Η απλή επίκληση του δημοσίου συμφέροντος, ειδικά όταν πρόκειται για προμήθειες του συστήματος υγείας, φαίνεται πως είναι ισχυρότερη και από τους νόμους και από τις ευρωπαϊκές οδηγίες.
Στο όνομα του δημοσίου συμφέροντος, λοιπόν, το ελληνικό Δημόσιο ανήγαγε τη διαδικασία των απευθείας αναθέσεων, που επιτρέπεται μόνον για εξαιρετικές περιπτώσεις, σε συνήθη πρακτική.
Σε δέκα τουλάχιστον περιπτώσεις, οι αναθέσεις προμηθειών συνολικού ποσού άνω των 150 εκατ. ευρώ έχουν κριθεί παράνομες και αντίθετες προς το κοινοτικό δίκαιο. Πλην όμως μετά από αιτήσεις ανάκλησης των αποφάσεων, το Ελεγκτικό Συνέδριο ενέδωσε και επέτρεψε να εκτελεστούν οι επίμαχες συμβάσεις.
Αποκαλυπτική για το πώς λειτουργεί το σύστημα προμηθειών είναι η διαδρομή του φακέλου της περυσινής σύμβασης του ΙΚΑ για την «αγορά συστημάτων περιτοναϊκής κάθαρσης» που χρησιμοποιούν οι νεφροπαθείς, προϋπολογισμού 16 εκατ. ευρώ.
Στις 21 Δεκεμβρίου 2007, με απόφαση του διοικητή του Ιδρύματος, Γ. Μέργου, ξεκίνησε διαδικασία διαπραγμάτευσης (χωρίς δημοσίευση σχετικής προκήρυξης) για τη σύναψη συμβάσεων προμήθειας υγειονομικού υλικού με οκτώ συγκεκριμένες εταιρείες.
Είχαν προηγηθεί δύο κοινές υπουργικές αποφάσεις (των υπουργών Ανάπτυξης και Οικονομίας) προκειμένου στο ενιαίο πρόγραμμα προμηθειών 2006-2007 να ενταχθεί και η εν λόγω προμήθεια του ΙΚΑ, αν και αφορούσε το 2009, με το αιτιολογικό πως είναι «σημαντικής οικονομικής ή τεχνολογικής αξίας». Η ομώνυμη επιτροπή των συναρμόδιων υπουργείων εξουσιοδότησε τη διοίκηση του Ιδρύματος στις 8 Μαΐου 2007 να προχωρήσει σε απευθείας ανάθεση, όπως και έγινε.
Οι οκτώ εταιρείες κλήθηκαν από την επιτροπή προμηθειών του ΙΚΑ να υποβάλουν προσφορές στις 29 Μαΐου 2008.
Στη διαπραγμάτευση που ακολούθησε, στις 22 Οκτωβρίου 2008, οι εκπρόσωποι των δύο εταιρειών δέχθηκαν να μειώσουν τις τιμές κάτω από το πλαφόν, ενώ οι άλλες έξι εταιρείες που είχαν δώσει τιμές λίγο χαμηλότερες, αρνήθηκαν να προχωρήσουν σε περαιτέρω μειώσεις.
Στις 11 Νοεμβρίου 2008 η επιτροπή του ΙΚΑ κατακύρωσε τα αποτελέσματα της διαδικασίας. Στους νεφροπαθείς που υποβάλλονται σε περιτοναϊκή κάθαρση, το ΙΚΑ χορηγεί σάκους κάθαρσης, διαλύματα, αποστειρωμένα γάντια μιας χρήσης, σύριγγες, μάσκες, γάζες κ.λπ. Τα υλικά αυτά δεν κατατάσσονται στην κατηγορία των υγειονομικών ειδών μεγάλης τεχνολογικής αξίας, ωστόσο η συνολική οικονομική αξία είναι μεγάλη επειδή η μέθοδος περιτοναϊκής κάθαρσης εφαρμόζεται τέσσερις φορές την ημέρα. Σε καθεμία από τις εταιρείες ανατέθηκε η προμήθεια ορισμένων ειδών, μολονότι οι περισσότερες καλύπτουν όλο το φάσμα του συστήματος περιτοναϊκής κάθαρσης.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο που εξέτασε τον φάκελο, αποφάνθηκε ότι η υπογραφή της σύμβασης είναι παράνομη (πράξη 67/2009). Στο σκεπτικό της απόφασης παρατίθεται αναλυτικά η εθνική νομοθεσία και όλες οι υπουργικές αποφάσεις που αφορούν τις διαδικασίες προμηθειών νοσοκομείων και υγειονομικών μονάδων των ασφαλιστικών ταμείων καθώς και η απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (18/12/2007) ύστερα από προσφυγή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά της Ελλάδας.
Το 6ο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου που επανεξέτασε τον φάκελο ύστερα από προσφυγή και αίτηση ανάκλησης του ΙΚΑ (την οποία υποστήριξε εκ μέρους του υπουργείου Οικονομικών πάρεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους), κατέληξε στις 16 Ιουνίου 2009 στην ίδια ακριβώς απόφαση, ότι δηλαδή η επίμαχη προμήθεια έγινε «μη νόμιμα διότι δεν συντρέχει καμία από τις προϋποθέσεις του νόμου» και επιπλέον αποφάνθηκε ότι «οι κοινές υπουργικές αποφάσεις με τις οποίες κινήθηκαν οι διαδικασίες και ο νόμος που ακολούθησε για να τις νομιμοποιήσει (3763/2009) δεν ισχύουν καθώς είναι αντίθετες με την κοινοτική νομοθεσία».
Ωστόσο, η σύμβαση είχε ήδη εκτελεστεί σε μεγάλο βαθμό, και στην περίπτωση που το τμήμα δεν έκανε δεκτή την προσφυγή του ΙΚΑ, η προμήθεια θα έπρεπε να ακυρωθεί και να ξεκινήσουν διαδικασίες προκήρυξης διαγωνισμού. Το 6ο τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου έδωσε στις 26 Ιουνίου 2009 τη συγκατάθεσή του να υπογραφεί η σύμβαση, αιτιολογώντας την απόφαση αυτή με το σκεπτικό ότι «η μη υπογραφή θα αποτελούσε μέτρο δυσανάλογο και υπέρμετρα επαχθές, αναφορικά με τη μη νομιμότητα της διαδικασίας, για μία ιδιαίτερα ευαίσθητη κοινωνική ομάδα ασφαλισμένων, όπως οι νεφροπαθείς».
ΠΡΕΖΑ TV
20-6-2010
Του ΜΠΑΜΠΗ ΑΓΡΟΛΑΜΠΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου