ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΕ ΤΟ ATTENBERG ΤΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΗ ΣΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΝΕΤΙΑΣ;;;

Πολύ μικρή η παρουσία των δημοσιογράφων στη συνέντευξη Τύπου της ταινίας «Attenberg» της Τσαγκάρη. Παρών ήταν και ο σκηνοθέτης Γιώργος Λάνθιμος, που ερμηνεύει τον ρόλο του εραστή. «Γιατί το αισθητικό στιλ της ταινίας μοιάζει μ' εκείνο του "Κυνόδοντα";», ήταν μία από τις ερωτήσεις που έθεσαν στη σκηνοθέτρια. Απάντησε πως αυτό συμβαίνει επειδή είναι πολύ στενοί συνεργάτες (η Τσαγκάρη ήταν και παραγωγός στην «Κινέττα» του Λάνθιμου).

Την αληθινή ιστορία της Σάαρτζι Μπάρτμαν, μιας μαύρης από τη Νότια Αφρική, που εγκατέλειψε τη χώρα της για ν' ακολουθήσει τον λευκό αφέντη της και να εξευτελίζεται καθημερινά σε διάφορα δημόσια θεάματα στο Λονδίνο και στο Παρίσι στις αρχές του 18ου αιώνα, παρουσιάζει στη «Μαύρη Αφροδίτη» ο αλγερινής καταγωγής Γάλλος σκηνοθέτης Αμπντελατίφ Κεσίς («Κουσκούς με φρέσκο ψάρι»). Συγκλονιστική ταινία, φαβορί σίγουρα για τα βραβεία.

Ξεκινά στο Παρίσι το 1817, όταν στη Βασιλική Ακαδημία Ιατρικής ο επιστήμονας-ανατόμος Ζορζ Κιβιέ παρουσιάζει το εκμαγείο της Σάαρτζι (Σάρα) Μπάρτμαν για να αποδείξει, σ' ένα πλήθος συναδέλφων που τον χειροκροτούν, ότι τα σπάνια χαρακτηριστικά της αποδεικνύουν πως η γυναίκα της φυλής Hottentot είναι πιο κοντά στους πιθήκους από ανθρώπους άλλων φυλών. Στη συνέχεια μεταφερόμαστε εφτά χρόνια πίσω, όταν η Σάαρτζι φτάνει από τη Νότια Αφρική στο Λονδίνο με τον αφέντη της Σεζάρ, που την παρουσιάζει σε τσίρκο ως ξεχωριστό «θηρίο», που ανακάλυψε στην αφρικανική ζούγκλα, την «Αφροδίτη Hottentot». Η οδύσσειά της δεν σταματά εδώ. Οταν αρνείται να επιτρέψει στους επιστήμονες της Βασιλικής Ακαδημίας να εξετάσουν το υποτιθέμενο ξεχωριστό αιδοίο της, ο αφέντης την πουλάει σε παρουσιαστή άγριων θηρίων που την περιφέρει σε ερωτικές συγκεντρώσεις αριστοκρατών. Καταλήγει σε πορνείο, όπου αρρωσταίνει και πεθαίνει πιθανόν από συνδυασμό πνευμονίας και αφροδίσιων νοσημάτων.

Διάφορα εκμαγεία της Σάαρτζι, ο σκελετός της και βάζα που περιείχαν το μυαλό και το αιδοίο της παρουσιάζονταν στο Musee de l' Homme του Παρισιού μέχρι το 1976, όταν αποσύρθηκαν και κλείστηκαν σε αποθήκη. Το 2002 η γαλλική Βουλή ψήφισε ομόφωνα την επιστροφή της «Αφροδίτης του Hottentot» στην πατρίδα της. Στις 9 Αυγούστου 2002, ως τμήμα του εορτασμού της Μέρας της Γυναίκας στη Νότια Αφρική, παρουσία του προέδρου της, το λείψανο της Σάαρτζι Μπάρτμαν θάφτηκε στην επαρχία Cape, όπου γεννήθηκε.

Η ταινία του Κεσίς, παρά τις δύο ώρες και 40 λεπτά που διαρκεί, σε κρατά καθηλωμένο. Πέρα από την εξαιρετική ανάπλαση της εποχής, η κάμερα καταγράφει με την παραμικρή λεπτομέρεια τους εξευτελισμούς στους οποίους υπόκειται η Σάαρτζι, τον στωικισμό με τον οποίο δέχεται τα μαρτύρια, καθώς και τις εκφράσεις και τον διαρκή πόνο από την αρρώστια και το ποτό που αρχίζουν να σημαδεύουν το πρόσωπό της. Εκπληκτική η ερασιτέχνις ηθοποιός Γιαχίμα Τόρες, της αξίζει το βραβείο ερμηνείας. Ο Κεσίς έδωσε ταυτόχρονα και μια σπαραχτική εικόνα των βασάνων στα οποία τόσους αιώνες υποβαλλόταν η γυναίκα.

Ενα είδος «Νοβετσέντο» («1900») θέλησε να φτιάξει με την ταινία του «Εμείς πιστεύαμε» ο Ιταλός Μάριο Μαρτόνε. Με επίκεντρο τη δράση τριών νέων, δύο αριστοκρατών και ενός αγρότη, καλύπτει μια μεγάλη περίοδο του 19ου αιώνα, περίοδο του Γαριβάλδη και του «Ριζορτζιμέντο», των αγώνων για ενοποίηση των διάφορων κρατιδίων σε μια Δημοκρατία της Ιταλίας. Η ιστορία έχει προεκτάσεις στη σημερινή Ιταλία και όχι μόνο (ένας από τους τρεις καταλήγει τρομοκράτης και εκτελείται στην γκιλοτίνα, άλλος φυλακίζεται φέρνοντας στον νου τον Γκράμσι και τον Μαντέλα). Μια ιστορία για τους αγώνες, τις αποτυχίες, τις προδοσίες, αλλά και τις ελπίδες, που ο Μαρτόνε καταγράφει με εντυπωσιακά χρώματα και ωραία ανάπλαση της εποχής και με ένα, πρέπει να πω, παραδοσιακό στιλ. Η ταινία διαρκεί σχεδόν τέσσερις ώρες και, αν και καλοφτιαγμένη και θεαματική, δεν καταφέρνει να κρατήσει πάντα τον σωστό ρυθμό.

Του ΝΙΝΟΥ ΦΕΝΕΚ ΜΙΚΕΛΙΔΗ

ΠΡΕΖΑ TV
9-9-2010