνων που ζουν στον δρόμο - υπάρχουν χρήστες ουσιών και βαριά ψυχικά ασθενείς, για τους οποίους απουσιάζει κάθε ειδική φροντίδα. «Δεν υπάρχουν χώροι για τους άστεγους χρήστες και τους βαριά ψυχικά ασθενείς. Εκει υπάρχει πρόβλημα» λέει η κυρία Θάνου και συμπληρώνει: «Αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται ειδική φροντίδα, με εξειδικευμένο προσωπικό, που δεν υπάρχει».
Αντίστοιχο πρόβλημα συνιστά και η «τύχη» των άστεγων ανθρώπων που τα νοσοκομεία δεν μπορούν να κρατήσουν. «Τηλεφωνούν από νοσοκομεία και λένε ότι έχουν έναν άνθρωπο κατά τα άλλα υγιή, αλλά με άνοια, τον οποίο δεν μπορούν να κρατησουν στο νοσοκομειο και θελουν να τον στειλουν σε μια δομή. Αυτός ο άνθρωπος χρειάζεται 24ωρη φύλαξη με εξειδικευμένο προσωπικό, που δεν υπάρχει».
Η ίδια σημειώνει ότι ο Δήμος Αθηναίων σε συνεργασία με το ΚΕΘΕΑ και τον ΟΚΑΝΑ συνεργάζονται για έναν χώρο που έχει βρεθεί και θα φιλοξενεί περιπτώσεις όπως οι παραπάνω, αλλά μέχρι αυτή τη στιγμή, οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν την φροντίδα που χρειάζονται.
Οι «άγνωστοι» άστεγοι
Υπάρχει όμως και μια ακόμη σοβαρή πτυχή που ανέδειξε η κυρία Θάνου: «Άστεγος όμως δεν είναι μόνο αυτός στο παγκάκι. Είναι και αυτοί που μένουν σε ακατάλληλα σπίτια δίχως ρεύμα και νερό, σε κτίρια σε εγκατάλειψη όπου διαμένουν πολλές οικογένειες μαζί.».
Πρόκειται για μια «Terra incognita», μια «μαύρη τρύπα» για τις δομές πρόνοιας - κρατικές και μη - αφού κανείς δεν ξέρει πόσος κόσμος είναι αυτός και την πραγματική κατάσταση της υγείας του. Γεγονός το οποίο γεννά εύλογες ανησυχίες για τους επιπλέον κινδύνους που τους απειλούν σε συνθήκες πανδημίας.
Σε ό,τι αφορά γενικά την κατάσταση των αστέγων σε συνθήκες πανδημίας, η κυρία Θένου σημειώνει, πως «όταν λειτουργούμε δομές φιλοξενίας αστέγων πρέπει να είμαστε από την αρχή πολύ προσεκτικοί και να ακολουθούμε τους κανόνες που έχει δώσει ο ΕΟΔΥ. Αυτό σημαίνει ότι οι Γιατροί του Κόσμου στο υπνωτήριό τους από την πρώτη στιγμή φρόντισαν να πάρουν μέτρα και να προφυλαχθούν οι άνθρωποι που μένουν μέσα, αλλά και το προσωπικό. Μειώσαμε τον αριθμό των φιλοξενούμενων, όσο ήταν αυτό δυνατό να γίνει, ώστε να αραιώσουμε τους ανθρώπους να μην είναι πολύ κοντά ο ένας στον άλλον, τους ενημερώσαμε, υπάρχει νοσηλευτής και τους θερμομετρεί στην είσοδο, τους εφοδιάσαμε με γάντια και μάσκες, προσπαθήσαμε όσο αυτό ήταν δυνατόν να κρατήσουν τα μέτρα προσωπικής υγιεινής».
Οι φιλοξενούμενοι αυτή τη στιγμή στη δομή των Γιατρών του Κόσμου είναι 40 άνθρωποι που ζουν πλέον σε συνθήκες καραντίνας.
'Ενα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, είναι η άρνηση των ίδιων των αστέγων να μείνουν σε μία δομή, εν μέσω πανδημίας. «Η απάντηση που δίνουν είναι ότι "εδώ είμαι καλά, δεν θα κολλήσω γιατί δεν υπάρχει κανένας γύρω, ενώ σε μια δοιμή με 40 άτομα θα κολλήσω". Οπότε πρέπει να πειστεί ότι του εξσφαλίζεις διαμονή σε έναν χώρο όπου του εγγυάσαι ότι θα είναι ασφαλής».
Άστεγοι υπερήλικες, βαρέως πάσχοντες σε προσωρινές λύσεις
Ωστόσο, παρά τα μέτρα προστασίας που έχουν λάβει οι δομές φιλοξενίας, ήδη μετράμε τα τρία πρώτα επιβεβαιωμένα κρούσματα κοροναϊού σε άστεγους. Το Tvxs.gr μίλησε με τον Γιάννη Μαρωνίτη, πρόεδρο του Ανοιχτού Κέντρου Ημέρας Αστέγων του δήμου Πειραιά.
«Εδώ και 25 - 30 μέρες είμαστε πολύ πειθαρχημένοι. Εχουμε καταφέρει με το προσωπικό, με τους γιατρούς να έχουμε σε πολύ καλή κατάσταση τους φιλοξενούμενούς μας, παρότι καταλαβαίνετε ότι δεν είναι εύκολα τα πράγματα σε αυτές τις δομές, ειδικά με αυτήν την πάθηση» μας λέει και προσθέτει: «Απαιτεί αυτή η πάθηση να χωριστούν οι ωφελούμενοι σε ηλικιωμένους και πιο νέους, απαιτεί να μείνουν σπίτι, αλλά γι' αυτούς τους ανθρώπους αυτό είναι το σπίτι τους, δεν μπορούν να πάνε πουθενά αλλού και όλα αυτά δημιουργούν πολλά προβλήματα. Αλλά ευτυχώς καταφέραμε να κάνουμε το τεστ σε όλους τους ωφελούμενους και το προσωπικό και είχαμε μόνο τρία κρούσματα μεταξύ των ωφελουμένων.».
Συνολικά οι άστεγοι που φιλοξενούνται στις δύο δομές του Κέντρου είναι 130, ενώ ακόμη 20 είναι οι εργαζόμενοι.
Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η δομή και, σύμφωνα με τον πρόεδρό της το έλυσε, έστω προσωρινά, είναι περίπου 20 φιλοξενούμενοι υψηλού κινδύνου. «Είναι υπερήλικες με πολύ βαριές παθήσεις. Είναι αυτοί που συνήθως δεν δέχονται τα νοσοκομεία γιατί δεν έχουν χώρους χρονίων παθήσεων. Εχουν καρκίνους, εγκεφαλικά κλπ. Αυτοί θα πάνε σε μια κλινική. Ο μεγάλος μου φόβος είναι αυτοί οι άνθρωποι. Το μεγάλο μου θέμα και ο εφιάλτης είναι τι θα γίνει με αυτούς τους ανθρώπους. Τουλάχιστον για ένα μήνα, θα έχουν ιατρική φροντίδα».
Σε ό,τι αφορά στη λειτουργία της δομής σε συνθήκες πανδημίας, ο κ. Μαρωνίτης σημειώνει ότι «οι δομές μας είναι καθετοποιημένες. Στο ίδιο χώρο είναι το φαρμακείο, το ιατρείο, το κέντρο ημέρας, το κρεβάτι του ωφελούμενου. Πλέον βρίσκονται σε καραντίνα, οπότε ο μόνος που μπορεί να φέρει μέσα τον ιό είναι οι εργαζόμενοι. Στους εργαζόμενους μετράμε τη θερμοκρασία στην είσοδο και παίρνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Ο κανόνας είναι να λειτουργούμε σαν να έχουμε όλοι τον ιό».
Γρηγόρης Ν. Θεοχάρης
https://tvxs.gr/
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της απουσίας είναι η πρόνοια για τους άστεγους, η οποία καλύπτεται από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και από ένα μικρό κομμάτι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που μπορεί αντικειμενικά να σηκώσει μέρος αυτής της ανάγκης.
Όπως, όμως, προκύπτει από τη συζήτηση του Tvxs.gr με τη γενική διευθύντρια των Γιατρών του Κόσμου, Ευγενία Θάνου, τα πράγματα σε ό,τι αφορά στο ζήτημα των αστέγων, είναι πολύ χειρότερα από όσο υποθέτουμε. Και η απουσία του κράτους αναδεικνύεται ακόμη μεγαλύτερη, όταν η ανάγκη για πρόνοια αφορά άστεγους που χρήζουν ειδικής αντιμετώπισης, η οποία είναι αδύνατον να προσφερθεί από ιδιώτες κάθε νομικής μορφής.
Έτσι, η κ. Θάνου επισημαίνει, ότι μεταξύ των περίπου 1.000 αστέγων της Αθήνας - συμπεριλαμβανομένων τόσο εκείνων που διαμένουν σε δομές φιλοξενίας, όσο και εκείνων που ζουν στον δρόμο - υπάρχουν χρήστες ουσιών και βαριά ψυχικά ασθενείς, για τους οποίους απουσιάζει κάθε ειδική φροντίδα. «Δεν υπάρχουν χώροι για τους άστεγους χρήστες και τους βαριά ψυχικά ασθενείς. Εκει υπάρχει πρόβλημα» λέει η κυρία Θάνου και συμπληρώνει: «Αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται ειδική φροντίδα, με εξειδικευμένο προσωπικό, που δεν υπάρχει».
Αντίστοιχο πρόβλημα συνιστά και η «τύχη» των άστεγων ανθρώπων που τα νοσοκομεία δεν μπορούν να κρατήσουν. «Τηλεφωνούν από νοσοκομεία και λένε ότι έχουν έναν άνθρωπο κατά τα άλλα υγιή, αλλά με άνοια, τον οποίο δεν μπορούν να κρατησουν στο νοσοκομειο και θελουν να τον στειλουν σε μια δομή. Αυτός ο άνθρωπος χρειάζεται 24ωρη φύλαξη με εξειδικευμένο προσωπικό, που δεν υπάρχει».
Η ίδια σημειώνει ότι ο Δήμος Αθηναίων σε συνεργασία με το ΚΕΘΕΑ και τον ΟΚΑΝΑ συνεργάζονται για έναν χώρο που έχει βρεθεί και θα φιλοξενεί περιπτώσεις όπως οι παραπάνω, αλλά μέχρι αυτή τη στιγμή, οι άνθρωποι αυτοί δεν έχουν την φροντίδα που χρειάζονται.
Οι «άγνωστοι» άστεγοι
Υπάρχει όμως και μια ακόμη σοβαρή πτυχή που ανέδειξε η κυρία Θάνου: «Άστεγος όμως δεν είναι μόνο αυτός στο παγκάκι. Είναι και αυτοί που μένουν σε ακατάλληλα σπίτια δίχως ρεύμα και νερό, σε κτίρια σε εγκατάλειψη όπου διαμένουν πολλές οικογένειες μαζί.».
Πρόκειται για μια «Terra incognita», μια «μαύρη τρύπα» για τις δομές πρόνοιας - κρατικές και μη - αφού κανείς δεν ξέρει πόσος κόσμος είναι αυτός και την πραγματική κατάσταση της υγείας του. Γεγονός το οποίο γεννά εύλογες ανησυχίες για τους επιπλέον κινδύνους που τους απειλούν σε συνθήκες πανδημίας.
Σε ό,τι αφορά γενικά την κατάσταση των αστέγων σε συνθήκες πανδημίας, η κυρία Θένου σημειώνει, πως «όταν λειτουργούμε δομές φιλοξενίας αστέγων πρέπει να είμαστε από την αρχή πολύ προσεκτικοί και να ακολουθούμε τους κανόνες που έχει δώσει ο ΕΟΔΥ. Αυτό σημαίνει ότι οι Γιατροί του Κόσμου στο υπνωτήριό τους από την πρώτη στιγμή φρόντισαν να πάρουν μέτρα και να προφυλαχθούν οι άνθρωποι που μένουν μέσα, αλλά και το προσωπικό. Μειώσαμε τον αριθμό των φιλοξενούμενων, όσο ήταν αυτό δυνατό να γίνει, ώστε να αραιώσουμε τους ανθρώπους να μην είναι πολύ κοντά ο ένας στον άλλον, τους ενημερώσαμε, υπάρχει νοσηλευτής και τους θερμομετρεί στην είσοδο, τους εφοδιάσαμε με γάντια και μάσκες, προσπαθήσαμε όσο αυτό ήταν δυνατόν να κρατήσουν τα μέτρα προσωπικής υγιεινής».
Οι φιλοξενούμενοι αυτή τη στιγμή στη δομή των Γιατρών του Κόσμου είναι 40 άνθρωποι που ζουν πλέον σε συνθήκες καραντίνας.
'Ενα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι ανθρωπιστικές οργανώσεις, είναι η άρνηση των ίδιων των αστέγων να μείνουν σε μία δομή, εν μέσω πανδημίας. «Η απάντηση που δίνουν είναι ότι "εδώ είμαι καλά, δεν θα κολλήσω γιατί δεν υπάρχει κανένας γύρω, ενώ σε μια δοιμή με 40 άτομα θα κολλήσω". Οπότε πρέπει να πειστεί ότι του εξσφαλίζεις διαμονή σε έναν χώρο όπου του εγγυάσαι ότι θα είναι ασφαλής».
Άστεγοι υπερήλικες, βαρέως πάσχοντες σε προσωρινές λύσεις
Ωστόσο, παρά τα μέτρα προστασίας που έχουν λάβει οι δομές φιλοξενίας, ήδη μετράμε τα τρία πρώτα επιβεβαιωμένα κρούσματα κοροναϊού σε άστεγους. Το Tvxs.gr μίλησε με τον Γιάννη Μαρωνίτη, πρόεδρο του Ανοιχτού Κέντρου Ημέρας Αστέγων του δήμου Πειραιά.
«Εδώ και 25 - 30 μέρες είμαστε πολύ πειθαρχημένοι. Εχουμε καταφέρει με το προσωπικό, με τους γιατρούς να έχουμε σε πολύ καλή κατάσταση τους φιλοξενούμενούς μας, παρότι καταλαβαίνετε ότι δεν είναι εύκολα τα πράγματα σε αυτές τις δομές, ειδικά με αυτήν την πάθηση» μας λέει και προσθέτει: «Απαιτεί αυτή η πάθηση να χωριστούν οι ωφελούμενοι σε ηλικιωμένους και πιο νέους, απαιτεί να μείνουν σπίτι, αλλά γι' αυτούς τους ανθρώπους αυτό είναι το σπίτι τους, δεν μπορούν να πάνε πουθενά αλλού και όλα αυτά δημιουργούν πολλά προβλήματα. Αλλά ευτυχώς καταφέραμε να κάνουμε το τεστ σε όλους τους ωφελούμενους και το προσωπικό και είχαμε μόνο τρία κρούσματα μεταξύ των ωφελουμένων.».
Συνολικά οι άστεγοι που φιλοξενούνται στις δύο δομές του Κέντρου είναι 130, ενώ ακόμη 20 είναι οι εργαζόμενοι.
Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η δομή και, σύμφωνα με τον πρόεδρό της το έλυσε, έστω προσωρινά, είναι περίπου 20 φιλοξενούμενοι υψηλού κινδύνου. «Είναι υπερήλικες με πολύ βαριές παθήσεις. Είναι αυτοί που συνήθως δεν δέχονται τα νοσοκομεία γιατί δεν έχουν χώρους χρονίων παθήσεων. Εχουν καρκίνους, εγκεφαλικά κλπ. Αυτοί θα πάνε σε μια κλινική. Ο μεγάλος μου φόβος είναι αυτοί οι άνθρωποι. Το μεγάλο μου θέμα και ο εφιάλτης είναι τι θα γίνει με αυτούς τους ανθρώπους. Τουλάχιστον για ένα μήνα, θα έχουν ιατρική φροντίδα».
Σε ό,τι αφορά στη λειτουργία της δομής σε συνθήκες πανδημίας, ο κ. Μαρωνίτης σημειώνει ότι «οι δομές μας είναι καθετοποιημένες. Στο ίδιο χώρο είναι το φαρμακείο, το ιατρείο, το κέντρο ημέρας, το κρεβάτι του ωφελούμενου. Πλέον βρίσκονται σε καραντίνα, οπότε ο μόνος που μπορεί να φέρει μέσα τον ιό είναι οι εργαζόμενοι. Στους εργαζόμενους μετράμε τη θερμοκρασία στην είσοδο και παίρνουν τις απαραίτητες προφυλάξεις. Ο κανόνας είναι να λειτουργούμε σαν να έχουμε όλοι τον ιό».
Γρηγόρης Ν. Θεοχάρης
https://tvxs.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου