Χρειάστηκαν 5 χρόνια, αμέτρητες παράτυπες συμβάσεις με ιδιωτικές εταιρείες, απευθείας αναθέσεις έργων και χιλιάδες μαύρα ευρώ, για να φθάσουν τα νοσοκομεία να χρωστούν κοντά στα 6,2 δισ. ευρώ.
Ομως η μαύρη τρύπα δεν ξεκίνησε έτσι απλά. Το «παράθυρο» της σπατάλης και των υπερτιμολογήσεων άνοιξε το 2001, όταν ο τότε υπουργός Υγείας Αλέκος Παπαδόπουλος με νόμο του για τις προμήθειες (άρθρο 18) προέβλεπε ότι ορισμένα είδη θεωρούνται μη συγκρίσιμα μεταξύ τους έστω και αν είναι ίδιας κατηγορίας. Η αγορά τους θα γίνεται εκτός διαγωνισμών -έλεγε ο νόμος- και με ανώτατη τιμή (τιμή ΦΕΚ) που θα καθορίζεται με υπουργική απόφαση.
Στην κατηγορία αυτή εντάχθηκαν 4-5 βασικά υλικά, τα οποία σήμερα είναι αυτά που έχουν γιγαντώσει τα χρέη. Υλικά όπως βηματοδότες, φίλτρα νεφρού, ορθοπεδικά μπήκαν στον «χρυσό κατάλογο». Αποτέλεσμα όμως ήταν το ίδιο το κράτος να ορίζει τις υψηλές τιμές για κάθε υλικό ξεχωριστά, με το επιχείρημα ότι κάθε εταιρεία έχει διαφορετικό προϊόν έστω και αν προορίζεται για την ίδια ασθένεια.
Παραμονές των εκλογών του 2004 η Ν.Δ. με τομεάρχη υγείας τότε τον Ν. Κακλαμάνη καταθέτει επερώτηση στη Βουλή για το γεγονός ότι δεν πραγματοποιούνται διαγωνισμοί για τα είδη αυτά και τα νοσοκομεία τα προμηθεύονται με απευθείας αναθέσεις και υψηλές τιμές. Μάλιστα ο Χρ. Φώλιας, ευρωβουλευτής τότε της Ν.Δ., προχωρεί σε καταγγελία για το θέμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η Κομισιόν παρεμβαίνει και ξεκινά ελέγχους ζητώντας εξηγήσεις από την Ελλάδα για το παράτυπο αυτό καθεστώς. Οι ανταλλαγές επιστολών για το θέμα συνεχίζονται και επί κυβερνήσεως Ν.Δ. για να δεχθεί τελικώς η χώρα μας δύο καταδίκες από ευρωπαϊκά όργανα.
Ο Ν. Κακλαμάνης ως πρώτος υπουργός Υγείας της Ν.Δ επιχειρεί να λάβει άρον άρον μέτρα για να γλιτώσει η χώρα τον ευρωπαϊκό πέλεκυ. Προχωρεί σε μειώσεις τιμών σε ορισμένα από τα προϊόντα αυτά κατά μέσον όρο 25%. Μέτρο όμως ανούσιο αν σκεφτεί κανείς ότι οι υπερτιμολογήσεις στα είδη αυτά έφθαναν ακόμη και το 800%.
Το εντυπωσιακό είναι πως παρότι η Ν.Δ. όταν δεν ήταν κυβέρνηση ασκούσε έντονη κριτική στο ΠΑΣΟΚ για το ζήτημα, όταν έλαβε τα ηνία της χώρας όχι μόνο δεν περιόρισε άμεσα τη σκανδαλώδη σπατάλη αλλά αύξησε και τα είδη που ενέπιπταν στην ευνοϊκή ρύθμιση του νόμου, προσθέτοντας κάθε χρόνο και νέα προϊόντα στην αμαρτωλή λίστα των υπερτιμολογήσεων.
Επειδή η κυβέρνηση της Ν.Δ. δεν διέθετε τα χρήματα για να αποπληρώσει τα χρέη που είχαν ήδη συσσωρευτεί προς τις εταιρείες και μετέθετε τις πληρωμές για τα επόμενα χρόνια, τηρούσε ένοχη σιωπή στο θέμα. Το κράτος όμως συνέχιζε να επιτρέπει αυτό το φαύλο καθεστώς, με το ίδιο να δίνει το «πράσινο φως» στα πανάκριβα είδη αφού καθόριζε τις τιμές.
Η επόμενη κίνηση για την κατάργηση του φαινόμενου επιχειρήθηκε από τον τέως υπουργό Υγείας Δ. Αβραμόπουλο. Ομως ο περιβόητος νόμος του «περί προμηθειών υγείας» που θα έλυνε το πρόβλημα, όχι μόνο δεν το περιόρισε αλλά το αύξησε κιόλας. Η εφαρμογή του ήταν αδύνατη καθότι η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) που είχε ορισθεί να κάνει συγκεντρωτικά όλες τις αγορές για όλα τα νοσοκομεία με τις ίδιες τιμές, αδυνατούσε ακόμη και να καταγράψει τις ανάγκες των νοσηλευτικών ιδρυμάτων. Συνέπεια ήταν τα νοσοκομεία να έχουν στεγνώσει από υλικά και να γίνονται υποχρεωτικά οι αγορές την τελευταία στιγμή με τις ίδιες υψηλές τιμές.
Ενα άλλο μεγάλο μέρος του ελλείμματος οφείλεται στη... μόδα που είχε κατακλύσει όλες τις κυβερνήσεις της τελευταίας δεκαετίας να αναθέτουν υπηρεσίες όπως καθαριότητας, ιματισμού, σίτισης κ.λπ. σε ιδιωτικές εταιρείες. Επειδή οι περισσότεροι εργαζόμενοι στους τομείς αυτούς αποχώρησαν από το σύστημα, η δαπάνη έπαψε να αποτελεί τμήμα της μισθοδοσίας των νοσοκομείων και να εντάσσεται στις λειτουργικές δαπάνες.
Ετσι οι διοικήσεις των νοσοκομείων έπρεπε να καταβάλλουν τις οφειλές στους προμηθευτές τους από τις εισπράξεις των νοσηλίων. Γεγονός αδύνατο, αφού τα ασφαλιστικά ταμεία δεν καταβάλλουν τα χρέη τους στα νοσηλευτικά ιδρύματα.
Η κατάσταση χειροτέρεψε επί υπουργίας Δ. Αβραμόπουλου. Επειδή δεν λειτουργούσε η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας, οι περισσότερες διοικήσεις προχωρούσαν σε άτυπες παρατάσεις των συμβάσεων με τις εταιρείες καθαριότητας, σίτισης κ.λπ. χωρίς να επαναδιαπραγματεύονται τις τιμές.
Η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου ανέλαβε πριν από 8 μήνες το ΕΣΥ υπερχρεωμένο και μέσα στο διάστημα αυτό έπεσε στην ίδια... μαύρη τρύπα που είχε δημιουργήσει ο προκάτοχός της: ανέθεσε σε νέα επιτροπή προμηθειών υγείας το θέμα των αγορών στα νοσοκομεία έως ότου γίνουν ηλεκτρονικοί διαγωνισμοί με μειωμένες τιμές προϊόντων. Αποτέλεσμα είναι και πάλι να υπάρχει καθυστέρηση και να δίνονται άδειες από την επιτροπή για αγορές της τελευταίας στιγμής ξανά με υπερτιμολογήσεις.
ΠΡΕΖΑ TV
20-6-2010
Της ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΕΥΘΥΜΙΑΔΟΥ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου